КҚГҚ / ККГЛ

🦠 Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы (КҚГҚ) 

Қазақстанның оңтүстік өңірлерінде, атап айтқанда Қызылорда, Түркістан және Жамбыл облыстарында эндемиялық болып табылатын, кенелер арқылы таралатын қауіпті вирус. 2025 жылғы мәліметтерге сәйкес, елде бұл аурудың таралуы 40,6%-ға төмендегені байқалды

📍 Қызылорда облысындағы жағдай

2022 жылы Қызылорда облысында КҚГҚ-ның 15 жағдайы тіркеліп, оның 4-і өліммен аяқталған. Бұл көрсеткіш жыл сайынғы орташа 10 жағдаймен салыстырғанда жоғары.

📍 Түркістан және Жамбыл облыстары

Түркістан облысы да КҚГҚ-ның эндемиялық аймағы болып табылады. Мұнда кенелердің популяциясы мен олардың вирусты тасымалдау қабілеті зерттелуде . Жамбыл облысы 2000–2013 жылдар аралығында КҚГҚ-мен сырқаттанушылық бойынша елде екінші орында тұрған.

🔬 Ғылыми зерттеулер мен алдын алу шаралары

КҚГҚ-ның алдын алу үшін кенелермен күрес және мал шаруашылығында қауіпсіздік шараларын сақтау маңызды. Қазіргі уақытта бұл ауруға қарсы тиімді вакцина немесе емдеу әдісі жоқ . Алайда, UC Berkeley зерттеушілері вирустың GP38 ақуызына қарсы антиденелердің болашақта емдеу немесе вакцина жасау үшін перспективалы нысана бола алатынын анықтады.

Қорытынды

Қазақстанда КҚГҚ-мен күресу үшін кенелердің таралуын бақылау, халықты ақпараттандыру және ғылыми зерттеулерді қолдау қажет. Аурудың таралуы төмендегенімен, қауіп әлі де бар, сондықтан сақтық шараларын сақтау маңызды.

📌 Бұл қандай ауру?

Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы – адамдарға кене шағуынан жұғатын өте қауіпті жұқпалы ауру. Бұл ауру кезінде қан кету, қатты қызу, бұлшық ет ауруы және басқа да ауыр белгілер пайда болады.

🧬 Қалай жұғады?

Негізгі жұғу жолдары:

1. Кене шағу арқылы – табиғатта демалғанда немесе мал жайған кезде.

2. Ауру адамнан – қан немесе басқа биологиялық сұйықтық арқылы (әсіресе медицина қызметкерлері үшін қауіпті).

3. Мал сою кезінде – науқас малдың қаны немесе ішкі мүшелерімен жанасқанда.

⚠️ Белгілері қандай?

Ауру белгілері кене шағудан кейін 1-3 күнде, кейде 9 күнге дейін байқалмайды.

Алғашқы белгілер:

• Қатты қызу (38–40°C);

• Бас ауруы, әлсіздік, шаршау;

• Бұлшық ет және іштің ауруы;

• Жүрек айну, құсу;

• Тамақтың қызаруы.
  
  

Кейінгі белгілері:

• Тері астына қан құйылу (дақтар);

• Мұрыннан, іштен, қызыл иектен қан кету;

• Бауыр мен көкбауырдың үлкеюі;

• Ауыр жағдайларда – өлімге әкелуі мүмкін.
  
  

🏥 Не істеу керек?

✅ Кенені байқасаңыз – бірден алып тастамаңыз! Ең жақын медициналық мекемеге барып, дәрігерге көрсетіңіз.
✅ Өзіңізде жоғарыда аталған белгілер байқалса – дәрігерге шұғыл қаралыңыз!
✅ Үй жағдайында емделуге болмайды – бұл ауру тек ауруханада емделеді!

🛡️ Қалай сақтануға болады?

• Орманға, далалық жерлерге барғанда жабық киім киіңіз.

• Аяқ киім ішіне шалбар балағын салып жүріңіз.

• Кене қарсы препараттар (репеллент) қолданыңыз.

• Мал союда, мал өнімдерін өңдеуде қолғап пен алжапқыш киіңіз.

