การนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ในการเรียนรู้

ประเภทผลิตภัณฑ์และขั้นตอนกระบวนการผลิต 

จากการสัมภาษณ์ ป้าเลี่ยม อายุ 65 ปี เจ้าของร้านกล้วยฉาบป้าเลี่ยม พบว่า ประเภทผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ในตลาดมอกล้วยไข่                จังหวัดกำแพงเพชรเพชร มีผลิตภัณฑ์จากกล้วยและพืชผักผลไม้ที่หลากหลาย ประกอบด้วย 1.กล้วยอบเนย 2.กล้วยเบรกแตก(กล้วยสุกทอด) 3.กล้วยน้ำว้าตาก 4.เผือกเส้นเค็ม 5.เผือกทอดเค็ม 6.ฝักทองอบเนย 7.มันสีม่วงอบเนย 8.ไม้กวาดดอกหญ้า ฯลฯ 


1. กล้วยอบน้ำผึ้ง
            ส่วนผสม
                  1. กล้วยน้ำว้าดิบ 5 กิโลกรัม
                  2. น้ำตาลปิ๊ป 600 กรัม
                  3. เกลือป่น 1 ช้อนโต๊ะ
                  4. มาการีน 400 กรัม
                  5. น้ำมันพืชสำหรับทอด
            วิธีทำ
                  1. ล้างกล้วยน้ำว้าให้สะอาด ปอกเปลือกแช่ในน้ำเกลือ 5 นาที จากนั้นฝานเป็นชิ้น ๆ ผึ่งในตะแกรงพอหมาด นำใส่ถุงพลาสติกพักไว้ 10 ชั่วโมง
                  2. นำกล้วยในถุงมาแกะออกเป็นชิ้น ๆ ไม่ให้กล้วยเกาะติดกัน
                  3. ผสมน้ำตาล มาการีน เกลือ ให้เข้ากัน
                  4. ตั้งกะทะเทน้ำมันลงไปให้ร้อน
                  5. ชั่งกล้วย 2.5 กิโลกรัม ส่วนผสมน้ำตาล มาการีน 500 กรัม รวมกัน เทลงไปในกระทะที่น้ำมันร้อนทอดจนกล้วยเหลือง ตักออก ใส่ตะแกรงให้สะเด็ดน้ำมัน (คมสัน เงินกระแชง, 2556)


   2. กล้วยเบรกแตก
              ส่วนผสม
                  1. กล้วยน้ำว้าสุกเหลืองแก่จัด
                  2. น้ำมันพืช
              วิธีทำ
                  1. ปอกกล้วย และใช้เครื่องไสแล้วลองด้วยภาชนะพลาสติก
                  2. กระทะเบอร์ใหญ่และใส่น้ำมันตั้งให้ร้อน
                  3. เทกล้วยที่ไสแล้วลงในกระทะใช้ไม้ปลายแหลมคอยคนกล้วย จนกว่ากล้วยจะสุกเหลืองได้ที่
                  4. ใช้ตะแกงตักกล้วยขึ้นแล้วพักทิ้งไว้
                  5. เกลี่ยกล้วยให้กระจายและทิ้งไว้เย็น
                  6. บรรจุลงในถุงพลาสติกไม่ให้อากาศเข้า (อภัย นามเพ็ง, 2560)

