Op 4 augustus 1914 begon het onheil voor België. Het Duitse leger viel het land binnen in een poging om snel Frankrijk te bereiken. Leuven, een bekende universiteitsstad, voelde al snel de gruwelen van de oorlog. Op 10 augustus 1914 bereikten de Duitse troepen het Hageland en trokken verder.

Op 19 augustus 1914 vielen de Duitsers Leuven binnen. De stad werd gebombardeerd en de verwoesting van Leuven barstte los. Dit markeerde het begin van een tragische periode. Op 25 augustus 1914 kwam het geweld op zijn hoogtepunt. Meer dan 200 burgers kwamen om toen de Duitse troepen de stad plunderden en in brand staken. Hoewel het historische stadhuis ongeschonden bleef, werden veel andere gebouwen vernietigd, waaronder de Universiteitsbibliotheek. Dit was de ergste vernietiging.

Op 27 augustus dreigden de Duitsers met een nieuw bombardement, maar dit werd uiteindelijk nooit uitgevoerd. Toch volgden op 28 augustus wraakacties van het Duitse leger, waardoor de situatie nog erger werd. Op 2 september eindigde de brand die Leuven had verwoest. De stad was helemaal verwoest. De Duitsers trokken verder naar Kessel-Lo, en voor de inwoners begon een zware periode van bezetting.

Wat volgde waren vier jaar van Duitse overheersing, van 1914 tot 1918. Leuvenaars moesten een leven opbouwen in een stad die grotendeels verwoest was. Voedsel werd schaars, en er was een groot tekort aan kolen en brandhout, waardoor de winters extra zwaar waren. De Duitse bezetters voerden strenge regels in. Naarmate de oorlog vorderde, werden de omstandigheden steeds moeilijker. 

Pas in november 1918, na de Duitse overgave, kwam er een einde aan de bezetting. Leuven begon langzaam aan de heropbouw, hoewel er vandaag de dag nog heel wat verwijzingen zijn naar de oorlog. Zo staat bijvoorbeeld op het Martelarenplein bij het station een herdenkingsbeeld aan de slachtoffers van de oorlog. Het monument werd ingewijd in 1925. Het Martelarenplein zelf is ook vernoemd naar de Eerste Wereldoorlog, door de honderden burgers die geëxecuteerd zijn. Voor de Eerste Wereldoorlog was dit het stationsplein.