เชื่อว่าหลายๆคน คงไม่มีใครไม่รู้จัก “ชาละวัน” ตำนานจระเข้ยักษ์ใหญ่แห่งลุ่มแม่น้ำน่านเก่า(แม่น้ำพิจิตรเก่าในปัจจุบัน) ที่ตามตำนานได้กล่าวขานว่า เป็นจระเข้าที่ดุร้าย ถูกตายายเก็บเอามาเลี้ยงตั้งแต่ยังเป็นไข่ในสระน้ำแห่งหนึ่ง ตายายเฝ้าทะนุทะนอมฟูมฟักเลี้ยงดูเหมือนดั่งลูกน้อยของตัว ต่อมาจากเจ้าจระเข้ตัวน้อย ได้เจริญเติบโตใหญ่ขึ้น สระน้ำที่เคยเลี้ยง ก็ดูเมือนจะเล็กลง ตายายจึงจึงนำไปเลี้ยงไว้ในสระใกล้บ้าน หาปลามาให้เป็นประจำ ต่อมาตายายหาปลามาให้เป็นอาหารไม่พออิ่ม จระเข้ตัวนั้นจึงกินตายายเป็นอาหารเสียแทน เมื่อขาดคนเลี้ยงดูให้อาหาร จระเข้ใหญ่จึงออกจากสระไปอาศัยอยู่ในแม่น้ำน่านเก่า ซึ่งอยู่ห่างจากสระตายายไม่ไกลนัก แต่ด้วยเจ้าจระเข้ใหญ่ได้เคยลิ้มเนื้อมนุษย์แล้ว จึงเที่ยวอาละวาดกัดกินคนทั้งบนบกและในน้ำ ไม่มีเว้นแต่ละวัน จึงถูกขนานนามว่า “ไอ้ตาละวัน” ตามสำเนียงภาษาพูดของชาวบ้านที่เรียกตามความดุร้ายที่มันทำร้ายคน ไม่เว้นแต่ละวัน ต่อมาก็เรียกเพี้ยนเสียงเป็น “ไอ้ชาละวัน” แล้วคุณเชื่อหรือไม่ว่า สถานที่เหล่านี้ มีอยู่จริง ที่บ้านคลองโนน ตำบลคลองคะเชนทร อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร

         วัดถ้ำชาละวัน ตั้งอยู่ในเขตหมู่ที่ 1 ตำบลคลองคะเชนทร์ อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย โดยมีที่ดินตั้งวัดเนื้อที่ 18 ไร่ 3 งาน 99 ตารางวา มีอาณาเขตติดต่อ ทิศเหนือ ติดต่อกับ ลำน้ำพิจิตรเก่า พื้นที่ตั้งเป็นราบลุ่ม เป็นป่า วัดแห่งนี้ในระยะแรกเริ่มนั้นใช้ชื่อว่า วัดถ้ำดงชาลวัน ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น วัดถ้ำชาละวัน จัดตั้งขึ้นเป็นวัดเมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2542 เป็นที่รู้จักกันดีในนามของสำนักวิปัสสนา วัดแห่งนี้ตั้งอยู่ใกล้ถ้ำ เรียกกันว่า ถ้ำชาละวัน อันเป็นถ้ำของชาละวันในตำนานเรื่อง ไกรทอง เป็นที่มาของชื่อวัด ปัจจุบันยังมีถ้ำพอให้เห็นเป็นเค้าเท่านั้น หมู่บ้านอันเป็นที่ตั้งของถ้ำเรียกกันว่า บ้านชาละวัน(ปัจจุบันเปลี่ยนเป็นบ้านคลองโนน) 

         วัดถ้ำชาละวัน สร้างขึ้นเมื่อสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โดยสร้างขึ้นในปี พ.ศ.2437 แต่ยังไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัด เดิมทีเป็นวัดร้าง ถูกบูรณะขึ้นใหม่เมื่อปี 2515 โดยพระครูวิจิตรคุณาทร และมีความเชื่อที่ว่า บริเวณวัดนั้นตั้งอยู่ใกล้กับถ้ำชาละวัน ตามตำนานเล่าว่า ณ บ้านดงเศรษฐี มีตายายผัวเมียคู่หนึ่ง ไปหาปลาอยู่บริเวณหนองน้ำ ได้ไปพบกับไข่จระเข้ (บริเวณนี้ต่อมาเรียกสระไข่) ได้นำไปฟัก จนเป็นตัวแล้วเลี้ยงไว้ที่บ้าน (บริเวณนั้นต่อมาเรียกสระตายาย) จนกระทั้งต่อมาตายายได้สิ้นอายุขัย เจ้าจระใหญ่ ก็ได้ออกจากสระลงมาอยู่ในแม่น้ำ และสันนิฐานว่า ได้มาขุดอุโมงค์ เป็นถ้ำอยู่บริเวณนี้ จึงได้ชื่อว่าถ้ำชาละวัน โดยบริเวณรอบๆ ของวัดนั้น มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ได้กราบไหว้บูชามากมาย เช่นหลวงพ่อพระพิจิตรพุทธมงคลวิโรจนวรธัมโมภาส ประกิษฐานภายในอุโบสถ คนที่มีความศรัทธามา กราบไหว้บูชาแล้วจะได้รับพรที่ขอ สมดั่งใจ หลวงพ่อหินศักดิ์สิทธิ์