 3. กล้วยน้ำว้าตาก
              ส่วนผสม
                  1. กล้วยน้ำว้าแก่
                  2. เกลือป่น
                  3. น้ำ
              วิธีทำ
                  1. เตรียมวัตถุดิบ และอุปกรณ์สำหรับการทำกล้วยตาก โดยวัตถุดิบหลักก็คือ กล้วยน้ำว้าสุก ปริมาณตามความต้องการ ถาด หรือกระจาดสำหรับใช้จัดเรียงวางกล้วยตาก
                  2. เตรียมกล้วย โดยการปอกเปลือกออก
                  3. นำกล้วยที่ปอกแล้ววางบนเขียงพลาสติกหรือใช้ถุงพลาสติกรอง ใช้ขวดแก้วสะดวกกลิ้งกดกล้วยให้แบน
                  4. นำกล้วยที่กดแบนแล้วเรียงใส่ถาด เมื่อเรียงจนเต็มถาดแล้ว ใช้แผ่นพลาสติกแรปอาหาร หรือถุงพลาสติกใบใหญ่ๆ คลุมเพื่อกันฝุ่นและแมลง
                  5. นำไปตากแดดจัด ๆ พอครึ่งวันให้กลับด้านกล้วย ตากแดดและกลับกล้วยอย่างนี้ 2 วัน เมื่อกล้วยแห้งได้ที่แล้วเก็บใส่ภาชนะพร้อมรับประทานได้เลย (Peeranat, 2563)

 4. เผือกเส้นเค็ม
              ส่วนผสม
                  1. เผือกหอม ½ กิโลกรัม
                  2. น้ำมันพืช ½ ขวด
                  3. เกลือป่น 1 ช้อนชา
                  4. น้ำปูนใส
              วิธีทำ
              เผือกปอกเปลือกหั่นเป็นชิ้นๆพยายามให้หนาเท่า ๆ กันนำไปทอดในน้ำมันใช้ไฟปานกลางจนเหลืองกรอบ ตักขึ้นพักไว้ ตั้งกระทะใช้ไฟอ่อน ๆ ใส่น้ำเปล่า น้ำตาล เกลือ และวนิลา เคี่ยวจนเดือด นำเผือกทอดลงไปคลุกน้ำตาลเบา ๆ ซักพักปิดไป คลุกต่อจนน้ำตาลเกาะเป็นเกร็ดขาว ตักขึ้นผึ่งจนเย็นพร้อมเสริฟหรือเก็บใส่ภาชนะที่ปิดมิดชิด (KHANKRADI, 2563)

5. เผือกทอดเค็ม
            ส่วนผสม
                1. เกลือครึ่งกก.
                2. น้ำ 3 ลิตร
            วิธีการทำ
                1. ใช้น้ำเกลือ 1 ทัพพี ต่อ การทอด 1 กระทะ โดยค่อย ๆ เติมลงไปตอนที่ทอดเผือก-มันสุกแล้ว ซึ่งสังเกตได้จากที่เผือก-มันเริ่มแข็งตัวและลอยขึ้นมา เมื่อเติมน้ำเกลือแล้วทอดต่อไปอีกประมาณ 5 นาที แล้วตักขึ้นได้เลย
                2. การเติมน้ำเกลือลงไปขณะทอดจะช่วยให้เผือก-มันที่ฉาบบรรจุถุงไว้ กรอบและไม่ชื้น ซึ่งจะทำให้สามารถรักษาความกรอบไว้ได้นานกว่าการโรยเกลือเม็ดปกติ (รักบ้านเกิด, 2556)

 6. ฟักทองอบเนย
              ส่วนผสม
                  1. ฟักทองแก่ ½ กิโลกรัม
                  2. น้ำตาลทราย 1 ถ้วยตวง
                  3. เกลือป่น 1 ช้อนโต๊ะ
                  4. น้ำสะอาด ½ ถ้วยตวง
                  5. น้ำปูนใส 2 ถ้วยตวง
              วิธีทำ
                  1. ล้างฟักทองให้สะอาด และผึ่งให้แห้ง
                  2. หั่นฟักทองให้เป็นแผ่นบางๆ
                  3. นำฟักทองไปแช่น้ำปูนใส 30 นาที
                  4. นำฟักทองขึ้นผึ่งให้สะเด็ดน้ำ ผึ่งให้แห้ง
                  5. นำฟักทองไปทอด ใช้ไฟร้อนจัด คนให้ให้ความร้อนกระจายได้อย่างทั่วถึง ทอดจนให้สีของฟักทองเป็นสีเหลืองทอง และกรอบ
                  6. ตักฟักทองที่ได้แล้วใส่ตะแกรงให้สะเด็ดน้ำมัน
                  7. นำน้ำตาลไปต้มกับน้ำ แล้วเคี่ยวจนแห้งลงไปเรื่อยๆ จนเริ่มรู้สึกว่าใกล้จะเป็นเม็ด
                  8. ใส่ฟักทองลงไปคลุกเคล้าได้เลย (Chandra, 2564)

