วัดแฟน
หมู่ 5 ต.สถาน อ.เชียงของ จ.เชียงราย
หมู่ 5 ต.สถาน อ.เชียงของ จ.เชียงราย
บาตรไม้ไผ่สานใหญ่ที่สุดในโลกที่วัดแฟน
ตำบลสถาน อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย
วัดแฟน อยู่ที่หมู่บ้านแฟน ตำบลสถาน อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย เป็นหนึ่งในหมู่บ้านท่องเที่ยวของตำบลสถาน เดิมชื่อบ้านดอนมูล แต่เมื่อ 40 ปีก่อน มีต้นผลไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งชื่อว่า“ต้นมะแฟน” ขึ้นมากมายในหมู่บ้าน และในชนบทสมัยก่อนจะเรียกบริเวณต้นไม้เยอะๆว่า“สัน” เมื่อรวมกับต้นมะแฟน จึงเรียกกันว่า 'สันมะแฟน' แล้วนานวันก็เลือนกลายเป็นบ้านมะแฟน และบ้านแฟนในที่สุด กระทั่งกรมการปกครองก็รับรองชื่อ “บ้านแฟน” ชาวบ้านก็มีความสุขกับชื่อนี้กันมาก เพราะเวลามีใครถามว่าอยู่ไหน จะตอบว่าอยู่บ้านแฟน จนสับสนขำๆ กันตลอด
บ้านแฟน เป็นหมู่บ้านเล็กๆ มีประชากรเพียงแค่ประมาณ 100 หลัง คาเรือน ตั้งอยู่บนถนนสายชนบท ทำให้ผู้คนมีชีวิตความเป็นอยู่ที่สงบและเรียบง่าย ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ประเภททำนา ทั้งนาปีและนาปรัง ทำให้ช่วงกลางวัน มักจะมีแต่ผู้เฒ่าผู้แก่และแม่บ้านหรือผู้ที่ไม่ทำนาเท่านั้น ที่อาศัยอยู่ภายในหมู่บ้าน ส่วนที่เหลือต่างลงพื้นที่ทำนากันอย่างขยันขันแข็ง ขณะที่ภายในหมู่บ้าน ระบุป้ายชื่อหมู่บ้านแฟน ควบคู่ไปกับสถานที่ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น วัดบ้านแฟน ฯลฯ
วัดแฟน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย สร้างเมื่อปีพุทธศักราช 2447 เดิมชื่อว่าวัดศรีดอนมูล แต่เนื่องด้วยพื้นที่ตั้งเป็นเขตป่าไม้มะแฟน ชาวบ้านจึงเรียกว่า “วัดแฟน” มาจนถึงปัจจุบัน วัดแฟน ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 6 เดือนมกราคม พ.ศ.2553 ปัจจุบันได้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญและศูนย์รวมใจของชาวบ้านในพื้นที่ จุดเด่นของวัดนี้คือมีการสร้างบาตรไม้ไผ่ขนาดใหญ่ไว้ด้านหน้าของวัด ความสูง 9 เมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 6 เมตร ได้สร้างขึ้นในวันที่ 5 ตุลาคม 2558 แล้วเสร็จและได้จัดพิธีสมโภชในวันที่ 5 มีนาคม 2559
การจักสาน เป็นงานหัตถกรรมอย่างหนึ่ง และนับเป็นงานศิลปะประเภททัศนศิลป์ได้ด้วย การจัก สานเป็นการนำวัสดุขนาดเล็กและยาว มาขัด หรือสาน กันจนเป็นชิ้นงาน วัสดุที่ใช้วัสดุที่ใช้ในงานจักสาน มักเป็นวัสดุจากธรรมชาติ เช่น ไม้ไผ่ กรรมวิธี การสานนั้น มีลักษณะคล้ายกับการทอผ้านั่นคือ ใช้วัสดุขนาดเล็กและยาว ที่เรียกว่า ตอก หรือ ต้นไผ่ที่นำมาขัดจนกลายเป็นเส้นเล็กๆ มาขัดประสานกัน แต่ตอกในการจักสานนั้นมีขนาดใหญ่กว่า เส้นด้ายมาก ลวดลายของงานจึงมีขนาดใหญ่ และมีความแตกต่างไป งานจักสานยังสะท้อน วัฒนธรรม สะท้อนความคิดสร้างสรรค์ และภูมิปัญญาของชาวบ้านได้อีกด้วย
