ประวัติวัดถ้ำผาจม เมื่อ พ.ศ. 2516 สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ (วาสน์ วาสโน) เสด็จมายังถ้ำผาจม และตรัสถามหลวงพ่อวิชัยว่า ได้ขึ้นทะเบียนเป็นวัด หรือยัง หลวงพ่อวิชัยกราบทูลไปว่า ยังไม่ได้ ขึ้นทะเบียนเป็นวัด สมเด็จพระสังฆราชเจ้าฯจึงตรัสสั่งให้ นายสมหวัง คล่องการเขียน ซึ่งเป็นเลขานุการกรมศาสนาในขณะนั้น ให้ทำรายการขอสร้างวัดและจัดตั้งเป็นวัดถ้ำผาจม

“วัดถ้ำผาจม” จัดเป็นสถานที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม และเป็นหนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวตามวิถีพุทธ ทำให้พื้นที่ของวัดถ้ำผาจม เป็นหนึ่งในดินแดนมหัศจรรย์ เนื่องจากเคยเป็น ที่ธุดงค์กัมมัฏฐานของพ่อแม่ครูอาจารย์ สายปฏิปทาขององค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต พระอาจารย์ใหญ่ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่มีความศรัทธาในองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ภูมิศาสตร์ของวัดถ้ำผาจม รายล้อมไปด้วยหินที่เรียงกันลดหลั่นไปมา แวดล้อมด้วยหินผาที่ลดหลั่นกันเรียงไปมาอย่างน่าอัศจรรย์

บนยอดผาสูงของภูเขาถ้ำผาจม มี“พระพุทธพิชิตมารประทานพร” ตั้งตระหง่านไปทางประเทศพม่า ส่วนภายในบริเวณวัดถ้ำผาจม มีสถานที่สำคัญที่น่าเที่ยวชม ซึ่งเป็นจุดแสดงให้เห็นถึงความศรัทธาของพุทธศาสนิกชน เช่น พิพิธภัณฑ์พระธาตุ ที่รวบรวมพระบรมสารีริกธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมา สัมพุทธเจ้า พระธาตุ อัฐิธาตุ เกศาธาตุ ของพระอรหันตสาวก