Geert Heinsius (grietman)

Geert (Dircks, Hendricks) Heinsius (voor 1630 – na 1669), duaal grietman van de grietenij Weststellingwerf (1651-1669). Geert had mogelijk een broer of neef Johan Heinsius, die hem opvolgde als grietman van de grietenij Weststellingwerf (1666-1674). Geert was mogelijk de zoon van Dirck van Byllandt Heinsius.

Geert was een grietman van Weststellingwerf in een lange periode (18 jaar) van 1651 tot 1669. Dat ambt was hier een gedeelde duobaan met de grietman Dirck Hobbesz. van Baerdt (1619-1673). Na de verkiezingen was het ambt om moverende redenen 'gerefuseerd'. De bronnen noemen hem met vele portefeuilles zoals: mederechter (1653), bijzitter, (1655, 1656, 1657, 1658, 1660, 1661, 1662), bijzitter gerefuseert (1664), mederechter (1665), spijlcker (1667), en bijzitter (1668). In de andere jaren is hij de grietman. Vanaf 1666 is dat ambt van hem ingevuld samen met Jouke Heinsius (1666-1674). Na 1668 treffen we Geert niet meer aan in die positie, mogelijk is Geert rond die tijd overleden, maar geleidelijk overdragen betekent geen plotselinge dood. Vanaf het rampjaar 1672, met de aanvallen van Bommen Berend, zit Jouke Heinsius als grietman alleen op hun plek. Na de woelige periode wordt het in 1674 Ernst van Haren. De familie Heinsius in Heerenveen heeft een eigen genealogie (Wijngaarden: Anderhalve eeuw Heinsius in Friesland). Die genealogie is aan te sluiten op het andere geslacht met de naam Heinsius. Geert Heinsius zou de zoon kunnen zijn van Dirk Gerrits van Bijllandt Heinsius van Oldegaleijen, waar juist in dat bewuste stakingsjaar 1669 (wegens aftreden?) het aandeel van Geert Heinsius in Juwersma state verkocht werd door diens halfzuster Botje van Drogenham. Kort gezegd de familie van Johan hoort bij Oldegaleijen. Daar is nog aan toe te voegen dat de Heerenveen-genealogie begint met het aankopen van een eerste hofzate in Weststellingwerf door de oudste zoon Cornelis Rijcker. Dat patroniem Rijcks is nu juist aanwezig bij Heinsius van Oldegaleijen. Geert Heinsius vervulde zijn bestuurlijke rol waarschijnlijk minder prominent en op de achtergrond, waarbij hij de opmars van Bommen Berend richting Friesland maar net wist te voorkomen. Zijn lange ambtsperiode resulteerde helaas wel in allerlei peperdure militairen, zoals de grootverdiener Ernst van Haren, de Ritmeester van een Compagnie Karabijns.