Ở phần trước, mình đã giới thiệu về quy trình tán "người yêu". Bây giờ sẽ là bước hành động của các bạn. Vấn đề đặt ra là lý thuyết đã đủ, vậy thực hành ra sao? Và thậm chí các bạn phải tán cùng một lúc nhiều "người yêu" thì nên quản lý công việc này thế nào?
Phần này mình sẽ chia sẻ 2 vấn đề tiếp theo là 2. Mình đã quản lý việc “bắt cá nhiều tay” như nào? và 3. Mình đã tán “người yêu” như nhế nào? để các bạn chưa từng đi tán "người yêu" có thể hình dung ra được. Hãy bắt đầu thôi.
2. Mình đã quản lý việc “bắt cá nhiều tay” như nào?
Sau khi chọn được vài đối tượng phù hợp với bản thân, mình sẽ tạo một danh sách thông tin về các đối tượng như hình 1.
Hình 1: Danh sách "người yêu" mình cần quan tâm.
Ở hình 1, mình chia thông tin về "người yêu" thành các mục như Quốc gia, (Tên trường + rank)/Tên học bổng, Yêu cầu, Cho, Deadline, Link.
i) Quốc gia: Để xem nơi đó sống có thích không, có cần học thêm tiếng bản địa không.
ii) (Tên trường + rank)/Tên học bổng: Tán ai thì cũng phải biết tên tuổi, số má của họ thế nào chứ nhỉ. Thường thì rank cao tương đương với môi trường học tập, kiến thức và partner sẽ tốt hơn nên cần để ý nếu sau mình "chẳng may" mình đỗ nhiều trường để có tiêu chí mà chọn.
iii) Yêu cầu: Ghi ra những yêu cầu về chuyên môn, về giấy tờ cần nộp, về phí apply... để biết đường mà chuẩn bị nhé.
iv) Cho: Học bổng này cho mình những gì? Hàng năm có bao nhiêu suất? Việt Nam có bao nhiêu suất?...
v) Deadline: Thông tin này cực kỳ quan trọng. Bạn có chuẩn bị hồ sơ tốt đến mấy mà không nộp trước deadline thì cũng hẹn-gặp-bạn-năm-sau. Hãy ghi tất cả các mốc thời gian từ việc nộp hồ sơ online, trả tiền phí apply, nộp hồ sơ bản cứng, khoảng thời gian báo phỏng vấn (nếu có)...
vi) Link: Tất cả những thông tin trên bạn lấy ở đâu thì vứt vào cột này để sau này còn tiện kiểm chứng.
Khi đã có list các "người yêu" như này rồi thì cứ bám sát deadline và yêu cầu để chuẩn bị thôi.
Nhìn chung thì các giấy tờ cần nộp khá giống nhau. Để thuận tiện trong việc nộp hồ sơ đến nhiều trường, minh chia các loại giấy tờ này thành 3 loại: Giấy tờ hành chính, Giấy tờ về thành tích và Giấy tờ đặc thù (cả bản cứng lẫn bản mềm). Cụ thể:
Giấy tờ hành chính: CV, Bảng điểm mới nhất, bằng tốt nghiệp (hoặc giấy chứng nhận thời gian tốt nghiệp dự kiến), Giấy xác nhận ranking, Passport, Course description, chứng chỉ Ngoại Ngữ, Recommendation Letter...
Giấy tờ về thành tích: Các loại giấy khen, bằng khen, giấy chứng nhận (đã dịch công chứng nếu bản gốc là tiếng Việt), các bài báo đứng tên... Các giấy tờ cả về học thuật lẫn hoạt động xã hội, leadership các thứ thì cứ cho vào hết. Phương châm vẫn là "Có nhưng không dùng còn hơn đến lúc dùng mà không có".
Giấy tờ đặc thù: Có thể tùy từng "người yêu" cụ thể mà bạn cần đến những giấy tờ riêng mà nội dung phụ thuộc vào yêu cầu của "người yêu" bạn. Loại này có thể bao gồm: CV, Motivation letter/Cover letter, Recommendation Letter,...
Hai loại giấy tờ đầu thì giúp bạn nộp đi bất cứ nơi đâu nên gần như chỉ cần chuẩn bị một lần rồi lúc nào cần sẽ lôi ra luôn. Loại "Giấy tờ đặc thù" thì mỗi "người yêu" sẽ cần có nội dung khác nhau và cũng phải sửa liên tục, đặc biệt là motivation letter và recommendation letter (nếu bạn tự viết), nên trong suốt quá trình nộp hồ sơ, bạn sẽ hầu như chỉ quan tâm đến loại giấy tờ thứ ba này thôi.
Kết hợp giữa danh sách "người yêu" và các giấy tờ cần thiết, mình tạo các folder trên google drive như hình 2. để tiện quản lý.
Hình 2. Các giấy tờ, thông tin được lưu tại các folder được chi thành nhiều level từ Scholarship đên các châu lục, cho đến các quốc gia và trường đại học
3. Mình đã tán "người yêu" như thế nào?
Đó thực sự là một chặng đường dài, mệt mỏi, chán nản nhưng rất đáng để thử vì cuối con đường đó là niềm vui, niềm hạnh phúc và có thể là cả những người bạn tri kỉ nữa.
Đầu tiên là mình phải đi tìm "người yêu". Dù gì đi nữa thì việc đầu tiên mình cần xác định là sẽ apply vào những trường nào, tiếp theo mới đến việc nguồn tài trợ cho mình để học ở những trường đó là từ đâu ra. Mình hay lên trang topuniversity.com để tìm trường theo bộ lọc là Study level: Postgraduate, Subject of Interest: ngành học mình thích và Destination là quốc gia mình nhắm đến. Hình 3 là ảnh chụp các bộ lọc để tìm trường.
