God An Bena: K'okshi Mark  Ts'ina:washkowa

Kwa'hoł John wok'oshona:kwe a:ho' a:yu'ya:k'yakkowa

1 1Le'na' benan k'okshi[1] banan kwayi. Jesus Christ, ho'n a:wan Datchu God an Tsawak'ona andepbe:'a. 2Hish kya:koł ho'n a:wan Datchu God an beye:na:kwe[2] deya'kowa Isaiah le'na' ts'ina: ya:k'yakkya. Ho'n a:wan Datchu God yam Tsawak le'anikwekkya,

"Si! Wan yu'hadiyahk'ya! Ho' yam beye:na:kwe dom an kel a:k'yap, lukk'on dom an kwa'hoł demła yelede'unna. 3Luk hom an beye:na:kwe delibałda'kowa we'atchonan, a:ho'i le'a:wanikwanna, ‘Demł a:ho' a:wan Mosson[3] an iydunona dekkwin don yam ik'e:na: k'okshuna:wa. Iydunon akkya don yelede'una:wa!'"

Lesna' Isaiah ts'ina: ya:k'yakkya. 4Ko' leya' ho'n a:wan Datchu God beyekkowa lesna' Isaiah ts'ina: ya:k'yap, John Wok'oshona:kwe[4] delibałdokwin iykya. Delibałdokwin iynan, a:ho'i le'a:wanikwekkya, "Don yam iłdemana:won akkya don ik'oshona:wa.[5] Yam ona: don iyallishk'yana:wa. Lehap do'na God kwa'hoł don ko'di: ileye:napkowa do'n a:wan le' iwo:dunan, uhsona' dommi'anna." 5 Lesna' deyadip, hish em a:ho'i Judea-kwin łuwallan łanakwin łuwallona, dap Jerusalem 'an łuwallona John inkwin a:wiykya. John inkwin a:wiyap, John Jordan k'yawin'an lukno-ya'kon iłdemana:wap akkya wok'oshokya. Wok'oshona'kyadap, a:ho'i lesdikwekkya, "Hish hon ko'di leya' a:ho' a:deya'kya."

6 John k'yamo:kwe[6] an uya: utchun okowa uli'kya, da: la:ł kem wahdan tsulukda'kowa ikkwi'kya. Lesna' kwanłeyaban, chummali dap k'yali: idokya. 7John a:ho'i le'a:wanikwekkya, "Hom an yal iydunona hish hom ayyadona' ho'i. Akkya kwa' den ho' yayyu'anikdo' mo'tsokt i:munan, an mokk'wan bidohshukwa. 8Do'na ho' k'yaw-akkya wok'oshokya, lesnapde lukk'on iydunona God an Binnan Deywus[7] an tse'makwinn akkya do'na wok'oshonna."

Jesus k'oshona'kyadap, Satan anattsu'ma'kya.

9Les a:na', Jesus Nazareth-kwin'an kwayikya. Nazareth-kwin łuwallan ts'ana Galilee 'an łuwallan deya'kya. Jesus kwayinan, Jordan k'yawin'an John inkwin de'chip, isk'onde John Jesus-ya' k'oshokya. 10Jesus k'yawin'annan kwayi'en, dunadip, a'bo'yakwin yałdihkya. A'bo'yan yałdihap, God an Binnan Deywusu' nishabak ikna' Jesus inkwin baniykya. 11Baniyup, da: a'bo'yakwin benan baniynan, le'kwekkya, "Hom do' Tsawak'i. Hish dom ho' ichem'anona. Dom an tse'makwinn akkya ho' k'ettsana."

12Benan lesanikwekkya de'an, God an Binnan Deywusu' Jesus-ya' delibałdokwin a:k'yakkya. 13Delibałdokwin a:k'yana', isk'on Jesus a:widenak'yan asdemła[8] dewa: imo'kya. Delibałdan immap, Satan hish anattsu'ma'kya. Da: lał isk'on wema: dina'kya. Lesnapde ho'n a:wan Datchu God an a:ho' a:ladaba[9] Jesus inkwin a:wiynan, ansatdunapkya.

Jesus a:widenona k'yashhida: wokk'yalishna:kwe ishemakya.

14Luk le'na' deyadip, John-ya' iyupbokya k'yak'wan utchukyadap, Jesus Galilee łuwallan łanakwin yam Datchu God an bena: k'okshi a:ho' a:yu'ya:k'yan allukkya. 15Lesn allunan, a:ho'i le'a:wanikwekkya, "Si! Haydokwin de'chikya! Ho'n a:wan Datchu God an le:w ulohnan demł'annan imossudun[10] dekkwin de'chikya. Akkya don yam ko'di ileye:napkowa le' iwo:duna:wa. Don lesnunan, God an bena: k'okshi iłdemanan, le'kon detse'mak dełakwik'yanna."

16 Jesus lesa:wanikwanan, Galilee-kwin ałdi bi'yala'kow alluynan, Simon dap an suwe Andrew a:chi-ya' una'kya. A:chi k'yashhida: wokk'yalishna:kwe deya'kya. 17 Jesus a:chi-ya' le'anikwekkya, "Hom don ill allunna. Lessap akkya ko'na don k'yashhida: wokk'yalishekkowa, lesna'dik a:ho'i habełk'yanakya do'na ho' anikk'yanna." 18 Jesus a:chi-ya' le'anikwap, lessak'yaya'de yam bi:cho'wa: yaknahnan, a:chi Jesus ill a:kya.

19Dom ko:w a:nan, James dap John Jesus a:chi-ya' una'kya. James dap John Zebedee an a:tsawak a:chi deya'kya. A:chi yam bi:cho'wa: k'yayan allukkyanak'yannan a:k'okshepba. 20Jesus a:chi-ya' shemap, yam datchu dap an i:kwa:nik'ena:kwe k'yayan allukkyanak'yannan upbo'de a:chi a:wandehwa:kya. Akkya a:chi Jesus ill allukkya.

Chuwa łashhik binnan boch an tse'makwinn akkya tse'mak den'ona.

21A:wallunan, Capernaum-kwin a:de'chikya. Jews a:wan i:yude'chinahnakya yadon[11] dumink anchande deya'kya. Akkya Jesus Jews a:wan deywusukk'yanakya k'yak'wan[12] kwadonan, isk'on a:ho'i yanikk'ekkya. 22Kwa'hoł Jesus yanlkk'ekkow akkya a:ho' lił habonona hish ayyuchi'adinapkya. Kwa' Jesus Jews a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe[13] annan hi:nina' yanikk'e:namkya. Jesus yanikk'e:nan, haydoshna: yanikk'ena:kwe yayyadona' dehwan illin yanikk'ekkya.

23Jesus dem lesna' yanikk'yap, chuwa łashhik binnan boch[14] an tse'makwinn akkya tse'mak den'ona deywusukk'yanakya k'yak'wan kwadokya. 24Luk łashhik Jesus inkwin iyap, binnan boch a:de'ona we'atchonapkya, "Do' Jesus Nazareth-kwin de'ona. Kop ho'na' do' a:wallewun iha? Ma'-sh ho'na' do' a:yałakwe:k'yan iyahnan akky iykya? Chuhoł do' de'ona hon ayyu'ya:naba. Do' God an Dehy-akkya Ho'i De'ona. God dom lił iyk'yakkya." 25Binnan boch a:de'ona le'dikwap, Jesus yayyudenkya. Yayyudenan, ihakk'ekkya, "Delokk'yanaba! Le' łashhik'-annan ukkwayi!" 26Jesus lesa:wanikwap, binnan a:bocha łashhik'ona' iłibibik'yakkya. Akkya ashe: we'atchonan, binnan boch a:de'ona łashhik'on-annan ukkwayikya. 27Lesna' deyadip akkya, lessi' a:ho' isk'on habonona hish a:yuchi'adikya. A:yuchi'adinan, le'nep iyandekkunashnapkya, "Lukkya'-sh dop hoł haydoshnanne? Binnan boch a:deyapde, dechunedunona' yanhe:doshap, anhadiya:na:we." 28Akkya le:wi' Galilee-kwin ulohnan łuwalla: demła ko'hoł Jesus leyekkowa bena: yelana'kya.

Jesus em a:ho' a:we'anona a:welekk'ekkya.

29Lesnadikya de'an, Jesus deywusukk'yanakya k'yak'wan kwayinan, Simon dap Andrew a:chi-ya' k'yakkwin de'chikya. Isk'on de'chip, James dap John a:willi' kwadokya. 30Ukkwadop, Simon an o:yona' tsitda k'yałna weyakkya we:na' bew'an chuwa'kya. Okya weyap akkya a:ho'i Jesus-ya' adinenapkya. 31Akkya Jesus okya inkwin iynan, as 'a yadenan, anah bilakk'ekkya. Lessap, okya an k'yałna weyakkya chunekya. An weyakkya chun'ap, okya Jesus dap an wokkwin a:de'on a:wan ido:washkya.

32Chim yadon kwadokyadap, a:ho'i Capernaum-kwin łuwallona demł a:ho' a:we'anona', dap binnan boch a:de'on a:wan tse'makwinn akkya a:ho'i detse'mak den'ona' Jesus inkwin a:willin din de'chikya. 33Le:wi' demł a:ho'i Capernaum-kwin łuwallona uhsona' k'yakwen'an awe:nakwin habokya. 34Isk'on a:ho' anhabop, Jesus kohomashak ko'na ko:wi hoł weyakky akkya a:we:n'ona' a:welekk'ekkya. La:ł da: emma binnan boch a:de'ona a:ho'-annan ukkwayilekk'ekkya. Binnan boch a:de'ona chuhoł Jesus deya'kowa ana:yu'ya:nabap akkya, kwa' andepbena:wamme'dunon akkya Jesus yan'ibakya.

Jesus Galilee-kwin a:ho' a:yu'ya:k'yan allukkya

35Dewap, kwa' dem yado kwayina'map, Jesus bilakkya. Bilaknan, k'yak'wan kwayinan, hoł dehwan desammakwin de'chikya. Isk'on de'chinan, deywusukk'ekkya. 36Simon dap an illap a:walluyn'ona Jesus-ya' deshhunan kwayikya. 37Akkya Jesus-ya' awanan, le'andikwekkya, "Chuw'etchamme' dom deshhuyna:we." 38Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Si'ana! Łuwalla: a:ts'ana'kowa hon a:wa:nuwa, akky isnok'on ho' a:ho' a:yu'ya:k'yan allunna. Lesn akkya ho' iykya." 39Le:wi Galilee łuwallan łana'kowa deywusukk'yanakya k'yakwe:wa'kowa demła ben allunan, da: la:ł binnan boch a:de'ona' ukkwayilekk'ekkya.

Jesus chuwa-ya' hoł łashhik a'i:we weyakkya illona elekk'ekkya.

