ไอโซเทอมของการดูดซับ (adsorption isotherm)

ไอโซเทอมการดูดซับเป็นความสัมพันธ์ในสภาวะสมดุล ระหว่างปริมาณของตัว ถูกดูดซับต่อน้ำหนักของตัวดูดซับ กับความเข้มข้นของตัวถูกละลายที่เหลืออยู่ในสารละลาย ณ อุณหภูมิคงที่ เมื่อนําความสัมพันธ์นี้มาเขียนเป็นกราฟ จะได้เส้นแนวโน้มที่เรียกว่า ไอโซเทอมการ ดูดซับ

รูปแบบของไอโซเทอมการดูดซับ สามารถอธิบายลักษณะของกระบวนการดูดซับ ไอโซเทอมการดูดซับสามารถแบ่งเป็น 5 รูปแบบพื้นฐาน

คือปริมาณตัวถูกดูดซับต่อปริมาณตัวดูดซับ และ C คือความเข้มข้นที่เหลือของตัวละลายใน สารละลาย ซึ่งจากไอโซเทอมรูปแบบที่ 1 เป็นระบบที่การดูดซับเกิดขึ้นเพียงชั้นเดียว และเกิดขึ้น บนตัวดูดซับที่พื้นผิว micropore ไอโซเทอมรูปแบบที่ 2 และ 3 เป็นการดูดซับของโมเลกุลหลายชั้น โดยเกิดขึ้นบนตัวดูดซับที่พื้นผิว mesopore และ macropore ส่วนไอโซเทอมที่ 4 และ 5 จะเกิดการ ดูดซับแบบชั้นเดียวในขณะเริ่มการดูดซับ และกลายเป็นการดูดซับแบบหลายชั้นต่อไป

แบบจําลองทางคณิตศาสตร์ที่นํามาใช้อธิบายการดูดซับและเป็นที่นิยมคือ สมการ ไอโซเทอมการดูดซับของแลงเมียร์, สมการไอโซเทอมการดูดซับของฟรุนคลิคช์ และสมการไอโซเทอมการดูดซับของคูบินิน-ราดัชเควิช สมการไอโซเทอมการดูดซับของแลงเมียร์ (Langmuir's adsorption isotherm)

สมการไอโซเทอมการดูดซับของแลงเมียร์ได้นํามาใช้อธิบายการดูดซับบนผิวตัว ดูดซับ โดยมีสมมติฐานของสมการดังนี้

1. ทุก ๆ ตําแหน่งดูดซับ (adsorption site) มีลักษณะเหมือน ๆ กัน (homogeneous) 

2. การดูดซับจะเกิดบนพื้นผิวที่มีพื้นที่ในการดูดซับที่แน่นอน และพื้นที่นั้น ๆ สามารถดูดซับโมเลกุลได้เพียงชั้นเดียว(monolayer) 3. ไม่มีการเคลื่อนย้ายหรือเปลี่ยนตําแหน่งของโมเลกุลที่ถูกดูดซับบนพื้นผิวของตัวดูดซับ 4. พลังงานในการดูดซับจะเท่ากันในทุกๆ พื้นที่ของการดูดซับ 5. โมเลกุลตัวถูกดูดซับจะไม่มีอันตรกิริยาซึ่งกันและกัน