Relacyjna BD

Modele relacyjne - przykład z życia ucznia

Co to jest model relacyjny?

Wyobraź sobie, że chcesz uporządkować informacje o uczniach w szkole. Model relacyjny pozwala na to, by przedstawić te dane w formie tabel. Każda tabela będzie zawierać informacje o konkretnym aspekcie dotyczącym uczniów.

Schemat relacji – plan tabeli

• Nazwa relacji: Określa temat(nazwę) tabeli, np. "Uczniowie", "Przedmioty", "Oceny".

• Atrybuty: Są to kolumny tabeli, które opisują właściwości obiektów. Dla przykładu, w relacji "Uczniowie" atrybuty to:

  • id_ucznia: unikalny numer ucznia

  • imie: imię ucznia

  • nazwisko: nazwisko ucznia

  • klasa: klasa, do której uczeń chodzi

Przykład schematu relacji:

Uczniowie (id_ucznia, imie, nazwisko, klasa)

Krotki – pojedyncze informacje

• Krotka: To pojedynczy wiersz w tabeli, czyli informacja o jednym uczniu.

• Składowa krotki: Wartość atrybutu dla konkretnego ucznia.

Przykład krotki: (12345, Jan, Kowalski, 2A)

Tutaj mamy informację o konkretnym uczniu: jego numerze identyfikacyjnym, imieniu, nazwisku
i klasie.

Klucz podstawowy

• Klucz podstawowy: To atrybut lub grupa atrybutów, które jednoznacznie identyfikują każdy wiersz w tabeli.

• Dlaczego jest ważny? Dzięki kluczowi podstawowemu możemy szybko znaleźć informacje o konkretnym uczniu i uniknąć powtórzeń danych.

Przykład: W relacji "Uczniowie" kluczem podstawowym będzie "id_ucznia", ponieważ każdy uczeń ma unikalny numer.

Dlaczego model relacyjny jest przydatny?

• Spójność danych: Wszystkie informacje o uczniach są przechowywane w jednym miejscu.

• Łatwy dostęp: Możemy szybko znaleźć informacje o dowolnym uczniu.

• Analiza danych: Możemy łatwo przeprowadzać różne analizy, np. średnią ocen, liczbę uczniów w klasie.

• Automatyzacja: Możemy zautomatyzować wiele procesów, np. wystawianie świadectw, tworzenie list obecności.

Klucze w bazach danych: podstawa organizacji danych

Klucze w bazach danych to specjalne atrybuty (kolumny), które służą do jednoznacznej identyfikacji rekordów (wierszy) w tabeli. Dzięki nim możemy sprawnie wyszukiwać, aktualizować i łączyć dane.

Rodzaje kluczy

• Klucz podstawowy (primary key):

  • Jest to najważniejszy klucz w tabeli.

  • Zawsze jest unikalny, co oznacza, że żadne dwa rekordy nie mogą mieć tego samego klucza podstawowego.

  • Zwykle jest to liczba całkowita, automatycznie generowana przez system (np. identyfikator).

  • Gwarantuje integralność danych, czyli zapobiega powstawaniu duplikatów.
    
    

• Klucz obcy (foreign key):

  • Jest to klucz, który odnosi się do klucza podstawowego innej tabeli.

  • Umożliwia tworzenie relacji między tabelami.

  • Dzięki kluczom obcym możemy łączyć dane z różnych tabel.

  • Przykład: w tabeli "Zamówienia" może być klucz obcy "id_klienta", który odnosi się do klucza podstawowego "id_klienta" w tabeli "Klienci".
    
    

• Klucz kandydata:

  • Jest to atrybut lub grupa atrybutów, które mogłyby być kluczem podstawowym, ale nie zostały wybrane.

  • Często służą jako dodatkowe indeksy, przyspieszające wyszukiwanie danych.
    
    

• Klucz złożony:

  • Składa się z kilku atrybutów, które razem jednoznacznie identyfikują rekord.

  • Jest używany, gdy żaden pojedynczy atrybut nie jest wystarczający.
    
    

Dlaczego klucze są ważne?

• Unikalna identyfikacja: Dzięki kluczom możemy jednoznacznie zidentyfikować każdy rekord.

• Integralność danych: Klucze pomagają zapobiegać powstawaniu duplikatów i błędnych danych.

• Relacje między tabelami: Klucze obce umożliwiają tworzenie złożonych struktur danych i łączenie informacji z różnych tabel.

• Efektywne wyszukiwanie: Indeksy oparte na kluczach przyspieszają wyszukiwanie danych.

• Normalizacja: Klucze odgrywają kluczową rolę w procesie normalizacji baz danych, który polega na usunięciu redundancji danych i poprawie struktury bazy.

Przykład

Wyobraźmy sobie bazę danych sklepu internetowego. Możemy mieć następujące tabele:

• Produkty: (id_produktu, nazwa, cena)

• Klienci: (id_klienta, imie, nazwisko, adres)

• Zamówienia: (id_zamowienia, id_klienta, id_produktu, ilosc)

W tabeli "Zamówienia" mamy dwa klucze obce: "id_klienta" (odnosi się do tabeli "Klienci") i "id_produktu" (odnosi się do tabeli "Produkty"). Dzięki tym kluczom możemy łatwo sprawdzić, który klient złożył dane zamówienie i jakie produkty zostały zamówione.