โรคไข้หวัดใหญ่
Influenza
ข้อมูลทั่วไป
โรคไข้หวัดใหญ่ (Influenza) เป็นโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ มีการระบาดเป็นครั้งคราว เกิดได้ทุกเพศทุกวัย ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ โรคนี้มักมีอาการรุนแรงกว่าไข้หวัดธรรมดา และมีโอกาสเกิดอาการแทรกซ้อนได้มากกว่า
สาเหตุ : เกิดจากเชื้อไวรัส (Influenza virus) โดยเชื้อไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล สามารถจำแนกออกเป็น 3 ชนิด (type) คือ A, B และ C
ระยะฟักตัว : 1 - 4 วัน เฉลี่ย 2 วัน
การติดต่อ : แพร่กระจายโดยการไอหรือจามเอาฝอยละอองเข้าไป และได้รับเชื้อทางอ้อมผ่านทางมือ การสัมผัสสิ่งของเครื่องใช้ร่วมกัน โดยเชื้อจะเข้าสู่ร่างกายทางจมูก ตา และปาก
อาการของโรค : มีไข้ ไอ (ส่วนมากเป็นไอแห้ง ๆ) ปวดศีรษะ ปวดกลามเนื้อ ไม่มีแรง เยื่อบุโพรงจมูกอักเสบ และเจ็บคอ อาการไอนี้มักจะรุนแรงและไอ้เป็นเวลานาน อาจถึง 2 สัปดาห์ขึ้นไป ไข้ และอาการอื่น ๆ ในผู้ป่วย ส่วนใหญ่มักจะหายได้เองในเวลา 5 - 7 วัน ในเด็กอาจ พบอาการแสดงทางระบบทางเดินอาหาร เชน คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง ร่วมกับอาการทางระบบทางเดินหายใจ อาการทางระบบทางเดินอาหารพบได้ไม่บ่อยในผู้ใหญ่ ทารกอาจจะพบอาการของโรคติดเชื้อในกระแสเลือด ผู้สูงอายุที่เป็นโรคไข้หวัดใหญ่มักมีโรคประจําตัวรวมด้วย เช่น ภาวะหัวใจลมเหลว (Congestive Heart Failure) และไม่แสดงอาการไข้
โรคแทรกซ้อน : ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้บ่อย ได้แก่ หูชั้นกลางอักเสบ ไซนัสอักเสบ หลอดลมอักเสบ และปอดอักเสบ ซึ่งภาวะแทรกซ้อนมักเกิดในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยง ภาวะแทรกซ้อนที่พบได้น้อย ได้แก่ กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ ปลายประสาทอักเสบ และสมองอักเสบ
การรักษา :
ดูแลเหมือนผู้ป่วยไข้หวัดทั่วไป ให้ยารักษาตามอาการ ให้ยาลดไข้ชนิด Paracetamol ห้ามให้ Aspirin เนื่องจากอาจเกิดโรคแทรกซ้อนทางสมองชนิด Reye syndrome ได้
นอนพักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำมาก ๆ ทานอาหารที่มีประโยชน์ หากอาการไม่ดีขึ้นควรพบแพทย์
โดยทั่วไปจะหายเองได้ภายใน 1 สัปดาห์ ถ้าไม่มีโรคแทรกซ้อน แม้ไม่ได้ยาต้านไวรัสก็ตาม แต่อาการไออาจนานถึง 2 สัปดาห์
การให้ยาต้านไวรัส ได้แก่ ยากลุ่ม Oseltamivir (ทางรับประทาน) หรือ Zanamivir (สูดผงยาเข้าทางปาก) จะช่วยลดอาการของโรค ลดโรคแทรกซ้อนและอัตราการเสียชีวิตลงได้ ควรให้ยาภายใน 2 วันหลังมีอาการจึงได้ผลดี ให้ยาติดต่อกัน 5 วัน โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงต่อโรครุนแรงที่กล่าวมาข้างต้น ในกลุ่มเสี่ยงหากผลตรวจไม่พบเชื้อแต่อาการเข้าได้กับไข้หวัดใหญ่ก็ควรให้ยาต้านไวรัสไปเลย
ผู้ติดเชื้อที่เป็นกลุ่มเสี่ยง ควรติดตามอาการอย่างใกล้ชิด อาการรุนแรงขึ้นควรพบแพทย์
สถานการณ์โรคไข้หวัดใหญ่ ปี 2566