Psixoloji Suallar Ve Cavablar

lkin sosioloji mlumat almaq vzifsini yerin yetirrk, msahib eyni zamanda msahib alanla respondentin sosial-psixoloji qarlql tsirinin myyn formasdr. Bu xslraras qarlql tsirin znmxsusluu, frdlrin adi nsiyytindn frqli olaraq msahib alanla respondent arasnda rollarn dqiq bldrlmsindn ibartdir. Msahib alana, shbtin tkili v keirilmsi tbbskar kimi aparc, sas rol ayrld halda, respondent idar olunan, mlumat mnbyi rolunda x edir. Tdqiqat soruur, respondent cavab verir, tdqiqat suallarn vasitsil shbt istiqamt verir, respondent z cavablar il onun arxas il gedir. Onlarn mnasibtlrind bir nv dnmzlik vardr. Mhz btn bunlar konkret sosioloji tdqiqat metodu kimi msahibnin zn xas xsusiyytlrini myynldirir.

Msahibnin mxtlif ttbiq sahlri ola bilr. vvla, msahib mumi problemin dqiqldirilmsi v tdqiqat hipotezasnn ifad edilmsi mqsdi il tdqiqatn ilkin mrhllrind istifad oluna bilr; ikincisi, msahib tez-tez byk soru-yoxlama metodikasnn hazrlanmas n ttbiq edilir; ncs, msahib mlumat toplaman sas metodu kimi, sasn sosial-psixoloji tdqiqatlarda mhdud v ya az sem zaman ttbiq edil bilr; drdncs, anketldirm, mahid v s. il birlikd msahib mlumat alman lav metodlu kimi ttbiq olunur; beincisi, msahib baqa metodlar vasitsi il alnm mlumatlar dqiqldirmk v yoxlamaq mqsdil bu cr adlanan kontrol tdqiqatlarda istifad edilir.

DOWNLOAD 🔥 https://urllio.com/2y7Y2T 🔥

Msahibnin bu nvnn sas stn v yax chtlrindn biri odur ki, onun keildiyi zaman msahib aparanla respondentin sosial-psixoloji qarlql tsir raiti son drc tbii olur. Respondentin cavablar bariz ifad olunmu, spontan, ox konkret v olduqca xsi xarakter dayr. Ntic etibar il, btn bunlar msahib aparan maraqlandran n daln v drin mlumatlar almaa kmk edir.

Formalladrlm msahib, msahib alanla respondent arasnda qarlql tsir vziyytinin sasl surtd standartladrlmas nticsind tdqiqatya cavablar onlarn thlili v mvafiq statistik ilnmsi n tez bir zamanda kvantladrmaa yax imkan verir. Formalladrlm msahib n ox yaylm ktlvi soru nvlrindn biridir.

Yuxarda artq qeyd edildiyi kimi soru vrqsi, myyn ardcllqla ifad edilmi suallarn v bzi frz ediln, ehtimali cavablarn siyahsndan ibartdir. O, znmxsus v kifayt qdr smrli standartladrc vasit vzifsini yerin yetirir. Mhz o, msahib alanlar qrupuna bir-birindn asl olmayaraq respondent hm forma, hm d mzmununa gr eyni suallar myyn ardcllqda tqdim etmy v onlarn cavablarn standartladrlm qayda il qeyd etmy imkan verir. Btn bunlar msahib alanlarn iini hmiyytli drcd asanladrr v onlar respondent hans anda hans suallar v hans ardcllqla vermk lazm olduu haqqnda dnmk zrurtindn azad edir. Bundan baqa gr soru vrqsi sasn qapal suallardan ibartdirs, bu halda respondentlrin cavablarn vvlcdn ifad olunmu, soru vrqsind yazlm alternativ cavab variantlarndan birinin sadc olaraq altndan xtt kmkl v ya onu dairy almaqla asanlqla qeyd etmk olar.

Soru akt. Msahib alma texnikas. Soru-msahib alma aktnn z msahib alanla respondentin sual verm v cavab alma snasnda bilavasit laq, qarlql sosial-psixoloji tsir prosesind ifad olunur. Sorunun axr nticsi xeyli drcd msahib aparann respondentl sx laq yaratmasndan, onu smimi shbt raz sala bilmsindn, onu mvzu il maraqlandrmasndan, suallar dzgn qoymasndan v cavablardan, tdqiqatn mqsdin daha ox uyun olan mlumatlar semsindn v nhayt respondentin cavablarn qeyd ala bilmk bacarndan asldr. Msahib alma prosesind msahib alann hm tbii, fitri psixoloji qabiliyytlri, hm d ld etdiyi srf texniki vrdilri ifad olunur.

Bzi adamlarda msahib alann grnmsi v onun verdiyi suallar mnfi reaksiya oyadr. Onlar tan olmayan adamla shbt rfsind daxili inamszlq keirir, shbt ehtiyatla v ya qabaqcadan ml glmi yanl mnfi fikirlrin mvafiq hisslrl yanarlar. Bu tbii etimadszl aradan qaldrmaq n msahib alan znn respondent giri sciyyli ilk mracitind shbtin mxfi olduunu qeyd etmli, onu cavablarnn sirrinin tam qorunacana inandrmal v soru nticlrinin kmiyyt thlilinin statistik anonimliyi bu zmant n sas olduunu onun nzrin atdrmaldr. Adtn giri mracitinin sonunda msahib aparan respondent onun n qdr vaxtn alacan bildirir.

