ประวัติความเป็นมา

จังหวัดกำแพงเพชร เป็นจังหวัดที่มีประวัติความเป็นมายาวนาน ดังหลักฐานที่ปรากฏในสมัยก่อนประวัติศาสตร์หรือยุคหินใหม่ซึ่งมีอายุกว่า 

๒,๐๐๐ ปี และพัมนาการต่อมาในสมัยทวาราวดี สมัยสุโขทัย จนถึงสมัยอยุธยา จึงทำให้จังหวัดกำแพงเพชร มีประวัติความเป็นมาอันยาวนานและอุดมไปด้วยมรดกทางวัฒนธรรมต่างๆ ทั้งโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ตลอดจนประวัติศาสตร์ภูมิหลังขอบ้านเมืองสังคม จารีตประเพณีของผู้คน และเรื่องราวหลักฐานทางศิลปะ โบราณคดี  อันเป็นเสน่ห์และเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่น

เมื่อเวลาและสถานการณ์ต่างๆ เปลี่ยนแปลงไป  โบราณสถาน โบราณวัตถุ รวมถึงจารีตขนธรรมเนียมประเพณี อันเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ถ่ายทอดกันมาส่วนหนึ่งได้ถูกทำลายลง หรือถูกแทรกแซงด้วยกระแสวัฒนธรรมส่วนกลาง และวัฒนธรรมตะวันตกที่เข้ามาพร้อมกับการพัฒนาทางเทคโนโลยี ซึ่งหากไม่ช่วยอนุรักษ์สิ่งต่างๆ เหล่านี้ไว้แล้ว มรดกทางวัฒนธรรมต่างๆในท้องถิ่นอาจจะสูญสิ้นไป

ด้วยเหตุผลดังกล่าว มูลนิธิปริยัติศึกษา ญสส. ในพระสังฆราชูปถัมภ์ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายกโดยพระโสภณคณาภรณ์ (สมจิตต์ อภิจิตฺโต) วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อครั้งยังเป็นพระเปรียญ และนายวัลลภ  เจียรวนนท์ กรรมการบริหารเครือเจริญโภคภัณฑ์ และจังหวัดกำแพงเพชร โดยนายศิวะ แสงมณี ผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร  ได้มีมติร่วมกันจัดทำโครงการเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เพื่อน้อมเกล้าฯ ถวยเนื่องในวโรกาสทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี ในวันที่ ๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๙ โดยเลือกทำโครงการจัดตั้งพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติประจำเมืองขึ้นตามแนวพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ได้ทรงพระกรุณาเสด็จฯทรงประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์ การก่อสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ เมื่อวันที่  ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๘ 

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ว่า พิพิธภัณฑสถานจังหวัดกำแพงเพชรเฉลิมพระเกียรติ เมื่อวันที่ ๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๙

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ทรงประกอบพิธีปิดพิพิธภัณฑสถานจังหวัดกำแพงเพชรเฉลิมพระเกียรติ  เมื่อวันที่ ๑๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๐