งานไม้ไผ่ของหมู่บ้านได้สะท้อนถึงวิธีชีวิต ความเป็นอยู่ของคนในหมู่บ้าน ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันที่จะสร้าง บาตรไม้ไผ่นี้ขึ้นมาให้สำเร็จ ความเพียรพยายามในการช่วยกันคิดและสร้างบาตรไม้ไผ่ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก จนสำเร็จลุล่วง โดยการริเริ่มแนวคิดจากคณะศรัทธาวัดแฟน ด้วยความต้องการให้เป็นสัญลักษณ์ของการ “ให้” อันประกอบไปด้วย
ให้ความสุข พระพุทธศาสนาให้ความสุขที่แท้จริงในการดำเนินชีวิต
ให้ความสงบ พระพุทธศาสนาให้ความสงบในจิตใจให้กับพุทธบริษัท ๔
ให้ความรัก พระพุทธศาสนาให้ความรักความสันติให้กับพุทธบริษัท ๔
จึงได้พร้อมใจกันสร้างบาตรด้วยไม้ไผ่ขนาดใหญ่ขึ้นมา บาตรไม้ตั้งสูงเด่นภายในบริเวณของวัด ความสูง 9 เมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 6 เมตร
คุณค่าของภูมิปัญญาไทย ได้แก่ ประโยชน์ และความสำคัญของภูมิปัญญา ที่บรรพบุรุษไทย ได้สร้างสรรค์ และสืบทอดมาอย่างต่อเนื่อง จากอดีตสู่ปัจจุบัน ทำให้คนในชาติเกิดความรัก และความภาคภูมิใจ ที่จะร่วมแรงร่วมใจสืบสานต่อไปในอนาคต สามารถปรับประยุกต์หลักธรรมคำสอนทางศาสนาใช้กับวิถีชีวิตได้อย่างเหมาะสม คนไทยส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ โดยนำหลักธรรมคำสอนของศาสนา มาปรับใช้ในวิถีชีวิต ได้อย่างเหมาะสม ทำให้คนไทยเป็นผู้อ่อนน้อมถ่อมตน เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ประนีประนอม รักสงบ ใจเย็น มีความอดทน ให้อภัยแก่ผู้สำนึกผิด ดำรงวิถีชีวิตอย่างเรียบง่าย ปกติสุข ทำให้คนในชุมชนพึ่งพากันได้
ผ่านไปเชียงของลองแวะเข้าไปเที่ยวชมดูได้ครับ ถัดออกไปจากไม่ไกลวัดบ้านแฟน ก็ยังมีวนอุทยานห้วยน้ำช้าง ไปเที่ยวเชิงนิเวศน์ ไปเดินศึกษาธรรมชาติ ดูความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่าในแถบนี้ได้
ทางเข้าหมู่บ้านก็สังเกตง่าย จะอยู่ติดกับสำนักงานเทศบาลตำบลสถาน
ที่ตั้ง วัดแฟน ตั้งอยู่เลขที่ 57 บ้านแฟน หมู่ 5 ตำบลสถาน อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย
เส้นทาง การเดินทางสะดวกทุกฤดูกาล สามารถเดินทางไปถึงวัดบ้านแฟนโดยเส้นทางแนะนำ 3 เส้นทาง
1.เส้นทางอำเภอเมือง-อำเภอเวียงชัย อำเภอพญาเม็งราย เส้นทางสาย อำเภอพญาเม็งราย บ้านแม่ต๋ำ - บ้านทุ่งงิ้ว ถึงบ้านแฟน ระยะทางประมาณ 96 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายเส้นทางเข้าหมู่บ้าน ระยะทางประมาณ 500 เมตร
2.เส้นทางอำเภอเมือง-กิ่งอำเภอเวียงเชียงรุ้ง-บ้านแก่น-ทุ่งงิ้ว ถึงบ้านแฟน ระยะทางประมาณ 90 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายเส้นทางเข้าหมู่บ้าน ระยะทางประมาณ 500 เมตร
3.เส้นทางอำเภอเมือง-อำเภอเวียงชัย-อำเภอพญาเม็งราย-อำเภอขุนตาล-บ้านทุ่งงิ้ว (ทางแยกเข้าบ้านสถาน) ระยะทาง 110 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายโดยเส้นทางบ้านทุ่งงิ้ว – บ้านสถาน - บ้านแฟน เลี้ยวขวาเส้นทางเข้าหมู่บ้าน ระยะทางประมาณ 300 เมตร
ขอบคุณข้อมูลจาก
เทศบาลตำบลสถาน เบอร์โทรศัพท์ 053-791607 มือถือ 097-9182756
พระปลัดธนกร ขนฺติมโน (นธ.เอก, นศ.ม) เจ้าอาวาสวัดแฟน
ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย พัชรินทร์ ศรีสุข
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย พัชรินทร์ ศรีสุข