Trong ngành nuôi tôm, độ kiềm là một trong những yếu tố môi trường quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất của tôm. Độ kiềm được định nghĩa là khả năng trung hòa axit của nước, thể hiện tổng số các ion có tính bazơ trong nước như bicarbonat (HCO3-) và hydroxit (OH-). Độ kiềm thấp trong ao nuôi tôm có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho tôm, bao gồm biến động pH, cản trở quá trình lột xác và kìm hãm sự phát triển của tảo. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về độ kiềm trong ao nuôi tôm, tầm quan trọng của nó và cách quản lý hiệu quả để đảm bảo sức khỏe và năng suất của tôm.
Độ kiềm trong ao nuôi tôm là một chỉ số quan trọng để đánh giá tính chất hóa học của nước trong ao nuôi tôm. Nó được đo bằng đơn vị mg CaCO3/L (miligam Canxi cacbonat trên một lít nước). Độ kiềm thấp làm giảm khả năng đệm của nước, khiến pH trong ao dễ bị biến động mạnh, đặc biệt là vào ban đêm khi tảo ngừng quang hợp và giải phóng CO2. Điều này có thể gây stress cho tôm, làm suy giảm sức khỏe và giảm tỷ lệ sống.
Độ kiềm trong ao nuôi tôm có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Dưới đây là một bảng so sánh giữa ưu và nhược điểm của độ kiềm trong ao nuôi tôm:
Ưu điểm và Nhược điểm
Giúp duy trì độ pH ổn định trong ao nuôi
Độ kiềm thấp có thể gây ra biến động pH đột ngột
Hạn chế sự phát triển của tảo
Thiếu hụt thức ăn cho tôm do sự phát triển của tảo bị hạn chế
Giúp duy trì sự cứng vỏ và quá trình lột xác của tôm
Tăng nguy cơ nhiễm bệnh do tỷ lệ lột xác không thành công cao
Mức độ kiềm thích hợp trong ao nuôi tôm phụ thuộc vào loại tôm đang nuôi. Đối với tôm thẻ chân trắng, độ kiềm tối ưu nằm trong khoảng 120-180 mg CaCO3/L, còn đối với tôm sú, độ kiềm phù hợp là từ 80-120 mg CaCO3/L. Ngoài ra, mức độ kiềm cũng có thể được điều chỉnh tùy theo giai đoạn nuôi và điều kiện môi trường.
Tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) là loài tôm được nuôi phổ biến nhất hiện nay. Đây là loài tôm có khả năng chịu đựng tốt và có năng suất cao. Độ kiềm thích hợp cho tôm thẻ chân trắng nằm trong khoảng 120-180 mg CaCO3/L. Độ kiềm trong khoảng này giúp duy trì độ pH ổn định trong ao nuôi, hạn chế sự phát triển của tảo và duy trì sự cứng vỏ và quá trình lột xác của tôm.
Tôm sú (Penaeus monodon) là loài tôm có giá trị kinh tế cao và được nuôi rộng rãi ở các nước Châu Á. Độ kiềm thích hợp cho tôm sú là từ 80-120 mg CaCO3/L. Với mức độ kiềm này, tôm sẽ có môi trường sống tốt và đạt được năng suất cao.
Xem thêm:
Để đảm bảo độ kiềm trong ao nuôi tôm đạt mức thích hợp, người nuôi tôm cần chú ý đến việc điều chỉnh độ kiềm trong ao theo giai đoạn nuôi và điều kiện môi trường. Dưới đây là một số lời khuyên để quản lý độ kiềm hiệu quả trong ao nuôi tôm:
Trong quá trình nuôi tôm, độ kiềm trong ao cần được điều chỉnh tùy theo giai đoạn nuôi. Ở giai đoạn tôm non, độ kiềm cần được duy trì ở mức cao để hỗ trợ quá trình hình thành và cứng vỏ của tôm. Khi tôm lớn, độ kiềm có thể được giảm xuống để hạn chế sự phát triển của tảo và duy trì độ pH ổn định trong ao.
Điều kiện môi trường như nhiệt độ, độ mặn và độ oxy hòa tan cũng ảnh hưởng đến độ kiềm trong ao nuôi tôm. Vì vậy, người nuôi tôm cần chú ý đến việc điều chỉnh độ kiềm theo các yếu tố này. Nếu nước trong ao có nhiệt độ cao, độ kiềm cần được giảm xuống để hạn chế sự phát triển của tảo. Nếu nước có độ mặn cao, độ kiềm cần được tăng lên để duy trì độ pH ổn định trong ao.
Để điều chỉnh độ kiềm trong ao nuôi tôm, người nuôi có thể sử dụng bột đá vôi hoặc bột canxi. Bột đá vôi (CaCO3) là một loại phân bón hữu cơ giàu canxi và magie, có thể giúp duy trì độ kiềm trong ao ở mức thích hợp. Bột canxi (CaO) cũng là một lựa chọn tốt để tăng độ kiềm trong ao nếu cần thiết.
Độ kiềm trong ao nuôi tôm là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của tôm. Độ kiềm thấp có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho tôm như biến động pH, cản trở quá trình lột xác và kìm hãm sự phát triển của tảo. Vì vậy, người nuôi tôm cần chú ý đến việc điều chỉnh độ kiềm trong ao theo giai đoạn nuôi và điều kiện môi trường để đảm bảo sức khỏe và năng suất của tôm. Sử dụng bột đá vôi hoặc bột canxi cũng là một cách hiệu quả để điều chỉnh độ kiềm trong ao nuôi tôm. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về độ kiềm trong ao nuôi tôm và cách quản lý hiệu quả để đạt được năng suất cao trong ngành nuôi tôm.
Nguồn tham khảo: ChephamsinhhocBio