၄.၂.၅။ နိသဳဒနသန္တတသိက္ခာပိုဒ်
565) ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် တဳလမၞံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် လုကဴပိဂတု နွံပၟိက်တၞဟ်နသတၚ်တန်တဴ ညးမွဲဓဝ်ရ၊ ပါဲနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် လ္ပပြာပ်ကၠုၚ် ဇရေၚ်အဲကျာ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ပါဲနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် ဟွံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၚ်မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် လုကဴပိဂိတု နွံပၟိက်တၞဟ်နသတၚ်တန်တဴ ညးမွဲဓဝ်ရ၊ ပါဲနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် လ္ပပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ၊ ခမဳညးပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် သ္ဒးကဵုဒေသနာ အာပတ်ပါဲစိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပကတိကဝတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ဂန္တဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံပရိသာတ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ ပွမဟီုဂလာန်ဆက်မိတ် ဗွဲမိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ကေုာံခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်မွဲစွံဂှ် ဒှ်အခိုက်အလေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်— “ယွံဥပသေန ဒုၚ်စရၚ်ဒၟံၚ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်ဟာ၊ သီုဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်ဂှ် သ္ဂောံကၠုၚ်တရဴ အဓာန်မဂၠိုၚ်သ္ၚောဲအိုတ်ဟာ၊ ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ဂန္တရ။ ဒုၚ်စရၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်ဂှ် သ္ဂောံကၠုၚ်တရဴအဓာန်မဂၠိုၚ်သ္ၚောဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကွးပဒတဴမွဲစွံ တဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ကန္တဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂဇအ်ဒမံၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ— “ယွံခမဳတအ် သ္ၚာပံသုကူဂမၠိုၚ် ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်တဴ ကုတၠအဲအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂှ်ရ။ ယွံတဳလပိုဉ် သ္ၚာပံသုကူဂမၠိုၚ် ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် ကုအဲဍိက် ဟွံမာန်အိုတ်ရ ရဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံခမဳ တၠအဲ မုဟိုတ် ပကၚ်ရၚ် သ္ၚာပံသုကူဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဥပဇ္ၛာယ်အဲဍိက်ဂှ် ပကၚ်ရၚ်သ္ၚာပံသုကူရ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ် အဲဍိက်လေဝ် သ္ဒးပကၚ်ရၚ်သ္ၚာပံသုကူရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ − “ယွံဥပသေန ပရိသာတ် တၠအဲဝွံ မၞုံကဵုလျုၚ်ရ၊ ယွံဥပသေန တၠအဲ မုရဴသာ်လဵု ဝေတ်ဒၠောံဗတောန် ပရိသာတ်ဝွံဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ဂန္တရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ညးအာတ်ဒဒှ်ခမဳ ဇရေၚ်အဲဍိက်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲပဒတဴဘာဂြိုပ်ရ၊ ပကၚ်ရၚ် ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ ပကၚ်ရၚ် ပံသုကူရ၊ တၠအဲလေဝ် ယဝ်ပဒတဴဘာဂြိုပ်မ္ဂး၊ ပကၚ်ရၚ် ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မ္ဂး၊ ပကၚ်ရၚ် ပံသုကူမ္ဂး၊ အဲသ္ပကဵုတၠအဲ ခမဳရ” ရဴဝွံ အဲဍိက်သ္ဂးရ၊ ယဝ်ကလၚ်ဗက်ဂလာန် အဲဍိက်မ္ဂး၊ သ္ပကဵုခမဳရ၊ ယဝ်ဟွံကလၚ်ဗက်ဂလာန် အဲဍိက်မ္ဂး၊ ဟွံသ္ပကဵုခမဳရ။ ညးအာတ်နိဿယ ဇရေၚ်အဲဍိက်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲပဒတဴဘာဂြိုပ်ရ၊ ပကၚ်ရၚ်ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ ပကၚ်ရၚ် ပံသုကူရ၊ တၠအဲလေဝ် ယဝ်ပဒတဴဘာဂြိုပ်မ္ဂး၊ ပကၚ်ရၚ်ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မ္ဂး၊ ပကၚ်ရၚ် ပံသုကူမ္ဂး၊ အဲကဵုတၠအဲ နိဿယရ” ရဴဝွံ အဲဍိက်သ္ဂးရ၊ ယဝ်ကလၚ်ဗက်ဂလာန် အဲဍိက်မ္ဂး၊ ကဵုနိဿယရ၊ ယွံဟွံကလၚ်ဗက်ဂလာန် အဲဍိက်မ္ဂ၊ ဟွံကဵုနိဿယရ။ ယွံဥပသေန ခိုဟ်သန်ရ၊ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယွံဥပသေန တၠအဲ ဝေတ်ဒၠောံဗတောန် ပရိသာတ်ဗွဲမဒးရးဟေၚ်ရ၊ ယွံဥပသေန တၠအဲ တီဒၟံၚ်ကတိကဝတ် သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဟာ ရဴဝွံ (ကလေၚ်သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံတီကတိကဝတ် သၚ်ပဒတဴပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဥပသေန သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် လုကဴပိဂိတု နွံပၟိက်တၞဟ်နသတၚ်တန်တဴ ညးမွဲဓဝ်ရ၊ ပါဲနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် လ္ပပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ၊ ခမဳညးပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် သ္ဒးကဵုဒေသနာ အာပတ်ပါဲစိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပကတိကဝတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂး)ရ။ ယွံတဳလပိုဉ် သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် နကဵုကတိကဝတ် ဇကုသ္ပဂှ် ကြက်ပြာကဋ်ရ၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံပညပ်တဴ မဟဂပ်ဝ် ပညပ်ဏီအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်တုဲလေဝ် ဟွံဝးပလီုအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်အတိုၚ် မဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်ဂှ် ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲမဒးရးတုဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဥပသေန ခိုဟ်သန်ရ၊ ခိုဟ်သန်ရ၊ ဟွံပညပ်တဴ မဟဂပ်ဝ် ပညပ်ဏီရ၊ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်တုဲလေဝ် ဟဂပ်ဝ်ဝးပလီုရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်အတိုၚ် မဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်ဂှ် ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲမဒးရးတုဲ သ္ဒးဒ္ဂေတ်ရ၊ ယွံဥပသေန “ခမဳပဒတဴဘာဂြိုပ်၊ ခမဳပကၚ်ရၚ်ဓတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်၊ ခမဳပကၚ်ရၚ် ပံသုကူဂမၠိုၚ် အတိုၚ်နွံပၟိက် သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ် ဩဝ်ကဵုပြာပ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ်ရ။
566) ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ကန္တ ဒေသနာအာပတ်ပါဲစိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲပါၚ်မုက်တြၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ကန္တဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံပရိသာတ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး သ္ပရှေ်သှေ်တုဲ ပါဲစ္ဍးအာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံဥပသေန တီဒၟံၚ်ကတိကဝတ် သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်ဥပသေန ကောန်ဝၚ်္ကန္တအိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲလေဝ် “ယွံဥပသေန တၠအဲ တီဒၟံၚ်ကတိကဝတ် သၚ်ပဒတဴပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဟာ” ရဴဝွံ အတိုၚ်နဲဂွံဟေၚ် သ္ဂးကဵုအဲရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဟွံတီကတိကဝတ် သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီ) ရ။ ယွံဥပသေန သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် “ယွံကောန်တအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် လုကဴပိဂိတု နွံပၟိက်တၞဟ်နသတၚ်တန်တဴ ညးမွဲဓဝ်ရ၊ ပါဲနူခမဳပလံၚ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ညးလဵုမွဲလေဝ် လ္ပပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ၊ ခမဳညးပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် သ္ဒးကဵုဒေသနာ အာပတ်ပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ သ္ပကတိကဝတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် သၚ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် နကဵုကတိကဝတ် ဇကုသ္ပဂှ် ကြက်ပြာကဋ်ရ၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံပညပ်တဴ မဟဂပ်ဝ် ပညပ်ဏီအိုတ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်တုဲလေဝ် ဟွံဝးပလီုအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်အတိုၚ်မဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်ဂှ် ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဗွဲမဒးရးတုဲ ကြက်ဒ္ဂေတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီကၠုၚ်ရ)။ “ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂြိုပ်၊ ခမဳပကၚ်ရၚ် ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်၊ ခမဳပကၚ်ရၚ် ပံသုကူဂမၠိုၚ် အတိုၚ်နွံပၟိက် သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ်အဲ ဩဝ်ကဵုပြာပ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်ကဵုအခေါၚ်တုဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပသေန ဟီုဍာံစၟတ်ဟေၚ်ရ၊ “ဒးပညပ်တဴ မဟဂပ်ဝ်ပညပ်ဏီဟွံသေၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်တုဲဂှ်လေဝ် ဂပ်ဝ်ဝးပလီုဟွံသေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်အတိုၚ် မဂပ်ဝ်ပညပ်လဝ်ဂှ် ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ဗွဲမဒးရးတုဲ သ္ဒးဒ္ဂေတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟိုတ်မသ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂြိုပ် ခမဳပကၚ်ရၚ် ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ်၊ ခမဳပကၚ်ရၚ် ပံသုကူဂမၠိုၚ် အတိုၚ်နွံပၟိက် သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ်အဲ ဩဝ်ကဵုပြာပ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်ကဵုအခေါၚ်ရဂးတုဲ မမိက်ဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကၠဟ်ထောံသၞာသောန်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဓုတၚ်အာရညိက ဓုတၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဓုတၚ်ပံသုကူအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်လၟေၚ်ဘာမ္ဂး ညာတ်ဒးသၞာသောန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ကၠဟ်ထောံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ယွံခမဳတအ် သၞာသောန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ကၠဟ်ထောံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဂှ်ဝွံ ဒှ်သၞာသောန်ဂမၠိုၚ် မုရဴညးမွဲဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံဂလာန်ဓရ်တုဲ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သ္ပဟိုတ်ကဵုဖဵုတၟေၚ်ဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာမတွံဂး (၁) သွက်သ္ဂောံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒုၚ်ဝန်မ္ဂး ဒးရးသန်ရ ဒဒက်တဴကဵုသၚ် (၂) သွက်ဂွံကဵုဒှ်သၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်တသိုခ် ။ ပ ။ တုဲ ပညပ်တဴသိက္ခာပိုဒ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးသိက္ခာပိုဒ်ဝွံအိုတ်ညိ။
567) ခမဳ မမိက်ကဵုခၞံ သၞာနိသဳဒိုန်ဂှ် တၞဟ်နသ္ပပွမလီုကၠေံသာ် နူပွဳပွူသၞာတြေမ် သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ် ဗၞတ်မွဲက္ဍစၞေန်တဲကျာ်ရ၊ ခမဳ သီုဟွံဂိုၚ်ကေတ် ဗၞတ်မွဲက္ဍစၞေန်တဲကျာ် နူပွဳပွူသၞာတြေံဂှ် ကဵုခၞံသၞာနိသဳဒိုန်တၟိမ္ဂး၊ (ကုခမဳ) ဂှ် ဒးအာပတ် နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ)။
