Embedded Files
Umiejętnie postawione pytanie jest kluczem do uzyskania konkretnej odpowiedzi. Tak jest również w medycynie: stawianie diagnozy czy też pytania badawczego wymaga precyzji.
Umiejętnie postawione pytanie jest kluczem do uzyskania konkretnej odpowiedzi. Tak jest również w medycynie: stawianie diagnozy czy też pytania badawczego wymaga precyzji.
O ile w życiu codziennym zadajemy pytania ogólne (co, gdzie, kiedy, jak, dlaczego), w medycynie zadajemy pytania klinicznie istotne PICO(T).
O ile w życiu codziennym zadajemy pytania ogólne (co, gdzie, kiedy, jak, dlaczego), w medycynie zadajemy pytania klinicznie istotne PICO(T).
Aby uchwycić kluczowe dane z badań musimy znać pacjenta, jego obecną sytuację, możliwości środowiska w którym obecnie się znajduje, jego najpilniejsze potrzeby i jego preferencje. Tu zapewne wielu z nas przypomni się diagnoza pielęgniarska.
Aby uchwycić kluczowe dane z badań musimy znać pacjenta, jego obecną sytuację, możliwości środowiska w którym obecnie się znajduje, jego najpilniejsze potrzeby i jego preferencje. Tu zapewne wielu z nas przypomni się diagnoza pielęgniarska.
Jednak my idziemy w planowaniu opieki znacznie dalej. Chcemy poznać co w danej sytuacji, temu KONKRETNEMU PACJENTOWI w środowisku w którym się nim aktualnie opiekujemy możemy zaproponować. Tu wiedza książkowa nie zdaje egzaminu. Tradycyjne książki medyczne są publikowane na podstawie danych sprzed kilku lat. Nie wiemy czy to co one sugerują, jest najlepszym rozwiązaniem z OBECNIE możliwych. Poza tym, książki nie są pisane z myślą o KONKRETNYM PACJENCIE. Książki zajmują się jedynie MODELOWYM PRZYPADKIEM KLINICZNYM. Konkretnego pacjenta pielęgniarka spotyka na co dzień. Pacjenta "książkowego", podobnie jak Yeti, jeszcze nikt nie widział na oczy.
Jednak my idziemy w planowaniu opieki znacznie dalej. Chcemy poznać co w danej sytuacji, temu KONKRETNEMU PACJENTOWI w środowisku w którym się nim aktualnie opiekujemy możemy zaproponować. Tu wiedza książkowa nie zdaje egzaminu. Tradycyjne książki medyczne są publikowane na podstawie danych sprzed kilku lat. Nie wiemy czy to co one sugerują, jest najlepszym rozwiązaniem z OBECNIE możliwych. Poza tym, książki nie są pisane z myślą o KONKRETNYM PACJENCIE. Książki zajmują się jedynie MODELOWYM PRZYPADKIEM KLINICZNYM. Konkretnego pacjenta pielęgniarka spotyka na co dzień. Pacjenta "książkowego", podobnie jak Yeti, jeszcze nikt nie widział na oczy.
Mając powyższe na uwadze, może się okazać, że wiele hołubionych przez nas "sposobów" i czynności nie jest bezpieczne ani dla nas ani dla naszych pacjentów. Możemy też odkryć, że pewne czynności które rutynowo wykonujemy, nie mają większego sensu lub są wręcz szkodliwe a będą i takie które wykonujemy, ale nie do końca skutecznie lub ergonomicznie.
Mając powyższe na uwadze, może się okazać, że wiele hołubionych przez nas "sposobów" i czynności nie jest bezpieczne ani dla nas ani dla naszych pacjentów. Możemy też odkryć, że pewne czynności które rutynowo wykonujemy, nie mają większego sensu lub są wręcz szkodliwe a będą i takie które wykonujemy, ale nie do końca skutecznie lub ergonomicznie.
Ile razy w ciągu dyżuru brakuje nam czasu żeby zjeść jak człowiek posiłek a tu pośród wielu czynności trzeba sześciu pacjentom wymienić rutynowo obwodowy cewnik dożylny lub przy końcu nocnego dyżuru na IOMie trzeba jeszcze wykonać toaletę jamy ustnej...
