၁၈၃။ ဝတ္ထုသၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ
၃၀၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတန်တန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကွာန်အာပဏ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဗၞတ်လ္ၚီၜါကၠံမသုန်စှော် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်ကုသိနာရာမ်ရ။
သၟိၚ်မလ္လ ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ကုသိနာရာမ်ဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဗၞတ်လ္ၚီၜါကၠံမသုန်စှော် က္ညစိုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ကုသိနာရာမ်ရဂး” ရဴဝွံ ဂွံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ။ သၟိၚ်မလ္လဂမၠိုၚ်ဂှ် “ကုညးဟွံသ္ပ ပွမဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ကဵုဒးဒစ်မသုန်ကၠံညိ” ရဴဝွံ သ္ပကတိကဝတ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇဂှ် ဒှ်မိတ်သဟာဲ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် ဂေတ်ၚ္ၚေၚ်က္ညအာဒေသစာရိတ်မ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်ကုသိနာရာမ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လ ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ကုသိနာရာမ် ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇဂှ် ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ အခိၚ်မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲဂှ် “ယွံကောန်တၠရောဇ ပွမဒစးတၠုၚ်တရဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တၠအဂှ် ခိုဟ်ပြဲရ” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ သ္ဂးရ။
ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ အဲဍိက်ဂှ် ပ္ဍဲကျာ်ကီု ပ္ဍဲဓရ်ကီု ပ္ဍဲသၚ်ကီု ဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်သၞေံသၞဴ ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ဗွဲစၟတ်တုန် သၟိၚ်မလ္လမဒှ်ကဠောဂမၠိုၚ် “ကုညးဟွံသ္ပ ပွမဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ကဵုဒးဒဏ်မသုန်ကၠံညိ” ရဴဝွံ သ္ပလဝ်ကတိကဝတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ အဲဍိက်ဂှ် ဟိုတ်မဖေက်ဒဏ် ကဠောဂမၠိုၚ်ဟေၚ် အဲဍိက် သ္ပပွမဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ ဂွံဟီုသ္ဂးရော?” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး သီုမဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲဂှ် “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇဝွံ ညးဒယှ်တှ်ပြာကဋ်ရ၊ ပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ညးမၞုံသဘဴရဴဝွံဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုဖဵုဂၠိုၚ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ဩဝ်သ္ပညံၚ်သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ ဂွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲသာသနာညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံအာနန္ဒ ပ္ဍဲအရာကဵု သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဇြိုၚ်သန်ဟွံသေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗျာပ်ဏာကဵု သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ နကဵုမေတ္တာစိုတ်တုဲမ္ဂး ဒပိုက်ကတဵုနူဒၞာဲတုဲ လုပ်အာဘာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ ဒွံလုက်ဒး နမေတ္တာစိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ကောန်ဂၠံမာတှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဂၠာဲမိယာဲဂၠဴၝောံဇၞော်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ် ပြာပ်အာ နူဘာမွဲကဵုဘာမွဲ နူပြဝိုဏ်မွဲကဵုပြဝိုဏ်မွဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ် မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ရော? ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် နွံပၟိက် တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကု မဍာံစၟတ်ဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံကောန်တၠရောဇ ဘာ မကၟာတ်ဒဝ်လဝ်တြၚ်ဝွံ ပြာပ်အာ ဗွဲမသ္ၚိဇြတုဲ လုပ်အာ ပါၚ်မုခ်တြၚ် ဗွဲမသာဍာတုဲ ခ္ဍက်ခအေမ်တုဲမ္ဂး ဩဝ်ခ္ဍံက် ပ္ဍဲ (လဒေါဝ်ဒၞာဲမၞုံကဵု) သၞောဝ်တြၚ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကြက်ပံက်ကဵုတြၚ် ကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတဴအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ ပြာပ်အာ ဘာမကၟာတ်ဒဝ်လဝ်တြၚ် ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြတုဲ လုပ်အာပါၚ်မုခ်တြၚ် ဗွဲမသာဍာတုဲ ခ္ဍက်ခအေမ်တုဲမ္ဂး ခ္ဍံက်ပ္ဍဲ (လဒေါဝ်ဒၞာဲမၞုံကဵု) သၞောဝ်တြၚ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပံက်ကဵုတြၚ်ရ။ သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ လုပ်အာ အပ္ဍဲဘာတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ။ ပ ။ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာတြဲတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာပိဏ္ဍပါတ်ဘာ ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲလမျီု မစှ်ေစးကဵုယဲ အဲဍိက်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ညိ၊ လ္ပဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာပိဏ္ဍပါတ် ဘာ ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲလမျီု မစှ်ေစးကဵုယဲ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံရောဇ ယြဴညးဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴတၠအဲကီု ဂပ်ဝ်ညာတ်ကေတ် ဓရ်သစ္စပန်ပြကာ နကဵုဉာဏ် မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်သေက္ခဂမၠိုၚ် နကဵုလညာတ် မဒှ်ဂြပ်သေက္ခဂမၠိုၚ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် “တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာပိဏ္ဍပါတ် ဘာ ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲလမျီု မစှ်ေစးကဵုယဲ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာပိဏ္ဍပါတ် ဘာ ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲလမျီု မစှ်ေစးကဵုယး ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်လေပ်ဒှ်ရ။ ယွံရောဇ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကြက်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သ္ၚာ ပိဏ္ဍပါတ် ဘာ ဂဥုဲ မဒှ်ကြိယာဗာပၟၚ်ပၟဲလမျီု မစှ်ေစးကဵုယဲ တၠအဲကီု ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ကီုအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၀၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ကုသိနာရာမ် လၟေၚ်အလန်ပိဏ္ဍပါတ်မပြဲဂမၠိုၚ် တန်နွံဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုသၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ မဟွံကလိဂွံအလန်ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်ဂှ် “အဲ မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် ဇြပ်ကဵုပိုဉ်ရ၊ သ္ဂောံစဳရေၚ်တဴ ဝတ္ထုမဟွံညာတ်ကေတ် ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်မ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် ဇြပ်ကဵုပိုဉ်မ္ဂး ဟွံညာတ်ကေတ် သၞေဝ်သွကေုာံကွာၚ်ဝိုဟ် ဝတ္ထုဂမၠိုၚ်ၜါဂကူရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ကုအဲဍိက် မဟွံကလိဂွံအလန် ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်ဂှ် ‘အဲ မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် ဇြပ်ကဵုပိုဉ်ရ၊ သ္ဂောံစဳရေၚ်တဴ ဝတ္ထုမဟွံညာတ်ကေတ် ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်မ္ဂး ခိုဟ်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။
ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ အဲဍိက်ဂှ် မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် ဇြပ်ကဵုပိုဉ်မ္ဂး ဟွံညာတ်ကေတ် သေယဝ်သွကေုာံကွာၚ်ဝိုဟ် တတ္ထုဂမၠိုၚ်ၜါဂကူရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ယဝ်အဲဍိက် စဳရေၚ် သၞေဝ်သွကေုာံ ကွာၚ်ဝိုဟ်မ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် သၞေဝ်သွကေုာံကွာၚ်ဝိုဟ် အဲဍိက်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။
ယွံရောဇ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဂရၚ်ပတီ သၟာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒာ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံအာနန္ဒ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဩဝ်ကဵုစဳရေၚ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (တဳလပိုဉ်အာနန္ဒလေဝ်) ယွံရောဇ ယဝ်မိက်စဳရေၚ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဩဝ်စဳရေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ကဵုစဳရေၚ်သၞေဝ်သွကေုာံကွာၚ်ဝိုဟ်တုဲမ္ဂး “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်သၞေဝ်သွကေုာံကွာၚ်ဝိုဟ် အဲဍိက်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီတုဲ ဗဂိန်ကဵုကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံရောဇ ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဩဝ်ကဵုဒါန် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဂပ်ဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္လမၞုံယၟုရောဇ အလဵုဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ဍေံကျာ်တြဲ နကဵုသၞေဝ်သွကေုာံကွာၚ်ဝိုဟ်ဂမၠိုၚ် စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ် စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာ ပဒေါံကၠေံတုဲမ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုပိုဉ်တုဲ အခိၚ်ပါဲကၠေံတဲ နူဗဗေၚ်တုဲဂှ် ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုသၟိၚ်မလ္လမၞုံံယၟုရောဇ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲဂှ် တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်(ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် သၞေဝ်သွအလုံအိုတ်သီုကီု ကွာၚ်ဝိုဟ်အိုတ်သီုကီုရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။