VII-21 Idzerda, Aeldert B

Aeldert Bartels Idzerda


ouders: Bartel Aelderszn Idzerda en Grietje Terpstra


geboren: Ter Idzard 1725,

gedoopt:

overleden: Woudsend 26-2-1797.

begraven:


beroep: In 1741 te Woudsend organist, later onderwijzer en dorpsrechter te Woudsend (en in die rol ook een soort notaris, die testamenten opstelde en registreerde), Schoolmeester, organist (1747, 1771, 1779)

woonplaats / adres: woonde aantoonbaar tussen 1747 en 1752 te Heeg (maar wordt in 1747 ingeschreven in het burgerboek van Franeker)


relatie (1): trouwt Zwaag (ondertrouwt Franeker 18-11; hij is dan schoolmeester) 10-12-1747


Fokeltje Ottes Isendoorn

alternatieve spelling: Fookeltje IJzendoorn


ouders: (Otte Jans?)


geboren:

gedoopt: (Tzum 26-5-1726?)

overleden: (Woudsend? Heeg?) 27-8-1768

begraven:


beroep:

woonplaats / adres:


relatie(2) trouwt Woudsend 14-12-1771


Janneke Freerks van der Wilde

alternatieve spelling: Janneke Frakkes


ouders:

geboren:

gedoopt:

overleden:

begraven:


beroep:

woonplaats / adres:


relatie(3) trouwt Woudsend 31-10-1779


Catharina van Zoest

alternatieve spelling: van Soest


ouders:

geboren: Leeuwarden

gedoopt:

overleden:

begraven:


beroep:

woonplaats / adres:


relatie(4): trouwt Woudsend 15-10-1786


Foekjen Hendricusdr. Reneman (= VII-22)


ouders: Hendricus Tjeerdsz Reneman en Ietske Sybrands Stiensma


geboren: 1753

gedoopt:

overleden: Wiewerd 26-1-1820

begraven:


beroep: Zij is na de dood van haar man Kasteleinse in het Wapen van Wymbritseradeel te Woudsend, blijkens advertenties in de Leeuwarder Courant van 1800, 1801, 1806, 1811

woonplaats / adres: Woudsend (1810), Wiewerd (huisnr 13, 1820)


kinderen:


Biografische aantekeningen


lit: Fryske Academie: De schoolmeesters van Wymbritseradeel in de loop der tijden.

Heeg: Op 25 dec. 1747 kwam uit Tzum de attestatie in van mr. Aeldert Bartels Idzerda, schoolmeester en organist. Op 6 dec. had hij te Franeker attestatie gepasseerd, om elders te trouwen, met Fokeltje Ottes IJsendoorn van Franeker. Ze zijn te Heeg getrouwd op 10 dec. 1747. Hun zoon Barteld is hier geboren op 12 dec. 1752. Ze vertrokken in mei 1759 naar Woudsend. (...) In 1796 kwam mr. Frederik Aelderts Idzerda als schoolmeester en organist. Hij was geboren in 1768 en de zoon van mr. Aaldert Bartels Idzerda te Heeg en Woudsend. Zijn vrouw was Grietje Rutgers. Ze vertrokken reeds omstreeks juli 1798 naar Woudsend, waar hij zijn vader als schoolmeester opvolgde.

Woudsend: In mei 1759 kwam mr. Aaldert Bartels Idzerda, schoolmeester, met attestatie van Heeg. Hij was tevens dorprechter en werd de eerste organist van Woudsend. (Zijn broer Hendrik B. Idzerda was schoolmeester te Grouw.) Zijn vrouw heette Fokeltje Ottes Ysendoorn. Op 18 sept. 1763 werd hun zoon Otto gedoopt. Fokeltje stierf op 27 aug. 1768. Op 14 dec. 1771 hertrouwde hij hier met Janneke Freerks van der Wilde, eveneens uit Woudsend. Hun zoon Fredrik werd hier geboren op 6 sept. 1772. Ook deze vrouw leefde niet lang. Op 31 okt. 1779 hertrouwde mr. Aaldert met Catharina van Soest uit Leeuwarden, bij wie hij een paar dochters kreeg. Op 15 okt. 1786 ging hij een vierde huwelijk aan met Foekjen Hendericus Reneman uit Woudsend. Hun zoon Hendericus Reneman Idzerda is hier geboren op 22 sept. 1787 en een andere zoon Rombartus Distelblom Idzerda, werd geboren op 12 mei 1794. In sept. 1797 was de school “nog” vacant; het traktement bestond uit ƒ 130 en emolumenten.b Aldert Bartles Idzerda zal in 1798 overleden zijn; zijn weduwe Foekje Reneman overleed op 26 jan. 1820 te Wieuwerd, oud 67 jaar.

