Na przestrzeni ostatnich lat zauważamy dwa gigantyczne trendy, które zdają się napędzać się nawzajem z coraz większym impetem. Rozwój nowych technologii wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości oraz postępująca cyfryzacja społeczeństw wywołana pandemią COVID-19. Coraz większy nacisk kładziemy na pracę, zakupy i komunikowanie się za pośrednictwem Internetu. Dlatego też coraz ważniejsze staje się przygotowanie na tę nową rzeczywistość także z perspektywy badacza. Już teraz większość badań jakościowych (fokus grupy, wywiady pogłębione, testy konceptów) dzieje się za pośrednictwem komunikatorów internetowych lub specjalnie zaprojektowanych, interaktywnych forów internetowych. Jednak te narzędzia to jedynie adaptacja do naszej nowej rzeczywistości, a nie realne „uciekanie do przodu” czyli projektowanie narzędzi badawczych z myślą o nadchodzącej przyszłości.

Celem naszego warsztatu będzie próba zaprojektowania i przeprowadzenia badań w zupełnie nowym, wirtualnym środowisku, jakie staje się marzeniem wielu technologicznych gigantów. Naszym poligonem doświadczalnym stanie się popularna gra VR Chat, która służy jako miejsce do spotkań, rozmów i zabaw setek tysięcy internautów z całego świata. Opierając się na naszych wcześniejszych doświadczeniach badawczych w wirtualnej rzeczywistości, pomożemy Wam zaprojektować kwestionariusz oraz przygotować się na różnego rodzaju przeciwności losu, jakie mogą Was spotkać w tym nietuzinkowym środowisku. Następnie zaprosimy Was bezpośrednio do tego świata, z wykorzystaniem headsetów VRowych, poprzez które będziecie w stanie spróbować swoich sił jako wirtualni badacze.

Całość warsztatu planowana jest na 4 godziny, w ramach których:

• 1 godzinę poświęcimy na teorie oraz opis naszych wcześniejszych projektów

• 1 godzinę poświecimy na praktykę i zabawę z wirtualną rzeczywistością

• 1.5 godziny na zastanowienie się, w jaki sposób badać taką rzeczywistość

• 1 godzinę poświęcimy na podsumowanie i zebranie wniosków z Waszych własnych doświadczeń i obserwacji.

Zapraszamy serdecznie!

W „społeczeństwie platform” smartfony są urządzeniami, na których ekranach spotykają się różne wymiary codzienności – od pracy po randkowanie. Telefony są plastycznymi, otwartymi na ingerencje użytkowniczek i użytkowników konstrukcjami, wokół których i z którymi budowane są zróżnicowane praktyki społeczne. To także materialne przedmioty, stanowiące element technicznej infrastruktury komunikacyjnej, ale też węzeł, wokół którego skupia się szereg procesów niematerialnych – od funkcjonowania oprogramowania, przez manifestowanie emocji, po nieczęsto poddawane potocznej refleksji działania wpisujące się w mechanizmy ekstrakcji danych, stanowiące podstawę kapitalizmu inwigilacji.

Jak badać to, co działa w sposób „automagiczny”, a równocześnie stanowi ważną część infrastruktury funkcjonowania jednostek i technologię siebie? Jak połączyć etnograficzne podejście skoncentrowane na uczestnictwie w tym, co zwykłe i zrytualizowane, z wiedzą o mechanizmach kontroli, którymi nasycone są telefony?

Warsztat poświęcony będzie próbom udzielenia odpowiedzi na te pytania w oparciu o doświadczenia z projektu badawczego Podążając za smartfonem, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki i realizowanego w Uniwersytecie SWPS przez Mirosława Filiciaka wspólnie z Magdaleną Czarnecką, Mateuszem Halawą i Zofią Rohozińską.