40Chuwa łashhik a'i: weyakky illona Jesus inkwin iykya. Jesus inkwin de'chinan, mo'tsokt i:munan, dishhomahha:w-akkya ansat anshemakya. "Hom do' elleya elekk'yan iyahnan, do' lesnunna." Luk łashhik'i Jesus-ya' lesanikwekkya. 41Lesanikwap, Jesus anko'hadinan, as 'a:nan, ałbidikya. Ałbidinan, Jesus le'anikwekkya, "I:ya. Ho' lesnunna. Si! Do' yele'kya." 42Jesus le'n ambenap, we'anona an weyakkya chunekya. Akkya yele'kya. 43Akkya Jesus benan ts'umm-akkya ambenan, 44le'anikwekkya, "Yu'hadiyahk'ya. Eł do' hish delikwande chuwa-ya' hoł adinenamdu. La:ł łu:'u, Jews a:wan deywusu mosson[15] inkwi. Inkwin de'chinan, do' i:yuna:k'yanna. La:ł ko'lehoł Moses a:ho'i yanhe:doshkowa, lesn akkya do' kwa'hoł God-ya' uts'inna, yam yele'kow akkya. Lesnap akkya a:ho' ayyu'ya:na:wa do' yele'kowa." Jesus lesanikwanan, a:n hakk'ekkya. 45Lesnapde, e:t Jesus lesna' ambekyadapde, weyakkya illi'kowa' k'yak'wan kwayinan, ko'hoł Jesus lewukowa' em a:ho'i yadinekkya. A:ho'i yadinenan, luk bena: wohhaya:kya. Le'na' deyadikow akkya, Jesus kwa' yayyu'anikdo' a:ho' unaba'de hoł łuwallakwin kwadele:namkya. Akkya Jesus dehwa desamm'an imo'kya. Isk'on im'ap, em a:ho'i lessi' dekkwin Jesus inkwin a:witdełkya.

Jesus i:bachi: weyakkya illona elekk'ekkya.

2 1Ko:wi' hoł dewa:kya de'an, Jesus Capernaum-kwin ik'wałt iykya. Isk'on yam k'yak'wan im'ap, a:ho'i delank'ohak'yanpkya. 2Delank'ohak'yanan, em a:ho'i Jesus inkwin anhabokya. Hish em habonon akkya, kwa' hoł hish dehwamme. Kwa' awe:nandapde hoł dehwamme. Isk'on Jesus yam Datchu God an bena: k'okshi yadinekkya. 3A:widenon a:łashhik'i Jesus inkwin a:wiynan, i:bachi: weyakkya illona bewin'an yałdap, i:łeyap a:wiykya. 4Em a:ho'i habonap akkya, kwa' Jesus inkwin lotdehnakya iho:damme'kya. Akkya lukno k'yak'wan deyalakwin illap a:yemakkya. Illap a:yemaknan, Jesus el'an hi:nina' i:yama a'a:nan, we'anona' an bewin'an yałdo'de biya:na' kwadok'yanapkya. 5Jesus lukno a:wunap, yam iho:de elek'yatdunon ayyu'ya:napkow akkya, Jesus we'anona le'anikwekkya, "Hom cha'le, kwa'hoł do' ko'di leyekkowa' dom an ho' demła le' wo:dunan, uhsona' ho' dommi'anna." 6Isk'on hame' Jews a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe habona' dina'kya. Ko'hoł Jesus ikwekkowa' ihadiya:nan, lukno isamma: i:tse'makkya. 7I:tse'manan, "Kop leyap hish luk łashhik yayyu'anikdo' le'na' beye:'a? Hinik tse'map, God yantse'ma. Chuwap ko'di leya' ho'i deya'kowa le' an wo:dunna? God samma." 8Lessak'yaya'de Jesus kwa'hoł lukno debalo' i:tse'manona delank'ohak'ekkya. Akkya le'a:wanikwekkya, "Kop leyap don lesn i:tse'me:na:we?" 9Jesus yandekkunahnan, "Luk we'anona ambenakya kwa'dikkyap benan iho:dek'yanna? Ambenan, 'Kwa'hoł do' ko'di leyekkowa dom an ho' le' wo:dunna,' habish ambenan, 'Yam bewin iłeya:nan, bilaknan, do' allunna." 10La:ł Jesus a:wambenan, "Ho' le:wi' demł a:ho' a:wan El Ehk'ona. Akkya don ayyu'ya:na:wa, El Ehk'ona lił ulohnakwin ko'di leya' a:ho' a:deya'kowa le' a:wan iwo:dunakya uhsona' haydoshnan illi. Akkya ho' lesnunna." Akkya Jesus we'anona' le'anikwekkya, 11"Dom ho' ambene, bilaknan, yam bewin iłeyanan, łu' yam k'yakkwi." 12Jesus leskwap, we:kowa' isdona' bilaknan, yam bewin iłeya:nan, a:ho' unaba'de k'yak'wan kwayikya. Akky a:ho' unaban, hish a:yuchi'adinan, Datchu God łanenapkya. Le'dikwanan, "Kwa' hish kya:ki' hon le'na' detdunamme'kya."

Jesus chuwa-ya' hoł hehabełk'yana:kwe shemakya

13Jesus k'yak'wan kwayinan, Galilee ałdi bi'yalakwin de'chip, em a:ho' inkwin a:witdełkya. A:witdelap, isk'on Jesus yanikk'ekkya. 14Jesus lesn allunan, Alpheus an tsawak'ona una'kya. Alpheus an tsawak'i Levi le'shina'kya. Innan iłeyashnakya k'yak'wan Levi a:winnanne leyasha: imo'kya. Jesus unan, Levi-ya' le'anikwekkya, "Hom do' ill allunna."

15Levi an k'yak'wan kwadonan, Jesus idon imo'kya. Jesus dap an wokkwin[16] lesna' din'ap, da: la:ł emma hehabełk'yana:kwe[17] dap emma ko'di leya' a:ho' a:de'ona a:willap idona: dina'kya. Akkya luknok'on Jesus illap a:walluynona. 16Hehabełk'yana:kwe dap ko'di leya' a:ho' a:de'ona'kwin Jesus a:will idop, Jews a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe, Pharisee-kwe a:de'ona, Jesus-ya' unapkya. Unaban, haydoshna: yanikk'ena:kwe Jesus an wokkwin le'a:wandikwekkya, "Kop la:t Jesus hehabełk'yana:kwe dap ko'di leya' a:ho' a:de'ona a:will idoy'a?" 17La:ł Jesus yanhadiya:nan, a:wambekya, "Kwa' a:we:na'manona kwa' ak'wa: mossi andeshemana:wamme. A:we'anona de'chi a:sam andeshemana:we. Le'na' de'on akkya kwa' ho' dik'wahna' a:ho' a:de'ona ishemanaky akky iynamkya. Lesnapde ko'di leya' a:ho' a:de'ona' ishemanaky akkya ho' lił dek'ohannakwin iykya. A:ho'i yam ko'di ileye:napkowa demła le' iwo:dunapdunona' ho' yanhe:doshanna."

Kop la:t kwa' Jesus an wokkwin ido:w a:deshk'wamme?

18Les a:na', John an wokkwin dap Pharisee-kwe kwa' idoyna:wammen a:deshkwi'kya.[18] A:ho'i Jesus inkwin a:wiynan, andekkunahnapkya, "Kop la:t e:t John an wokkwin dap Pharisee-kwe a:wan wokkwin a:de'ona ido:w a:deshk'wapde, kwa' dom an wokkwin a:de'ona a:deshk'wamme?" 19Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Ma'-sh indedunon 'an a:kuwaye i:willik'yanakya haydoshnakwin a:wiyanona ido:w a:deshkwikyan diyahhanna? Ma' hoło! Dem indedunon imo'de, kwa' an a:kuwaye ido:w a:deshkwikyan diyahna'ma. 20Hoł de'chip, indedunona yam a:kuwaye a:wandehwa'unna. Chims isk'on ido:w a:deshkwik'yanna."

21Da: la:ł Jesus le'a:wanikwekkya, "Kwa' chuhoł bissen chimon-akkya bissen łashhin'annan batchunan bikłeshhukwa. Le'nunnuwap, batchin chimona' łashhin'ankwin ts'iya'adinna. Lesn'ap akkya hish la:ł an bissen ts'iya'adinan, hish la:ł yo'anna. 22La:ł lesna'dik kwa' chuhoł u:wa k'yawe' chimona kem wahdan a:łashhinannan k'yapboshukwa. Lesnunnuwap, u:wa k'yawe kem wahdan k'uhmok'yanna. K'uhmok'yap, u:wa k'yawe' deshukkwayinna. Akkya don u:wa k'yawe' chimona' kem wahdan chimon'annan de'chi k'yapbona:wa."

Jews a:wan i:yude'chinahnakya yadonnande Jesus mosssiye

23Jews a:wan i:yude'chinahnakya yadon de'chip, Jesus dap an wokkwin a:de'ona kyawe' doyena'kow a:will a:bikwayikya. A:bikwayinan, chimaya: a:wan kyachołdo: kya:washna: a:wa:kya. 24Akkya Pharisee-kwe a:wunaban, "Kop leyap i:yude'chinahnakya yadonnandapde luk ibanapde lesnuna:we?" Jesus-ya' andekkunahnapkya. 25La:ł Jesus a:wambenan, "Kwa'-sh don kya:ki luk ts'inan a:beye:namkya? David dap an illap a:walluynona a:will a:woshenan, hi:nina' de'unapkya. 26Dem Abiathar Jews a:wan deywusu mossap, David God an deywusu' k'yak'wan kwadonan, deywusu' mu'le' idonan, da: la:ł yam illap a:walluynona-ya' i:yukkya. Etden uhsona' mu'le God ho'n a:will immona yu'he:donan deyapde, uhsona' idonapkya. Lesnu: hish ibanaye, akkyap Jews a:wan deywusu mossona de'chi lesnunakya uhsona' dehwan illi." 27La:ł Jesus a:wambenan, "A:ho' a:wan ele'dunon akkya God i:yude'chinahnakya yadon haydoshkya. God a:ho' a:washnan, kwa' i:yude'chinahnakya yadon 'antse'man akkya a:ho' a:washnamkya. 28Ho' a:ho' a:wan El Ehk'ona. Akkya Jews a:wan i:yude'chinahnakya yadonnande ho' mossiye."

Jesus asi dotsipona' elekk'ekkya.

3 1La:ł Jesus Jews a:wan deywusukk'yanakya k'yak'wan kwadop, łashhik asi dotsipona isk'on imo'kya. 2A:ho' isk'on habonona Jesus-ya' a:yuk'e'nihchipkya, honk'wat i:yude'chinahnakya yadonnandapde asi dotsipona elekk'yanna. Chims akkya chikwanna lesna' ko'andikwanna. 3Jesus asi dotsipona' le'anikwekkya, "Elemaknan, k'yałem a:ne!" 4Da: la:ł a:ho'i le'a:wanikwanan, "Ma'-sh ibanaye, kwa'hoł k'okshi'dunona i:yude'chinahnakya yadonnan lesnupba? Habish ho'-sh kwa'hoł bocha'dunona lesnunna? La:ł k'okshik'yanna'-shi, łashhik an dek'ohannan aniłik'yapba, habish aynapba?" Jesus le'a:wanikwap, kwa' ko'hoł dikwanamkya. 5Akkya Jesus duna:wallunan, hish a:wanikyadinan, hish ashe: tse'madikya, akkyap kwa' yu'he:duna:wamme'kyan diha. Akkya Jesus asi dotsipona' ambenan, "As a:nan, its'ałi." Jesus le'anikwap, akky isk'on yam asin its'ałip, ko'na doba asin de'ona demła yele'kya. 6Lesnadip, Pharisee-kwe deywusukk'yanakya k'yak'wan ukkwayinan, ko'lehoł yam Jesus-ya' aynanapdunon akkya, Herod an wokkwinkwin i:yanhe:doshnapkya.

Galilee ałdan bi'yala'kowa a:ho'i habona'kya.

