Match: Training Differentiëren

Trynke Keuning, PhD, Universiteit Twente

Marieke van Geel, PhD, Universiteit Twente

Jimmy Frerejean, PhD, Maastricht University

Door de opkomst van opbrengstgericht werken en het gebruik van leerlingvolgsystemen hebben leerkrachten beter zicht op de verschillen in de kennis- en vaardigheidsniveaus van leerlingen en worden ze meer en meer geacht gedifferentieerd les te geven. Dat wil zeggen dat ze hun onderwijs dienen af te stemmen op deze verschillen tussen leerlingen. Onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs toont echter aan dat slechts de helft van de leerkrachten een voldoende scoort op de differentiatie-indicatoren. Bovendien vinden leerkrachten zelf dat zij hierop tijdens hun opleiding te weinig worden voorbereid. Professionalisering gericht op het verbeteren van deze complexe vaardigheid bij (startende) basisschoolleerkrachten lijkt dus wenselijk.

In het MATCH-project (www.matchproject.nl) werken de Universiteit Twente en de Maastricht University samen aan de ontwikkeling van een training ‘differentiëren in het vak rekenen’ volgens de ontwerpprincipes van het 4C/ID. Wat er precies in een dergelijke training onderwezen moet worden is echter nog onduidelijk. Er is nog maar weinig onderzoek gedaan naar de vaardigheden en kennis waarover de leerkracht moet beschikken om op de juiste wijze te kunnen differentiëren. In het MATCH-project is daarom eerst middels een cognitieve taakanalyse in kaart gebracht wat een leerkracht moet kennen en kunnen. Dit is een gedetailleerde analyse van het denken en handelen van experts die zichtbaar maakt welke competenties vereist zijn en op welke wijze deze gecoördineerd worden ingezet in het vak rekenen. De resultaten van de taakanalyse vormen de basis voor het ontwerp van het professionaliseringstraject voor basisschoolleerkrachten.

In deze presentatie wordt uitgelegd hoe de taakanalyse is aangepakt en hoe de resultaten hebben geleid tot de onderwijsblauwdruk en de voorgenomen implementatie. Daarbij zal op interactieve wijze worden ingegaan op de mogelijkheden en moeilijkheden van het toepassen van het 4C/ID-model in de onderwijscontext.