Ile razy w ciągu dyżuru brakuje nam czasu żeby zjeść jak człowiek posiłek a tu pośród wielu czynności trzeba sześciu pacjentom wymienić rutynowo obwodowy cewnik dożylny lub przy końcu nocnego dyżuru na IOMie trzeba jeszcze wykonać toaletę jamy ustnej...
O co możemy potencjalnie zapytać? Tabela poniżej przedstawia typy pytań i domeny do której każdy z nich należy. W ten sposób wiemy jak konstruować nasze pytanie i do jakiej domeny ono przynależy.
O co możemy potencjalnie zapytać? Tabela poniżej przedstawia typy pytań i domeny do której każdy z nich należy. W ten sposób wiemy jak konstruować nasze pytanie i do jakiej domeny ono przynależy.
Gdy wiemy do jakiej domeny przynależy nasze pytanie PICO, będziemy wiedzieć jakie opracowania medyczne (badania) odpowiedzą na nasze pytanie.
Gdy wiemy do jakiej domeny przynależy nasze pytanie PICO, będziemy wiedzieć jakie opracowania medyczne (badania) odpowiedzą na nasze pytanie.
Zobaczmy zatem, co może być treścią dla poszczególnych elementów pytania klinicznie istotnego (PICO). Okazuje się, że takie obszary jak terapia, zapobieganie czy nawet etiologia mogą być poruszane w badaniach pielęgniarskich.
Zobaczmy zatem, co może być treścią dla poszczególnych elementów pytania klinicznie istotnego (PICO). Okazuje się, że takie obszary jak terapia, zapobieganie czy nawet etiologia mogą być poruszane w badaniach pielęgniarskich.
Przypominam, że nie każde pytanie kliniczne będzie się zawsze składało z tych samych elementów P-I-C-O-T. Bywa że pytanie klinicznie istotne nie będzie miało "C" (porównanie lub grupa kontrolna) a wiele z nich będzie pozbawione także "T" (czas, upływ czasu).
Przypominam, że nie każde pytanie kliniczne będzie się zawsze składało z tych samych elementów P-I-C-O-T. Bywa że pytanie klinicznie istotne nie będzie miało "C" (porównanie lub grupa kontrolna) a wiele z nich będzie pozbawione także "T" (czas, upływ czasu).
Budowanie pytania zaczynamy zawsze od pacjenta (P= pacjent, problem). Większość potrzebnych na tym etapie informacji znajdziesz w karcie obserwacji danego pacjenta i w historii choroby. Rozmowa z pacjentem, oględziny, badanie i ewentualne preferencje pacjenta również należy rozważyć na tym etapie. Bywa że również poddany próbie zostanie nasz dotychczasowy pogląd lub wiedza. Musimy być na to także otwarci. Kto pyta nie błądzi!
Budowanie pytania zaczynamy zawsze od pacjenta (P= pacjent, problem). Większość potrzebnych na tym etapie informacji znajdziesz w karcie obserwacji danego pacjenta i w historii choroby. Rozmowa z pacjentem, oględziny, badanie i ewentualne preferencje pacjenta również należy rozważyć na tym etapie. Bywa że również poddany próbie zostanie nasz dotychczasowy pogląd lub wiedza. Musimy być na to także otwarci. Kto pyta nie błądzi!
(I=interwencja, ekspozycja, czynnik prognostyczny) np usunięcie cewnika, palenie papierosów, technika wykonania zabiegu lub pielęgnacji, skuteczność lub jakość opatrunku, wydłużenie czasu ekspozycji (opóźniona wymiana cewnika, skrócenie lub zaniechanie czynności) itp.
(I=interwencja, ekspozycja, czynnik prognostyczny) np usunięcie cewnika, palenie papierosów, technika wykonania zabiegu lub pielęgnacji, skuteczność lub jakość opatrunku, wydłużenie czasu ekspozycji (opóźniona wymiana cewnika, skrócenie lub zaniechanie czynności) itp.
(C=porównanie dla Interwencji lub ekspozycji lub czynnika prognostycznego) Nie zawsze ten komponent występuje. Możemy być zainteresowani wpływem samej interwencji lub ekspozycji na pacjenta.
