၄.၃.၇.၁။ ပွံက်မဟာပေသကာရသိက္ခာပိုဒ်
643) ရန်တၟံကဵုခမဳဟေၚ်တုဲ မ္ဂးဂှ် တၞဟ်နဖဵုခမဳ သ္ပအာရီုကဵုခမဳတုဲ မိက်ဂြောပ်လလက်ကဵုခမဳတုဲ။ ညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသ မ္ဂးဂှ် နူလ္ပာ်မိအံက်ကီု နူလ္ပာ်မအံက်ကီု စဵုကဵုစိုပ်လ္ၚဝ် အပါဇၞော် အပါနက်ထပှ်ဒတောဝ်ဂှ် ဟွံဆက်စပ်ရ။ သမ္ၚေဟ်တြုံ တၠသ္ၚိတြုံ မ္ဂးဂှ် ညးတြုံမမိက်ကဵုမွဲမွဲ မပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိရောၚ်။ သမ္ၚေဟ်ဗြဴ တၠသ္ၚိဗြဴ မ္ဂးဂှ် ညးဗြဴမမိက်ကဵုမွဲမွဲ မပဒတဴပ္ဍဲသ္ၚိရောၚ်။ သၟာယန်သေဝ်ဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် သၟာကမၠောန်တုတ်တုတ်ဂမၠိုၚ်၊ သ္ၚာ မ္ဂးဂှ် ပၞောဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်တြဴဂကူ ဗွဲတွဵုမယုတ် သ္ၚမွဲမွဲဂကူ မရုမ်ဂပ်ကဵုဝိကပ္ပနရောၚ်။ ဖအောဝ်ကဵုတုတ် မ္ဂးဂှ် ဖအောဝ်စကာကဵုတုတ်ရ။ ခမဳဂှ် မ္ဂးဂှ် ရန်တၟံကဵုယြဴခမဳမွဲတုဲ ဂပ်ဝ်တုတ်သ္ၚာရ၊ခမဳဂှ်။ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ မ္ဂးဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဥ် နွံပၟိက်ကဵုသ္ၚာမၞုံသဘဴသာ်လဵုဂှ်ရော? သွက်တဳလပိုဉ် သ္ဂောံရာန်သ္ၚာမၞုံသဘဴသာ်လဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ။ ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟာယန်သေဝ်ဂမၠိုၚ်တုဲ မ္ဂးဂှ် ပြာပ်စဴအာသ္ၚိတုဲ ပြာပ်အာမွဲမွဲဒၞါဲတုဲ။ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာ မ္ဂးဂှ် “ယွံဒကာ သ္ၚာဝွံ ရန်တၟံကဵုအဲဟေၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်တုတ်ရ၊ ဩဝ်သ္ပဇမၠိၚ်ဂၠိၚ်ဂၠိၚ် အနာံသၠဲသၠဲ ဖျုန်တီုတီုအိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တုတ် ဂပ်ဝ်တြး ဂပ်ဝ်စတ်နဒုန်စရံၚ် (ဂ္စာန်ဇဵုနာဲ) ဂပ်ဝ်ဂြး ဗွဲမဒးရးလေဝ် ဩဝ်သ္ပအိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ထေက်ကဵုဒးကဵုဗၞတ်ညိနာၚ်ဂှ် ဒုၚ်ကဵုကုဒကာတအ်ညးဂမၠိုၚ်မာန်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်စဳရေၚ်မ္ဂး။ ပ္ဍဲအရာ ခမဳဂှ် သ္ဂးရဴဝွံတုဲ ဒုၚ်ကဵု ထေက်ကဵုဒးကဵုဗၞတ်ညိနာၚ်ဂှ်မ္ဂး၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် အယာံမာတ်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဒုၚ်ကဵုမ္ဂးဂှ် ပိဏ္ဍပါတ် မ္ဂးဂှ် ယာဂုကီု ပုၚ်ကီု စၞသ္ၚာဲစကီု ကဠောံကြကောတ်ကီု ဆုဒကကီု တောဝ်တသာဲကီု ဗွဲတွဵုမယုတ် ဓရ်လေဝ်တွံမ္ဂး၊ နဂလာန်ခမဳဂှ် သ္ပဇမၠိၚ်ဂၠိၚ်ဂၠိၚ်ကီု အနာံသၠဲသၠဲကီု ဖျုန်တီုတီုကီုမ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂ ပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဂှ် (ဒးအာပတ်) ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုပူဂိုလ်ကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ ။ ပ ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သ္ၚာအဲဍိက်ဝွံ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟာယန်သေဝ်ဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴဒကာ ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာဒှ်တုဲ မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ၚာဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကလေၚ်ရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကလေၚ်ကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကလေၚ်ကဵု ကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
644) ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ ဟီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟာယန်သေဝ်ဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴသမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ် နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟာယန်သေဝ်ဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴသမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီကဠောမသတုဲ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟာယန်သေဝ်ဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴသမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲညးဒှ်ကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဒှ်ကဠောမသဂှ် သၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဒှ်ကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကဠောမသမ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
645) ကုညးဒှ်ကဠောမသဂမၠိုၚ် ကုညးဂပ်ဝ်ဘိက်ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နဖဵုညးသအာၚ်ကီု နကဵုဂြပ်ဇကုကီု ကုညးမိက်ကဵုတုတ်ၚုဟ်မး မဂၠိုၚ်ဂှ် ကဵုတုတ်ၚုဟ်မးမအောန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ မဟာပေသကာရသိက္ခာပိုဒ် သတ္တမတုဲရ။