7Jesus ałdikwin yam wokkwin a:will a:kya. A:will a:nap, Galilee 'an dap Judea łuwallan łan'an luwallona em a:ho'i wotdaban din a:kya. 8Em a:ho'i ko'hoł Jesus leyekkowa' i:yu'ya:nan, le:wi' hoł łuwalla: łan'ankwin Jesus inkwin a:witdełkya. Jerusalem dap Tyre dap Saydan łuwallakwin, dap Idumeya łuwallan łan'annan a:wiykya. Da: la:ł ham a:ho'i Jordan k'yawin'an la:ł a:na' a:wiwa'hinan, Jesus inkwin a:wiykya. 9Hish ko'mash ko'n a:ho' anhabop akkya, Jesus yam wokkwin le'a:wanikwekkya, "Wan, k'yayan allukkyanakya yelede'una:we. Akkyap hish ko'mash ko'n a:ho'i habonon honk'wat hom he'wayena:wa." 10Akkyap em a:wena'kowa a:welekk'ekkow akkya, ham a:ho' a:we'anona yam a:wiyele'dunon a:wałbididunon akkya, Jesus-ya' he'wayenapkya. 11Dens kya:ki binnan boch a:de'on a:wan tse'makwinn akkya detse'mak den'ona Jesus-ya' unaban, an sakwikkowa a:laninan, we'atchonapkya, "Do' God an Tsawak'i" le'andikwekkya. 12Akkya Jesus a:wambenan, "Kwa' hom don andepbenapshukwa chuhoł ho' de'ona." Jesus le'kwanan, hish ashe: yayyudenkya.

Yam wokkwin a:deya'dunona Jesus asdemłan kwili yałdona-ya' woslihkya.

13Lesna' deyadip, debok'yała:kwin yemaknan, Jesus dens chuhoł yam antse'manona' ishemap, inkwin a:wiykya. 14Lukno a:wiynan, asdemłan kwili yałdo' yam wokkwin a:deya'dunona Jesus woslihkya. An duda'tsi:kwe[19] a:deya'dunon akkya woslihnan, a:wa:k'yakkya. 15Lesn a:wa:k'yanan, binnan boch a:de'ona' ukkwayik'yanaky akkya uhsona' ts'ummenan ya'kya. 16Lukno asdemłan kwili yałdona-ya' Jesus woslihkya. Jesus Simon-ya' shemakya. Shemanan, doba shi'in ukkya. "Peter" le'na' shi'ukya. 17La:ł James dap an suwe John, Zebedee 'an a:tsawak a:chi-ya' Jesus shemakya. Jesus lukn a:chi-ya' "Bono:ches"[20] le'na' shi'ukya. Luk benan "Bono:ches" le'kwap, "dowowonan ikna a:chi ho'i" le'kwe:'a. 18Da: la:ł lukno-ya' Jesus woslihkya, Andrew dap Philip, dap Ba:dalemu,[21] dap Matthew, dap Thomas. La:ł da: James, Alpheus an tsawak'ona Jesus shemakya. Da: Thadiyas[22] dap Simon, hish ashe: deywus-akkya ho'i de'ona Jesus a:chi-ya' shemakya. 19La:ł Jesus yalu' Judas-ya' shemakya. Luk Judas, Keliyo:t-kwin[23] łuwallona, Jesus-ya' udetdunona yo'anna. Jesus lukno-ya' demła woslihnan, yam k'yakkwin a:kya.

Ham a:ho'i Jesus dekkwin ko'andikwekkya

20Jesus yam k'yak'wan de'chinan, kwadop, em a:ho' anhabokya. Em a:ho' anhabonon akkya, Jesus dap an wokkwin a:de'ona kwa' idonakya dehwan illa:wamme'kya. 21Jesus an i:yanikina: i:yu'ya:nan, Jesus-ya' dapn a:wiykya, akkyap lesn i:tse'makkya, "Honk'wat Jesus an ko'hoł tsemakwi: i:nadikya."

22Hame' Jews a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe Jerusalem-kwin a:wiynan, le'dikwekkya, "Luk łashhik Belsibul an ho'i de'ona." La:ł ham a:ho'i le'dikwekkya, "Binnan boch a:de'on a:wan mosson an tse'makwinn akkya binnan boch a:de'ona ukkwayilekk'e:'a." 23Lesdikwap akkya, Jesus a:ho' ishemanan, kwa'hoł delapna:w-akkya bena: yanikk'ekkya. A:wambenan, "Kop ma' la:ł hish leya' Satan yamant i:wideh kwayik'yanna? 24Hoł ulohnan łan'an łuwallona i:łakna: de'chi łuwal'ap, isk'on ulohnan łana' kwa' dela:shukwa. 25Hoł k'yakwen 'an k'yakwe:nona iwollena: de'ch a:deyan, uhsona' k'yakwe:nona iwopts'ihanna. 26Lesna'dik Satan yamande yan'inasnan, denamme' yałakwayinna. Chims ibałdok'yanna.

27A:ho'i kwa'hoł anhanłinaky akkya chuwa łashhik ts'ummenon 'an k'yak'wan ukkwadon diyahnan, imasht kela sabikkunan hashina' bowa:na:wa. Lesnan, ukkwadonan, chim 'an kwa'hoł anhanlina:wa.

28"Elleyanishhi' do'na ho' a:wambene, kwa'hoł demł a:ho'i ko'di leya' a:deya'kowa, da: la:ł bena: bocha God dekkwin a:beyekkowa, ho'n a:wan Datchu God le' a:wan iwo:dunan, kwa' la:ł uhsona' ayyu'ya:na'shukwa. 29Lesnapde chuwan hoł God an Binnan Deywusu' dekkwin ko'andikwap, benan boch a:beyekkowa kwa' God le' a:wan iwo:dushukwa. Ishałde'ma God uhson ayyu'ya:nak'yanna."

Jesus an i:yanikina:we.

30Jesus lesn a:wambekya, akkyap a:ho' a:benan, "Binnan boch a:de'on a:wan mosson an tse'makwinn akkya binnan boch a:de'ona ukkwayilekk'e:'a." le'dikwekkya. 31Jesus lesa:wanikwekkya de'an, an a:suwe dap an tsitda Jesus inkwin a:wiynan, dek'wan'an iłuwa yułaknan, shemanapkya. 32Shemana:wap akkya a:ho'i Jesus illaba' dinan ullapnona le'andikwekkya, "Hadiya:wa! Dom tsitda dap dom a:suwe dom sheme:na:we. Dek'wan'an din 'ułłaye." 33A:ho'i lesandikwap, Jesus yansewahk'ekkya, "Kop ho' in'ona hom tsitda? Dap kop a:ho' a:win'ona hom a:suwe?" 34Akkya Jesus dinan ullapnona a:wunan, le'kwekkya, "Lukno dinan ullapnona hom a:tsitda dap hom a:suwe a:de'ona. 35Kwa'hoł God haydoshkowa' dens chuhoł lesne:nona, uhsona' da: hom suwe, dap hom ikina, da: hom tsitda." Jesus lesn a:wambekya.

Doye:nona dap a:widen sowe' deyanona.

4 1Les a:na' Jesus Galilee ałdi bi'yalakwin de'chinan, isk'on a:ho'i yanikk'ekkya. Yanikk'yap, da: hish ko'mash ko'n a:ho' anhabokya. Em anhabop akkya Jesus k'yayan allukkyanak'yannan kwadonan, ko:wi le:t a:nan, isk'on bowa'kya. Isk'on bo'ap, demł uhson a:ho' ałdi bi'yala'kowa dina'kya. 2Akkya Jesus emma kwa'hoł delapna:w-akkya yanikk'ekkya. Yanikk'yanan, le'a:wanikwekkya. 3"Ihadiya:wa! Chuhoł doye:nona doyekkyan a:kya. 4Lukk'on kyaptsishna' doyep, hame' kyawe' ona ts'ana'kow a:lanikdełkya. Akkya wots'ana: a:wiynan, demł uhson idonapkya. 5Da: hame kyawe' a'yo'kowa a:lanikdełkya. Isnok'on doyena'kyadap, lessak'yaya'de ukkwayikya, akkyap kwa' sopdedashanamme'kya. 6Uhson akkya yadokkya 'an k'yałna:w-akkya beya: a:chabikya. Kwa' uhsona' łakwimo:we dedashanammon akky a:k'uskya. 7La:ł da: hame' kyawe' ha'otdana'kow adanikdełkya. Akkya ha'otda: a:dashanan, chimatda: a:yubakwiłk'yanapkya. Lessap akkya kwa' chimaya: yonamkya. 8La:ł hame' kyawe' sow-k'okshona'kowa doyena'kowa, hish eludeya yokya. Chimaya: a:dashanan, da: emmanan, hame' ha'ik'yan asdemła'ma[24] da: la:ł hame' dobalekk'ya'm asdemła'ma[25] da: la:ł hame' dapnimt asi asdemła'ma[26] do:sho:w doyena'kow 'annan ayyadona yokya." 9Jesus le'a:wanikwanan, "Don yu'he:duna:we' diyahnan, ko'hoł ho' ikwekkowa don eledokna' ayyu'hadiyahk'yana:wa."

Kop la:t Jesus delapna:w-akkya a:ho'i yanikk'ekkya?

10Jesus lesa:wanikwekkya de'an, a:ho' a:wandehwa:kya. A:wandehwa'up, an asdemłan kwili yakło' wokkwin a:de'ona dap ham a:ho' illi' dinona ko'lehoł delapna: yadinekkowa' andekkunahnapkya. 11Akkya Jesus yansewahk'yanan, "Ma' ho'n a:wan Datchu God an imossudun dekkwin andepbena' luk ik'olo' bena: don yu'he:dunapdunona' God do'na dehwan ya'kya. Lesnapde le:wi' kwa' hom a:ho' a:de'ammona kwa' yu'he:duna:wamme' dom delapna: de'chi ihadiya:we:'a. 12E:t lukn a:ho'i detdunande, kwa' yu'he:duna:wamme'dunon akkya ho' delapna:w-akkya beye:'a. Da: e:t ihadiya:nande, kwa' a:wiyanikwadinamdunon akkya, ho' lesn a:wambeye:'a. Dahchat yu'he:duna:wannuwan, yam ona: iyallishk'yana:wa. Lesnuna:wannuwap, a:wan ko'di leya' a:ho' a:deya'kowa God le' a:wan iwo:dunan, uhsona' dommi'anna. Lesna' de'on akkya ho' delapna:w-akkya de'ch a:wambeye:'a."

Jesus luk delapnan ham a:ho' a:yu'he'duk'yakkya.

