M’għandekx bżonn l-Internet għat-talb, ħlief għall-qari tal-Quddies. Dan tal-aħħar huwa miġjub kif inhu mis-sit laikos.org.
Għalfejn “Amen” u “skond” għadhom b’Malti qadim?
Kienet għażla konxja li f’dawn iż-żewġ każijiet ma’ napplikax il-bdil li nieda l-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti fil-25 ta’ Lulju 2008.
Il-kelma “Amen” għanha għeruq millenarji u l-bdil fil-kitba taqtagħha mill-għeruq tagħha u mit-tifsira profonda li għandha. L-istudjużi jemmnu li oriġinat fil-lingwa Aramajka u mbagħad daħlet fl-Ebrajk. Uħud isostnu li l-kelma ebrajka emuna, li tfisser “fidi”, issawwret mill-kelma iktar antika amen.
Joachim Jeremias isostni li Ġesù ta tifsira ġdida lil din il-kelma Lhudija u l-importanza tagħha kienet tali li l-kitbiet tal-Vanġeli bil-Grieg, u iktar tard it-traduzzjonijiet tal-Bibbja għall-Latin żammewha kif inhi.
The Hebrew word ’āmēn, taken over by Aramaic, means ‘certainly’. It is a solemn formula with which already the Israelite of Old Testament times took up a doxology, an oath, a blessing, a curse or an execration. Without exception it is used in answers assenting to the words of another. ... In the gospels, on the other hand, ’āmēn is used, also without exception, to introduce and to strengthen a person’s own words; in this unprecedented usage it is strictly confined to the words of Jesus. The retention of this alien word shows how strongly the tradition felt that the way of speaking was new and unusual.
Joachim Jeremias, New Testament Theology, p. 36.
It-tradutturi għall-lingwi moderni wkoll għażlu li jagħmlu translitterazzjoni u żammew il-kelma amen kif inhi, inkluż fil-Malti (sal-2008).
Meta wieħed iżomm f’moħħu l-għeruq millenarju ta’ din il-kelma u li tintuża kważi esklużivament fil-kuntest reliġjuż il-bidla li tnediet fl-2008 ma’ kinitx f’postha. Modifika żgħira iżda firditha mill-għeruq tagħha, u allura mit-tifsira iktar profonda.