บทที่ 1 โครงสร้างของพืช

ส่วนประกอบของพืช

ประกอบด้วย ราก ลำต้น และใบ

1 ราก

ทำหน้าที่ในการดูดน้ำและธาตุอาหารไปเลี้ยงส่วนต่างๆของพืช และยึดลำต้นให้ตั้งอยู่บนดิน รากมีหลายชนิดได้แก่รากแก้ว รากแขนง รากฝอย

• รากแก้ว มีลักษณะตอนโคนจะโตแล้วค่อยๆเรียวเล็กลงไปจนถึงปลายจะยาวและใหญ่กว่ารากอื่นๆ

• รากแขนง เป็นรากที่เจริญเติบโตออกมาจากรากแก้ว มักงอกเอียงลงไปในดินจนเกือบขนานหรือขนานไปกับพื้นดิน รากชนิดนี้อาจแตกแขนงออกเป็นทอดๆได้อีกเรื่อย ๆ

• รากฝอย เป็นรากเส้นเล็กๆมากมาย ขนาดโตสม่ำเสมอกัน ไม่เรียวลงที่ปลายอย่างรากแก้ว งอกออกจากรอบโคนต้นแทนรากแก้วที่ฝ่อเสียไปหรือที่หยุดเติบโต พบในพืชใบเลี้ยงเดี่ยวเป็นส่วนใหญ่

2 ลำต้น

เป็นโครงสร้างของพืชที่ถัดมาจากราก ลำต้นจะมีข้อ ปล้อง และตา ลำต้นของพืชแต่ละชนิดจะมีลักษณะแตกต่างกัน ลำต้นของพืชบางชนิดตั้งอยู่บนดิน มะม่วง มะละกอ มะพร้าว ข้าวโพดเป็นต้น

!แต่ลำต้นของพืชบางชนิดอยู่ใต้ดิน เช่น เผือก แห้ว ขิง มันฝรั่ง เป็นต้น ซึ่งลำต้นใต้ดินเหล่านี้จะทำหน้าที่สะสมอาหาร

ลำต้นของพืชมีหน้าที่สำคัญ 2 ประการ คือ

1.ชูกิ่ง ก้าน และใบขึ้นสู่อากาศเพื่อให้ได้รับแสงแดดและอากาศอย่างเต็มที่

2.ลำเลียงน้ำและธาตุอาหารต่อจากรากไปยังส่วนต่างๆของพืช

การลำเลียงสารของลำต้น

ในการลำเลียงสารของลำต้นพืช ระบบลำเลียงจะแบ่งเป็น

ท่อลำเลียงน้ำ เรียกว่า ไซเล็ม

และท่อลำเลียงอาหาร เรียกว่า โฟลเอ็ม

ข้อสังเกต รากจะไม่มีข้อปล้องและตา ส่วนลำต้น จะมีข้อปล้องและตา

3.ใบ

ชนิดของใบ

1.ใบเลี้ยงเดี่ยว มีการเรียงตัวของเส้นใบแบบขนาน เช่นข้าวโพด หญ้า อ้อย ไผ่ เป็นต้น

2.ใบเลี้ยงคู่ การเรียงตัวของเส้นใบแบบร่างแห เช่น มะม่วง ขนุน ลำไย พริก ถั่ว เป็นต้น

หน้าที่ของใบ

1.สร้างอาหารมาใช้ในการเจริญเติบโตของพืช พืชที่มีใบสีเขียวสามารถสร้างอาหารเองได้

การสร้างอาหารของพืช เรียกว่า การสังเคราะห์ด้วยแสง

2.หายใจ เป็นการแลกเปลี่ยนแก๊สทางปากใบ ซึ่งเป็นรูเล็กๆส่วนใหญ่อยู่ที่ผิวใบ

3.คายน้ำ คือการสูญเสียน้ำของพืชในรูปของไอน้ำ การคายน้ำของพืชจะระเหยออกทางปากใบ

ซึ่งปากใบส่วนใหญ่จะอยู่ใต้ใบ

ประโยชน์ของการคายน้ำ

-ช่วยทำให้พืชลำเลียงน้ำและแร่ธาตุจากรากสู่ยอด

-ลดความร้อนให้กับพืช