แผนการจัดการเรียนรู้

หน่วยที่ 4

หลักสูตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562

สัปดาห์ครั้งที่ 7-8

รหัสวิชา 20204-2009 ชื่อวิชา จริยธรรมและกฎหมายคอมพิวเตอร์ ท-ป-น 2-0-2

ชื่อหน่วยการเรียนรู้ กฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ทฤษฎี 4 ชั่วโมง ปฏิบัติ 0 ชั่วโมง

สาระสำคัญ

สถานะทางกฎหมายของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ให้เสมอข้อมูลที่ท าในกระดาษ อันเป็นการรองรับ นิติสัมพันธ์ต่าง ๆ ซึ่งแต่เดิมอาจจะจัดท าขึ้นในรูปแบบของหนังสือให้เท่าเทียมกับนิติสัมพันธ์รูปแบบใหม่ที่จัดททำขึ้น ให้อยู่ในรูปแบบของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ รวมตลอดทั้งการลงลายมือชื่อในข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ และการรับฟัง พยานหลักฐานที่อยู่ในรูปแบบของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์

สมรรถนะประจำหน่วย

1. แสดงความรู้เกี่ยวกับกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์

จุดประสงค์การเรียนรู้

1.เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ด้านความรู้)

2.เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับคุณสมบัติของกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ด้านทักษะ)

3.เพื่อมีจิตสำนึกที่ดีเกี่ยวกับกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ด้านคุณธรรม จริยธรรม/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง)

จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม

1.อธิบายกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ได้ (ด้านความรู้ความจำ)

2.บอกพื้นฐานข้อมูลกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ได้ (ด้านจิตพิสัย)

3.บอกสาเหตุความบกพร่องของกฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ได้ (ด้านทักษะ)

4.มีความระมัดระวังในการอยู่ในสังคม (ด้านคุณธรรม จริยธรรม/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง)

กฎหมายเกี่ยวกับธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์

ต้นแบบของ พ.ร.บ.ธุรกรรมฯ

กฎหมายฉบับนี้ได้ยกร่างขึ้นตามแนวทางของกฎหมายแม่แบบที่จัดทำโดย UNCITRAL หรือคณะกรรมาธิการการค้าระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ (United Nations Commission on International Trade Law) ที่เป็นแนวทางซึ่งหลายประเทศยอมรับและนำมาใช้เป็นแนวทางในการยกร่างกฎหมายภายในของตนเช่นกัน เพื่อทำให้กฎหมายของประเทศต่าง ๆ มีความสอดคล้องระหว่างกัน (Legal Harmonization) ไม่ว่าจะเป็น

• กฎหมายแม่แบบว่าด้วยการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (Model Law on Electronic Commerce 1996) ที่รองรับสถานะทางกฎหมายของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์

• กฎหมายแม่แบบว่าด้วยลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (Model Law on Electronic Signatures 2001) ที่รองรับสถานะทางกฎหมายของลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์

• อนุสัญญาว่าด้วยการใช้การติดต่อสื่อสารทางอิเล็กทรอนิกส์ในสัญญาระหว่างประเทศ (The United Nations Convention on the Use of Electronic Communications in International Contracts) ที่รองรับการทำสัญญาระหว่างประเทศในรูปแบบข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ช่วยให้การทำสัญญาในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์มีความครบถ้วนยิ่งขึ้น

กฎหมายหลายฉบับ ก็โยงมายัง พ.ร.บ.ธุรกรรมฯ

เมื่อกฎหมายธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ เป็นกฎหมายกลางที่รองรับสถานะทางกฎหมายของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ และเสริมการบังคับใช้กฎหมายอื่น ๆ ทำให้เมื่อมีการปรับปรุงกระบวนการตามกฎหมายต่าง ๆ ให้ทำในแบบอิเล็กทรอนิกส์ได้ กฎหมายฉบับต่าง ๆ จึงได้เชื่อมโยงมายังกฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อความสอดคล้องและความชัดเจน เช่น

• พระราชบัญญัติศุลกากร พ.ศ. 2560 “มาตรา 11 การดำเนินการทางศุลกากร ถ้าได้กระทำในรูปของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ให้ถือว่ามีผลโดยชอบด้วยกฎหมายเช่นเดียวกันกับการดำเนินการทางศุลกากรโดยเอกสาร ทั้งนี้ การนำข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์มาใช้ในการศุลกากรให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์”

• พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 “มาตรา 105 วรรคสอง หลักเกณฑ์ ระยะเวลา การขยายระยะเวลา วิธีการยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สิน และหลักฐานประกอบตามวรรคหนึ่งให้เป็นไปตามที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. กำหนด โดยอาจกำหนดให้ยื่นด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ก็ได้ การกำหนดดังกล่าวให้คำนึงถึงวิวัฒนาการของเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับรูปแบบและวิธีการใช้อิเล็กทรอนิกส์แทนการใช้เอกสารได้ด้วย รวมทั้งให้สอดคล้องกับกฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ระยะเวลาที่กำหนดให้ยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินดังกล่าวต้องไม่น้อยกว่าหกสิบวัน”

• ประมวลรัษฎากร (ฉบับที่ 48) พ.ศ. 2562 “มาตรา 3 โสฬส การยื่นรายการหรือเอกสารเกี่ยวกับภาษีอากรและการจัดทำเอกสารอื่นใดตามที่บัญญัติในประมวลรัษฎากร จะกระทำโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ก็ได้ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่อธิบดีกำหนด ซึ่งต้องสอดคล้องกับหลักเกณฑ์ตามกฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์”