Rơle là thiết bị bảo vệ cơ bản và là thiết bị đóng cắt trong hầu hết các thiết bị điều khiển quá trình. Tất cả các rơle mở hoặc đóng các tiếp điểm hoặc mạch điện để đáp ứng với một hoặc nhiều thông số điện, chẳng hạn như điện áp hoặc dòng điện. Rơ le là một thiết bị đóng cắt vì vai trò của nó là cách ly hoặc thay đổi trạng thái của mạch điện từ trạng thái này sang trạng thái khác.
Xem thêm: vỏ tủ điện
Việc phân loại hoặc loại rơ le phụ thuộc vào chức năng mà chúng được sử dụng. Các loại rơ le bao gồm: rơ le bảo vệ, rơ le chu kỳ, rơ le điều chỉnh, rơ le trung gian, rơ le giám sát.
Rơle bảo vệ liên tục giám sát các thông số sau: điện áp, dòng điện và công suất; nếu các thông số này vi phạm cài đặt giới hạn, chúng sẽ tạo ra cảnh báo hoặc cô lập một mạch cụ thể. Các loại rơ le này được sử dụng để bảo vệ các thiết bị như động cơ, máy phát điện, máy biến áp.
Xem thêm: Giải Đáp Thắc Mắc Thang Máng Cáp Để Làm Gì ?
Rơ le đạp xe được sử dụng để kết nối các thành phần và thiết bị khác nhau trong hệ thống, chẳng hạn như quá trình đồng bộ hóa, để khôi phục thiết bị khác ngay khi bất kỳ lỗi điện nào biến mất, sau đó kết nối máy biến áp và bộ cấp nguồn vào mạng. Rơ le điều chỉnh là công tắc tiếp điểm mà điện áp của nó tăng lên giống như một máy biến áp sóng.
Các tiếp điểm phụ được sử dụng trong các bộ phận bảo vệ và các thiết bị bảo vệ khác để tăng khả năng tiếp xúc. Quá trình giám sát rơle giám sát các điều kiện của hệ thống, chẳng hạn như hướng hiện tại và tạo ra các cảnh báo. Đây còn được gọi là rơ le chuyển hướng.
Mục đích chính của bài viết này là giới thiệu ngắn gọn các loại rơ le khác nhau được sử dụng cho các ứng dụng điều khiển khác nhau. Một số rơle này được mô tả dưới đây.
Tham khảo: Role Trung Gian Là Gì? Các Chân Của Rơ Le Trung Gian
Theo nguyên lý làm việc và đặc điểm cấu tạo của rơ le có nhiều loại khác nhau như rơ le điện từ, rơ le nhiệt, rơ le điện tổng, rơ le đa kênh,… với nhiều cấp độ và kích thước khác nhau, ứng dụng khác nhau.
Các rơ le này được cấu tạo từ các thành phần cơ học, điện và từ tính và có các cuộn dây hoạt động và các tiếp điểm cơ học. Do đó, khi cuộn dây được dẫn động bởi hệ thống cung cấp điện, các tiếp điểm cơ khí sẽ mở hoặc đóng. Loại nguồn có thể là AC hoặc DC.
So sánh rơ le DC và rơ le AC
Rơle AC và DC hoạt động trên nguyên tắc giống như cảm ứng điện từ, nhưng có cấu tạo hơi khác nhau và cũng tùy thuộc vào ứng dụng mà rơle được lựa chọn. Rơle DC sử dụng tín hiệu tự do để giải phóng cuộn dây, và rơle AC sử dụng lõi sắt chịu áp lực để tránh tổn thất dòng điện xoáy.
Một khía cạnh rất thú vị của rơ le xoay chiều là cứ sau nửa chu kỳ, hướng của dòng điện cung cấp thay đổi; do đó, đối với mỗi chu kỳ, cuộn dây mất từ tính, vì sự mất mát dòng điện sau mỗi nửa chu kỳ làm cho rơ le tiếp tục đóng và nhả. Vì vậy, để ngăn điều này xảy ra - hãy đặt một cuộn dây bắt bổ sung hoặc một mạch điện tử khác ở vị trí thuận AC để cung cấp từ tính ở vị trí không có dòng điện.
Rơ le điện từ thu hút
Các rơ le này có thể hoạt động trên cả nguồn AC và DC và hút một thanh hoặc tấm kim loại khi cấp điện cho cuộn dây. Như được minh họa, đây có thể là pít tông về phía điện từ hoặc phần ứng về phía các cực của nam châm điện. Các rơ le này không có thời gian trễ, vì vậy chúng được sử dụng để vận hành tức thời.
