stargazing: za 11 okt 20:30
ISS marathon 2025 - noordelijk halfrond (bij benadering)
☑️ nacht 09 (vr) - 10 (za) mei (5 passages)
☑️ 5-11 juli (telkens 4 passages)
Ook het ISS (Google View) is altijd de moeite waard om naar uit te kijken, en je hebt daar alleen je ogen voor nodig.
Het ISS komt bijna elke dag over, ruwweg om het anderhalf uur; maar je kan het slechts zien als het door de zon wordt verlicht (op ruwweg 420 km hoogte) terwijl je in de schaduw staat.
Het ISS wordt door de zon verlicht en is best zichtbaar als het nog donker genoeg is rondom jou. Je kan het dan heel goed zien als een goud-wit puntje dat altijd vanuit het westen opduikt, langzaam door de hemel trekt en naar het oosten zakt. Ergens onderweg kan het uitdoven omdat het in de aardschaduw duikt.
Soms kan het ISS doorheen de nacht worden gezien. De beta angle definieert de hoek tussen het baanvlak van het ISS en de zonsrichting. Een paar speciale waarden:
0 (nul) / zeer laag: coplanair / evenwijdig met de ecliptica; dan lijkt het alsof het ISS Zon, Maan en planeten bezoekt. Sommigen maken er een sport van om het ISS te fotograferen tijdens een transit door Zon of Maan. (En zeer lage beta angles hebben ook gevolgen voor communicatiesatellieten.)
Vanaf 60-70 graden (een of meerdere keren per jaar) spreken we van een hoge beta angle: dan is het ISS permanent verlicht, dus ook de hele nacht zichtbaar (vanwaar de "ISS marathon"). Tussen haakjes, het ISS moet zich dan wel zodanig heroriënteren dat de invloed van permanent (24/24) zonlicht (=warmte) onder controle blijft. Hiervoor is het afhankelijk van (Russische) thrusters om de oriëntatie bij te werken (die normaal gezien door gyroscopen wordt verzorgd). Dit gebeurt een paar keren per jaar per halfrond. Bij minimale zonshoogte onder de horizon (bv. rond zomerzonnewende in het noordelijk halfrond) heb je dus het meeste kans op nachtelijk zichtbare overvluchten.
Soms zal het ISS zich bij zulke hoge beta angles ook even "uit-in-uit" of heel kort uit de schaduw van de Aarde begeven.
hoge beta angle: het ISS is permanent verlicht (voorbeeld 2023-07-12 2132)
(https://tracksat.space/)
ISS verdwijnt en verschijnt tijdens eenzelfde overvlucht
Volgende tabel toont hoge avond passages die de moeite zijn om naar uit te kijken. In de mate van het mogelijke wordt ook rekening gehouden met voorspellingen van bewolking.
Indien van toepassing ook de nachtelijke passages tijdens een marathon.
Voor extreme locaties in het westen zoals De Panne of Arlon in het oosten kunnen deze tijdstippen wat verschillen; het is De Panne gemakkelijk een kwartier eerder donker dan in Arlon, waardoor beide locaties soms meer of minder overvluchten kunnen meemaken.
(Data meer dan twee weken in de toekomst is weinig betrouwbaar.)
Bron: Heavens Above (daar kan je ook de ochtendpassages vinden)
Meer links
Facebook - ISS passes over Belgium geeft je de meest interessante, spectaculaire passages boven België, maar in principe alleen 's avonds als het goed weer is (dus de kans is groot om het ISS dan te zien, en voor de rest wordt je minder gespamd)