• Кене шағуын байқасаңыз – өз бетіңізше жұлмаңыз!
  
  

📞 Қайда жүгіну керек?

• Жақын орналасқан емханаға немесе жұқпалы аурулар ауруханасына барыңыз.

• Облыстық немесе аудандық санитарлық-эпидемиологиялық қызметке хабарласыңыз.
  
  

📢 Есте сақтаңыз!

❗ Бұл аурудың вакцинасы жоқ!
❗ Уақтылы көмек көрсетілсе – науқас толық жазылып кетуі мүмкін.
❗ Өз-өзіңізді емдемеңіз – дәрігерге сеніңіз!

🦠 Конго-Крымская геморрагическая лихорадка (ККГЛ)

Это опасный вирус, передающийся через укусы клещей, эндемичный для южных регионов Казахстана — в частности, для Кызылординской, Туркестанской и Жамбылской областей.  Согласно данным за 2025 год, распространение этой болезни в стране снизилось на 40,6%.

📍 Ситуация в Кызылординской области

В 2022 году в Кызылординской области было зарегистрировано 15 случаев ККГЛ, из них 4 случая со смертельным исходом. Это больше, чем средний многолетний показатель — около 10 случаев в год.

📍 Туркестанская и Жамбылская области

Туркестанская область также относится к эндемичным зонам ККГЛ. Здесь ведутся исследования популяции клещей и их способности переносить вирус.
Жамбылская область в период с 2000 по 2013 годы занимала второе место по заболеваемости ККГЛ в стране.

🔬 Научные исследования и меры профилактики

Для предотвращения распространения ККГЛ важно проводить мероприятия по борьбе с клещами и соблюдать меры безопасности в животноводстве.
На сегодняшний день не существует эффективной вакцины или лечения от этого заболевания.
Однако исследователи из UC Berkeley обнаружили, что антитела к белку GP38 вируса могут стать перспективной основой для создания вакцины или терапии в будущем.

🧾 Памятка для пациентов

📌 Что это за болезнь?

Конго-Крымская геморрагическая лихорадка — это очень опасное инфекционное заболевание, которое передаётся человеку через укус инфицированного клеща.
Сопровождается высокой температурой, кровотечениями, мышечными болями и другими тяжёлыми симптомами.

🧬 Пути заражения

• Через укус клеща – при отдыхе на природе или выпасе скота.

• От больного человека – при контакте с его кровью или биологическими жидкостями (особенно опасно для медицинских работников).

• При разделке заражённого скота – при попадании крови или тканей на кожу или слизистые.
  
  

⚠️ Симптомы

Симптомы обычно появляются через 1–3 дня после укуса клеща, иногда — до 9 дней.

Начальные признаки:

• Высокая температура (38–40°C);

• Головная боль, слабость, утомляемость;

• Боль в мышцах, животе;

• Тошнота, рвота;

• Покраснение горла.
  
  

Поздние признаки:

• Кровоизлияния под кожу (пятна);

• Кровотечения из носа, дёсен, внутренних органов;

• Увеличение печени и селезёнки;

• В тяжёлых случаях – возможен летальный исход.

🏥 Что делать?

✅ Если вы заметили клеща — не удаляйте его сами! Обратитесь в ближайшее медучреждение.
✅ Если у вас появились описанные выше симптомы — немедленно обратитесь к врачу!
✅ Лечение в домашних условиях категорически запрещено — болезнь лечится только в условиях стационара!

🛡️ Как защититься?

• Носите закрытую одежду при выходе в лес или на пастбище.

• Заправляйте брюки в носки или обувь.

• Используйте репелленты (средства против клещей).

• При убое скота надевайте перчатки и фартук.

• При укусе клеща — не удаляйте его самостоятельно!
  
  

📞 Куда обращаться?

• В ближайшую поликлинику или инфекционную больницу.

• В районную или областную санитарно-эпидемиологическую службу.

📢 Запомните!

❗ Эффективной вакцины от ККГЛ не существует.
❗ При своевременном лечении болезнь может быть полностью излечима.
❗ Не занимайтесь самолечением — доверяйте врачу!