1.ชื่อผลงาน

“ห้าพร้อมโมเดล” เพื่อการพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยในรูปแบบออนไลน์

2.บทนำ

ด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ส่งผลกระทบให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในหลายภาคส่วน เกิดการปรับตัวในรูปแบบวิถีชีวิตแบบใหม่ (New Normal) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระบบการศึกษาต้องมีการปรับตัวให้เข้ายุคสมัยวิถีชีวิตแบบใหม่ มีการนำวิธีการสอนในรูปแบบออนไลน์มาอำนวยความสะดวกในการเรียนการสอนของผู้สอนและผู้เรียนในการเรียนรู้เพื่อให้ผู้เรียนได้รับการจัดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพเทียบเท่ากับการเรียนรู้ในชั้นเรียน เมื่อมีกระบวนการเรียนรู้ที่เปลี่ยนไปย่อมส่งผลให้บรรยากาศและประสิทธิภาพการเรียนการสอนเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย

จากข้อมูลการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ของผู้สอนในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ในจัดการเรียนการสอนภาษาไทยด้วยรูปแบบออนไลน์ในปีการศึกษา 2563 ได้พบปัญหาการจัดการเรียนการสอน การอ่านวรรณคดีคือ ผู้เรียนไม่เข้าใจเนื้อหาบทเรียนผู้เรียน ขาดแรงจูงใจในการเรียนและมีเจตคติที่ไม่ดีต่อ การเรียนวรรณคดีไทย เนื่องจากอาจารย์ผู้สอนใช้วิธีสอนแบบบรรยาย มีเนื้อหาที่จะต้องใช้ทักษะการตีความ แปลความหมาย วิเคราะห์ และสังเคราะห์เนื้อหา ทั้งนี้ ผู้เรียนใช้สื่อออนไลน์ ในการเรียนติดต่อเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดความเหนื่อยล้า ขาดสมาธิในการเรียน

ซึ่งกระบวนการในการจัดการเรียนรู้ในรายวิชาภาษาไทยก็ยังคงมุ่งเน้นให้ผู้เรียน เกิดทักษะที่จำเป็นในด้านของการสื่อสาร การฟัง พูด อ่าน เขียน ให้มีประสิทธิภาพ โดยทั้งหมดจะต้องให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจหลักภาษาและวรรณคดีไทยอย่างเห็นคุณค่า ในฐานะที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสอนวรรณคดีไทยนั้นโดยครูต้องมีการปรับกระบวนการจัดการเรียนรู้ โดยเลือกใช้รูปแบบ เทคนิค วิธีสอน เพื่อแก้ไขปัญหาการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้น เพื่อให้การจัดการเรียนรู้โดยการสร้างแรงจูงใจ และสร้างเจตคติที่ดีต่อการเรียนวรรณคดีไทยให้เกิดขึ้นแก่ผู้เรียน จึงเกิดแนวคิดการพัฒนารูปแบบการสอนโดยใช้กระบวนการจัดการเรียนการสอนโดย “ห้าพร้อมโมเดล” เพื่อการพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยในรูปแบบออนไลน์

3.วัตถุประสงค์/เป้าหมายของการดำเนินงาน

1. เพื่อพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการนนทบุรี ด้วยรูปแบบการสอน “ห้าพร้อมโมเดล”ในรูปแบบออนไลน์

2. เพื่อสร้างเจตคติที่ดีต่อการเรียนการสอนวรรณคดีไทยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6

4.รูปแบบ/เทคนิควิธีการที่เป็นแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศ

กระบวนการจัดการเรียนการสอน“ห้าพร้อมโมเดล” เพื่อการพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยในรูปแบบออนไลน์ โดยมีแนวคิดจากกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทยโดยใช้บันได ๕ มาปรับประยุกต์ให้เข้ากับบริบทของตัวผู้สอนและผู้เรียนโดยมีการจัดลำดับขั้นตอนของกิจกรรมการเรียนการสอนดังต่อไปนี้

ลำดับขั้นของการจัดการเรียนการสอน

พร้อม 1 “พร้อมเปิดรับสิ่งใหม่”

พร้อม 2 “พร้อมเปิดใจเรียนรู้”

พร้อม 3 “พร้อมลองวิเคราะห์ดู”

พร้อม 4 “พร้อมคิดรู้สะท้อนผล”

พร้อม 5 “พร้อมฝึกฝนประยุกต์ใช้”

5. ผลการจัดการเรียนรู้

1. นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ในด้านการอ่านวรรณคดีสูงขึ้นหลังจากได้รับการพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยด้วยรูปแบบการสอน “ห้าพร้อมโมเดล”ในรูปแบบออนไลน์ โดยผ่านเกณฑ์การประเมินแบบทดสอบหลังเรียน ร้อยละ 75

