มารู้จักกับไดรเวอร์ของหูฟังกัน

กลับไปหน้าหลัก

วันนี้จะพาผู้อ่านไปรู้จักกับหลักการคร่าวๆในการทำเสียงของไดรเวอร์ในหูฟังกัน

ไดรเวอร์ของหูฟังมีอยู่หลายชนิด วันนี้จะกล่าวถึงเพียง 2 ชนิดที่เราคุ้นเคยและได้ใช้อยู่บ่อยๆที่สุดคือ

1. Moving coil หรือ Dynamic Driver และ

2. Balanced armature driver

1. ไดรเวอร์ชนิด Moving Coil หรือ Dynamic driver เป็นไดรเวอร์ชนิดเดียวกันกับดอกลำโพงที่ใช้กันทั่วไปในเครื่องเสียงที่มีขนาดใหญ่กว่าหูฟัง

หลักการทำงานของไดรเวอร์แบบ Moving coil

รูปร่างภายนอกของไดรเวอร์แบบ moving coil

📝สัญญาณเสียงที่จะเข้าไปยังไดรเวอร์จะอยู่ในรูปของไฟฟ้ากระแสสลับ จะไหลผ่านคอยล์ซึ่งจะทำให้เกิดสนามแม่เหล็กสลับขั้วกันไปตามลักษณะของสัญญาณ ตรงกลางของไดรเวอร์จะมีแม่เหล็กวงกลมติดอยู่กับที่ ซึ่งคอยล์ที่มีสนามแม่เหล็กสลับไปมาจะทำปฏิกิริยาดูดและผลักตัวมันกับแม่เหล็กซึ่งติดอยู่กับที่ ผลคือตัวคอยล์ก็จะขยับขึ้นๆลงๆเป็นจังหวะถี่ๆตามสัญญาณ ตัวคอยล์ของไดรเวอร์จะติดอยู่กับด้านล่างของไดอะแฟรม ซึ่งไดอะแฟรมจะเป็นแผ่นวัสดุบางๆ เมื่อคอยล์เคลื่อนไหวขึ้นๆลงก็จะทำให้ไดอะแฟรมกระเพื่อมตามจังหวะของการเคลื่อนไหวของคอยล์ การกระเพื่อมเป็นจังหวะถี่ๆของไดอะแฟรมนี้เองทำให้เกิดเป็นเสียงความถี่ต่างๆ

การเคลื่อนไหวของไดอะแฟรมใน driver แบบ moving coil (คลิกดูภาพเคลื่อนไหว) ▶️

2. ไดรเวอร์ชนิด Balanced Armature ไดรเวอร์ชนิดนี้มีต้นกำเนิดจากไดรเวอร์ของหูฟังวิทยุแร่ (Crystal radio) ซึ่งมีความน่าอัศจรรย์ตรงที่มันต้องการพลังงานน้อยมากในการทำเสียง ซึ่งในวิทยุแร่จะเห็นได้ว่าไม่จำเป็นต้องใช้แหล่งพลังงานเลย เพียงพลังงานจากคลื่นส่งวิทยุในอากาศแปลงมาเป็นกระแสไฟฟ้าสลับก็สามารถขับ Balanced armature ให้ทำเสียงได้แล้ว

📝 ไดรเวอร์ชนิดนี้มีข้อดีตรงมีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของสัญญาณไฟฟ้ามาก ทำให้มันมีประสิทธิผล (effectiveness) ในการทำเสียงสูง จึงทำให้ทำงานได้ดีกับสัญญาณเสียงเล็กๆน้อยๆซึ่งเป็นส่วนรายละเอียดในเสียง แต่ก็มีจุดอ่อนตรงที่มันมีช่วงการตอบสนองต่อความถี่เสียงที่จำกัดกว่าไดรเวอร์แบบ Moving coil

◀️ ส่วนประกอบของวิทยุแร่ (Crystal radio)