7. มันม่วงอบเนย
              ส่วนผสม
                  1. น้ำเปล่า 1 ลิตร
                  2. น้ำปูนใส 2 ช้อนโต๊ะ
                  3. น้ำมันรำข้าว 200 มิลลิลิตร
                  4. มันม่วงสไลด์ 500 กรัม
              ส่วนผสมน้ำตาลเคลือบมันม่วง
                  1. น้ำเปล่า ¼ ส่วน
                  2. น้ำตาลทราย ½ ถ้วย
                  3. เกลือ ½ ช้อนชา
              วิธีทำ
                  1. ปอกเปลือกมันม่วงแล้วนำมาสไลค์ให้บางแช่น้ำเปล่าและน้ำปูนใสแช่ประมาณ 10 นาทีแล้วเทน้ำทิ้ง
                  2. ตั้งน้ำมันให้ร้อนเสร็จก็นำมันม่วงฉาบลงไปทอดจนแห้งกรอบจากนั้นก็สะเด็ดน้ำมันแล้วซับน้ำมันให้แห้ง
                  3. ตั้งกระทะ ใส่น้ำเปล่าเล็กน้อยจากนั้นก็ใส่น้ำตาลและเกลือ กวนจนน้ำตาลลายเสร็จแล้วก็นำมันม่วง (monkeytan, 2562)

 8. ไม้กวาดดอกหญ้า
              ขั้นตอนการเตรียมอุปกรณ์
                  1. เตรียมดอกหญ้า จะเป็นดอกหญ้าตองกง ดอกอ้อ หรือดอกแขมก็ได้
                  2. ไม้ไผ่ความยาวประมาณ 80-28 เซนติเมตร หรือเอาตามที่เราคิดว่าจับแล้วถนัดมือที่สุด
                  3. เชือกฟางแนะนำเกรดที่ดี ๆ หน่อย เพื่อความคงทน
                  4. เข็มเย็บกระสอบ
                  5. ตะปู
              วิธีทำไม้กวาด
                  1. ขั้นตอนแรกในการทำไม้กวาดดอกหญ้า คือ นำดอกหญ้ามาทำความสะอาดและตากให้แห้งสนิท ก็จะได้ไม้กวาดที่แข็งแรง คงทน และไม่หลุดง่ายเมื่อนำไปใช้งาน
                  2. จากนั้นจึงนำดอกหญ้าประมาณ 1 กำมือมามัดรวมกันเป็นวงกลม
                  3. นำเข็มเย็บกระสอบที่ร้อยเชือกฟางแล้วแทงกลางช่อดอกหญ้าที่มัดรวมไว้ แล้วถักขึ้น-ลงแบบหางปลาให้ได้ 3 ชั้น พร้อมจัดดอกหญ้าให้แบน
                  4. เมื่อได้ทรงเรียบร้อยก็ตัดโคนดอกหญ้าให้เสมอกัน จากนั้นนำด้ามไม้ไผ่เสียบลงตรงกลางมัดดอกหญ้า แล้วนำเชือกฟางมามัดไว้ด้วยกัน
                  5. จากนั้นก็ตอกตะปูยึดดอกหญ้ากับด้ามไม้ไผ่ให้แน่น เพื่อให้ไม้กวาดมีความแข็งแรงมากขึ้น (Dot Property, 2560)