၉.၃။ အမ်သဝ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံဒ္စါံသာ်
၃၈၅။ ယွံခမဳတအ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ်ေဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဂှ် ဒ္စါံသာ်ဂမၠိုၚ်ဝွံရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ်ေဂမၠိုၚ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်လောန် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံအိုတ်ရ။
ဒ္စါံသာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ညးဍေံရော?—
(၁) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် စတမ်ဟေၚ်ဟွံဇြိုဟ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴသဝ်စှေ် ဗွဲအတိုၚ်လၟေၚ် လၟောဝ်စှေ် ဗွဲအတိုၚ်လၟေၚ် လသောဝ်စှေ် ဗွဲအတိုၚ်လၟေၚ်ကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံ မၞုံကဵုသိက္ခာ မဒးဒ္ဂေတ်ဗွဲအတိုၚ်လၟေၚ်ရ၊ မၞုံကဵုကမၠောန် မဂပ်ဝ်သ္ပ ဗွဲအတိုၚ်လၟေၚ်ရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ပဋိပဒါ မဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ် ဗွဲအတိုၚ်လၟေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲတမ်ဟေၚ် ဂြၚ်တီကၠိုဟ်ခၠၚ်ကေတ် အရဟတ္တဖိုလ်ဟွံသေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံ ပွမမၞုံကဵုလၟေၚ်သိက္ခာ ပွမမၞုံကဵုလၟေၚ်ကမၠောန် မၞုံကဵုလၟေၚ်ဒ္ဂေတ်ပဋိပဒါ ပ္ဍဲတမ်ဟေၚ် ပွမဟွံဂြၚ်တီ ကၠိုဟ်ခၠၚ်ကေတ် အရဟတ္တဖိုလ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ် ပဌမရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၂) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် မၞုံသဘဴမတန်တဴဒှ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံကလိလောန်အာသြၚ်ဗၚ်ကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဝွံဟေၚ် ကွးအဲကျာ်ဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးလမျီုကီုလေဝ် ဟွံကလိလောန်တဴ သိက္ခာပိုဒ် အဲကျာ်ပညပ်လဝ် ကဵုကွးတအ်ဂှ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးလမျီုကီုလေဝ် ကွးအဲကျာ်ဂမၠိုၚ် ပွမဟွံကလိလောန်တဴသိက္ခာပိုဒ် အဲကျာ်ပညပ်လဝ်ကဵုကွးတအ်ဂှ်လေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ်ဒုတိယရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၃) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် ဟွံဆက်ဆောမ်ကေုာံဇွသမ္အုဲရ၊ ဇွသမ္အုဲနွံ ပ္ဍဲမှာသၟိဒ်ဇၞော်မ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴကဵုအာစိုပ်သြၚ်ဗၚ် ဗွဲမပြဟ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴကဵုတိုန် လတူသြၚ်ဗၚ်ကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဝွံဟေၚ် ကေုာံပူဂိုလ်ဟွံမွဲကဵုသဳလ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်သဝ် ဟွံသအးဇ္ၚးဒှ်တုဲ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ် မထေက်ကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဂြောပ်ဗ္ဒန်တဴကမၠောန် သီုဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳ သီုဟွံဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မပြဲ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မပြဲ မအုဲဒၟံၚ်ပ္ဍဲအပ္ဍဲ မဍုက်ဒၟံၚ်ဍာ်ဗြဲကိလေသ မဒှ်ညံၚ်ခၟိက်ဂှ် သၚ် ဟွံဆက်ဆောမ်ရ၊ ကောံဓရီုတုဲ ဗက်ဗဒဴပတိတ်ပူဂိုလ်ဂှ် ဗွဲမပြဟ်ရ။ ပူဂိုလ်ဂှ် ၜိုန်ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ကီုလေဝ် ဗွဲစၟတ်မ္ဂး သ္ၚောဲမံၚ်နူသၚ်ရ၊ သၚ်လေဝ် သ္ၚောဲနူပူဂိုလ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမသၚ် ဟွံဆက်ဆောမ် ကေုာံပူဂိုလ်ဟွံမွဲကဵုသဳလ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မယုတ်သဝ် ဟွံသအးဇ္ၚးဒှ်တုဲ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်မထေက်ကဵုသၠေဟ်ပၟာ မဂြောပ်ဗ္ဒန်တဴကမၠောန် သီုဟွံသေၚ်ကဵုခမဳ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးခမဳ သီုဟွံဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မပြဲ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မပြဲ မအုဲဒၟံၚ်ပ္ဍဲအပ္ဍဲ မဍုက်ဒၟံၚ်ဍာ်ဗြဲကိလေသ မဒှ်ညံၚ်ခၟိက် ကောံဓရီုတုဲ ပွမဗက်ဗ္ဒဴပတိတ်ပူဂိုလ်ဂှ် ဗွဲမပြဟ် ၜိုန်ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ကီုလေဝ် ပွမသ္ၚောဲနူသၚ် ဒဒက်ပူဂိုလ်ဂှ် သၚ်လေဝ် ပွမသ္ၚောဲနူပူဂိုလ်ဂှ်လေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ်တတိယရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၄) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် ၜဳဇၞော်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မတွံဂးဂၚ်္ဂါ ယမုနာ အစိရဝတဳ သရဘူ မဟဳဂှ် စိုပ်အာမှာသၟိဒ်အိုတ်မ္ဂး သၠးထောံယၟုတၞောဝ်ဒတောဝ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴအာစိုပ် ပွမကော်ခဴ ရဴဝွံမ္ဂး ‘မှာသၟိဒ်ဇၞော်’ ဟေၚ်အိုတ်ကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ဂကူဂမၠိုၚ်ပန်ဂကူ မတွံဂးသၟိၚ် ဗဗၞး ညးဗၞိက် ညးဒိုဂ်ဂတ်ဝွံ နူဘဝခရှ် အာစိုပ်ဘဝခမဳ ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဍေံဒမိန်ကျာ်တြဲ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး သၠးကၠေံယၟုတၞောဝ်ဒတောဝ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံတုဲ အာစိုပ်မကော်ခဴ ပွမရိုဟ်လၟိဟ် ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳကောန်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်” အိုတ်ရ။ယွံခမဳတအ် ဂကူဂမၠိုၚ်ပန်ဂကူ မတွံဂးသၟိၚ် ဗဗၞး ညးဗၞိက် ညးဒိုဂ်ဂတ်ဝွံ နူဘဝခရှ် အာစိုပ်ဘဝခမဳ ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဍေံဒမိန်ကျာ်တြဲ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး သၠးကၠေံယၟုတၞောဝ်ဒတောဝ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံတုဲ ပွမအာစိုပ်မကော်ခဴ ပွမရိုဟ်လၟိဟ် ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳကောန်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်” ဝွံလေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ် စတုတ္ထရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၅) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲလောကဝွံ ၜဳသၟတ် ကြုၚ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုလေဝ် လုပ်အာမှာသၟိဒ်အိုတ်ရ၊ ဇၟောဝ်ဍာ်ဗြဲဂမၠိုၚ် နူအာကးအိုတ်သီုလေဝ် စှေ်ကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူဍာ်ဂှ် ပွမယအ် ပွမပေၚ်တၟိုဟ် မှာသၟိဒ်ဇၞော် ဟွံပြာကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဝွံဟေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တအ်ဂှ် ၜိုဟ်သတိုတ်အာ နကဵုဓါတ်ၜိုဟ်သတိုတ် ဟွံမွဲကဵုခန္ဓမသှေ်သၟေဟ်အိုတ်ရ၊ နပွမၜိုဟ်သတိုတ်ဂှ် ဓါတ်ၜိုဟ်သတိုတ် ယအ်ကီု ပေၚ်တၟိုဟ်ကီု ဟွံပြာကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တအ်ဂှ် ၜိုဟ်သတိုတ်အာ နကဵုဓါတ်ၜိုဟ်သတိုတ် ဟွံမွဲကဵုခန္ဓမသှေ်သၟေဟ်အိုတ်ရ၊ နပွမၜိုဟ်သတိုတ်ဂှ် ပွမဓါတ်ၜိုဟ်သတိုတ် ယအ်အာကီု ပေၚ်တၟိုဟ်ကီု ဟွံပြာကဋ်ဝွံလေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ် ပဉ္စမရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၆) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴမၞုံကဵုရှ်သာပ္ဍုၚ် မွဲဂကူဓဝ်ဟေၚ်ကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံ မၞုံကဵုရှ် ပွမတိတ်ဗၠး မွဲဂကူဓဝ်ဟေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံ ပွမမၞုံကဵုရှ် ပွမတိတ်ဗၠး မွဲဂကူဓဝ်ဟေၚ်ဝွံလေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ် ဆဋ္ဌရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၇) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴမၞုံကဵုရတ်မဂၠိုၚ် ရတ်ရိုဟ်လၟိဟ်ဂၞန်ဟွံမာန် မတွံဂးဗၠဲ မၞိက် မၞိက်မတ်ဗ္ဂဲ ကၞုသၚ် တၟံမတ် မတ်တၟံသိလ္လာ သြန် ထဝ် မၞိက်ဗကေတ် မၞိက်ဒဝါန်ရ။ ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဝွံဟေၚ် ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံ မၞုံကဵုရတ်မဂၠိုၚ် ရတ်ရိုဟ်လၟိဟ်ဂၞန်ဟွံမာန် မတွံဂးသတိပဋ္ဌာန်ပန်၊ သမ္မပ္ပဓါန်ပန်၊ ဣဒ္ဓိပါဒ်ပန်၊ ဣန္ဒြဳမသုန်၊ ဗိုလ်မသုန်၊ ဗောဇ္ၛၚ်ထပှ်၊ မဂ္ဂၚ်ဒ္စါံရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမမၞုံကဵုရတ်မဂၠိုၚ် ရတ်ရိုဟ်လၟိဟ်ဂၞန် ဟွံမာန်မတွံဂး သတိပဋ္ဌာန်ပန်၊ သမ္မပ္ပဓါန်ပန်၊ ဣဒ္ဓိပါဒ်ပန်၊ ဣန္ဒြဳမသုန်၊ ဗိုလ်မသုန်၊ ဗောဇ္ၛၚ်ထပှ်၊ မဂ္ဂၚ်ဒ္စါံ ဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံလေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ် သတ္တမရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
(၈) ယွံခမဳတအ် မှာသၟိဒ်ဇၞော်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒှ်ဒၞာဲဒၟံၚ် သတ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်မတွံဂး ကတိမိ ကတိမိၚ်္ဂလ ကတိမိတိမိၚ်္ဂလ အသူ နာဂ် ဂန္ဓဝ်တအ်ကီု၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုအတ္တဘဴမဇၞော် စဵုကဵုကၠံယောဇနာ၊ ၜါကၠံယောဇနာ၊ ပိကၠံယောဇနာ၊ ပန်ကၠံယောဇနာ၊ မသုန်ကၠံယောဇနာကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဝွံ ဒှ်ဒၞာဲသတ်ဂမၠိုၚ် မဇၞော်ပြဲ မတွံဂး ပူဂိုလ်သောတာပန်၊ ပူဂိုလ်ဃောဒ္ဂေတ် တၞဟ်နသ္ပဇၞောဝ်မတ်ကဵု သောတာပတ္တိဖိုလ်၊ ပူဂိုလ်သကဒါဂါမ်၊ ပူဂိုလ်ဃောဒ္ဂေတ် တၞဟ်နသ္ပဇၞောဝ်မတ်ကဵု သကဒါဂါမိဖိုလ်၊ ပူဂိုလ်အနာဂါမ်၊ ပူဂိုလ်ဃောဒ္ဂေတ် တၞဟ်နသ္ပဇၞောဝ်မတ်ကဵု အနာဂါမိဖိုလ်၊ ပူဂိုလ်တၠအရှန်၊ ပူဂိုလ်ဃောဒ္ဂေတ် တၞဟ်နသ္ပဇၞော်မောဝ်မတ်ကဵု အရဟတ္တဖိုလ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမဒှ်ဒၞာဲမံၚ်သတ်ဂမၠိုၚ် မဇၞော်ပြဲ မတွံဂး ပူဂိုလ်သောတာပန်၊ ပူဂိုလ်ဃောဒ္ဂေတ် တၞဟ်နသ္ပဇၞောဝ်မတ်ကဵု သောတာပတ္တိဖိုလ် ။ ပ ။ ပူဂိုလ်တၠအရှန်၊ ပူဂိုလ်ဃောဒ္ဂေတ် တၞဟ်နသ္ပဇၞောဝ်မတ်ကဵု အရဟတ္တဖိုလ်ဝွံလေဝ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ မဒှ် အဋ္ဌမရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴဂှ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ ဂှ် ဒ္စါံသာ်ဂမၠိုၚ်ဝွံရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ညာတ်ကေတ် ညာတ်ကေတ် သဘဴမဒှ်အမ်သဝ် ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှေ်ဂမၠိုၚ်တုဲ မိပ်လဟိၚ်လောန် ပ္ဍဲဓမ္မဝိနယ ‘သာသနာ’ အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကြီုဂအောတ်တိုန် ဥဒါန်ဝွံရ။
“ညးဂြောပ်ဗ္ဒန်အာပတ်ဂှ် ဍေက်ဗြဲကိလေသရ၊ ညးပံက်ထ္ၜးအာပတ်ဂှ် ဟွံဍေက်ဗြဲကိလေသရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဩဝ်ပံက်ထ္ၜး အာပတ်မဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်တုဲအိုတ်ညိ၊ ပံက်ထ္ၜး ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂှ် ဍေက်ဗြဲကိလေသဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ (ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန်ရ)။
