Inspiratie

Lef !

‘Het Rijk wil meer regie op de woningmarkt,’ opende mijn krantje monter op 12 maart 2022. Méér regie ? Méér regie? Je moet maar lef hebben! Was het niet het Rijk dat de corporaties door middel van al die heffingen dwong tot verkoop van een groot deel van hun woningvoorraad? Was het niet het Rijk dat meende dat mensen met een koopwoning beter voor hun huis zouden zorgen en vervolgens de corporatiewoningen in het buitenland ging uitventen? Was het niet het Rijk dat het met name voor beleggers aantrekkelijk maakte om die woningen te kopen, die dit vastgoed vervolgens voor de hoofdprijs gingen verhuren? Was het niet het Rijk dat vergat een maximum huurplafond in de commerciële huur te zetten? Was het niet het Rijk dat vergat om huurpenningen die de commerciële huisbaas ontvangt, als inkomsten te belasten? Was het niet het Rijk dat de jubelton bedacht, waardoor met name vermogende ouders een voorheen corporatiewoning voor hun kinderen konden kopen (en waardoor verkopers voortvarend een ton boven op de prijs zetten). Was het niet het Rijk dat de AOW niet indexeerde en huren wel, waardoor de doorstroom volkomen stil kwam te vallen? Was het niet het Rijk dat, wederom door de heffingen, de corporaties een enorme achterstand in sloop/nieuwbouw liet oplopen? Was het niet het Rijk dat stelselmatig meer huurmaanden van het jaar voor zichzelf opeiste, eerst twee, toen drie, toen vier en nu bijna vijf maanden (van de sociale) huur per jaar afroomt en aan zichzelf laat overmaken? Was het niet het Rijk dat de financiële ruimte van de corporaties zo klein maakte dat de verduurzaming ernstige vertraging opliep? Was het niet het Rijk dat ervoor zorgde dat er nu nog steeds zo slecht geventileerde woningen zijn dat mensen de gierend oplopende energierekening amper nog kunnen betalen? Is het niet het Rijk die nú tegen ons bewoners zegt: zet je thermostaat maar een graadje lager. En doe een trui aan?

Via het Aramees en het Hebreeuws is het Jiddisch van Amsterdam terecht gekomen: er is maar één woord voor een Rijk dat nu zegt meer regie te willen: Een gotspe is het. Een onbeschaamde brutaliteit. Maar dat kan anders. Dat moet anders. Ik zou zeggen: haal al die vier heffingen er per direct af (BTW, Vennootschapsbelasting, Verhuurdersheffing en Wet voorkoming witwassen) en beperk je als Rijk tot het met spoed formuleren van wetgeving. Niet alleen de ‘eigen bewoning’ van een koophuis, maar ook een verbod van verkoop aan beleggers en speculanten, en ook het aanbrengen van een plafond in de commerciële en vrije huur, het helemaal afschaffen van de jubelton, het belasten in de IB van huuropbrengsten, en formuleer een wettelijk verbod op verkoop en verhuur van niet-duurzame woningen. Al die ontbrekende wetgeving moet met voorrang door de Kamer. De woningcorporaties kruipen dan ondertussen met huurders en gemeentes om tafel om vóór 2030 de hele verduurzamingsoperatie te realiseren, als het technisch kan liefst nog eerder. Er komen realiseerbare tekeningen voor het gebruik van de daken: zonnepanelen, sedum-beplanting en dak-akkerbouw, er komen warmtepompen en SaVe is vanaf vandaag prioriteit. Wie door de vertraging nodeloos gedupeerd is of in energie-armoede terecht is gekomen, krijgt uit die fondsen compensatie. Corporaties en bewonerscommissies gaan zich serieus buigen over de mogelijkheid van huurkoop van de woningen, zoals al eerder beschreven: met eerste recht van terugkoop voor de corporaties. Deze taakverdeling tussen Rijk enerzijds, en Corporaties en huurdersverenigingen, bewonerscommissies en gemeenten anderzijds, lijkt mij veel eerlijker, effectiever en vooral van heel wat meer lef getuigen. Mijn oproep is voor al deze groepen: toon lef! Alsjeblieft.

Eliane Schoonman,

voorzitter HBO Argus
20 april 2022