၁၆၈။ ပါဲကၠေံဖျုန်မၞိဟ်
၂၈၀။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး ကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳတုဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂြိုဟ်မိဂဒါဝိုန်် ဒှ်အရာကဵု မသက္ကုဘဲ ကုသတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံယၟုဣသိပတန ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဥပးတြုံသုပ္ပိယ ကေုာံဥပးဗြဴသုပ္ပိယာဂမၠိုၚ်ညးၜါတၠ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် (ရတ်ပိပြကာ) အိုတ်ရ၊ ကဵုဒါန် (ပစ္စယ်ပန်) အိုတ်ရ၊ ကၠောန်သ္ပတဴ (ကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်သၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု)အိုတ်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာသၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာ အာအာရှာမ်တုဲ ပြာပ်အာနူဘာမွဲကဵုဘာမွဲ နူပြဝိုဏ်မွဲကဵုပြဝိုဏ်မွဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မုရဴခမဳမွဲ ဂိယဲဒၟံၚ်ရော?” မုရဴတၞဟ်နဖဵုခမွဲ ဂွံရၚ်တၠုၚ်ကဵုမုမွဲရော?” ရဴဝွံ ဗက်ဂရၚ်ပတီသၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု သုၚ်လဝ်ဂဥုဲဗ္ၜတ်ဂၞဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် “ယွံဒေံဗြဴ အဲသုၚ်ဒးလဝ် ဂဥုဲဗ္ၜတ်ဂၞဴရ၊ နကဵုဍာ်သွသောတ်ဖျုန် နွံပၟိက်ကုအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုဥပးဗြဴသုပ္ပိယာရ။
ယွံတဳလပိုဉ် ခိုဟ်ရ ကြက်ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ကဵုရ ရဴဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ စဴအာသ္ၚိတုဲမ္ဂး “ယွံသကအ် ဩဝ်အာညိ၊ ဩဝ်တီကေတ် ဖျုန်ကတဵုဒှ်အလဵုလဵုဍေံညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုညးဒုၚ်စကာမၞုံအပ္ဍဲသ္ၚိရ။
ယွံနာဲဗြဴ ခိုဟ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ တြုံဂှ် ဒုၚ်ဝန်ကုဥပးဗြဴသုပ္ပိယာတုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အလုံဍုၚ်ဗာရာဏသဳမွဲမ္ဂး ဟွံဆဵုညာတ်ကေတ် ဖျုန်မကတဵုဒှ်အလဵုလဵုဍေံ ‘ဖျုန်ပံသုကူ’ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုဥပးဗြဴသုပ္ပိယာဂှ် “ခမဳမဂိယဲဂှ် ဟွံကလိဂွံဍာ်သွသောတ်ဖျုန်မ္ဂး ယဲကြက်ဂၠိုၚ်တိုန်ရ၊ ပွမချိုတ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သီုကဵုဒုၚ်လဝ်ဝန်တုဲ ပွမဟွံရၚ်တၠုၚ်ဏာဂှ် ဟွံဗဗွဲကုအဲရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ၜုန်ကရေက်ဖျုန်သၟတ်တုဲ ရေက်ဂၠေဟ်ဖျုန်ဒဳတုဲမ္ဂး “ဟာဲဍိက်ဗြဴ ဟေအ် ဩဝ်ကေတ်ညိ၊ စဳရေၚ်ကၠေံဖျုန်ဝွံ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲ ဩဝ်ကဵုကုခမဳဂိယဲ ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံညိ၊ သၟာန်တဴအဲမ္ဂး ဂိယဲဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ကဵုကၠေံကုဍိက်ဗြဴတုဲမ္ဂး ပူပါတ်ကၠေံဒဳ နကဵုယာတ်ကၞေဟ်တုဲ လုပ်အာဂၠမ်သတိက် တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍံဇံၚ်ခါတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးသုပ္ပိယာ အာသ္ၚိတုဲ “သုပ္ပိယာ ဣလဵုရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ဍိက်ဗြဴရ။
ယွံတၠနာဲ နာဲဗြဴသုပ္ပိယာဂှ် တိက်ဒၟံၚ်အပ္ဍဲဂၠမ်သတိက်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးသုပ္ပိယဂှ် အာဇရေၚ်ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာတုဲမ္ဂး “မုဟိုတ် တိက်ဒၟံၚ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာရ။ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မုဒှ်ယဲ ကုတၠအဲရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ပရူပရာဂှ် ကုဥပးတြုံသုပ္ပိယရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးသုပ္ပိယဂှ် “ယွံသကအ်တအ် ထေက်ကဵုဒးအမ်သဝ်ကွေံရ၊ ယွံသကအ်တအ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ် ဒှ်ကၠုၚ်ရသွံ၊ သုပ္ပိယာဝွံ လျုၚ်ပတှ်ေဂုဏ်ရတ်ပိပြကာလောန်ရ၊ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ရတ်ပိပြကာလောန်ရ။ ဖျုန်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် သၠးပွးကဵုဒါန်မာန်ဏီရ။ ကုသုပ္ပိယာဝွံ အရာမကဵုဒါန် ဟွံမာန်မမိက်ကဵုမွဲမွဲသအာၚ်ဂှ် ပသာ်ဂွံနွံဏီရော?” ရဴဝွံ မြဟ််မြာသတိုတ် မၞုံကဵုစိုတ်တိုနဒှ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပတ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ သီုဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တၞဟ်နသွက်တ္ၚဲယး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲ ပိဏ္ဍပါတ်အဲဍိက်ညိ” ရဴဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးသုပ္ပိယဂှ် တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်တုဲတုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ ပါဲစ္ဍးအာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးသုပ္ပိယဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်မကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် စဳရေၚ်တဴ စၞစဘောဇိုန်မပြဲပြဲတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဒးအခိၚ်ကဵုပိုဉ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ် ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ကဵုဂရၚ်ပတီ ဒးအခိၚ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာ ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ က္ညပြာပ်စဴအာ သ္ၚိဥပးသုပ္ပိယဂှ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ် မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ ဥပးသုပ္ပိယ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲဂှ်—
“ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာ ဣလဵုရော” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသၟာန်ရ။ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ၜိုန်ဂိယဲဒၟံၚ်သာ်ဂှ်လ်ဝ် ဩဝ်ကဵုကၠုၚ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ကၠုၚ်ဟွံမာန်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ကၠုၚ်ဟွံမာန်ဒှ်မ္ဂး ဓာပ်ထ္ၜလဘာ်တုဲလေဝ် ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးသုပ္ပိယ ဓာပ်ထ္ၜလဘာ် ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာတုဲ ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ရ၊ ကုဥပးဗြဴသုပ္ပိယာဂှ် မွဲဒမြိပ်ကေုာံမဂွံဆဵုညာတ်ဒးကျာ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် သရမဇၞော်ဂှ် ဖျုန်တ္ၜတ်တိုန်တုဲ စၞာံတသော်ဂမၠိုၚ် ခိုဟ်ဒှ်အာအတိုၚ်ပကတိရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးတြုံသုပ္ပိယ ကေုာံဥပးဗြဴသုပ္ပိယာဂမၠိုၚ် “ယွံသကအ်တအ် ဒဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴကျာ်တြဲဇၞော်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးအမ်သဝ်ကွေံရ၊ ယွံသကအ်တအ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ်ေ ဒှ်ကၠုၚ်ရသွံ၊ မွဲဒမြိပ်ကေုာံမဆဵုညာတ်ဒးကျာ်ဂှ် သရမဇၞော်ဂှ် ဖျုန်တ္ၜတ်တိုန်တုဲ စၞာံတသော်ဂမၠိုၚ် ခိုဟ်ဒှ်အာအတိုၚ်ပကတိရသွံ” ရဴဝွံ မြဟ်မြာသတိုတ် မၞုံကဵုစိုတ်တိုန်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အလဵုဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ဍေံကျာ်တြဲ နကဵုစၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ် စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာ ပဒေါံကၠေံတုဲမ္ဂး အခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုပိုဉ်တုဲ ပါဲကၠေံတဲနူဗဗေၚ်တုဲဂှ် ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုဥပးတြုံသုပ္ပိယ ကေုာံဥပးဗြဴသုပ္ပိယာဂမၠိုၚ် တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုဂကောံခမဳ ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် မုရဴညးမွဲ အာတ်ဖျုန်ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာရော?” ရဴဝွံသၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သၟာန်တဴရဴဝွံမ္ဂး ခမဳဂှ် “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက် အာတ်ဒးဖျုန် ဥပးဗြဴသုပ္ပိယာရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံခမဳ ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ကီုဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ တၠအဲ သ္ပပြဘိုဂ်ကီုဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) အဲဍိက် သ္ပပြဘိုဂ်ဒးရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ စမ်ၜတ်သၟာန်သၟုက်ကီုဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) အဲဍိက် ဟွံစမ်ၜတ် ဟွံသၟာန်သၟုက်ဒးရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟုတ် တၠအဲ သီုဟွံဟမ်ၜတ်ဟွံသၟာန်သၟုက်ဂှ် စဴတဴဖျုန်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တၠအဲ စဖျုန် မၞိဟ်ရသွံ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါတုဲ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂှ် ဖျုန်ဇကုဂမၠိုၚ်လေဝ် သၠးကဵုဒါန်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်စဖျုန်မၞိဟ်ရ၊ ကုခမဳမစဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုဟွံစမ်ၜတ် ဟွံသၟာန်သၟုက်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စဖျုန်ရ၊ ကုခမဳမစဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