Attraction Type Relays
Relay cảm ứng
Chúng được sử dụng như một rơle bảo vệ duy nhất trong hệ thống AC và có thể được sử dụng với hệ thống DC. Lực bắt đầu chuyển động tiếp xúc được tạo ra bởi sự tương tác của các dòng điện từ gây ra bởi dòng điện sự cố qua một dây dẫn chuyển động, có thể có dạng đĩa hoặc hình cốc.
Chúng có sẵn ở một số loại như cực bi, watt-giờ và kết cấu cốc cảm ứng và chủ yếu được sử dụng làm rơ le định hướng trong bảo vệ hệ thống điện, cũng như trong các ứng dụng chuyển mạch tốc độ cao.
Relay chốt (trạng thái) bằng từ tính
Các rơle này sử dụng nam châm vĩnh cửu hoặc các phần tử đóng cắt cao để giữ phần ứng ở cùng một điểm khi cuộn dây được cấp điện trong khi cuộn dây bị khử năng lượng.
Rơle trạng thái rắn sử dụng các thành phần trạng thái rắn để thực hiện các hoạt động chuyển mạch mà không cần di chuyển bất kỳ bộ phận nào. Vì công suất điều khiển yêu cầu thấp hơn nhiều so với công suất đầu ra của điều khiển rơ le, nên nó làm tăng công suất so với rơ le điện từ. Có nhiều loại rơ le như vậy, chẳng hạn như: rơ le sự cố SSR, biến áp kết hợp SSR, optocoupler SSR, v.v.
Hình ảnh trên cho thấy một bức ảnh của cùng một SSR nơi tín hiệu điều khiển được áp dụng bởi một đèn LED và được phát hiện bởi một thiết bị bán dẫn nhạy cảm với hình ảnh. Đầu ra của bộ dò hình ảnh này được sử dụng để kích hoạt cổng TRIAC hoặc SCR để truyền.
Các rơ le này bao gồm rơ le điện và các linh kiện điện tử. Thông thường, phần đầu vào chứa các mạch điện tử thực hiện các chức năng điều khiển như chỉnh lưu, và phần đầu ra chứa các rơ le điện từ.
Các rơ le này hướng dẫn các tiếp điểm di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác dựa trên ảnh hưởng của nhiệt, tức là nhiệt độ môi trường tăng từ giới hạn. Chúng chủ yếu được sử dụng để bảo vệ động cơ và bao gồm các phần tử lưỡng kim như cảm biến nhiệt độ và phần tử điều khiển. Rơle quá tải nhiệt là một ví dụ điển hình của những rơle này.
Một rơ le sậy bao gồm một cặp dải từ (còn gọi là sậy) được đặt kín trong một ống thủy tinh. Hoạt động của cây lau này vừa là phần ứng vừa là tiếp điểm. Từ trường của cuộn dây quấn quanh ống làm di chuyển lau sậy, thực hiện thao tác đóng cắt.
Dựa vào kích thước, rơ le được phân thành các loại rơ le cấp nhỏ, nhỏ và trung bình. Hơn nữa, tùy theo cấu tạo mà các rơ le này được phân thành các loại rơ le đóng, mở và rơ le đóng mở. Ngoài ra, tùy thuộc vào phạm vi hoạt động của tải, các rơ le có sẵn ở các loại công suất rất thấp, thấp, trung bình và cao.
Rơ le cũng có sẵn trong các cấu hình chân khác nhau như rơ le 3 chân, 4 chân và 5 chân. Các rơ le này hoạt động như trong sơ đồ bên dưới. Tiếp điểm chuyển mạch có thể thuộc loại SPST, SPDT, DPST và DPDT. Một số rơ le thường mở (NO) và một số rơ le thường đóng (NC).
Trên đây là các loại rơ le khác nhau được sử dụng trong hầu hết các mạch điện tử cũng như thiết bị đóng cắt điện. Thông tin về các loại rơ le khác nhau chỉ được cung cấp cho độc giả của chúng tôi tham khảo và chúng tôi hy vọng thông tin cơ bản này hữu ích cho bạn.
Bạn đang xem bài viết Các Loại Rơ Le - Relay, Nguyên Tắc Làm Việc Của Từng Loại .
Mọi thông tin chi tiết liên hệ MAX ELECTRIC VN.