Omstreeks juli 1798 kwam zijn zoon Fredrik Aalderts Idzerda, die van 1796 tot 1798 schoolmeester te Heeg was geweest. Zijn vrouw heette Grietje Rutgers; in 1800 waren zij al een echtpaar. Hun zoon Aaldert is hier geboren op 3 febr. 1806. Fredrik heeft geen rang behaald. Het traktement bedroeg in 1804 ƒ 202 en in 1810 was dat ƒ 296. Zijn broer Otto Idzerda was schoolmeester in Roordahuizum. Fredrik Aalderts Idzerda is eind 1810 of in het begin van 1811 overleden.

Aeldert Bartels Idzerda hield in een gloedvolle toespraak bij het planten van de


kind 3: Barteld Idzerda

Nijland: In 1775 was hier reeds mr. Barteld Idzerda, schoolmeester en dorprechter. Een rang heeft hij niet behaald. Hij was tevens verver en "glaasmaaker", waarvoor hij in de Leeuwarder Courant van 25 juni 1785 een knecht vroeg. Hij was geboren in 1752 als de zoon van mr. Aaldert B. Idzerda te Heeg. Hij trouwde op 1 sept. 1776 te Nijland met Ytske Annes uit Nijland. Ze kregen heel wat kinderen, waaronder de volgende zoons: Anne, geboren op 12 nov. 1778, Folckert, geboren op 11 febr. 1781, Hendrik, geboren op 12 april 1787, en Aldert, geboren op 14 juni 1792, en Sjoerd, geboren op 2 nov. 1795 en Aurelius, geboren op 11 april 1801. Op 26 maart 1795 hield burger B. Idzerda te Nijland een "aanspraak" bij het planten van de Vrijheidsboom, waarna men gezamenlijk een earmagnole" om de boom danste. [Leeuwarder Courant 8 april 1795.] In nov. 1797 kreeg hij 10 zilveren dukatons premie voor het redden van een drenkeling. [Ordonnantieboek van Gedeputeerde Staten.] In 1804 bedroeg zijn inkomen als schoolmeester ƒ 156; in 1810 was dat ƒ 184. In 1817 kwam er een nieuw schoolgebouw. Hij stond hier tot begin 1827, toen de school vacant werd. (Op 24 okt. 1846 is te Abbega gestorven: Itske Annes Vlapper, in leven vroedvrouw, weduwe van wijlen Barthold Idzerda, schoolmeester te Nieuwland, oud 90 jaar en 3 maanden. De advertentie was ondertekend door S.B. Idzerda, mede uit naam van broeder en zuster.)


Bronnen


Blijkens de burgerboeken Franeker is daar op 21-8-1747 ingeschreven Aaldert Bartels Idserda, geboren Teridzard. Edoch de ondertrouwacte dd. 18-11-1747 te Franeker noemt hem (Allert Bartels Idzerda) schoolmeester, gaat naar Franeker, maar woont te Heeg, X Fookeltje Ottes Ijzendoorn wonende te Franeker. Andere acte - attestatie afgegeven dd 6-12-1747, noemt hem schoolmeester en organist. Er is een huwelijksbevestiging dd 10-12-1747 uit Wymbritseradeel (= Heeg, acte 998, attestatie van Franeker). In de lidmatenregisters van Heeg staat dat Aaldert vanuit Tzum daarheen kwam in 1747. Jammer genoeg vertonen de lidmatenregisters van Tzum een hiaat tussen 1736 en 1767. Voordien komt er geen Idzerda (of variant op de genoemde namen) in voor.

