Weesperzijde 21 & 22

Monumentnummer: 526991 Gemeente: Amsterdam, provincie: Noord-Holland

Status : Beschermd Plaatselijke aanduiding:

Aanwijzingsbesluit: 27-03-2003 Weesperzijde 21 1091 EC Amsterdam

Inschrijving register: 10-06-2003 Weesperzijde 22 1091 EC Amsterdam

Kadaster deel/nr: 18737/113

Kadastrale gemeente: Sectie: Kad.object: App: Grondperceel:

Twee identieke HERENHUIZEN, naar een ontwerp van J.H.T. Löning, oktober 1883, in de stijl van de Neo-Renaissance met zowel specifiek Hollandse als Italiaanse kenmerken.
De opdrachtgever was Hibbelns glasfabriek.

De rijke decoratie is in pleister uitgevoerd. De herenhuizen, voltooid in 1884, maken deel uit van het negentiende-eeuwse rivierfront aan de Amstel, Weesperzijde, aan het eind van negentiende eeuw ontwikkeld door particuliere bouwondernemers. De nummers 21-22 zijn de enige huizen in de rij met een achterhuis en een vide.

Omschrijving:

In oranje bakstenen kruisverband, op een afgeschuinde rechthoekige plattegrond opgetrokken woonhuizen over vier bouwlagen (souterrain, bel-etage en twee verdiepingen), elk drie vensterassen breed, met in de dakschilden drie dakkapellen, waarvan de middelste vensteras hoger is opgetrokken. De vensters zijn recht gesloten.

De geleding volgt een klassiek schema met een hardstenen rustica plint in het souterrain, een gepleisterd blokverband op de bel-etage en een hoofdgestel als afsluiting, bestaande uit een architraaf, fries en kroonlijst. De laatste ondersteund door een bloktandlijst en consoles met acanthusbladeren.

Op de hoeken van beide panden bevinden zich gepleisterde lisenen waarop de sierbanden (speklagen) in het metselwerk uitkomen. De andere horizontale lagen, die de beide panden verbinden bestaan uit de hardstenen onderdorpels van de kozijnen, doorlopend over de penanten, de geprofileerde waterlijst boven de eerste verdieping en de doorlopende balkons boven de bel-etage.

De balkons, die rusten op zware consoles met mascarons van mannenkoppen en acanthusbladeren, hebben natuurstenen balusters en aanzetposten met diamantkoppen.

De hardstenen rustica van het souterrain heeft boven de beide vensters diamantkoppen. De bovenrand van deze laag doet dienst als waterlijst van de bel-etage. Het blokverband van de bel-etage loopt door in de portieken, te betreden over hardstenen treden. In de portieken zijn paneeldeuren met sierroosters en bovenlichten geplaatst. Boven de rondbogen van de portieken bevinden zich mannenkopjes, boven de vensters op deze laag vrouwenkopjes.

Op de eerste verdieping zijn de middelste frontons, boven de openslaande deuren, driehoekig, terwijl die boven de flankerende vensters gebogen zijn. Hetzelfde schema wordt gevolgd op de tweede verdieping, waar zich alleen vensters bevinden. Alle frontons hebben guttae in het lijstwerk. In het vlak onder de vensters op de tweede verdieping hangen dubbele festoenen.

De dakkapellen hebben guttae (voor zover nog aanwezig) in de driehoekige, op consoles rustende, frontons; de middelste bevatten een hijsbalk. De achtergevels van de achterhuizen zijn gepleisterd in blokverband, die van nummer 21 grijs geschilderd. In de dwars geplaatste mansardekappen bevinden zich eenvoudige dakkapellen met driezijdige frontons.

Het interieur heeft rijke stucplafonds in de voor- en achterkamer van de bel-etage, alsmede enige paneeldeuren.

Waardering:

Ensemble van twee herenhuizen aan de Weesperzijde uit 1883-1884 van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van, door particuliere opdrachtgevers ontwikkelde, rijk gedetailleerde, neo-renaissance woonhuizen voor de gegoede stand.

De woonhuizen zijn stedenbouwkundig van algemeen belang als beeldbepalend onderdeel van het laat negentiende-eeuwse rivierfront aan de oostzijde van de Amstel.