Hình 3: Tìm trường dự theo các tiêu chí về bậc học, ngành học và quốc gia hướng đến.
Kết quả của tìm kiếm sẽ cho ra rất nhiều trường và thường sẽ kèm theo rank của trường đó như hình 4.
Hình 4: List một vài trường bên Ý
Do mình học không được xuất sắc và các kỹ năng khác cũng không phải giỏi nên mình cứ nhặt ra vài trường đủ ở các nhóm như rank >150, >300, > 450. Sau đó mình vào web của trường để xem có chương trình học mà mình thích không và họ có học bổng cover cả học phí lẫn sinh hoạt phí hay không. Việc tìm kiếm này cũng tùy thuộc vào web của trường mà tìm nhanh hay chậm. Mình thường vào mục International Students hoặc Programs hoặc search ở ô tìm kiếm của web. Ví dụ như khi mình click vào International Students của trang chủ trường University of Trento thì ra như hình 5. thế này.
Hình 5: Mục International Students của trường University of Trento.
Ở hình 5 bạn có thể thấy tên các chương trình học chia theo các ngành như Biomolecular Sciences, Cognitive Sciences,.... Đặc biệt ở phần bên trái sẽ có thông tin về Học phí (Tuition fees), Học bổng (Scholarships) và Các yêu cầu để được nhận học (Admission). Cứ tìm được thông tin gì hay hay là mình lại thêm vào danh sách học bổng như ở hình 1. thôi.
Khi lượn lờ mấy vòng trên mạng xong thì mình cũng ra được vài trường thấy ưng ý. Bước tiếp theo là nghiên cứu thật kỹ từng trường/chương trình xem họ yêu cầu cái gì và mình có đáp ứng được không? Học bổng của họ cho có đủ không? Đồng thời mình cũng xếp hạng xem học bổng nào ngon và khả thi hơn thì dành nhiều thời gian để đọc kỹ hơn về nội dung họ yêu cầu trong Motivation letter và đọc cả chương trình học của họ nữa. Nhìn chung cũng phải mất vài tháng để mình tìm hiểu và viết Motivation letter cho những học bổng được ưu tiên cao.
Lại nói đến mấy cái giấy tờ như Motivation Letter, như các bạn thấy thì khi nộp hồ sơ mình cần khá nhiều giấy tờ nhưng mình chủ yếu tập trung vào chứng chỉ tiếng Anh, CV, Motivation Letter và Recommendation Letter. Trong đó, trước hết là mình dành vài tháng để ôn thi IELTS vì để viết tốt ba giấy tờ kia thì mình cần tốt tiếng Anh đã. Thi IELTS xong thì mình mới bắt tay vào viết CV. Vì cứ có một cái gì hay hay là mình đều update lại CV nên đến lúc apply thì mình chỉ cần lọc thông tin từ một cái CV "tổng" để tạo ra những cái CV phù hợp với yêu cầu của từng học bổng. Theo như nhiều người nói và một vài học bổng như course IPCV của Erasmus có chỉ rõ thì bên châu Âu họ khá chuộng template CV là Europass. Nguyên nhân có thể là họ đã quen với form này thì dễ tìm kiếm thông tin mà họ quan tâm ở ứng viên. Với mình thì template này hơi dài nên khi nộp đến các chỗ ngoài châu Âu, mình đều dùng template riêng với độ dài cùng lắm là 1 trang và 1/3 trang tiếp theo. Chắc cũng mất 1, 2 ngày để chốt được cái CV. Sau đó, mình tập trung vào Motivation letter. Các bạn đọc series bài này thì thấy rằng mình viết không hay, ý tưởng cũng không có gì mà tiếng Anh lại còn cùi nữa nên mình lên mạng để tìm các bài mẫu thôi. Mình học được cách viết mấy câu mở đoạn và mấy từ nói về tính cách, suy nghĩ của bản thân. Các bạn có thể dễ dàng tìm được cuốn "40 Successful Application Cases to G-School " gồm 40 câu chuyện + Motivation letter của 40 bạn người Trung Quốc khi nộp vào các trường bên Mỹ. Mặc dù mỗi chương trình, học bổng có yêu cầu khác nhau nhưng mình vẫn dùng chung một bộ khung của Motivation letter, mình chỉ thay đổi tên môn đã học, thành tích và lý do apply cho phù hợp với từng học bổng mà thôi. Về Recommendation letter thì mình may mắn khi được một thầy hướng dẫn viết cho nên mình chỉ phải tự viết một lá thư thôi. Mình dựa theo cuốn "Perfect phrases for Letter of Recommendation" của Paul Bodine.
Sau khi nộp hồ sơ online xong thì trong lúc chờ đợi kết quả, mình chuẩn bị cho việc phỏng vấn của một vài học bổng đã nộp. Vẫn phương châm cũ là "Có nhưng không dùng còn hơn đến lúc dùng mà không có" và " Thất bại trong chuẩn bị là chuẩn bị cho thất bại" nên mình cứ tập phỏng vấn thôi. Nếu mình được đến vòng phỏng vấn thì tốt, còn không thì có thể để dành cho những lần phỏng vấn đi làm hoặc cho năm sau.
Trên đây mình đã chia sẻ mấy thông tin về việc quản lý apply nhiều học bổng và sơ qua về thực tế mình đã apply học bổng thế nào. Mong rằng bài viết sẽ giúp các bạn chưa từng apply sẽ mường tượng ra khi mình apply thì sẽ cần làm những gì.
Chúc các bạn sẽ sớm gặt hái được thành công!
Ah nếu có thể thì sau này hãy chia sẻ kinh nghiệm của bản thân cho mọi người nhé. Bye!
************************************** THE END **************************************