Msahib aparmaq prosesinin tbiiliyi msahib alann soru vrqsinin mzmununa n drcd yiylnmsindn v ona bld olmasndan ox asldr. O, suallarn nec ifad edildiyini, onlarn ardclln az qala zbr bilmli, onlar respondent verrkn tlsmmlidir. Msahib alann nvbti sual yadna sala bilmdiyin gr, msahib prosesind soru vrqsini yrnmy balad zndn shbtin gediind sxntl v zc fasillrin yaranmasna he bir vchl yol vermk olmaz.

sasl surtd formalladrlm msahib nzrd tutularsa, onu keirn zaman suallarn bilavasit verilmsi prosesind msahib aparan aadak tlblri hmi yadda saxlamal v onlara ml etmlidir:

Btn bu qaydalarn gzlnilmsi eyni msahib raitinin yaradlmas n byk hmiyyt malikdir, bu is, artq qeyd olunduu kimi, ktlvi sorular zaman xsusil vacibdir. Msahibnin soru vrqsin daxil edilmi snaq tdqiqat gediind hrtrfli ilnmi hr bir sual z mnasna gr olduqca myyn, zruri mlumatlarn alnmas mqsdin ynlmidir. Buna gr d suallarn ifad olunduu formada hr bir, htta czi dyiiklik bel onlarn mnasnn respondent trfindn tamamil baqa cr baa dlmsin gtirib xara bilr ki, bu da cavablarnn dqiqliyin tsir gstrmy bilmz. Mxtlif formalarda ifad olunmu eyni bir sual respondentlr trfindn mxtlif mnalarda baa dl bilr.

Msahib alanlarn ksriyytinin respondentlrin cavablarn stimulladrmaq, daha dolun v dqiq mlumat almaq mqsdi il istifad etdiyi ox geni yaylm vasitlri gstrmk mqsduyundur:

Respondentin cavablarnn dourduu bhnin v ya razlamann hr df smimi ifadsindn v ona bu haqda lav izahn verilmsindn sonra msahibni aparan znn baa ddyn, raz olduunu, mmnun qaldn, bratini qeyd etmlidir: "Bli, bli, Siz haqlsnz, indi mn aydn oldu ki, Siz nyi nzrd tuturdunuz. Bu ox maraqldr".

Din psixologiyas insann dini hyatn btn drinliyi v geniliyi il drk edib aradrmaq, mnvi hadislrl laqlrini gstrmk istyir. Din psixologiyas dinin mr v qadaalarn mzakir etmir. Din psixologiyas yalnz dinin frd zrindki tsirlrini aradrr. Bu baxmdan dini hkmlri tsdiq v ya tkzib etmk mqsdi damr. Hadislri elmi metodlarla mhakimdn uzaq bir kild tdqiq edrk tnsif edir. Din psixologiyas normativ bir elm olmayb, dini etiqad v hqiqtlrd dyr vya mnviyyat mlahizlrin yol vermir. Din psixologiyas psixoloji inkiaf v proseslr kontekstind dini ifad formalar il mul olur. Din psixologiyasnn tdqiqat sahsi dinin z deyil, dini hyat trzi il yaayan frdlrdir.

Haris l-Muhasibinin n mhur srlrindn biri olan "r-Riya" psixoloji thlillri znd cmldirn n hatli sr hesab edilir. Bu srd ixlas, ryaset (ba olmaq eqi), mbahat (aldanma), tafahur, thasud (hsd aparmaq), hya, msiyt ve riya kimi anlaylardan bhs olunmudur. Bundan lav, xlaqla laqli "marifti-nfs" mvzusunda geni mlumat verilmidir. Tdqiq etdiyi mvzular drindn v n inc tfrrat il aradran Muhasibi davranlar xtaratlar il laqlndirmidir. Xtaratn mnbyini nfs, eytan v al olaraq ifad edir. Muhasibi xtaratdan "qlblri hr cr xeyir v r aran dvtilr" olaraq bhs edir.

Kindi, slam dnc tarixind nfsin mahiyyti v funksiyalarn, tmizlnm sul v metodlarn, lmndn sonrak vziyyti flsfi kild aradran v saslandran ilk filosofdur. "Risaleyi fi'l-hile li-defil-hzan" adl kitabnda psixoloji salamln qorunmas il laqdar vacib qiymtlndirm v tvsiylr yer vermidir. Kindi insanlara xobxtlik dilmyi v zn bdbxtlikdn qoruma tvsiy edir. Kindiy gr, arzu olunan v seviln eylr insann tbitin uyun olmaldr, ldn xanlara gr zlmmli v insann tbitin uyun olmayan hissi mfhumlar arzu edilmmlidir. 006ab0faaa