Blijkens de Quotisatiekohieren van Heeg 1749 woont daar Mr Albert Idzerda, schooldienaar, met 2 volwassenen, voor 18 pond aangeslagen.

* 1747, 6-12: allefriezen.nl Trouwregister Herv. gemeente Franeker: attestatie afgegeven voor huwelijk tussen Aaldert Bartels Idzerda, schoolmeester en organist te Heeg, en Fookeltje Ottes IJsendooren, te Franeker.

* 1747, 10-12: CBG DTB Heeg trouw bevestiging: getrouwd Aaldert Bartels Idzerda en Fokeltje Ottes Isendoorn, na proclamatie tot Franequer. In het DTB (nr 263) van de hervormde gemeente te Franeker: Ondertrouw op 19-11-1747 Aaldert Bartels Idzerda, Schoolmeester en Organist tot Heeg en Fookeltje Ottes Ysendoren, jongedochter tot Franeker. Den 6 december addestatie gepasseert. In DTB 249, voor het gerecht, staat (18-11-1747): Allert Bartels Idzerda, schoolmeester en orgenist tot Heeg en Fookeltje Ottes IJzendoorn jonghe dogter beijde tegenswoordigh tot Franeker. Worden hunne Egts proclamatien voor dezen edele geregte gegunt. In de ldimatenboeken van de Franeker kerk komen ze beide niet voor.

* 1747, 25-12: CBG, lidmatenregister Herv. kerk Heeg ook: [familysearch, film 007167408, scan 1375]: Op den 25-12-1747 is met attestatie tot ons overgekomen meester Aellert Bartels Idzerda van Tzum. Op den 25 december 1748 op belijdenisse des geloofs [aan de kerk] toegedaan Fogeltie Ottes IJsendoorn . Op 2-1-1752 is Mr. Aaldert Bartels Idzerda in de kerk tot diaken verkozen, en twee jaar later (6-1-1754) door een ander opgevolgd. Ik kom zijn naam daarna niet meer tegen. In het Lidmatenboek van Woudsend (lopende van 1765-1772) staat bij de eerste opsomming van de lidmaten: Aaldert Idzerda en Fokeltje Ottes Isendoorn - overleden 27 aug. 1768.

* 1750, 12-4: zoekakten, DTB Wymbritseradeel, doopboek Heeg: Den 12 April 1750 heeft Meester Aaldert Bartels Idzerda zijn kind laten dopen en is genaamd Bartelt.

* 1752, 2-1: familysearch, Lidmatenregister Heeg: [film 007167408, scan 1376]: "Den 2 Januar is men na aanroeping van des H. naam getreeden tot verkiesinge van nieuwe kerke-raadspersoonen en is in plaats van de afgaande broeder ouderlingh Bouwe Annes verkoren Feijte Wijtses voor 2 jaar. in plaats van de overledene Sjeuke Romkes - Sietse Douwes voor 1 jaar. In plaats van de afgaande diaken Andries Althusius - Mr. Aaldert Bartels Idzerda, waar op men wederom met dankzegginge tot God is gescheiden; en zijn dezelven in haren dienst bevestigt den 23 Januar. 1752.

* 1753, 17-11: Leeuwarder Courant: A B IDZERDA, Organist en Schoolmr te Heeg, presenteert voor een Civiele prys te verkopen, een zeer fray HUIS ORGEL, hoog 8 en een half Voet met vyf Registers, als Prestant 4 Voet, Holpyp 4 Voet gedekt, Octaaf 2 Voet, en Quint 1 en een half Voet en Regaal, en voorzien met drie Puisters. Ymand nader onderrigting begeerende kan 't zelve bekomen by P. de Vries, Organist tot Leeuwarden.

