Ti ilalixtalab pel juni pulik kaw ti lubachtalab xin kwa’al exbachik ani xin t’ajal ka ats’á’ jant’oj.
Exladh tam lej yan, lej k’ak’adh ani yab junkudh jant’in tim tomnal kit k’aputs.
Tam jun jitá’ in jilal ti k’apul ani kin uts’á’ jant’oj junwé’ o lej owat.
Exe xi malidhtalab tin tsink’odh t’u’ul an inik in t’ajal tam jun yab ka kw’ajay t’okat.
YAWLATS K’AN CANCER
Pel juni puliktalab xi k’ak’adh axi lej puwel ani u janel in ejtowal ka janey ani ka wat’ey tin puwel a t’u’ul ta iniktal.
YAWLATS K’AN CANCER JUTI WAT’EL AN T’ELÉ’
Pel an puweltalab ani yaneltalab, yab jununul k’al an células junkudh juti kwajil an t’elé’ ani tin altaj tsink’odh t’u’ul an uxum.
YAWLATS K’AN CANCER TI CHUCHÚ’
Pel juni janeltalab k’al an células ti chuchú’ ani in t’ajal an puwentalab mix yab ka ilalin in ejtowal ka tsemets an yaul.
YAN YAWLATSCHIK
Pel tam wa’ats tsáb o mas i lawlats junexvhik ba juni atiklab. Tam an lawlats in t’ajal ka ko’oy junake.
Pel juni yawlats in t’ajal tam ka kw’ajay jun jitá’ k’al xi yaul, axé’ xi yawlats u tixk’anal ani in t’ajal an chlamydia trachomatis u tsilk’onal ba tsink’odh t’u’ul an uxum, ba wí’ ani juti waltelom.
DIABETES MELLITUS
Pel juni yawlats xi yab u t’ixk’anal xin t’ajal ka k’adhiy an tsi’iktalab ba xits’ (tsi’iktalab ta xitsal).
DIURÉTICO
In t’ajal ka kaldha an at’em ani an já’chik xi yab eynal ta t’u‘ul.
DHAK AT’AXTALAB
Pel juni dhak jaleltalab tolow lej tsapik in kakay ani u kalel tin tsink’odh t’u’ulchik an inik ani uxum.
FIMOSIS
Pel tam in jolil in tsink’odh t’u’ul an inikchik lej tsibtí ani yab u alwa kalel in ok in tsink’odh t’u’ul an inik, ani tam yab in ejtowal kin pa’banchi in ot’ol.
GONORREA
In t’ajal an Neisseria gonorrhoeae, pel an tsabchil yawlats xi lej wa’ats tam jun ka kw’ajay k’al jitá’ xi yaul ani tam kin t’ajá’ tin tsink’odh t’u’ul an uxum, ba wí’ ani juti waltelom.
OK’ IN TSINK’ODH T’U’UL AN INIK
In ok kwechochol junkudh tin tsink’odh t’u’ul an inik.
HERPES
Pel juni yawlats xin t’ajal tam kit kw’ajay k’al jun jit yaul ani in t’ajal an herpes simple.
K’ADHAT PRESION
Axe pel tam an xits’ in lej nial an unutslabchik in t’ajal an k’adhat presión (>140/90) .
ITS
Yawlatschik xin t’ajal ka ko’oy tam kit kw’ajay junex k’al jitá’.
TSA’AT K’ANIXTALAB
Jats tam u wé’mel an kanixtalab altaj ta t’u’ul ani tam yab in ejtowal kin tomolná’ an yawlatschik.
LAXANTES
Tséjkaxtalabchik xin t’ajal kit waltelomats.
KOTOXTALAB ALTAJ TA CHUKUL
Pel juni kubat kot’oxtalab xi t’ajnal altaj ba chukul abal kit tsa’kan.
MASTOGRAFÍA
Pel juni met’axtalab k’al an radiologo xi t’ajnal ba chuchú’ k’al juni pat’al xin bij mastógrafo.
YANKO’MATS K’AL I T’ELÉ’
Jats tam juni uxum in ko’yamal lej yan i t’elé’chik.
OXCHIL T’U’UDHTALAB
An t’u’udhtalab pel ox: an k’a’al t’u’udhtalab (30 a 34.9 kg/m2), tsabchil t’u’udhtalab (35 a 39.9 kg/m2) ani an oxchil t’u’udhtalab (>40 kg/m2).
MET’ADHTALAB TIN INIKTAL AN UXUMCHIK
Axe u t’ajnal k’al juni tsibtí paluw cepillo xu balyab altaj tin tsink’odh t’u’ul an uxum abal kin ko’oy an células juti wat’el an t’elé’.
OT’OL IN TSINK’ODH T’U’UL AN INIK
Pel juni walkadh paluw ot’ol xin mapyal in ok‘ an tsink’odh t’u‘ul an inik.
YANELTALAB
Ti ajidh ejatalab in lé’ kin uluw abal jats an yaneltalab k’al an células (Axéchik u lej yanel).
SÍFILIS
Pel juni yawlats in t’ajal tam ka kw’ajay jun jitá’ k’al xi yaul ani ka t’ajá’ ba tsink’odh t’u’ul an uxum, ba wí’ ani juti waltelom jayej tam aychix an uxum ani tam kit punchin in xits’.
ULCERAS
pel tam ts’ojbel a t’u’ul, ejtil mix u mits’k’anal axin mapyal juni altaj t’u’ul o in elebtal.
CHUBAXTALAB
Atiklab xu kaw k’al i chubax.
PUXEK T’IT
Pelchik i tsipchik muluxtalab ta t’u’ul, xi tin ets’eytal yab jant’oj in t’ajal .
VIH
Virus k’an inmunodeficiencia humana.
VPH
Virus k’an papiloma humano.
Ba axé’ xi jolatalab ne ki jilá’ juni junkuxtalab juti ne ka ejtow ka jilá’ a a kawintal ani a tsalpaxtalabil k’al axe xi kaw olchixtalabchik ani jayej ne ka ejtow ka biná’ a tsalabil.