a. Từ ASEAN 5 (1967) đến ASEAN 10 (1999)
Trong giai đoạn 1967 - 1999, ASEAN đã phát triển từ ASEAN 5 lên ASEAN 10.
- 1967: ASEAN được thành lập (5 nước thành viên Thái, In, Xin, Ma, Phi).
- 1984: Brunây gia nhập.
- 1995: Việt Nam gia nhập.
- 1997: Lào & Mi-an-ma gia nhập.
- 1999: Campuchia gia nhập.
Từ 1967 - 1999, 10 nước trong khu vực trở thành thành viên ASEAN đánh dấu bước phát triển trong liên kết khu vực ở Đông Nam Á.
b. Các giai đoạn phát triển chính của ASEAN
* 1967-1976: Thành lập và bước đầu phát triển về cơ cấu tổ chức, nguyên tắc hoạt động, xây dựng nền móng ban đầu, tạo tiền đề cho sự hợp tác ASEAN, tập trung vào hợp tác chính trị - an ninh “xây dựng lòng tin và học cách hòa giải”.
- Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN là cơ chế hoạch định chính sách cao nhất.
- 1971, ASEAN ra Tuyên bố Đông Nam Á là khu vực hoà bình, tự do và trung lập.
- 1976: Hiệp ước Bali được kí kết đánh dấu bước ngoặt của ASEAN, thể hiện cam kết cao nhất của các nước thành viên nhằm xây dựng hòa bình, hữu nghị, hợp tác trong khu vực.
* 1976-1999: Quan hệ chính trị ổn định, mở rộng thành viên từ ASEAN 5 thành ASEAN 10, từng bước nâng cao vị thế trên trường quốc tế, bước đầu mở rộng quan hệ hợp tác, đối thoại với bên ngoài.
- Sau Hiệp ước Ba-li 1976, Hội nghị Thượng đỉnh là cơ chế hoạch định chính sách cao nhất.
- Ban thư kí ASEAN được thành lập có trụ sở tại Gia-các-ta (In-đô-nê-xi-a).
- ASEAN phát triển từ 5 - 10 nước thành viên.
- Tham gia giải quyết vấn đề chính trị khu vực như vấn đề Campuchia.
- 1992: Kí Hiệp định khung về tăng cường hợp tác kinh tế ASEAN và thỏa thuận về Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN (AFTA).
- 1994: Thành lập diễn đàn khu vực ASEAN (ARF).
* 1999-2015: Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, tăng cường hợp tác nội khối và quốc tế, khẳng định uy tín, vai trò của ASEAN, từng bước chuẩn bị cho sự ra đời của Cộng đồng ASEAN. ASEAN chú trọng củng cố sự đoàn kết trong tổ chức, đóng vai trò trung tâm trong quá trình liên kết khu vực Đông Á.
- 2007: Thông qua Hiến chương ASEAN.
- Đề ra mục tiêu thành lập Cộng đồng ASEAN với ba trụ cột (2009): Công đồng Chính trị - An ninh; Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa – Xã hội.
* Từ 2015 - nay:
- Năm 2015, Cộng đồng ASEAN được thành lập với ba trụ cột (2009): Cộng đồng Chính trị - An ninh; Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội.
- Tăng cường hợp tác bên trong và bên ngoài khu vực, nâng cao vị thế của ASEAN ở khu vực và thế giới.