* 1771, 14-12: CBG. DTB Woudsend ondertrouw: op 1,7 en 14 December 1771 afgekondigd het huwelijk van Aaldert Bartels Idzerda, schoolmeester en Eerste organist te Woudsend en Janneke Freerks van der Wilde, meede aldaar, en zijn op den 14 Dito na noen bevestigd.

* 1777, 11-1: Leeuwarder Courant: De dorpsregter A B Idzerda zal op Saterdagen den 11 en 18 January 1777 te één uur na Noen, ten huize van Anne Gibes te Woudsend, bij de 2e en 3e Zitdag en provisionele Palmslag te verkopen een weldoortimmerde Huizinge, bestaande in een grote en een kleine Kamer, Loots, Pomp, hak en bleekveld cum annexis, op den 12 mei 1777 vrij van Huiringe en Grondpagt, staande en gelegen in den Dorpe Woudsend, door Pytter Jilts de Groot als eigenaar bewoond, waar af de Conditiën bij bovengemende Actuarius nader te zien zijn.

* 1779, 24-10: CBG DTB Woudsend: geproclameerd op 10, 17 en 24 October 1779: Aaldert Bartels Idzerda, schoolmeester en organist alhier en Catharina van Zoest. Hij komt uit Woudsend, zij uit Leeuwarden. Trouwen: 31 oktober.

* 1779, 17-12: familysearch, lidmatenregister Woudsend [film 008430346, scan 13]: Den 17 december ingeschreven met attestatie van Ootterlee (Oosterlittens??) Catharina van Zoest - overleeden.

* 1782, 14-12: Leeuwarder Courant: Dorpregter A B IDZERDA praesenteert publyk by strykgeld te Verkopen Zeekere Royaale HUIZINGE en BLEEK staande en geleegen te Woundsend wordende door Schipper Fokke Wytzes als huurder bewoond en den 12 May 1783 vry van huuringe. Wie gadinge maakt kome op Zaturdagen den 14 December 1782 by de darde Zitdag ten huize van Anne Gabes te Woudsend, breder by Biljetten en de Conditien by gemelde Actuarius te zien.

* 1786, 10-10: CBG DTB Woudsend: Huwelijksafkondiging geproclameerd 1, 10 October 1786. Voor den 2den en 3den maal op toestaan van den Hoog Weg. Hrn Grietman Rengers: Aaldert Bartels Idzerda en Foekjen Reneman, van Woudsend. Huwelijk: 15 oktober

* 1787, 5-5: Leeuwarder Courant: RINKE TIEERDDS Mr. Bakker te Woudsend praesenteerd publicq by Strykgeld te Verkopen, door A. B. IDZERDA: Zyn zelfs deftige bewoonde HUIZINGE, SCHUURE en BAKKERY, voorzien met een Graanzolder, nieuwe Oven, Turfschuur, Pomp en verdere Commoditeiten, waar in een lengte van jaren met goed succes de Broodbakkery is geëxerceerd, kunnende door den Koper voort na de Finaale Palmslag worden aangevaard, vry van huure, dog bezwaart met 10 St. Lasten, moetende de Koper by de Palmslag alle Bakkers Gereedschappen by Tauxatie overneemen. En die er gading aan heeft kome op Saturdagen den 12, 19 en 26 May 1787, by de 1ste, 2de en 3de Zitdag en Finaale Palmslag telkens om één uur in de Herberg te Woudsend, en Kope op voor te leezen Conditien en Artikelen intusschen te zien by de Actuaris A.B. Idzerda te Woudsend.

* 1788, 26-1: Leeuwarder Courant: A.B. IDZERDA te Woudsend, presenteert publicq by Strykgeld te Verkopen: Navolgende Perceelen, staande en gelegen te Woudsend: I. Een fraye HUIZINGE met 2 Beneden en 2 Bovenkamers, Pomp, Bak en Bleek en verdere Commoditeiten, den 12 May 1789 vry van Huriuge en Grondpagt. II. Een schoone HUIZINGE met 1 Kamer, Voorkamer en Voorhuis, Put, Bak en Bleekveldje, den 12 May 1789 vry van Huuringe en Grondpagt. III. Een ruim JAGTHUIS met zyn Uisdruppen, den 12 May 1788 vry van Huur en Grondpagt. IV. Een fray TUINTJE met eenige Jonge Vrugtbomen, den 12 May 1783 vry van Huuringe en Grondpagt. Wie gadinge maakt kome den 9 en 16 February 1788 by de 2 en 3de Zitdag, 's Namiddags 1 Uur, ten huize van Anne Gabes Castelein te Woudsend, en kop; op voor te leeze Conditien en Artikelen, die te zien zyn by dc Actuarius A.B. Idzerda voornoemt.