(C=porównanie dla Interwencji lub ekspozycji lub czynnika prognostycznego) Nie zawsze ten komponent występuje. Możemy być zainteresowani wpływem samej interwencji lub ekspozycji na pacjenta.
Jak zatem zadać pytanie klinicznie istotne według schematu PICO?
Jak zatem zadać pytanie klinicznie istotne według schematu PICO?
Aby oszczędzić sobie pracy i czasu, zapisujmy słowa które przypiszemy poszczególnym składnikom pytania klinicznie istotnego (PICO). Dopiszmy też słowa bliskoznaczne. Jednak na tym etapie należy uważać by wybrane słowa bliskoznaczne nie "odpłynęły" od naszego konkretnego pacjenta i problemu badawczego z którym chcemy się zmierzyć. Gdy dojdziemy do etapu wyszukiwania badań, słowa których będziemy używać, mogą zaprowadzić nas precyzyjnie do celu albo... na manowce!
Aby oszczędzić sobie pracy i czasu, zapisujmy słowa które przypiszemy poszczególnym składnikom pytania klinicznie istotnego (PICO). Dopiszmy też słowa bliskoznaczne. Jednak na tym etapie należy uważać by wybrane słowa bliskoznaczne nie "odpłynęły" od naszego konkretnego pacjenta i problemu badawczego z którym chcemy się zmierzyć. Gdy dojdziemy do etapu wyszukiwania badań, słowa których będziemy używać, mogą zaprowadzić nas precyzyjnie do celu albo... na manowce!
Wiele wyszukiwarek takich jak PubMed, The Cochrane Library, oferuje wyszukiwanie zaawansowane oraz MeSH (Medical Subject Headings). To słownictwo tezaurusowe używane do indeksowania artykułów medycznych i badań naukowych. Ułatwia ono nie tylko znalezienie wyrazów bliskoznacznych ale kieruje nas precyzyjnie do zagadnień poszukiwanych w pracach badawczych. https://pl.wikipedia.org/wiki/Tezaurus
Wiele wyszukiwarek takich jak PubMed, The Cochrane Library, oferuje wyszukiwanie zaawansowane oraz MeSH (Medical Subject Headings). To słownictwo tezaurusowe używane do indeksowania artykułów medycznych i badań naukowych. Ułatwia ono nie tylko znalezienie wyrazów bliskoznacznych ale kieruje nas precyzyjnie do zagadnień poszukiwanych w pracach badawczych. https://pl.wikipedia.org/wiki/Tezaurus
Więcej informacji jak wykorzystać MeSH w praktyce: https://meshb.nlm.nih.gov/search i na stronie NIH USA: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/mesh
Więcej informacji jak wykorzystać MeSH w praktyce: https://meshb.nlm.nih.gov/search i na stronie NIH USA: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/mesh
Istnieje także Tez-MeSH - Polska wersja tezaurusa Medical Subject Headings (wg MeSH 2017) na stronie Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie. Jednak dostęp do niej... jest płatny. Link do strony Tez-MeSH: http://gbl.home.pl/cgi-bin/gblbase.pl/tez17
Istnieje także Tez-MeSH - Polska wersja tezaurusa Medical Subject Headings (wg MeSH 2017) na stronie Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie. Jednak dostęp do niej... jest płatny. Link do strony Tez-MeSH: http://gbl.home.pl/cgi-bin/gblbase.pl/tez17
Gdy znajdziemy już nasze hasła dla poszczególnych elementów PICO, musimy znaleźć ich tłumaczenie w języku angielskim, ponieważ najważniejsze bazy danych indeksują hasła właśnie w tym języku.
Gdy znajdziemy już nasze hasła dla poszczególnych elementów PICO, musimy znaleźć ich tłumaczenie w języku angielskim, ponieważ najważniejsze bazy danych indeksują hasła właśnie w tym języku.
Nie ma nic złego w korzystaniu z tłumacza online, jednak zawsze należy zachować ostrożność i dystans do wyniku tłumaczenia. Oto zabawny przykład dlaczego:
Nie ma nic złego w korzystaniu z tłumacza online, jednak zawsze należy zachować ostrożność i dystans do wyniku tłumaczenia. Oto zabawny przykład dlaczego:
Google Sites
Report abuse