พ.ศ.2494-2496 มีเหตุการณ์โจรผู้ร้ายตามชายแดนภาคอีสานมีผลกระทบต่อความมั่นคงภายในประเทศ คณะรัฐมนตรีมี คำสั่งที่ 436/2496 ลงวันที่ 6 พฤษภาคม 2496 ให้จัดตั้งหน่วยตำรวจรักษาดินแดนภาคอีสาน(รด.) ขึ้น จึงได้ถือเป็นวันกำเนิดหน่วยตำรวจตระเวนชายแดน ตั้งแต่นั้นมาถึงปัจจุบัน ซึ่งในช่วงเวลาเดียวกันมีเหตุการณ์ชายแดนภาคเหนือ คือทหารจีนคณะชาติกองพลที่ 93 รบพ่ายแพ้แก่ทหารจีนคอมมิวนิสต์ในมณฑลยูนานแตกถอยร่นผ่านเข้าเขตประเทศพม่า และบางส่วนเข้ามาอยู่ในเขตประเทศไทย ได้ร่วมมือกับจีนฮ่อในพื้นที่ลักลอบค้าของเถื่อนและยาเสพติด (ฝิ่น) มีเหตุการณ์ร้ายแรงเกิดขึ้นอยู่เสมอ คณะรัฐมนตรีเห็นชอบให้กระทรวงมหาดไทยมีประกาศลงวันที่ 3 สิงหาคม 2496 จัดตั้งหน่วย ตำรวจรักษาชายแดนภาคพายัพ (รช.) ขึ้นโดยส่วนบังคับบัญชามีที่ตั้งอยู่ถนนเศรษฐศิริกรุงเทพฯ