13Delapnan do'na' ho' yadinekkowa kwa'-sh don yu'he:duna:wamme? Kwa' don luk delapnan yu'he:duna:wammen, kop leya' hom an doba delapna: don yu'he:duna:wa? 14Doye:nona ho' andepbekkowannan God an bena: beye:nona' hi:nina' ho'i. 15Ona ts'ana'kowannan hi:nina' ham a:ho'i. Lukn a:ho'i God an bena: ihadiya:kya de'an, lessak'yaya'de Satan dinakwin iynan, God an bena: i:wik'e:na:napkowa' iyo'unna. 16Lesna'dik hi:nina' ham a:ho'i a'yo'kowannan hi:nin a:ho'i. Lukno a:ho' God an bena: ihadiya:nan, lessak'yaya'de k'ettsanish iłdemadina:wa. 17Lukno a:ho'i chimatda: kwa' łakwimammon-annan hi:nin a:ho'i. Dom ko:wi' delana:na' iłdemana:wa. Akkya e:t iłdemana:wande, yam iłdemana:won akkya denikwin de'chip, chuhoł ko'a:wanikwap, denamme yam iłdemanapkowa le' a'una:wa. 18La:ł ham a:ho'i ha'otdana'kow-annan hi:nin a:ho'i. E:t God an bena: ihadiya:wapde, 19kwa'hoł lił dek'ohannannan udena: de'ona de'ch antse'mana:we. Dap hewe' ichem'ana:we. Da: la:ł dens kwa'hoł eludeya: deya'dunona de'ch i:tse'me:'a. Lessap akkya God an bena: i:wik'e:na:napkowa uhsona' bena: denamme' detdoma yo'anna. Akkya kwa' la:ł God an bena: yanhe:doshkowa lukn a:ho'i lesn a:wa:na'mon akkya, kwa' kwa'hoł k'okshin yoshukwa. 20La:ł da: ham a:ho'i sow-k'oksh-annan hi:nin a:ho'i. Luknok'on God an bena: ihadiya:nan, hish hiyawłushna' aniłdemanan, le'kon detsemak dełakwik'yanna. Emma kwa'hoł k'okshi leye:na:wa. Hame' ha'ik'yan asdemła'ma, dap hame' dobalekk'ya'm asdemła'ma, dap hame' dapnimde asi asdemła'ma ayyadona' kwa'hoł k'okshi ko:' leye:na:wa."

Hop ishana: habiyanne bowak'yannankya?

21Akkya isk'on Jesus yayyała'kya, "Ma'-sh chuhoł kya:ki ishana: habiyan hu'chibon'an manikkya ik'olo'unna? Ma' hoło! Ma'-sh da: chuhoł kya:ki ishana: habiyan bew'an manikkya ik'olo'unna? Ma' hoło! E:t ishana: habiyan yu'he:do' bowak'yanna. 22Hoł de'chip, kwa'hoł demł ik'olo'kowa a:ho' eledokna' yu'he:duna:wa. Dens kwa'hoł ik'olo'kowa yu'he:dodinna. 23Chuhoł hiyawłushna' yu'he:dun iyahnan, hadiya:wanna."

24La:ł Jesus a:wambenan, "Kwa'hoł don ihadiya:kowa eledokna yu'hadiyahk'yana:we. Ko:wi' hoł don yu'hadiyahk'yana:wona, lessi'dik don yu'he:duna:wa. Da: la:ł a:nankwin, God uhsona' ayyadona' tse'mak anikwa: do'na yakk'yanna. 25Akkyap chuhoł emma tse'mak anikwa: illona, God uhsona' da: deliya' a:wuts'inna. Lesnapde chuhoł dom ko:wi' hoł tse'mak anikwa: illona, God demła le' an wo:dunna."

Ko'lehoł do:sho:we yo'e:'a.

26Da: la:ł Jesus le'a:wanikwanan, "God an imossudun dekkwin le'na' dek'yanna. Ko'na łashhik doye:nona. Luk doye:nona honk'wat do:sho:w doyenna. 27Dehłap alanna, dap dewap okwinna. Lessi' dewa: andewakya de'an, do:sho:we doyena'kowa iłakwimmoknan, yo'anna. Yo'apde, kwa' doye:nona ko'lehoł yokowa ayyu'ya:na'shukwa. 28Aweklin an tse'makwinn akkya lena: yo'e:'a. Kela shetdan yo'anna. La:ł isnok'on ts'o'le' yo'anna. La:ł mi'le' yalu' yo'anna. 29An miyan shohok'yadap, miyashe:nak'yanankwin de'chip akkya, doye:nona yam i:kwa:nik'ena:kwe deyatchinakwin miyahnakya akkya a:wa:k'yanna."

Kwa'hoł lenanne "mustard" le'andikwe:nona.

30Jesus la:ł a:wambenan, "Da: la:ł kwap-annan God an imossudun dekkwin hi:nina' dehwan dek'yanna? Kwap delapnan de'ona God an imossudun dekkwin hi:nina'dunona lesde:na' ho' beyenna? 31God an imossudun dekkwin kwa'hoł lenan "mustard" le'andikwe:non 'an do:shon-annan hi:nina. Luk do:shon aweklan doye:nak'yap, le:wi' ulohnan hish luk do:sho:w le:hokkw 'a:ts'ana. 32Lesnapde doyena'kowa yo'ap, le:wi' łatda: ayyadon a:ła'anna. An yachi: łana yo'ap, chim wots'ana: a:wiynan, isk'on iwets'ona:wa." Jesus lesa:wanikwekkya. 33Les a:ho'i yu'he:dunapdunon akkya Jesus emma delapna:w-akkya a:wambekya. 34Jesus delapna:w-akkya de'chi a:ho' a:wambeyekkya. Lesnapde yam wokkwin a:de'on a:samma de'chi a:will immon, demła luk delapna: a:yu'he:duk'yakkya.

Jesus unahsinde chunek'yakkya.

35Uhsi'de yadonnan sunhap, Jesus yam wokkwin a:de'ona le'a:wanikwekkya, "Si! Wan hon dobakky ałdan iwa'hinakwin a:wa:she." 36Dem Jesus k'yayan allukkyanak'yannan utchap, an wokkwin a:de'ona a:ho' ayyaknahnan, illap a:wa:kya. A:wa:nan, la:ł hame' k'yayan allukkyanaky-akkya a:ho'i wosl a:wa:kya. 37Wosl a:wa:nap, unahsinde iykya. Ełedebowa: k'yayan allukkyanak'yannan i:yakdoshnan, k'ya:kwadełkya. Ełedebowa: k'yayan allukkyanakya ełt ik'yapbotdi'kya. 38Lesnapde Jesus k'yayan allukkyanakya mas'an bayannan ałkya. Akkya an wokkwin okwik'yanan, le'andikwekkya, "Hana: ha:! Ho'n a:wan yanikk'e:nona! Son a:yalakwayinna! Kwa'-sh ho'na' do' a:wanko'hanna'ma?" 39Uhson akkya Jesus elemaknan, unahsinde ayyudenkya. Ayyudenan, Jesus ełedebowa: a:wambekya, "Delokk'yanaba! Yu'łahk'idi!" Jesus leskwap, akkya isdona' unahsinde chunekya. Unahsinde chun'ap, chims delokk'yadikya. 40Delokk'yadip, Jesus yam wokkwin a:de'ona' le'a:wanikwekkya, "Kop la:t don i:deshlankya? Kwa'-sh hom don aniłdemana:wamme? Kwa'-sh hom dekkwin don aynshihmakky a:ho' a:de'amme?" 41Jesus lesa:wanikwap, an wokkwin a:de'ona i:deshladinan, a:yuchi'adikya. Le'nep i:yashhu'wan, "Chuwap hish luk łashhik ayyuchi'ana? Binnakya dap ełedebowa: a:deyande, kwa'hoł lesnun ihakk'yap, uhsona'de lesnuna:wa."

Jesus chuwa łashhik binnan boch an tse'makwinn akkya tse'mak den'ona' elekk'ekkya.

5 1Jesus dap an wokkwin a:de'ona ałdi bi'yalan dobakya iwa'hinakwin a:de'chikya. Lił ulohnakwin Geresene-kwe łuwalla'kya. 2Isk'on a:de'chinan, Jesus dap an wokkwin k'yayan allukkyanak'yannan ukkwayip, isdona' chuwa łashhik binnan boch an tse'makwinn akkya tse'mak den'ona ełelo:wan a'loshdannan kwayinan, Jesus anikdohkya. 3Lukk'on awoshdekkowa ik'yakwe'kya. Kwa' chuhoł hewiyuli:w-akkyadapde bowa:kya iho:damme'kya. 5Isoł an asi: dap sakwi: hewiyuli:w-akkya bowa:k'yapde, hewiyuli: a:ts'ałchonan, a:k'uhmok'ekkya. Akkya kwa' chuhoł hanukwanakya ts'ummenan illamme'kya. 5Dewana: awoshdekkowa' dap adela:wa'kowa isha'małt ashe: we'atchonan, aw-akkya its'iya'ak'ekkya. 6Jesus dem hołomash im'ap, luk łashhik Jesus inkwin ye:lahkya. Inkwin de'chinan, Jesus an sakwikkowa lanikya. 7Hish ashe: we'atchonan, Jesus-ya' le'anikwekkya, "Do' Jesus, God i:yamakwin de'on 'an Tsawak'i. Kop la:t hom do' ambisakk'e:'a? Ho'n A:wona:w Illona God hom an bena: hadiya:wa. Dishhomaha! Eł hom do' anattsu'manamdu." 8Binnan bocha' de'ona lesn ambekya, akkyap Jesus le'anikwekkow akkya, "Le' łashhik'on-annan kwayi." 9Lesanikwekkya de'an, Jesus ayyała'kya, "Kop do' shina?" Akkya binnan bocha' de'ona ansewahk'ekkya, "Ho' Asdemła Mi:ł[27] le'shina, akkyap hon em'ona." 10Akkya binnan boch a:de'ona Jesus-ya' le'andikwekkya. "Dishhomaha! Eł ho'na' do' lił ulohnannan ukkwayik'yanamdu."

11Les a:na' hish emma bitsu:di danan debok'yała bi'yala'kowa idoynapkya. 12La:ł binnan boch a:de'ona "Dishhomaha!" Le'andikwanan, "Ho'na' bitsu:t-annankwin ukkwadok'ya." 13Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Łun, ukkwadoshe." Akkya binnan boch a:de'ona łashhik'on-annan ukkwayinan, bitsu:t-annankwin ukkwadokya. Ukkwadop, bitsu:di danan delechi dedashanan iłuwahna' baniynan, ałdan iwokk'yali'kya. Luk danan kwili mi:ł[28] yalenan deya'kya.

14Lessap akkya bitsu:di wowilli:kwe yudulaknan, łuwallan łan'an dap łuwalla: a:ts'anan ko'hoł leyadikowa' a:ho'i yadinenapkya. Yadinep, a:ho'i detdunan kwayikya, ko'hoł bitsu:di danan a:walleyadikowa. 15Lukno a:ho'i Jesus inkwin a:de'chip, łashhik binnan boch an tse'makwinn akkya tse'mak denkowa kwanłeyaban bo'ap, a:ho' unapkya. Unabap, dik'wahna' tse'makkya. Lukn a:ho' unaban, i:deshladinan, a:yuchi'adikya. 16Chuwan hoł luk unaban, ko'hoł łashhik'on alleyadikowa dap la:ł ko'hoł bitsu:di danan a:walleyadikowa andepben bena: yelanapkya. 17La:ł a:ho'i ko'hoł leyadikowa i:yu'ya:nan, a:wan łuwall'an kwayidunona' Jesus-ya' hakk'yanapkya.

18Jesus dem chim k'yayan allukkyanak'yan kwadon ihap, łashhik binnan boch an tse'makwinn akkya tse'mak den'ona Jesus-ya' le'anikwekkya. "Dishhomaha! Dom ho' ill a:nuwa." 19Lesnapde Jesus le'kwanan, "Hoło! Łu', yam iyanikina: dinakwi. Kwa'hoł God Mossona dom ansatdukowa, dap ko'lehoł dom anko'hadikowa' do' yadinetdu." 20Jesus lesanikwap akkya, łashhikU le:hoł Asdemłan Łuwalla:[29] le'deshinakwin a:kya. Isk'on de'chinan, ko:wi' hoł Jesus ansatdukowa' yadinep, demł a:ho' ihadiya:wona a:yuchi'adikya.

