၂၁၉.၁။ ဝတ္ထုဝိသာခါ
၃၄၉။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်သာရဝှ်ရ။ အတိုၚ်လၟေၚ်လမေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်တုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် လဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ၊ ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတဵုဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကောံခမဳသၚ် သွက်ဂွံကဵုပိုဉ်တ္ၚဲယးတေအ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲ ပိဏ္ဍပါတ်အဲဍိက်ညိကျာ်” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမမံၚ်ဒၟံၚ် သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်ကေတ်တုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်တဲတုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗ္တံဂှ် လောန်ၜက်အာမ္ဂး ဗြဲဇၞော်ဂူစှ်ေအလုံတကအ်ပန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် ညံၚ်ရဴဂူစှ်ေ ပ္ဍဲဘာဇေတဝန်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ် ဂူစှ်ေ ပ္ဍဲအလုံတကအ်ပန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ဒၚၚ်ဍာ်ဗြဲ ဇကုအိုတ်ညိ၊ ဗြဲဇၞော်ဝွံတုန် ဗြဲဇၞော်ဂူအလုံတကအ်ပန် လက်ကရဴအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
“ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဖျေံလဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဒုၚ်ဍာ်ဗြဲ ဇကုအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ ကဵုစဳရေၚ် စၞအာဟာရဘောဇိုန် မပြဲပြဲတုဲမ္ဂး “ဟာဲဍိက်ဗြဴ ဩဝ်အာညိ၊ အာ အာရှာမ်အာတုဲ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်လဝ် ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီ အခိၚ်ကဵုပိုန် (ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ) ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ဍိက်ဗြဴရ။ “ယွံနာဲဗြဴ ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဍိက်ဂှ် ဒုၚ်ဝန် ကုဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာတုဲ အာ အာရှာမ်ဘာမ္ဂး ညာတ်ဒးခမဳဂမၠိုၚ် ဖျေံလဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဒုၚ်ဍာ်ဗြဲ ဇကုအိုတ်တုဲ “ပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ ခမဳဂမၠိုၚ်ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ အာဇဳဝကဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဍာ်ဗြဲ ဇကုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သမ္တီထေၚ်ကေတ်တုဲ) အာဇရေၚ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာတုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ ပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ ခမဳဂမၠိုၚ်ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ အာဇဳဝကဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဍာ်ဗြဲ ဇကုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ မၞုံကဵုပညာတုဲ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံမပြဟ်ပြေဟ်ဂှ် “ဗွဲစၟတ် တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် ဖျေံလဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကြက်ဒုၚ်ဍာ်ဗြဲဇကုအိုတ်ရ၊ ဍိက်ဗြဴ မဒိုဟ်ဓီုဂှ် ပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ အာဇဳဝကဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဍာ်ဗြဲဇကုအိုတ်ရ ရဴဝွံ သမ္တီထေၚ်ကေတ်ဒှ်ဂွံရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ကြဴနူဂှ် “ဟာဲဍိက်ဗြဴ ဩဝ်အာညိ၊ အာ အာရှာမ်ဘာတုဲ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်လဝ် ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီ အခိၚ်ကဵုပိုန် (ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ) ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ဍိက်ဗြဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပစဵုကဵုဇကုဂံက်တုဲမ္ဂး မၞုံကဵုဇကုဒုၚ်စရၚ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တုဲ လုပ်အာဘာအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဍိက်ဗြဴဂှ် အာ အာရှာမ်ဘာမ္ဂး ဟွံညာတ် ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး “ပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ အာရှာမ်ဘာဂှ် လ္ၚုသုန်ဒၟံၚ်ရ” ရဴဝွံ (သမ္တီထေၚ်ကေတ်တုဲ) အာဇရေၚ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာတုဲမ္ဂး “ယွံနာဲဗြဴ ပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ အာရှာမ်ဘာ လ္ၚုသုန်ဒၟံၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ မၞုံကဵုပညာတုဲ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံမပြဟ်ပြေဟ်ဂှ် “ဗွဲစၟတ် တဳလပိုည်မဆာဲဂမၠိုၚ် သ္ပစဵုကဵုဇကုဂံက်တုဲမ္ဂး မၞုံကဵုဇကုဒုၚ်စရၚ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တုဲ ကြက်လုပ်အာဘာအိုတ်ရ၊ ဍိက်ဗြဴ မဒိုဟ်ဓီုဂှ် ပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ အာရှာမ်ဘာ လ္ၚုသုန်ဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ သမ္တီထေၚ်ကေတ်ဒှ်ဂွံရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ကြဴနူဂှ် “ဟာဲဍိက်ဗြဴ ဩဝ်အာညိ၊ အာ အာရှာမ်ဘာတုဲ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်လဝ် ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီ အခိၚ်ကဵုပိုန် (ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ) ညိ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ဍိက်ဗြဴပၠန်ရ။
၃၅၀။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ပဠေဝ် ဗဗေၚ်သ္ၚာအိုတ်ညိ၊ ဒးအခိၚ် သွက်ဂွံကဵုပိုဉ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ သီုမထ္ၜဂိုၚ်ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်ဂှ် သပါတဲမခ္ဍပ်လဝ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပၠးပတိတ်ကီု သပါတဲမပၠးလဝ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴခ္ဍပ်ပၠုပ်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ကၠေံဗ္ဒန်အာနူဘာဇေတဝန်တုဲ ဒှ်ပြာကဋ်ပ္ဍဲမုက်တြၚ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာရ၊ တဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ “ယွံသကအ်တအ် ဒဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴကျာ်တြဲဇၞော်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးအမ်သဝ်ကွေံရ၊ ယွံသကအ်တအ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ်ေ ဒှ်ကၠုၚ်ရသွံ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဇၟောဝ်ဍာ်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်တၟာက္ၜံၚ် သီုကဵုဇွောဝ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ် ဇၟောဝ်ဍာ်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်တၟာဂၞိၚ် သီုကဵုဇွောဝ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ် ဇိုၚ်ဂမၠိုၚ်, သ္ၚာဂမၠိုၚ်ကီု ခမဳမွဲဇကုလေဝ် ဟွံဍုက်ဍေက်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ မြဟ်မြာသတိုတ် စိုတ်တိုန်ဒှ်တုဲ အလဵုဇကုတရိပ်စိုတ် စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာ ပဒေါံကၠေံတုဲမ္ဂး အခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုပိုဉ်တုဲ ပါဲကၠေံတဲ နူဗဗေၚ်တုဲ ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် မိက်အာတ်လာဘ်ဒ္စာံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံဝိသာခါ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ကလိလောန်အာ နူပွမကဵုလာဘ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးတိုန်ဂှ်) ယွံတဳလမၞုံပိဒည် လာဘ်မအာတ်ဂှ် ဂပ်ဝ်လေဝ်ဂပ်ဝ်လရ၊ ဒုဟ်ဒဏ်လေဝ် ဟွံမွဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဝိသာခါ ဩဝ်ဟီုသ္ဂးညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။