Strzec chrześcijańskiego znamienia tej ziemi.
Nasi przodkowie mawiali: „Bez Boga ani do proga”. To stare, jakże mądre i aktualne powiedzenie ukazuje, jak bardzo każdy z nas potrzebuje Bożego błogosławieństwa, Bożej obecności w każdej chwili naszego życia. Obyczaje i tradycje chrześcijańskie w naszej Ojczyźnie, w naszych domach rodzinnych nieodłącznie towarzyszą nam od lat. Przekazywane z pokolenia na pokolenie, kultywowane przez naszych przodków winny być przekazywane kolejnym pokoleniom. Powinny towarzyszyć nam w życiu codziennym, aby stale przypominać nam o naszej przynależności do Chrystusa, że przez Chrzest Święty zostaliśmy wyzwoleni od grzechu i odrodzeni jako synowie Boży, a wszczepieni w Kościół stajemy się uczestnikami jego posłania. Wnośmy w nasze życie codzienne zwyczaje chrześcijańskie, niech one nas ubogacają i pogłębiają naszą wiarę, gdyż jak powiedział św. Augustyn: „Gdzie Bóg jest na pierwszym miejscu, tam wszystko jest na swoim miejscu”. Pragniemy, poprzez tę ulotkę, przypomnieć, przywrócić i ożywić nasze najważniejsze tradycje i zwyczaje chrześcijańskie, by towarzyszyły nam w życiu codziennym.
Członkowie Akcji Katolickiej Archidiecezji Gdańskiej.
Zwyczaje katolickie:
Modlitwa poranna i wieczorna, Anioł Pański, Koronka do Bożego Miłosierdzia, Różaniec, Apel Jasnogórski, codzienny rachunek sumienia, codzienna lektura Pisma Świętego.
Modlitwy rodziców za dzieci i dzieci za rodziców oraz dziadków; modlitwy za zmarłych, a także korzystanie odpustów zupełnych i cząstkowych.
Wspólna modlitwa rodzinna.
Umieszczenie Krzyża w domu, wizerunku Matki Bożej oraz obrazów ku czci Świętych.
Wspólne przeżywanie niedzielnej Eucharystii w kościele parafialnym i wspólna refleksja nad treścią Ewangelii i kazania.
Modlitwa przed posiłkami; znak krzyża przed ukrojeniem chleba.
Umieszczenie przy drzwiach wejściowych kropielniczki z wodą święconą i żegnanie się przed wyjściem z domu i po powrocie.
Uczynienie znaku krzyża na czole dzieci przed snem i wyjściem z domu.
Rozpoczęcie ważnych życiowych wydarzeń (np. nowa praca), przystąpieniem do spowiedzi i przyjęciem Komunii Świętej.
Żegnanie się z domownikami wychodzącymi z domu np.: „Zostańcie z Bogiem”, „Idź z Bogiem”, „Jedź z Bogiem” itp.
Wypowiadanie pozdrowienia „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus" podczas wejścia do domu.
Przyklękniecie, gdy przechodzi kapłan niosący Najświętszy Sakrament; pozdrowienie kapłana, siostry zakonnej: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus” lub „Szczęść Boże”.
Błogosławienie pracy: „Szczęść Boże” — odpowiedź: „Daj Boże”, „Bóg zapłać” lub „Boże pomagaj”.
Rozpoczęcie podróży znakiem krzyża i modlitwą.
Pozdrowienie przy wejściu do domu: „Pokój temu domowi i wszystkim jego mieszkańcom”.
Zdejmowanie nakrycia głowy i żegnanie się przy mijanym kościele, przy krzyżu lub kapliczce.
Możliwość umieszczenia w przydomowym ogrodzie kapliczki - zawierzenie rodziny np. Matce Bożej, św. Józefowi, św. Antoniemu.
Modlitwa w czasie choroby, klęsk żywiołowych czy innych niebezpieczeństw grożących człowiekowi, domowi; zapalanie gromnicy w czasie burz i nawałnic.
Obchodzenie ważnych wydarzeń rodzinnych, osobistych, np. wspólny udział we Mszy Świętej (rocznica małżeństwa, chrztu, bierzmowania...).
Obchodzenie dnia imienin, gdyż jest to święto naszego Patrona; modlitwa do świętego Patrona.
Poproszenie kapłana o poświęcenie różańca, obrazu religijnego, medalika, samochodu, tornistra, domu, warsztatu pracy, gospodarstwa itp.
Powiedzenia chrześcijańskie: „Nie ma tego złego, co by Pan Bóg na dobre nie wyprowadził”, „Dał Pan Bóg dzień, da i radę” itp.
Tradycje związane z rokiem kościelnym:
Zachowanie sakralnego charakteru niedzieli: uczestnictwo we Mszy Świętej, rezygnacja z zakupów i innych prac niekoniecznych.
Oznaczenie drzwi domu w uroczystość Objawienia Pańskiego (Trzech Króli) i umieszczenie na drzwiach napisu poświęconą kredą: K (lub „C") + M + B i „rok bieżący".
W święto Ofiarowania Pańskiego (Matki Bożej Gromnicznej) - poświęcenie gromnicy.
W uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - poświęcenie kwiatów i ziół.
W okresie Wielkiego Postu: uczestniczenie w nabożeństwach Drogi Krzyżowej, Gorzkich Żalach, rekolekcjach; podejmowanie różnych wyrzeczeń, np. abstynencji od alkoholu, umartwienia i jałmużny; święcenie palm w Niedzielę Palmową i umieszczanie ich w domu.
Uczestniczenie w Triduum Paschalnym, adoracja Grobu Pańskiego, błogosławienie pokarmów na stół wielkanocny.
Uczestniczenie w nabożeństwie majowym ku czci Matki Bożej w kościele lub wspólnie z rodziną, sąsiadami przy kapliczkach czy krzyżach; prośba o pobłogosławienie pól.
Uczestniczenie w nabożeństwach czerwcowych ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa; pobożny udział w procesji Bożego Ciała i oktawie.
Uczestniczenie w nabożeństwach różańcowych (zwłaszcza w październiku), kultywowanie wspólnej modlitwy różańcowej w domu.
Pamięć w modlitwie za zmarłych w listopadzie, nawiedzenie cmentarza, polecenie zmarłych w wypominkach, pamiętanie o możliwości uzyskania odpustu.
W Adwencie: uczestniczenie w Roratach, przygotowanie wieńców adwentowych w domach, rodzinne tworzenie szopek Bożonarodzeniowych, wspólne ubieranie choinki w dzień wigilijny, zachowanie zgodne z tradycją postnego charakteru Wigilii, wspólne śpiewanie kolęd w czasie Świąt Bożego Narodzenia, modlitwa wszystkich domowników wraz z kapłanem podczas wizyty duszpasterskiej.
Akcja Katolicka Archidiecezji Gdańskiej (www.ak.diecezja.gda.pl)