Chuwa łashhik Jairus le'shinona.

21La:ł da: Jesus k'yayan allukkyanak'yannan kwadonan, ałdin doba bi'yalakwin iwa'hikya. Isk'on de'chip, em a:ho'i inkwin anhabokya. Jesus bi'yalakwin imo'kya. 22Isk'on im'ap chuwa łashhik, Jews a:wan deywusukk'yanakya k'yakwe mossona Jesus inkwin iykya. Luk łashhik'i Jairus le'shina'kya. Lukk'on Jesus-ya' unan, Jesus an sakwikkowa bakdekła' lanikya. 23Bakdekła' laninan, i:sat anshemakya. I:sat anshemanan, le'anikwekkya, "Hom e'lashdok ts'ana 'ashen iha. Dishhomaha! K'yałem, hom ill a:ne. Yam asin-akky ałbididu, akkya yelekk'yanna. Yeleknan, kwa' asheshukwa." 24Akkya Jesus ill a:kya. A:nap, da: em a:ho' illap a:wa:nan, Jesus-ya' he'wayenapkya.

Chuw okyattsik we'anona.

25Lesn a:wa:nap, chuw okyattsik da: yakshukya. Luk okyattsik asdemłan kwili yałdo' debikwayina' weyakky illi'kya. E:t kwa' lesnushukwa'kyadapde, an ade ukkwayilekkya. 26Akkya hish ko'mash ko'na yu'deshladik'yakkya. E:t em ak'wa: a:mossi aniłdinapkyadapde, la:ł oky an he denkyadapde, lesnapde dem luk weyakky illi'kya. Kwa' yelaknammen, hish la:ł yokya. 27Okyattsik ko'hoł ayyuchi'ana: Jesus lewukowa' yu'ya:nan, ho'inan bikwayinan, Jesus an massikwin iykya. Jesus an kwanłeya: ałbidikya. 28Kwanłeya: ałbidinan, le'na' tse'me:'a, "Honk'wat an kwanłeya: domt ho' ałbidinan, ho' demła yelek'yanna." 29Chim hish ałbidip, lessak'yaya'de an ade ukkwayilekkowa' chunekya. Akky an weyakkya elleyanishhi' chune'anona' ayyu'ya:na'kya. 30Jesus lessak'yaya'de ayyu'ya:na'kya yam elekk'yanona. Akkya ho'inakwin yallupnan, idekkunahkya, "Chuwap hom an kwanłeya: ałbidikya?" 31Akkya an wokkwin a:de'ona le'andikwekkya, "Dunadi! Em a:ho'i dom lił he'wayena:we. Kop leyap 'Chuwap hom an kwanłeya: ałbidikya?' do' idekkunaha?" 32Lesnapde Jesus chuhoł ałbidikowa unakyan iyahnan, hish duna:w-allukkya. 33Akkya okyattsik yam yelekkow eledokn ayyu'ya:nan, deshladina labana: yokya. Jesus inkwin iynan, Jesus an sakwikkowa' bakdekła' laninan, yam Jesus an kwanłeya: ałbidikowa' moła' beyekkya. 34Akkya Jesus le'anikwekkya, "Do' yam iłdemanon akkya yele'kya. Do' k'ettsanish a:nan, eł do' la:ł tse'me:namdu. Kwa' kya:ki lukky-akkya do' la:ł wedishukwa."

Jesus Jairus an e'lashdok'ona' elekk'ekkya.

35Dem Jesus lił beyep, Jairus an k'yakkwin chuwan a:łashhik a:wiykya. Jairus inkwin a:de'chinan, ambenapkya, "Dom e'l ashekya. Eł la:ł Yanikk'e:non ambisakk'e:na'ma." 36E:t le'dikwapde, Jesus Jairus-ya' le'anikwekkya, "Eł deshlanna'ma. Hom aniłdemanan, doms hom do' aynshihmakkya ho'i dek'yanna." 37Lesanikwanan, kwa' chuhoł la:ł dabann a:namdunon akkya, Jesus a:ho'i yayyudenkya. Dom Peter, dap James, dap an suwe John lessona' a:samma Jesus dap Jairus a:chi' illap a:wa:nuwa. 38Lukno Jairus an k'yakkwin a:wiyap, isk'on em a:ho' i:tse'manan, ashe: we'atchona:wap, Jesus a:wuna'kya. 39Akkya Jesus k'yak'wan kwadonan, yayyała'kya, "Kop leyap don we'atchoyna:we? Kwa' e'l ashena'ma. Dom ala." 40"Dom ala" le'kwap, a:ho'i Jesus-ya' amahchinan, ayyammo'aye:napkya. Akkya isk'on demła dek'wanakwin ukkwayik'yakka. E'lashdok an datchu dap an tsitda dap chuwan hoł illaba' din'ona e'lashdok chuwałkwin Jesus a:will iykya. 41Chuwałkwin de'chinan, Jesus an as 'a yadenan, le'anikwekkya, "Daliła kumi." "Daliła kumi" le'kwap, "E'ashdok ts'ana, bilaku!" 42Lesanikwap akkya, lessak'yaya't e'lashdok ik'wałt iho'idinan, bilaknan, yamant iduloshokkya. Lessap akky a:ho' ist habonona lalekk'yankwin a:yuchi'adikya. Luk e'lashdok asdemłan kwili yałdo' debikwayikya. 43Lesnapde Jesus e'lashdok iho'idikowa' chuwan hoł yadine: a:ho'i yayyudenkya. La:ł e'lashdok'on an a:łashhina:won a:chi-ya' idok'yan ihakk'ekkya.

Jesus yam łuwall'andapde kwa' ayyułashhik'yanakna'ma.

6 1Isk'on Jesus dehwa:nan, yam łuwallakwin a:kya. La:ł an wokkwin a:de'ona illap a:wa:kya. 2Jews a:wan i:yude'chinahnakya yadonnan deywusukk'yanakya k'yak'wan Jesus a:ho'i yanikk'ekkya. Chuwan hoł emmona hadiya:napkowa a:yuchi'adinan, le'dikwekkya, "Hop luk łashhik luk le:wi' yu'he:dukya? Kop leya' hish lukk'on tse'mak anikwa? Kop leya' luk kwa'hoł ayyuchi'ana: ko:' leye:'a? 3Kwa'-sh luk łew-akkya kwa'hoł a:washe:nona de'amme? Kwa'-sh Mary an tsawak'i de'amme? Ma' leha'ba, James dap Joses, dap Judas, dap Simon lukk'on a:wan baba łashhi. An a:wikina: lił łuwall'an łuwallaye." Akkya a:ho'i Jesus-ya' an'ibisanan, ayyuk'yałnapkya. 4Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Dens hoł God an beyena:kwe a:nap, isk'on ayyułashhik'yanak'yanna. Lesnapde yam łuwall'andapde God an beyena:kwe kwa' ayyułashhik'yanakna'ma. Yam i:yanikina:wandapde, yam k'yak'wandapde, kwa' God an beyena:kwe ayyułashhik'yanakna'ma." 5Akkya kwa' la:ł isk'on Jesus kwa'hoł ayyuchi'ana! ko' leyenakya iho:damme'kya. Dom ko:wi' a:ho' a:we'anona yam asinnakya a:wałbidinan, a:welekk'ekkya. 6Kwa' a:ho' aniłdemana:wammon akkya Jesus hish ashe: tse'madikya.

Jesus yam wokkwin a:de'ona łuwalla:wa'kowa' a:wa:k'yakkya.

Akkya Jesus łuwalla: a:ts'ana'kow allunan, a:ho'i yanikk'ekkya. 7Les a:na', Jesus yam asdemłan kwili yałdo' wokkwin a:de'ona ishemakya. Ishemanan, yam bena: a:beyetdunon akkya kwilela wokk'yaba: a:wa:k'yakkya. A:wa:k'yanan, binnan boch a:de'ona' ihanukwanakya ts'ummenan ya'kya. 8Łuwalla: a:wa:k'yanan, kwa' kwa'hoł wopbonap a:wa:namdunona' yayyudenkya. Kwa' mu'le', dap kwa' wahdan, dap kwa' hewe' a:wan kemmekwi:wa'kowa' wopbopshukwa. Dom damdełnan de'chi wopbona:wa. 9Keyała: mokkwa: illapdunona' ihakk'ekkya. Lesnapde kwa' kwil utchun illapshukwa. 10La:ł Jesus lesn a:wa:k'yanan, le'a:wanikwekkya, "Don hoł k'yak'wan kwadonan, isk'onde don dinak'yanna, dem kya:ki' don uhsona' łuwallannan dehwa:n diyahnan, chim don ukkwayinna. 11Hoł łuwallakwin an łuwallona kwa' do'na' yanhadiya:na:wammen, habish kwa' do'na' a:wayyułashhik'yana:wammep, uhson akkya don a:yaknahna:wa. A:yaknahnan, a:wan dekkwin yu'he:don deya'dunon akkya don yam sakwikkowa' isopba'nashna:wa." 12Jesus lesa:wanikwekkya de'an, an wokkwin a:de'ona łuwalla:wa'kow a:wallunan, a:ho'i God an bena: a:yu'ya:k'yanapkya. Le'a:wandikwanan, "Don yam ko'di leya' a:ho' a:deya'kowa le' iwo:dunan, kwa' la:ł don lesn a:ho' a:deya'shukwa." 13Lesn a:wallunan, hish emma binnan boch a:de'ona' a:ho' a:wan ukkwayik'yanapkya. Da: la:ł em a:ho' a:we'anona' ishana: biss-akkya a:mi'do:nan, a:welekk'yanapkya.

Kolehoł John Wok'oshona:kwe ashekya.

14Ko'hoł Jesus leyekkowa Jews a:wan Ley[30] Herod yu'ya:kya, akkyap luk bena: yelana'kya. Akkya ham a:ho'i le'dikwanan, "Luk łashhik'i John Wok'oshona:kwe de'ona. E:t ashekyadapde, lesnapde ik'wałt ho'i yokya. Le'na' de'on akkya hish luk kwa'hoł ayyuchi'ana: ko:' leyenakya dehwan illi." 15Lesnapde ham a:ho'i le'dikwanan, "Lukkya Elijah." Dap la:ł ham a:ho' a:benan, "Lukk'on ino:de God an beyena:kwe ho'i deya'kow-annan hi:nina' ho'i" lesdikwekkya.

16Lesnapde Herod yu'ya:nan, le'kwekkya, "Luk John Wok'oshona:kwe. E:t wishapts'ina'dunona' ho' haydoshkyadapde, lesnapde ik'wałt ho'i yonan, luk uhsona." 17aHerod lesna' tse'manan, akkyap kwa' dem luk kwa'hoł Jesus leyekkowa yu'ya:na'man, Herod le'na' de'ukya. Yam suwe Philip an o:yona' yillukya. E:t an'iban'apde, yillukya. Philip an o:ye Herodiyas le'shina'kya. 18Herod luk okyattsik yillup, akkya John Wok'oshona:kwe Herod-ya' le'anikwekkya, "Kwa' do' yam suw 'an o:yona' yillushukwa'kya, akkyap hish luk ibanaye." 19Uhson akkya Herodiyas John-ya' ashe: anhemmotchokya. Yam imashde den John-ya' aynana'dunona de'chi tse'ma. Lesnapde kwa' an iho:damme'kya, akkyap kwa' Herod lesnuna'man iyahkya. 20Hish Herod John-ya' atdana, akkyap John hish dik'wahna' ho'i de'ona dap deywus-akkya ho'i de'ona. Lesna' de'on akkya Herod John-ya' dehya'dunona' de'chi tse'ma. Herod John-ya' anhadiya:nan, e:t an tsemakwi: i:bohłik'yapde, allininan anhadiya:kya. I7bE:t lesna' tse'mapde, yam o:y an tse'makwinn akkya, Herod John-ya' bowa:na'dunona dap i:yupbokya k'yakkwin utchu:na'dunona haydoshkya.

