ในอดีตกาลเมืองละโว้ (ปัจจุบันคือจังหวัดลพบุรี)เป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองมากเมืองหนึ่งในยุคนั้น มีเจ้าเมืองนามว่า พญาโคตรตะบอง เป็นผู้ปกครองเมืองละโว้มาอย่างร่มเย็นเป็นสุข ต่อมามีชาวขอมผู้หนึ่งนามว่า พญาแกรก (ปัจจุบันคือประเทศเขมร) กำลังล่าเมืองขึ้นจึงได้ยกกองทัพเข้ามารุกรานเมืองละโว้ ทำศึกสงครามกับเมืองละโว้ ปรากฏว่าพญาโคตรตะบอง สู้รบไม่ไหวจึงหนีทัพและได้พาเหล่าทหารและพลเมืองเดินทางหนีไปทางทิศเหนือของเมืองละโว้ และไปหยุดทัพที่มีแหล่งน้ำขนาดใหญ่ลักษณะเป็นบึง มีอาหารอุดมสมบูรณ์ด้วยพืชและสัตว์ เห็นเป็นทำเลที่ดีให้ทหารและพลเมืองได้อาศัยทำมาหากินและสั่งเห ล่าทหารเร่งก่อสร้างเมืองใหม่พร้อมทั้งป้องกันสร้างกำแพงเมืองใ ห้แน่นหนามิให้ข้าศึกจากเมืองอื่นมารุกรานอีก จนเสร็จเรียบร้อย และให้สถาปนาก่อตั้งเมืองใหม่มีชื่อว่า เมืองโกญญาคาม (เป็นภาษาพื้นเมืองของชาวละโว้) เมืองโกญญาคาม หรือหมู่บ้านโกญญาคาม ชาวบ้านจะเรียกว่าพระบึง หมายถึงบึงของพระราชา ลักษณะเป็นบึงขนาดใหญ่มีน้ำไหลผ่านมีเรือขนส่งสินค้าเข้าออกได้ หรือบางทีก็เรียกว่า คลองเรือ พลเมืองมีอาชีพปลูกพืช และเลี้ยงสัตว์ ช้าง ม้า วัว ควาย ควบคู่มากับเมืองโกญญาคาม และได้อาศัยแหล่งน้ำเลี้ยงชีวิต และแลกเปลี่ยนสินค้ากับเมืองอื่น ๆ ได้อีกด้วย
พญาโคตรตะบอง ได้ปกครองบ้านเมืองโกญญาคามตามมาด้วยความรุ่งเรืองสูงสุดเป็นเว ลาหลายสิบปีเป็นเมืองเศรษฐกิจมากมายด้วยป่าไม้ดงดิบ แร่ธาตุ ปลูกข้าวเลี้ยงพลเมือง และเป็นสินค้าส่งออกนอกประเทศแต่ความเจริญด้วยสุขภาพอนามัยยังไ ม่เจริญ ยังมีโรคภัยไข้เจ็บแก่พลเมืองนั่นคือมีไข้ป่า ไข้ทรพิษ โรคฝีดาษ ทำให้ประชาชนพลเมืองในเมืองต่างเป็นโรคฝีดาษ หน้าตาพุพองเป็นแผลน้ำเหลืองเต็มหน้าตาอย่างน่าสงสาร และบางคนต้องล้มตายเป็นจำนวนมาก รวมทั้งสัตว์เลี้ยง ช้างมา วัว ควาย และสัตว์อื่น ๆ ต่างล้มตายไปด้วยเรียกว่าโรคห่าระบาดหนัก กลิ่นเหม็นเน่าของซากสัตว์ไปทั่วเมือง ส่วนชาวบ้านพลเมืองที่อดตายได้อพยพหนีโรคร้ายที่ระบาดอย่างรุนแ รงไปตั้งบ้านเรือนใหม่ อยู่กันเป็นกลุ่มบ้านเล็ก บ้านน้อย ไปทางทิศตะวันตกของเมืองโกญญาคาม โดยยึดแหล่งน้ำหรือแม่น้ำเป็นที่ประกอบอาชีพเลี้ยงตน ชื่อว่าแม่น้ำพิจิตรเก่า เรียกว่าหมู่บ้านน้อย ปัจจุบันคือ ตำบลบ้านน้อย อำเภอโพทะเล และทอดยาวไปทางทิศใต้ตามลุ่มแม่น้ำพิจิตรเก่า การเดินทางต้องเดินทางด้วยเท้าเดินลุยป่าดงดิบ การเดินทางคำไหนก็นอนที่นั่น พร้อมด้วยช้าง ม้า วัว ควาย เทียมเกวียนไปด้วย การเดินทางจะมีความล้าช้า ทุรกันดารเหมือนต้องคลานไปช้า ๆ เพื่อรอญาติพี่น้องที่กำลังเดินทางติดตามกันมาเป็นกลุ่มคนมากมา ย จึงเรียกหมู่บ้านนี้ว่า บ้านคลาน ปัจจุบันคือ ตำบลบางคลาน อำเภอโพทะเล ( สมัยโบราณ คำว่า บางหรือบ้าน มีความหมายเดียวกัน )
พญาโคตรตะบอง เมื่อทรงทราบว่าพลเมืองเกิดเป็นโรคห่า โรคไข้ทรพิษล้มตายเป็นจำนวนมากเกือบทั่วทั้งเมือง จึงอพยพเหล่าทหารและพลเมืองไปตั้งเมืองใหม่สักแห่งหนึ่งเพื่อให ้ปลอดภัยจากโรคร้ายที่ระบาดได้เดินทางไปทางทิศทางเหนือของเมือง โกญญาคาม สิ่งที่คำนึงถึงมากคือเมืองใหญ่จะต้องมีแหล่งน้ำที่สมบูรณ์พอที ่จะประกอบอาชีพเลี้ยงกายได้อย่างดี จึงเลือกแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่อุดมสมบูรณ์ ได้แก่ บึงสีไฟ เป็นบึงที่แยกออก จากแม่น้ำพิจิตรเก่า ปัจจุบันเรียกว่าแม่น้ำน่าน เมืองที่ตั้งใหม่ชื่อว่า เมืองสระหลวง ( สระหลวง หมายถึง แหล่งน้ำของพระราชา ) ต่อมาเมืองสระหลวง ได้รับการยกฐานะเป็นตัวจังหวัด คือจังหวัดพิจิตร แปลว่าเมืองงาม พญาโคตรตะบอง ได้ปกครองบ้านเมืองแห่งใหม่นี้มาอย่างรุ่งเรือง สงบสุขร่มเย็นมาในยุคนั้น