2. นักเรียนเจตคติที่ดีและมีความพึงพอใจต่อการเรียนการสอนวรรณคดีไทยโดยวัดจากแบบประเมินความพึงพอใจต่อกิจกรรมการจัดการเรียนการสอนด้วยกระบวนการ “ห้าพร้อมโมเดล”ในรูปแบบออนไลน์

6.บทสรุป

ผลการเรียนรู้โดยใช้กระบวนการ “ห้าพร้อมโมเดล” เพื่อการพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยในรูปแบบออนไลน์ สามารถพัฒนาทักษะการอ่านวรรณคดีไทยของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ได้และส่งเสริมกระบวนการคิดและกระบวนการปฏิบัติเพื่อให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการเรียน ซึ่งผู้เรียนให้ความร่วมมือในการเรียนเป็นอย่างดีและผู้เรียนสามารถสร้างสรรค์ผลงานได้อย่างดีเยี่ยมตรงตามวัตถุประสงค์ในการเรียนรู้ที่ทำให้เกิดทักษะกระบวนการตรงตามวัตถุประสงค์ที่ผู้สอนได้กำหนดไว้ มีผลการส่งงานที่น่าพึงพอใจเพราะนักเรียนส่วนใหญ่มีความรับผิดชอบในงานที่ได้รับมอบหมาย

7.บรรณานุกรม

ทิศนา แขมมณี. (2554). ศาสตร์การสอนองค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 13. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วยุรี วงค์สมศรี (2560).การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้วิชาภาษาไทย สาระที่ 4 หลักการใช้ภาษาไทย

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ 5 ขั้น (5 STEPs).ขอนแก่น: โรงเรียนขามแก่นนคร

ขัณธ์ชัย อธิเกียรติและธนารักษ์ สารเถื่อนแก้ว. การสอนแบบทันสมัยและเทคนิควิธีสอนแนวใหม่. (เอกสารออนไลน์) สืบค้นจาก https://regis.skru.ac.th/RegisWeb/webpage/addnews/data/2017-07-24_078.pdf (กันยายน, 2564)

พร้อม 1. เป็นขั้นกิจกรรมที่ใช้สร้างและกระตุ้นความสนใจของผู้เรียนเพื่อเตรียมความพร้อมและเชื่อมโยงเข้าสู่บทเรียน ควรใช้เวลาไม่นานนัก เช่น สนทนาซักถามเพื่อเชื่อมโยงสู่เรื่องที่จะสอน ใช้คำถามให้ผู้เรียนอภิปราย ทบทวนความรู้เดิมที่สัมพันธ์กับบทเรียนใหม่ เล่าเรื่อง ฟังเพลง ดูรูปภาพ ดูวีดิทัศน์ ฯลฯ

พร้อม 2. เป็นขั้นที่ครูจัดหาสื่อ และแหล่งเรียนรู้ เพื่อกระตุ้นให้ นักเรียนได้แสวงหาความรู้หรือข้อมูลจากสื่อ และใช้การสอนแบบบรรยาย สลับการให้ผู้เรียนได้ทำกิจกรรม เช่น ตอบคำถามในบทเรียน หรือประเด็นที่ครูตั้งขึ้น การระดมความคิด การอภิปราย ฯลฯ

พร้อมที่ 3. เป็นขั้นที่ ผู้เรียนได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ แนวคิดต่างๆ ที่เกิดจากการเรียนรู้ของผู้เรียน โดยผ่านตัวแทนกลุ่ม นำเสนอคำตอบของปัญหาที่ได้รับ อภิปรายร่วมกันระหว่างกลุ่ม ซึ่งเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของผู้เรียนแต่ละบุคคลกิจกรรมการเรียนรู้ หรืออาจจะเป็นการนำเสนอข้อค้นพบของตัวเองจากการวิเคราะห์เนื้อหาในประเด็นที่ได้รับ การทำแบบฝึกหัด เป็นต้น

พร้อมที่ 4. เป็นขั้นที่ผู้เรียนสะท้อนผลความเข้าใจเนื้อหาในบทเรียนมีทั้งระหว่างเรียน และหลังจบบทเรียน กิจกรรม เช่น การสะท้อนผลหลังจบกิจกรรมแต่ละ ชั่วโมง การทำแบบทดสอบ สอบย่อยหลังเรียน เป็นต้น

พร้อมที่ 5 เป็นขั้นสร้างงานเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ของตนเองที่ได้รับจากการเรียนวรรณคดีแต่ละเรื่อง โดยขั้นนี้ครูกระตุ้นให้ผู้เรียนสร้างชิ้นงานตามความถนัดและความสนใจ โดยให้ประเด็นท้าทายว่า “เป็นประโยชน์และสร้างสรรค์”