21Les a:na', Herodiyas ko'na ants'ummehna' tsemakwi: illi'kowa' dehwan yokya. Herod an chawokya dekkwin de'chip, le:wi' yam yan'uł a:mossona[31] dap yam sondalu:kwe a:wan a:mossona, dap la:ł a:łashhik'i li:ku a:wan łana' dewak'ekkya. 22Okyattsik Herodiyas an e'le Herod dap an a:ho' habonakwin kwadonan, isk'on oda'kya. Odap, hish Herod dap an a:ho'i habonona a:k'ettsadik'yakkya. Akkya Herod e'lashdok'ona' le'anikwekkya, "Dens kwa'hoł yam andeshemanona do' benap, uhsi'de dom ho' uts'inna. 23Dens kwa'hoł yam andeshemanona, le:wi' hom ulohnan[32] demł i:bachina' de'china, do' benap, les hoł dom ho' uts'inna." Herod lesna' e'lashdok'ona' anhe:doshkya. 24Herod leskwap, e'lashdok kwayinan, yam tsit inkwin de'chinan, ayyała'kya, "Kwap ho' anshemanna?" Akkya an tsitda Herodiyas ansewahk'yanan, "John Wok'oshona:kwe an oshokkwin do' shemadu." 25Akkya isdona' hish heshhina' Ley utchukwin kwadonan, e'lashdok'i le'anikwekkya, "Ho' John Wok'oshona:kwe an oshokkwin sa'lannan etdo' andeshema." 26E'lashdok'i leskwap akkya, hish Herod ashe: tse'madikya. Lesnapde kwa' yam anhe:doshkowa' benan k'uhmok'yana'man iyahkya, akkyap yam a:ho' ist habonona uhsona' benan ihadiya:kya. 27Akkya isk'on yam sondalu:kwe a:k'yanan, John an oshokkwin łe iydunona' hakk'ekkya. Akkya sondalu:kwe i:yupbokya k'yak'wan kwadonan, John-ya' wishapts'ikya. 28Wishapts'ikya de'an, sondalu:kwe John an oshokkwin sa'lannan etdo' łe iynan, e'lashdok'ona wołukkya. Wołuts'ip, da: e'lashdok'i yam tsitda wołukkya. 29Akkya John an wokkwin a:de'on i:yu'ya:nan, John an łunnin dapn a:wiykya. An łunnin ahnan, a'loshdan balo:napkya.

Apde mi:ł a:łashhik'i Jesus ayyuchi'ana' a:widok'yakkya.

30Jesus an wokkwin a:ben a:wa:k'yana'kowa ik'wałt Jesus inkwin a:wiynan, yam kwa'hoł demła ko:' leye:napkowa', dap kwa'hoł a:ho'i yanikk'enapkowa adinenapkya. 31Em a:ho'i Jesus dap an wokkwin dinakwin a:witdelap akkya, kwa' idonakyadapde dehwan illa:wamme'kya. Akkya Jesus yam wokkwin le'a:wanikwekkya, "Wan, son a:sam iwoslihn a:wa:she hoł dehwa desammakwi, akkya hon isk'on ko:wi' hoł i:yude'chinahna:wa." 32Jesus dap an wokkwin a:de'ona k'yayan allukkyanak'yannan ukkwadonan, hoł dehwa desammakwin a:wa:kya.

33A:wa:nap, em a:ho' a:wunaban, a:wannabidinapkya. Akky a:ho'i le:wi' demła łuwall'annan iłuwahnan, Jesus dap an wokkwin a:wa:dun dekkwin a:ho' a:wetchip a:de'chikya. Jesus dap an wokkwin a:de'ona k'yayan allukkyanak'yannan ukkwayinan, Jesus a:ho' a:wunan, a:wanko'hadikya. Akkyap lukn a:ho'i kyane:lu kwa' wowilli:kwe illa:wammon-annan hi:nin a:ho'i. Akky isk'on Jesus emma kwa'hoł yanikk'ekkya. 35Dela:'ap, an wokkwin a:de'ona Jesus inkwin a:wiynan, le'andikwekkya, "Lił hish desammaye, dap la:ł hish dela:'a. 36Lukno-ya' a:ho' a:wa:k'yatdu, łuwalla: lotdehnakwi dap łuwalla: a:ts'anakwi, akkya kwa'hoł idonakya wo:dihna:wa." 37Lesnapde Jesus le'a:wanikwanan, "Don kwa'hoł idonakya yakna:we." Akkya ayyałapkya, "Kop leya' lesna' dek'yanna? Son a:wa:nan, hon-sh kwilik'yan asi asdemlan[33] denari he:de'ch-akkya mu:dihnan, a:ho' idonapdunon akkya yakna:wa?" 38Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Łun detduna'she. Ko:wip don muw illaba?" Ko:wi' muw illabon delank'ohak'yanan, le'dikwekkya, "Apde mulo:w dap kwili k'yashhida hon illaba."

39Lesdikwap, isk'on Jesus a:ho'i wokkwi: a:ts'an akkya beya'kow idina:n ihakk'ekkya. 40Lesn akkya wokkwi: akkya hame' dapnimt asi asdemłalala'[34] dap ham apdenak'yan asdemłalala'[35] idina'kya. 41Jesus apde mulo:w dap kwili k'yashhida wo:dihnan, a'bo'yakwin dunik'eyado:nan, yam Datchu God "Elahkwa" le'anikwekkya. La:ł muw a:k'uhmok'yanan, dap k'yashhit a:chi-ya' i:bahchełnan, a:ho'i dinona' i:yukna'dunon akkya yam wokkwin a:de'ona' i:yukkya. 42Lukno le:wi' demł a:ho' isk'on habonona idonap'en, yushełk'yanapkya. 43Yushełk'yana:wap, asdemłan kwili yałdo' hu'chibonan botdi' muk'uhmo: dap k'yashhida etchi'kowa' Jesus an wokkwin habok'yanapkya. 44Chuwan hoł lukno idonapkowa apde mi:ł[36] a:łashhik a:deya'kya. Kwa' a:wokyattsik dap a:wan chawe' yalena:wamme'kya.

Jesus ałdina'kowa allukkya.

45Isdona' Jesus yam wokkwin a:wambenan, "Łu'no, k'yayan allukkyanak'yannan ukkwadonan, hom etchiba' ałdikwin a:wiwa'hishe. Bethsaida-kwin a:wa:she." Lesa:wanikwekkya de'an, Jesus la:ł a:ho' a:wan k'yakwe:wa'kowa' a:wa:n ihakk'ekkya. 46A:ho' a:wa:nap, Jesus hoł yalakwin deywusukk'ekkyan yemakkya. 47Dehłap, Jesus dem yalakwin sam im'ap, an wokkwin k'yayan allukkyanaky-akkya ałdi'kowa' a:wiwa'hikya. 48Jesus a:wunap, hish detse'mak denna k'yayan allukkyanak'yannan ulakkwishle:napkya, akkyap hish ashe: binna'kya. Dek'ohadinna lotdap, Jesus k'yawina'kow allunan, yam wokkwin dinakwin lotdehna' iykya. Dina'kowa' bikwayin iyahkya. 49Lesnapde k'yawina'kow allup, unaban, i:deshladinan, we'atchonapkya, akkyap honk'wat haba le'i:hadikya. 50Akky ansam unaban, hish i:deshladikya. Lesnapde Jesus isdona' łe'a:wanikwekkya, "Eł i:tse'me:na'ma, akkyap ho:'o. Eł deshlanna'ma." 51Le'a:wanikwanan, a:willi' k'yayan allukkyanak'yannan kwadop, binnakya chunekya. Akkya Jesus an wokkwin kwa' yu'he:duna:wammen, hish hiyawłushn a:yuchi'adikya. 52A:yuchi'adinan, akkyap ko'hoł Jesus mulo:w-akkya ayyuchi'ana' leyekkowa' kwa' dem yu'he:duna:wamme'kya. Kwa' hish hiyawłushna' uhson iłdemana:wamme'kya.

Genesalet-kwin Jesus a:ho' a:we'anona a:welekk'ekkya.

53Les a:na', ałdin'an a:wiwa'hikya. Genesalet-kwin[37] a:de'chinan, yam k'yayan allukkyanakya bi'yalakwin bowa:napkya. 54Isk'on Jesus an wokkwin k'yayan allukkyanak'yannankwin ukkwayip, a:ho'i isk'on łuwallona Jesus-ya' annabidinapkya. 55Akky a:ho'i lił le:wi' łuwallan łana'kowa hish yedahn a:wallukkya. Lesn a:wallunan, dens hoł Jesus 'an a:nona i:yu'ya:nan, a:ho' a:we'anona' a:wan bewi:wa'kowa' wołiba'de a:willin din de'chiłkya. 56Dens hoł Jesus alluna'kowa', łuwalla:wa'kowa dap łuwalla: a:ts'ana'kowa dap la:ł heshoda:wa'kowa', isk'on a:ho'i dehwitda'kowa a:ho' a:we'anona wo'yopkya. Akkya ko:wi'dapt an kwanłeya: mayakwin yadena:we' diyahnan, dishhomaha:w-akkya Jesus-ya' ayyałapkya. La:ł dens chuwan hoł an kwanłeya: ałbidinan, a:wiyele'kya.

A:łashhina: a:wan haydoshna: de'ona.

7 1Les a:na' Pharisee-kwe dap hame' haydoshna: yanikk'ena:kwe Jerusalem-kwin a:wiykowa' ansammo Jesus inkwin anhabokya. 2Jesus inkwin anhabop, hame' Jesus an wokkwin a:de'ona kwa' dem yask'oshona:wammen a:wasi: aynchi'mowande idoyna:wap, Pharisee-kwe dap haydoshna: yanikk'ena:kwe a:wunapkya.

3Lesnapde Pharisee-kwe dap demła hame' Jews a:de'ona, kwa' dem ele yask'oshona:wammen, kwa' yayyu'anikdo' idonapshukwa, akkyap a:wan a:łashhina: lesna' haydoshnapkya. 4Pharisee-kwe dap hame' Jews a:de'ona kwa'hoł i:yanhalisoynakwin ik'wałt a:wiynan, kwa' idonapshukwa dem kel asi: ik'oshonan chimi. La:ł da: hish ko'mash ko'na haydoshna: illaba, akkya sawe' dap dewe', dap desilili sawe' wok'oshoyna:we.

5Lessap akkya Pharisee-kwe dap haydoshna: yanikk'ena:kwe Jesus an wokkwin a:de'ona' a:wunadik'yanan, Jesus-ya' ayyałapkya, "Kop leyap kwa' dom wokkwin a:łashhina: a:wan haydoshna:wa'kowa' lesn a:wa:na'ma? Kwa' asi: ik'oshona'man idoyna:we." 6Akkya Jesus yansewahk'yanan, "Hish kya:kol Isaiah elleyanishhi' do'n a:wandepbekkya. Hish don iłdemana' yashe:na:w'ona. Isaiah le'na' ts'ina: ya:k'yakkya.