* 1795, 30-5: Leeuwarder Courant: Woudsender SOCIËTEIT, onder de Zinspreuk: Op Vryheid en Gelykheid, steund deeze Societeit; nodigd alle Sociëteiten in Friesland om hun met haare Correspondentie te vereeren, mits de Brieven Franco, gelyk zy dezelve ook zullen Francqueeren. Uit naam der Leden deezer Sociëteit, A. B. IDZERDA , Secretaris.

* 1797, 4-3: Friesche Courant: Heeden nademiddag circa half twee uur, Overleed mynen teeder geliefde Egtgenoot , AALDERT BARTELDS IDZERDA, na eene ziekte van eenige dagen, in den Ouderdom van 73 Jaaren, na eene Egtverbintenis van ruim 10 Jaaren; van deeze voor my aldersmartelykste gebeurtenis, geef ik by deezen communicatie aan alle myne goede Vrienden en Bekenden, niet twyffelende of dezelve zullen in myn droefheid deel neemen; verzoeke ik van Brieven van Rouwbeklag verschoond te mogen blyven. Woudsënd FOEKE REENEMAN, den 26 February 1797. Wed. A. B. Idzarda.

* 1806, 17-12: Leeuwarder Courant: advertentie de wed. Idzerda huurde een ‘zeer neringrijke Herberg’ van de gemeente, voor een jaarhuur van 467 caroliglds.

* 1810, 25-9: Tresoar, notariele aktes Sneek nots Jan Jacobus Wiersma. Blijkens de index heeft Foekjen Reeneman, weduwe van Aaldert Bartels Iserda, een schuld van fl 499,- bij de brander Alle Douwes te Woudsend.

* 1813, 10-12: Tresoar, lidmatenregister Leeuwarden: Foekie Reneman is ingeschreven als lid van de hervormde kerk van Leeuwarden, met attestatie uit Woudsend.


kind 9: Catharina Jacoba Idzerda

* 1800, 29-11: Leeuwarder Courant: Heden overleed aan de gevolgen van een borstteering mijn waarde dogter CATHARINA IDZERDA in den ouderdom van 15 Jaaren en 9 Maanden; geve hiervan langs dezen gebruikelijken weg kennis aan Naastbestaanden en Bekenden; verzoeke van Brieven van Rouwbeklag vesrchoond te blijven. Woudsend, den 26.November 1800. F.R. wed Idzerda.


kind 12: Robartus Distelblom Idzerda.

Hij is ongetwijfeld vernoemd naar Robertus Distelbloem, die in 1773 gehuwd was met Joukjen Reneman, kennelijk de zus van Foekjen Reneman.


Openstaande vragen / discussie


In 1810 en 1811 stelt Hendrik Barteles Idzerda, Aelderts broer, zijn testament op. Hij is dan kinderloos, en laat zijn hele bezit na aan zijn neven en nicht, met namen: Bartele Aalders Idserda, schoolmeester te Nieuwland, Otto Idserda, schoolmeester te Roordahuisum, Hendricus Reneman Idserda, chirurgus te Wirdum en Henderina Aalders Idserda, wonende te Woudsend, mitsgaders Aaldert Freriks Idserda, nagelaten zoon van Frerik Aalders Idserda.

Merkwaardig dus, dat Aaldertiena Foekina Reneman Idzerda niet wordt genoemd, en ene Hendrina Aalders Idzerda (ongehuwd te Woudsend in 1810 en '11) wel.