หลักการทำงานของไดรเวอร์แบบ Balanced armature

ไดรเวอร์ Balanced armature

📝 การทำเสียงของไดรเวอร์แบบ Balanced armature ก็จะใช้คอยล์และแม่เหล็กเช่นเดียวกับไดรเวอร์แบบ Moving coil แต่แทนที่จะให้คอยล์เคลื่อนไหว ก็จะใช้ Balanced armature ซึ่งมีลักษณะคล้ายคานแม่เหล็ก ซึ่งตัวคานจะมีสนามแม่เหล็กสลับขั้วไปมาตามการเหนี่ยวนำแม่เหล็กไฟฟ้าของคอยล์ ซึ่งสัญญาณเสียงที่มาในรูปของไฟฟ้ากระแสสลับจะเป็นตัวกำหนดขั้วแม่เหล็ก ที่ด้านบนและด้านล่างของคาน Balanced armature จะมีแม่เหล็กติดอยู่กับที่ ซึ่งตัวคาน BA ที่มีขั้วแม่เหล็กสลับไปมาถี่ๆจะทำปฏิกิริยาผลักและดูดตัวมันกับแม่เหล็กทั้งคู่นี้ ทำให้คาน BA กระดกขึ้นๆลงๆ ที่ปลายของคาน BA ข้างหนึ่งจะต่อกับเมมเบรน(หรือไดอะแฟรม)ซึ่งเป็นเยื่อบางๆ การกระดกขึ้นลงถี่ๆเป็นจังหวะตามสัญญาณของ Balanced armature นี้จะทำให้เมมเบรนกระเพื่อมตามจังหวะของมัน การกระเพื่อมเป็นจังหวะถี่ๆของเมมเบรนเหมือนสปริงบอร์ดหรือลิ้นปี่นี้เองทำให้เกิดเป็นเสียงความถี่ต่างๆ (หากเป็นไดอะแฟรมก็จะกระเพื่อมในลักษณะเดียวกันกับไดอะแฟรมของไดรเวอร์แบบ Moving coil)

การเคลื่อนไหวของไดอะแฟรมในไดรเวอร์แบบ Balanced Armature
(คลิกดูภาพเคลื่อนไหว) ▶️

📝 การที่ไดรเวอร์แบบ Balanced armature มีช่วงการตอบสนองต่อความถี่เสียงที่จำกัดกว่าไดรเวอร์แบบ Moving coil ทำให้หูฟังที่ใช้ไดรเวอร์แบบนี้ในปัจจุบันนิยมใช้ไดรเวอร์ BA หลายๆตัวในหูฟังแต่ละข้าง โดยแต่ละตัวรองรับช่วงความถี่ต่างๆกันเพื่อให้ช่วยประหยัดต้นทุนการผลิตได้มากกว่าการใช้ไดรเวอร์ BA คุณภาพสูงตัวเดียว อนึ่ง การกระเพื่อมของเมมเบรนในไดรเวอร์แบบ BA ขนาดเล็กที่ใช้ในหูฟังแบบ in-ear และ earbud จะมีพลังงานน้อยกว่าการกระเพื่อมของไดอะแฟรมของไดรเวอร์แบบ Moving coil มาก ดังนั้นในส่วนเสียงเบส ไดรเวอร์แบบ BA บางตัวที่คุณภาพไม่สูงพออาจทำในส่วนของแรงกระแทก (impact) ได้ไม่ดีเท่าไดรเวอร์แบบ Moving coil ในระดับราคาเดียวกัน ดังนั้นหูฟังแบบ in-ear จึงนิยมใช้ไดรเวอร์ทั้งสองชนิดผสมกัน (Hybrid) โดยใช้ไดรเวอร์แบบ Moving coil รับหน้าที่ทำเสียงช่วงล่าง และไดรเวอร์แบบ BA ทำเสียงช่วงบน ซึ่งประหยัดต้นทุนกว่ามุ่งพัฒนาใช้ไดรเวอร์แบบเดียวที่ทำเสียงได้ดีเลิศในทุกช่วงเสียง

กลับไปหน้าหลัก