'Luk a:ho'i yam ishhi: k'yattso'wan de'chi hom ayyułashhik'yana:we. Lesnapde yam ik'e:nakwin kwa' yam iłdemana: a:de'china'ma. 7Domdi: hom andeywusukk'yana:wa. Ho'it an haydoshna: yanikk'yanan, iłde le'dikwe:'a.'"

8La:ł Jesus le'a:wanikwekkya, "Don God an haydoshna: kwiho:nan, la:ł don ho'it an haydoshna: hashin a:yaknaba. 9He: do'no! Hish don dekk'wande God an haydoshna: le' a'unan, akkya don ho'it an haydoshna:w-akkya a:wa:ne." 10Jesus le'kwanan, "Lił Moses le'kwekkya, 'Don yam datchu dap yam tsitda ayyułashhik'yana:wa,' la:ł da: le'kwekkya, 'Chuhoł yam datchu dahchat yam tsitda dekkwin bena: bocha' beyep, lukk'on imasht aynanak'yanna.' 11Lesnapde le'na' don i:yanikk'e:na:we. Don le'dikwanan, 'E:t chuhoł łashhik yam tsitda dap yam datchu kwa'hoł ansatdudunona' illinde, "Corban" le'kwan, 12kwa' yam tsitda dap yam datchu ansatdushukwa. Akkyap "Corban" le'kwan, "Lukkya God a:ni. Kwa' do'n a:wan de'amme." le'kwe:'a.' 13Le'na don yam haydoshna: i:yanikk'e:nan, ko'hoł God do'n a:wambekkowa' kwa' don ihadiya:we:na'ma. Lesna'dik da: emma kwa'hoł de'ona don lesne:na:we."

Kwap-akkya łashhik onan bochakwin kwadonna?

14Akky isk'on Jesus la:ł a:ho'i yam inkwin ishemanan, le'a:wanikwekkya, "Hom ansam anhadiya:na:we! 15Kwa'hoł demł ido:w łashhik idonande, kwa' uhson akkya onan bochakwin kwadoshukwa. Lesnapde kwa'hoł ko'di: leyenakowa' uhson akkya onan bochakwin kwadonna. 16Chuwan hoł don yu'he:duna:we' diyahnan, yu'hadiyahk'yana:we!"

17Jesus lesa:wanikwekkya de'an, a:wandehwa:kya. A:wandehwa:nan, yam k'yak'wan kwadop, kwa'hoł idona:w a:wandepbekkowa' an wokkwin a:de'ona Jesus-ya' ayyałapkya. 18Ayyała:wap, Jesus yansewahk'ekkya, "Kwa'-sh da: don yu'he:duna:wamme? Kwa'hoł don idona:wande, kwa' uhson akkya don onan bochakwin ukkwadoshukwa. Kwa'-sh don luk ayyu'ya:na:wamme. 19Kwa'hoł don idonapkowa' kwa' do'n a:wan ik'e:na:w'an ukkwadoshukwa. Ele:de, do'n a:wan tsu'lan ukkwadonan, a:bikwayinna." Jesus le'na' benan, "Kwa'hoł demł ido:w a:k'okshi." Jesus leskwekkya. 20La:ł Jesus a:wambenan, "Kwa'hoł ho'i ko'di: leye:nona uhson akkya onan bochakwin kwadonna. 21A:ho' a:wan ik'e:n'annan bocha: de'on akkya bocha: i:tse'me:'a. I:shoha:we, dap kwa'hoł hanłi:we, dap a:ho' i:łakna:we, 22dap ihanłi:we, la:ł akkya a:ho' yanłamakk'e:na:we, dap ko'di: leye:na:we. I:yayyosek'e:na:we, dap kwa' haydoshna: ayyułashhik'yana:wamme. I:yayyu'asselaba, dap a:ho' a:dekkwin ko'a:wandikwe:'a, la:ł da: iłanena:we, dap hish dekk'want i:tse'me:'a." 23La:ł Jesus a:wambenan, "Chuhoł luk ko'di: leye:nona', uhson akkya onan bochakwin kwadok'yanak'yanna."

Chuw okyattsik Jesus dekkwin aynshihmakkya ho'i de'ona.

24Jesus lesa:wanikwekkya de'an, elemaknan, isk'on dehwa:kya. Dehwa:nan, Tyre-kwin dap Sidon-kwin kwili łuwalla:wannankwin hoł de'chikya. Ist hoł de'chinan, yam andewadunon akkya k'yak'wan kwadokya. Kwa' chuhoł ayyu'ya:na:wamme'dunon iyahkya. Lesnapde kwa' Jesus an chubalokya iho:damme'kya. 25Isk'on Jesus imm'ap, chuhoł okya yu'ya:nan, lessak'yaya'de Jesus inkwin iykya. Luk okya 'an kyatsik'i binnan bocha' de'on an tse'makwinn akkya tse'mak den'ona. Akkya luk okya Jesus inkwin iynan, an sak'wan bakdekła' lanikya. 26Luk okya Greek-kwe a:wan bena: beye:nona. Hoł łuwallan "Sayrophenisha" le'deshinonakwin ihdohkya. Lukk'on Jesus an sak'wan bakdekła' laninan, dishhomahha:w-akkya ayyała'kya. "Hiyahha 'atsa! Binnan bocha' de'ona' ambenan, hom an e'lashdok'on'annan kwayik'ya!" 27Lesnapde Jesus ambenan, "Ele:de, wan kela ho' yam a:ho' isatdunna. Akkyap a:ts'an a:wan kwa'hoł idonakya iyoknan, wattsida yaknakya hish kwa' k'okshi'shukwa." 28La:ł okya ansewahk'ekkya, "Ma' leha'ba, łashhik'i. E:t do' elleyanishhi' bekyadapde, wattsida łembowan manikkyakwi muts'ana: kwihopkowa' idona:wa." 29Akkya Jesus le'anikwekkya, "Kwa'hoł do' beyekkow akkya ho' binnan bocha' de'ona' ambenan, dom e'lashdok'annan ho' le 'an kwayik'yakkya. Łu', yam k'yakkwi." 30Akky okya yam k'yakkwin a:kya. Isk'on de'chinan, yam e'lashdok'ona' an bewinnan chu'all'ap, una'kya. Lesnapde i:namiłde binnan bocha' de'ona andehwa:kya.

Łashhik shopchinona' dap kwa' ele beye:na'manona.

31La:ł Jesus Tyre łuwallakwin dehwa:nan, dap Sidon-'ana'kow a:nan, hoł łuwallan łana'kowa Asdemłan Łuwalla: le'deshinona'kowa' bikwayikya. Asdemłan Łuwalla:wa'kowa bikwayinan, Galilee-kwin ałd'an de'chikya. 32Isk'on de'chip, a:ho'i chuwa łashhik shopchina' kwa' ele beye:na'manona Jesus inkwin illap a:wiykya. Inkwin a:de'chinan, le'dikwekkya, "Dishhomaha! Yam asin-akkya ałbidinan, elekk'ya." 33Akkya Jesus luk łashhik'ona' samma ho'inan akshihkya. Akshihnan, an kwilimakde lashokdi'kowa' askwadełkya. Yam as'an ichukk'odinan, łashhik an hon'an ałbidikya. 34La:ł i:yamakwin dunik'eyado:nan, yanhakuna' łakk'yanan, łashhik'i-ya' le'anikwekkya, "Epbada!" "Epbada" le'kwap, "Yałdiha!" 35Lesnap akkya łashhik 'an lashokdikowa yałdishap, el hadiya:kya. Da: la:ł an honnin ishak'yadip, akkya chim ele beyekkya. 36Lesna' deyadip, ko'hoł lewukowa' kwa' andepbena:wamme'dunona' Jesus a:ho'i yan'ibakya. Lesnapde ko:w'on hoł Jesus yan'ibapde, les hoł de'chi la:ł a:ho'i bena: k'eyado:napkya. 37Akkyap a:ho' hish lalekk'yankwin a:yuchi'adikya. Le'n a:benan, "Hish Jesus kwa'hoł demłana'kowa' ele lesnukya. A:shopchina'kowa a:deyande, ik'wałt a:ho' el ihadiya:wa. Da: la:ł kwa' a:beye:na'manona a:deya'kowande, a:ho' ik'wałt el a:beye:'a."

Jesus a:wide mi:ł a:ho' a:widok'yakkya.

8 1Lesna' deyadip, ko'mash ko'n a:ho'i Galilee ałd'an habokya. Hish emmon habonona' kwa' kwa'hoł idonakya illa:wamme'kya. Akkya Jesus yam wokkwin a:de'ona' ishemanan, a:wambeyekkya, 2"Lił lukno a:ho' habonona' ho' a:wanko'hadi, akkyap hom lił ha'i yado:w illaba' habona' a:wan kwa'hoł idonakya denkya. 3Holon dem oshena:we' a:wan k'yakkwin ho' a:wa:k'yap, a:wa:nan, i:tsepbadinna. Akkyap hanie' lił habonona hish hołomash a:wiykya." Jesus yam wokkwin lesa:wanikwekkya. 4An wokkwin a:de'ona ayyałapkya, "Kop leya' łoł dehwa desam'an a:wan yaknakya hon muwe' wo:dihna:wa?" 5Akkya Jesus yam wokkwin yandekkunahkya, "Ko:wip muwe' don illaba?" Akkya a:benan, "Kwilelekk'ya mulo:we."

6Jesus a:ho' ihakk'yanan, "Aweła'kona don idinak'yanna." Jesus kwilelekk'ya mulo:w iłeya:nan, yam Datchu God andeywusukk'yanan, "Elahkwa" le'kwekkya. La:ł mulo:w a:k'uhmok'yanan, a:ho'i yaknapdunon akkya yam wokkwin ya'kya. Ya'kyap, yam wokkwin a:ho'i demła i:yuknapkya. 7La:ł an wokkwin ko:wi' k'yashhida a:ts'an illapkya. Jesus la:ł yam Datchu God "Elahkwa" le'anikwanan, yam wokkwin a:ho'i i:yuknakya ihakk'ekkya. 8Akkya a:ho' idonaba'en, yushełk'yanapkya. Les a:ho' idonapkowa' a:wide mi:ł[38] a:deya'kya. 9A:ho'i yushełk'yanapkya de'an, Jesus an wokkwin a:de'ona kwilelekk'ya hu'chibonan muk'uhmo: yetchi'kowa' habok'yanapkya. Lesna' deyadip, Jesus a:ho' a:wa:n ihakk'ekkya. 10A:wa:n ihakk'yanan, isdona' yam wokkwin a:willi' k'yayan allukkyanak'yan ukkwadokya. Ukkwadonan, hoł doba łuwallan łanakwin a:wa:kya. Luk łuwallan łana' Dalmanutha le'andikwe:nona.

Pharisee-kwe kwa'hoł ayyuchi'ana detdunan diyahkya.

11Isk'on a:de'chip, Pharisee-kwe a:wiynan, Jesus-kwin wollenapkya. Le'n a:benan, "Yam kwa'hoł ayyuchi'an akkya ho'i de'ona' ho'na' yuna:k'ya. Le'n akkya do' i:yamakwin iyanona' hon ayyu'ya:na:wa." Jesus-ya' andehhałna:we' diyahnan akkya Pharisee-kwe lesna' a:bekya. 12Jesus yam tsemakwi: dennap akkya yanhakuna' łakk'ekkya. Yanhakuna' łakk'yanan, le'a:wanikwekkya, "Kop la:t lukn a:ho'i chim a:de'ona kwa'hoł ayyuchi'ana' unaban diha? Kwa' kwa'hoł ayyuchi'ana' ho' lukn a:ho'i-ya' yuna:k'yashhukwa." 13Lesa:wanikwekkya de'an, Jesus a:wandehwa:nan, k'yayan allukkyanak'yan kwadokya. Kwadonan, yam wokkwin a:willi' k'yan'an a:wiwa'hikya.

