Anekdotengids voor Schaakliefhebbers

Anekdotengids voor Schaakliefhebbers

De Anekdotengids voor Schaakliefhebbers staat vol met leuke schaakanekdotes, zoals over de minnares van Capablanca, over de katers van Aljechin, over het pistool van Euwe, over Fischer die geen Fischer had moeten heten, over de yoghurt van Karpov, over een schaakbordmoordenaar en over een schaakstuk dat voor bijna een miljoen euro werd verhandeld.

paperback

A5-formaat

256 bladzijden

circa 50 foto's en afbeeldingen (z/w)

december 2019

€ 20,-

Hier volgt het verhaal bij de fascinerende foto uit 1978 van twee verdacht veel op elkaar lijkende dames in het schaakpubliek bij het IBM Schaaktoernooi die de omslag van de Anekdotengids voor Schaakliefhebbers siert.

Bij het verschijnen van dat boek wist de schrijver d6 eigenlijk maar bitter weinig over hen te melden. Enkele behulpzame schaakkenners, met name Bart Stam en Rob Freer, konden het gebrek aan informatie verhelpen. Het bleek dat deze opmerkelijke dames bekend waren onder de al even opmerkelijke achternaam Unkraut. Niet erg verrassend is dat het inderdaad om een eeneiige tweeling ging, die dat graag nog eens benadrukte door hetzelfde kapsel, dezelfde kleurspoeling, dezelfde bril en dezelfde kleding te dragen. Zelfs hun initialen waren identiek: A.J.M.

Op 5 december 1901 kwam Agnes Jacoba Maria Unkraut in Amsterdam ter wereld, 4 minuten later gevolgd door Antonia Jacoba Maria Unkraut (roepnaam Tonnie). De tweelingdames Unkraut hebben vrijwel hun gehele leven bij elkaar of naast elkaar gewoond. De tweelingdames Unkraut zijn nooit getrouwd geweest en hadden ook geen kinderen. De tweelingdames Unkraut waren beiden opgeleid tot onderwijzeres en waren beiden 40 jaar als zodanig werkzaam bij de St. Johannaschool aan de Rustenburgerstraat in Amsterdam. Het leidde soms tot grote verwarring bij de schoolkinderen, die niet konden begrijpen hoe de juf die ze zojuist in een klaslokaal hadden gezien het volgende moment op het schoolplein kon staan.

Wat de Amsterdamse tweelingzussen bewoog om naar het IBM schaaktoernooi te gaan kijken is niet bekend; misschien was het de rust die de schakers uitstraalden. De tweeling was gewoon zich op de eerste rij te installeren met een puzzelboekje, een rooketui gevuld met zwarte sigaartjes en een tijdschrift. Al snel maakte hun aanwezigheid zozeer onderdeel uit van het schaaktoernooi dat de organisatoren van mening waren dat het IBM schaaktoernooi pas echt op gang kwam wanneer de dames zich in het publiek hadden gemeld. Bij de opening van het toernooi in 1975 werden ze officieel welkom geheten en kregen ze een mooi boeket bloemen van de organisatie. In het Leidsch Dagblad schreef Alexander Münninghoff dan ook: "Als de tweeling Unkraut zit dan begint het IBM-toernooi..."

De mij verder onbekende Hans de Haan schrijft dat hij zich de dames ook nog goed voor de geest kan halen. Vooral omdat een van de tweeling, welke van de twee weet hij uiteraard niet, een stoel wegpakte waarop Hans juist wilde gaan zitten. Hij maakte een flinke smak en haalde verbaal verhaal bij de dame die fluks op de stoel had plaatsgenomen. Een stevige ruzie was het gevolg, maar anno 2021 heeft Hans het haar inmiddels vergeven.

Of de spelers op de voorgrond, Ulf Andersson en Walter Browne, dat ook allemaal wisten valt te betwijfelen. Ze lieten zich tijdens deze partij naar het zich laat aanzien niet door de tweeling afleiden.

Justin van Ingen Schenau kwam met een buitengewoon interessante aanvulling: de tweeling heeft meegespeeld in de Nederlandse speelfilm Op de Hollandse toer uit 1973 die werd geregisseerd door Harry Booth.