၄.၁.၉.၁။ ပွံက်ဒုတိယဥပကက္ခဋသိက္ခာပိုဒ်
534) ရန်တၟံကဵုခမဳဟေၚ်တုဲ မ္ဂးဂှ် တၞဟ်နဖဵုခမဳ သ္ပအာရီုကဵုခမဳတုဲ မိက်ဂြောပ်လတက်ကဵုခမဳတုဲ။ မဒှ်ၜါတၠ မ္ဂးဂှ် ဍေံမဒှ်ညးၜါ။ ညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသ မ္ဂးဂှ် နူလ္ပာ်မိအံက်ကီု နူလ္ပာ်မအံက်ကီု စဵုကဵုစိုပ်လ္ၚဝ် အပါဇၞော် အပါနက်ထပှ်ဒတောဝ်ဂှ် ဟွံဆက်စပ်ရ။ သမ္ၚေဟ်တြုံ၊ တၠသ္ၚိဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ညးတြုံမပဒတဴ ပ္ဍဲသ္ၚိဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုရောၚ်။ သမ္ၚေဟ်ဗြဴ၊ တၠသ္ၚိဗြဴဂမၠိုၚ် မ္ဂးဂှ် ညးဗြဴမပဒတဴ ပ္ဍဲသ္ၚိဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုရောၚ်။ ၚုဟ်မသ္ၚာ မ္ဂးဂှ် သြန် ထဝ် ဗၠဲ မၞိက် မဂွါ (သိလ္လာ) အဖၠိုက် (ဖန်) သတှေ်ၜဝ် သြန်တောဝ် တောဝ်ချဵု မမိက်ကဵုမွဲမွဲရောၚ်။ နၚုဟ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဝွံ မ္ဂးဂှ် နၚုဟ်သ္ၚာဂမၠိုၚ် မစိုပ်ဒၟံၚ်ဂတမုက်တူရူ။ ရာန်တုဲ မ္ဂးဂှ် လှာဲဂတးတုဲ။ ကြက်ဂြောပ်လတက်အိုတ်ရ မ္ဂးဂှ် ကြက်ကဵုဒါန်အိုတ်ရ။ ဇရေၚ်ဒကာဂမၠိုၚ်တေံ ခမဳဂှ် မ္ဂးဂှ် ရန်တၟံကဵုယြဴခမဳမွဲတုဲ ဂပ်ဝ်စဳရေၚ်ၚုဟ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ခမဳဂှ်။ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ မ္ဂးဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ်ဂှ် နွံပၟိက်ကဵုသ္ၚာမၞုံသဘဴသာ်လဵုဂှ်ရော? သွက်တဳလပိုဉ် သ္ဂောံရာန်သ္ၚာမၞုံသဘဴသာ်လဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ။ ပြာပ်အာတုဲ မ္ဂးဂှ် ပြာပ်စဴအာသ္ၚိတုဲ ပြာပ်အာမွဲမွဲဒၞါဲတုဲ။ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန်ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး မ္ဂးဂှ် ဇမၠိၚ်ဂၠိၚ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ညိ အနာံသၠဲလေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ညိ၊ ဖျုန်တီုလေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ညိ၊ ဍိုန်ဍောန်ကလိတ်ကလောတ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ညိ။ နၚုဟမ်သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဝွံ မ္ဂးဂှ် နၚုဟ်သ္ၚာဂမၠိုၚ် မစိုပ်ဒၟံၚ်ဂတမုက်တူရူ။ မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဝွံ မၞုံသဘဴဖှ်သာ်ဝွံ မ္ဂးဂှ် (ဍေံမဒှ်) ဇမၠိုၚ်ဂၠိၚ်ကီု အနာံသၠဲကီု ဖျုန်တီုကီု ဍိုန်ဍောတ်ကလိတ်ကလောတ်ကီု။ ရာန်တုဲ မ္ဂးဂှ် လှာဲဂတးတုဲ။ ဩဝ်ဂြောပ်လတက်အိုတ်ညိ မ္ဂးဂှ် ဩဝ်ကဵုဒါန်ညိ။ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်မဒှ်ၜါတၠ ဒှ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်တုဲ မ္ဂးဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ၜါတၠလေဝ် နမွဲဂကောံဓဝ်။
သ္ပဟိုတ်ကဵုဒဒှ်မၞုံပၟိက်ခိုဟ်ဆာဲတုဲ မ္ဂးဂှ် နွံကဵုခိုဟ်ခိုဟ်ဒှ်တုဲ နွံပၟိက်ကဵုၚုဟ်မးဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ။ နဂလာန်ခမဳဂှ် ရာန်ဇမၠိၚ်ဂၠိၚ်ကီု အနာံသၠဲကီု ဖျုန်တီုကီု ဍိုန်ဍောန်ကလိတ်ကလောတ်ကီုအိုတ်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူပယောဂ ပွမပတိတ်ဇြဟတ် (ဒးအာပတ်) ဒုက္ကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမကလိဂွံ မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ဒးသၠးကၠေံ ကုသၚ်ကီု ကုဂိုဏ်ကီု ကုပူဂိုဟ်ကီုရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၠးကၠေံရ။ ပ ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သ္ၚာအဲဍိက်ဝွံ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ်သမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာဒှ်တုဲ မၞုံကဵု (ဝိနယ်ကမ်) ပွမဒးသၠးကၠေံရ၊ သ္ၚာဝွံ အဲဍိက် သၠးကဵုကုသၚ်ရ” ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကလေၚ်ရ ။ ပ ။ ရဴဝွံ ဒးကလေၚ်ကဵုအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကလေၚ်ကဵုကုတဳလပိုဉ်ရ ရဴဝွံ (ဒးကလေၚ်ကဵုရ)။
535) ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ သီုမဟဂပ်ဝ် ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ်သမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာတုဲ သီုမဟဂပ်ဝ် ဘိက်နိမန်လဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ်သမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန် ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး ဒးအာပတ်နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲညးဟွံသေင်ကဵုကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကဠောမသတုဲ သီုမဟဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်လဝ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ပြာပ်အာဇရေၚ်သမ္ၚေဟ် ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသတုဲ အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်လောန်ပ္ဍဲသ္ၚာမ္ဂး ဒးအာပတ် နိဿဂ္ဂိပါဲစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲညးဒှ်ကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ဟွံသေၚ်ကဵုကဠောမသမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဒှ်ကဠောမသဂှ် သၠေဟ်ပၟာမ္ဂး ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲညးဒှ်ကဠောမသဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ ကဠောမသမ္ဂး ဟွံဒးအာပတ်ရ။
536) ကုညးဒှ်ကဠောမသဂမၠိုၚ် ကုညးဂပ်ဝ်ဘိက်ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နဖဵုညးသအာၚ် နကဵုဂြပ်ဇကု (အာစိုပ်ပွမစဳရေၚ်မ္ဂး) ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုညးမိက်ရာန် ထေက်တန်ၚုဟ်မးမဂၠိုၚ်ဂှ် ကဵုရာန်ထေက်တန်ၚုဟ်မ မအောန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ကုခမဳကြအ်ဥမ္မတ် ခမဳကလိလောန်ကၠာတဲဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ဒုတိယဥပက္ခဋသိက္ခာပိုဒ် နဝမတုဲရ။
