Trường THPT Hoàng Văn Thụ Thành lập tháng 9 năm 1964, sau khi tách ra từ trường THPT Lê Hồng Phong - Nam Định. Trường đóng tại trường Sư phạm cấp I cũ cạnh bờ hồ Vị Xuyên, được một năm học giặc Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại ác liệt miền Bắc, ngày 02/7/1965 chúng bắn phá phố Hàng Nâu và nhà hát 3/2 thành phố Nam Định. Để đảm bảo an toàn cho học sinh và chuẩn bị cho năm học mới 1965-1966 trường được sơ tán về huyện Vụ Bản với sự cưu mang, đùm bọc của nhân dân xã Cộng Hòa và Minh Tân, trường được mang tên mới là “Trường cấp 3 huyện Vụ Bản”.

Với sự phát triển mạnh mẽ của giáo dục đến tháng 9 năm 1973 Trường được tách làm 2 trường với tên gọi là “Trường phổ thông cấp 3A Vụ Bản” đặt tại xã Trung Thành và trường mới là trường phổ thông cấp 3B Vụ Bản đặt tại xã Liên Minh.

Sau 30 năm phát triển và trưởng thành, thể theo nguyện vọng của thầy và trò nhà trường, tháng 9 năm 1994 Trường lại mang tên là “Trường THPT Hoàng Văn Thụ”.

Tháng 9 năm 2004 Trường lại được tách ra thêm trường mới mang tên “Trường THPT Nguyễn Bính đặt tại xã Hiển Khánh”.

Từ những ngày gian khổ của chiến tranh đến những năm xây dựng phục hồi đất nước, dù trong hoàn cảnh nào nhà trường vẫn được phát triển mạnh mẽ.

Trong 49 năm qua nhà trường đã đào tạo được hàng chục ngàn học sinh tốt nghiệp THPT, trong đó có hàng trăm giáo sư, tiến sỹ, sỹ quan cao cấp và nhiều người đã và đang giữ nhiều chức vụ quan trọng, chủ chốt trong bộ máy của Đảng và Nhà nước.

* Về chất lượng giáo dục toàn diện

Hàng năm thi TNPT thường đạt tỷ lệ đỗ tốt nghiệp 100%

Thi học sinh giỏi thường ở mức khá, nhiều năm đạt giải đồng đội tại các kỳ thi HSG cấp Tỉnh.

Số học sinh đỗ Đại học tăng dần, hàng năm đỗ Đại học và Cao đẳng thường từ 50%->60%.

Tháng 10/2011 nhà trường được UBND Tỉnh công nhận “ Trường đạt tiêu chuẩn chất lượng Giáo dục cấp độ 3” (Cấp độ cao nhất )

Tháng 3/2013 nhà trường được UBND Tỉnh công nhận “ Trường đạt chuẩn Quốc gia”

* Về khen thưởng

Chi bộ Đảng liên tục đạt “Chi bộ trong sạch vững mạnh”, nhà trường liên tục đạt trường tiên tiến và tiên tiến xuất sắc. Nhà trường được tặng Huân chương lạo động hạng ba, 01 bằng khen của thủ tướng chính phủ, 6 bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo và nhiều Bằng khen của UBND tỉnh Nam Định.

Hàng năm đạt nhiều danh hiệu Chiến sỹ thi đua và giáo viên giỏi.

Công Đoàn nhà trường nhiều bằng khen của Tỉnh và Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh liên tục được bằng khen của Trung Ương Đoàn, 3 cá nhân được tặng kỷ niệm chương vì thế hệ trẻ của Trung Ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

* Về đội ngũ

Hiện nay nhà trường đang ổn định ở mức 30 lớp với trên 1300 học sinh và 84 cán bộ giáo viên nhân viên trong đó có 67 giáo viên, 4 cán bộ quản lý, có 5 người có trình độ thạc sỹ, 100% đạt chuẩn giáo viên Trung học phổ thông.

* Khuôn viên nhà trường

Tổng diện tích trên 17. 000 m2 có 30 lớp học, 2 phòng học vi tính, 3 phòng học bộ môn Lý, Hóa, Sinh, 3 phòng học ngoại ngữ có 1 phòng học hiện đại.

Hệ thống phòng làm việc, phòng chức năng, phòng phục vụ đầy đủ, khang trang.

Khu tập luyện thể thao rộng rãi có sân bóng đá, sân bóng rổ, đường chạy đủ cho 6 lớp học đồng loạt.

Khu khuôn viên sân trường rộng rãi, đảm bảo luôn xanh, sạch sẽ, đẹp, thoáng mát, không khí trong lành.

Trong 49 năm qua nhà trường phát triển ổn định bền vững, tập thể CBGVNV luôn đoàn kết gắn bó, nhiệt tình tự giác trong công việc, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, chất lượng giáo dục ngày một nâng lên, đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân và học sinh trong huyện.

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập trường thầy trò trường THPT Hoàng Văn Thụ quyết tâm phấn đấu giành nhiều thành tích về mọi mặt để xứng đáng với truyền thống xây dựng và trưởng thành của nhà trường.