2. Hun tijd
Ieder mens van dit systeem heeft een bepaalde tijd geleefd. Gedurende die tijd gebeurde er van alles. Grote gebeurtenissen zoals een oorlog en kleine gebeurtenissen zoals geboorte, huwelijk, overlijden. Grote gebeurtenissen worden opgeslagen in vensters en zijn eigenlijk een verzameling van kleine gebeurtenissen.
Ik heb op basis van grote gebeurtenissen de tijd in tijdperken ingedeeld. Grote gebeurtenissen hebben dus een eigen pagina binnen een tijdperk, met een samenvatting van wat er gebeurde en relevante jaartallen. Soms vallen ze in twee of meer tijdperken.
Kleine gebeurtenissen worden per jaartal genoemd op de pagina van het tijdperk.
Jelte Douwes Dijkstra leefde van 1765 tot 1828 en Sjoerdtje Hendriks Koopmans van 1773 tot 1826. Ze woonden in de Zuidwesthoek van Friesland.
Ze leefden in de tijdperken:
Willem IV en V 1747 - 1795
Vensters:
Oostenrijkse successieoorlog 1740 - 1748
1740-1748: Frankrijk en Pruisen tegen de Republiek, Oostenrijk en Engeland. Als Frankrijk het zuiden binnenvalt wordt Willem IV stadhouder.
Psalmberijming 1773 1773
In 1773 werd in opdracht van de Staten-generaal een nieuwe psalmberijming ingevoerd. Daardoor ontstonden rellen.
Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog 1775 - 1783
Het opleggen van belastingen en het ontnemen van rechten leidde tot deze oorlog
Vierde Engels Nederlandse oorlog 1780 - 1784
Oorlog tussen Engeland en de Republiek. Slag bij de Doggersbank (1781). Einde van de Republiek als grote mogendheid.
Bataafse revolutie 1783 - 1795
De tijd van conflicten tussen Patriotten en Orangisten. Met in Friesland patriotten in Franeker, Bolsward en Sneek.
Homoprocessen 1730 - 1866
Processen tegen homoseksuelen.
Pachtersoproer 1748
Een oproer met als oorzaak het verpachten van het innen van belastingen start in Groningen en verspreid zich via Friesland naar Amsterdam
Belastingen 1749 - 1750
Belastingen in Friesland, speciaal de quotisatie van 1749.
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Franse tijd 1795 - 1815
Vensters:
Bataafse Republiek 1795 - 1801
De Franse revolutie in Nederland - zonder terreur. 1797 Kollumer oproer.
Bataafs gemenebest 1801 - 1806
De Republiek wordt gecentraliseerd
Koninkrijk Holland 1806 - 1810
Het koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon
Annexatie 1806 - 1813
Napoleon annexeert de republiek. Met verplichte keuze achternaam ((1811) en de tocht naar Rusland (1812)
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Engeland bezet Zuid-Afrika
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Koning Willem I en II 1815 - 1848
Vensters:
Overstromingen 1164 - 1916
Stormvloed van 1825
Belgische opstand 1830 - 1839
De Belgische opstand leidde tot een onafhankelijk België.
Afscheiding 1834
In 1834 scheidde een deel van de leden van de Nederlands Hervormde Kerk zich af. De eerste was de gemeente van Ulrum waar ds. Hendrik de Cock predikant was, omdat deze predikant geschorst werd vanwege de weinig bijbelse opvattingen in de kerk. Vele afscheidingen volgden.
Schoolstrijd 1806 - 1857
Onderwijs en schoolstrijd tot de onderwijswet van 1857. Orthodox Christelijk en Rooms-katholiek onderwijs was verboden.
Koningshuis 1815 - 2000
Wllem I en Willem II
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Grote trek
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Jelte en Sjoerdtje werden geboren in het tijdperk Willem IV en V en zullen als kind van het begin weinig van hebben meegemaakt.
Maar ook in later jaren wordt er vaak aan tafel nog over eerdere gebeurtenissen gepraat.
Bijvoorbeeld over het pachtersoproer en de nieuwe psalmberijming.
Andere gebeurtenissen hebben zij bewust meegemaakt:
de slag bij de Doggersbank en de strijd tussen Patriotten en Prinsgezinden.
Jelte en Sjoerdtje overleden in het tijdperk Koning Willem I en II en heeft daar niet alles van meegemaakt. Niet de Belgische opstand en ook niet de Afscheiding.