Pharisee-kwe dap Herod a:wan haydoshna:we motsak'yana:w ikna' yona:wa.

14Jesus an wokkwin lessi' muwe' wopbon a:na' detdoma:yokya. Dobinde mu'le de'chi łeyaba' yam k'yayan allukkyanak'yannan upbo'kya. 15Jesus yam wokkwin a:wambenan, "Don yayyubatchi:we! Pharisee-kwe a:wan haydoshna: de'ona dap Herod an haydoshna: de'ona motsak'yana:w ikna' do'n a:wan tsemakwi:wankwin hish la:ł yona:we." 16Akkya an wokkwin a:de'ona ansam i:yashhu'wap, "Kwa' hon la:ł mulo:w illa:wammap akkya ho'na' lesa:wanikwekkya." 17Akkya Jesus kwa'hoł le'iyandikwekkowa' yu'ya:nan, a:wambekya. "Don-sh i:tse'map ho' mulo:w a:wandepbekkya? Kwa'-sh don luk ayyu'ya:na:wamme? Kwa'-sh don eledokna' yu'he:duna:wamme? Honk'wat kwa' don iłdemana:wamme, kwa'hoł ho' mulo:w-akkya leyekkowa. 18E:t don a:dunapde, lesnapde ko'hoł ho' leyekkowa' kwa'-sh don detdunamme'kya? Da: e:t don adashokdipde, kwa'-sh don ihadiya:namkya ko'hoł ho' ikwekkowa? Kwa'-sh kesh don ana:wana:wamme? 19Apde mi:ł a:ho' a:wan ho' apde mulo:w a:k'uhmok'yap, ko:wip hu'chibonnan wopboba' muk'uhmo: etchikkowa' don wo:dihnapkya?" La:ł layk'yan ansewahk'yanan, "Asdemłan kwili yałdo'." 20"Da: ho' kwilelekk'ya mulo:w a:wide mi:ł a:ho' a:wan a:k'uhmok'yap, ko:wip hu'chibonnan wopboba' muk'uhmo: etchikkowa' don wo:dihnapkya?" La:ł ansewahk'yana:wan, "Kwilelekk'ya." 21Akkya Jesus a:wambenan, "Kwa'-sh dem don lesnapde yu'he:duna:wamme?"

Jesus duna: k'usnona' elekk'ekkya.

22Jesus dap an wokkwin Bethsaida łuwallakwin a:wiyap, a:ho'i chuwah łashhik duna: k'usna Jesus inkwin illin din de'chikya. Din de'chinan, Jesus-ya' le'andikwekkya, "Dishhomahha! Ałbididu, akkya lukk'on yelekk'yanna." 23Akkya Jesus luk-ya' as'an yadenan, łuwallannan illi' kwayikya. Lessap Jesus łashhik 'an duna: anchukk'oshlenan, askya. Le'n asse'en, "Kesh do' chim dunadi?" Jesus ayyała'kya. 24Akkya łashhik ashe: unan, "Ho' a:ho' a:walluyn'ona a:wunapde, datda:wannan hi:nina' ettsa'kyanaye," łashhik'i leskwekkya. 25Le'na' bekya de'an, Jesus yam asinnakya duna'kowa ałna' askyadap, łashhik an duna: yele'kyap, hish eledokna' yu'he:dukya. 26Akkya chim Jesus łashhik an k'yakkwin a:n hakk'ekkya. A:n hakk'yanan, "Eł do' wan ik'wałt łuwallakwin a:namdu." le'anikwekkya.

Ko'hoł Peter Jesus-ya' andepbekkowa.

27Lesna' deyadip, Jesus yam wokkwin a:willi' Galilee-'annan andehwa:nan, Sesari Philiba: łuwallakwin a:de'chikya. A:wa:na' yam wokkwin Jesus yandekkunahkya, "A:ho'i hom andepben, chuwap ho' ho'i de'ona le'dikwe:'a?" 28Akkya an wokkwin ansewahk'yanan, "A:ho'i dom andepben, 'Jonn Wok'oshona:kwe' le'dikwe:'a. Da: la:ł ham a:ho' a:benan, 'Honk'wat Elias,' da: ham a:benan, 'Holon chuwandik hoł ho'n a:wan Datchu God an beye:na:kwe le'dikwe:'a.'" lesn ambenapkya. 29Jesus a:wambenan, "Chuwap ho' ho'i de'ona don i:tse'me:'a?" Le'kwap, Peter ansewahk'yanan, "Ma' leha'ba, do' Christ, ho'n a:wan Mossona God an iyk'yakkowa." 30Akkya Jesus yam wokkwin yam ho'i de'ona andepben yan'ibakya. "Ho' yam Christ de'ona, eł wan don chuwaya' hoł adinena:wamme'du," le'a:wanikwekkya.

Jesus yam aynana'dunona yam wokkwin yadinekkya.

31Chim Jesus yam wokkwin yanikk'ekkya. "Ho' a:ho' a:wan El Ehk'ona. La:ł amankwin hish ho' ashe: yu'deshladik'yanna. Jews a:wan ayyułashhin a:ho'i, dap a:wan deywus a:mossona, dap a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe le:w'on a:wan tse'makwinn akkya a:ho'i hom idehkwayik'yanan, hom aynana:wa. E:t hom aynana:wapde, ha'i dewa:kya de'an, ho' ik'wałt ho'i yo'anna." Jesus yam wokkwin a:de'ona' lesa:wanikwekkya. 32Lesna' Jesus hish el a:yu'he:duk'yakkya. Akkya Peter Jesus-ya' yadenan, ko:wi' hoł a:wandehwa:nan, ko'hoł Jesus yandepbekkow akkya inabekkya. 33Lesnapde Jesus yallupnan, yam doba wokkwin a:de'ona a:wunadik'yanan, Peter-ya' anabekkya. "Do' Satan-annan hi:nina' beye:'a. Le' hom andehwa'u! Kwa' hish do' God an haydoshna: dekkwin tse'mana'ma. Hish domt a:ho'it a:wan haydoshna: de'chi do' tse'ma." Jesus Peter-ya' lesanikwekkya.

34Isk'on Jesus yam inkwin a:ho'i dap yam wokkwin a:de'ona ishemanan, le'a:wanikwekkya, "Chuhoł hom an wokkwinnan deya'dunona kwa' yam de'chi yantse'mana'manna. E:t sewekshannan aynana'dunona'de, yayyu'anikdo' lesnunna. Lessap hom ill a:nuwa. 35Chuhoł ho'i deya'dunona' i:wichem'anona' yamande yam binnan yaknahanna. Lesnapde chuhoł God an bena: k'okshi' icheman'ona yayyu'anikdo' hom antse'man de'ona ashekyadapde, ishałde'ma yam binnan illik'yanna. 36E:t chuwah le:wi' ulohnan demł illinde, yam dek'ohannan bałdokwin de'chip, kwap ok'yanna? Kwa' dens kwa'hołi. 37Ko:wip innan ashnan, chuwah yam akkya ho'i deya'dunona' ik'wałt ahhanna? Kwa' ik'wałt ahshukwa. 38Chuwandik hoł lił dek'ohannakwin God dekkwin a:wo:yeshe:n dap ko'di leye:n łuwallona hom ayyatsananna, dap hom an bena: ihik'i' ayyatsananna, ma' lesna'dik a:ho' a:wan El Ehk'ona ko'di leya' ho'i de'ona' ayyatsananna. E:t ho' a:ho' a:wan El Ehk'ona deyande ho' uhsona' ayyatsananna. Kya:ki' ho' yam Datchu God an ayyadona' ho'i de'on-akkya iynan, da: an a:ho' a.ladap a:will iynan, chim ho' ko'di leya' ho'i de'ona ayyatsananna."

9 1Jesus yam wokkwin dap a:ho' anhabonona' a:wambenan, "Elleya, do'na ho' a:wambene. Lił ham a:de'ona kwa' yasheshukwa, dem God yam ts'ummenan-akkya lił ulohnakwin iynap, imossup, detdunan, chim yashenna." Jesus lesa:wanikwekkya.

Ko'lehoł Jesus unahna'kowa iyallihkya.

2Dobalekk'ya dewa:kya de'an, Jesus, dap Peter dap James, da: la:ł John a:ho' a:wandehwa:nan, a:willi' adela dedashanakwin a:yemakkya. A:yemaknan, Jesus-ya' unadik'yana:wap, ko'lehoł Jesus unahna'kona iyallihkya. 3Jesus lesn unahnap, an kwanłeya: hish walolodinan, u'l ikna' ik'ohadikya. Kwa' dens chuhoł lił ulohnannan kwanłeya: wok'oshoyn'ona isk'on hi:nina' a:k'ohak'yashukwa. 4Lesna' Jesus an wokkwin ha'imona unadik'yana:wap, Elijah dap Moses illi' isk'on a:wan yettsa'kyak'yakkya. A:wan yettsa'kyak'yanan, Moses dap Elijah Jesus-kwin yashhu'we:na:we. 5Akkya Peter Jesus-ya' le'anikwekkya, "Mossona! A:wisk'wat hon lił dinaye! Peter le'kwanan, da: James dap John a:chi-ya' le'anikwekkya, "A:ma hon ha'i hambo: a:washnapshe, Mosson 'an, dap doba Moses 'an dap doba Elijah a:ni." 6Peter le'kwanan, akkyap kwa' ko'lehoł yam ikwatdunona' ayyu'ya:namkya. Kwa' ayyu'ya:nammen, akkyap Peter dap James, dap John i:deshladikya. 7Les a:na', lo:nan iynan, a:bo'ya:kya. A:bo'ya'up, lo:nannankwin God a:wambekya, "Luk hish ho' yam Tsawak ichem'anona. Anhadiya:na:we!" 8Lesa:wanikwap, isdona' Jesus an wokkwin a:de'ona detdun a:walluynan, kwa' la:ł chuwa-ya' hoł łashhik una:wamme'kya, dom Jesus de'chi.

9Lesna' deyadip, adel'an a:baniyna', Jesus yam wokkwin a:de'ona kwa'hoł yam detduna'kowa' andepbe: yan'ibakya. Yanibanan, le'a:wanikwekkya, "Kwa'hoł yam detduna'kowa eł don wan chuwa-ya' hoł adinena:wamme'du. Dem a:ho' a:wan El Ehk'ona ashe'ende, ik'wałt ho'i yokya de'an, chimi. Ho' a:ho' a:wan El Ehk'ona. 10Akkya an wokkwin a:de'ona kwa' wan kwa'hoł leyadikowa' andepbena:wamme'kya. Lesnapde le'nep i:yandekkunashnapkya, "Ko'chimat ikwe:'a, ashe'ende ik'wałt ho'i yo'anna'-shi?'! 11Akkya Jesus-ya' ayyałapkya, "Kop le'ap haydoshna: yanikk'ena:kwe a:benan, 'Immasht Elijah a:ho' a:wan El Ehk'ona an kel iyanna'?" 12Akkya isk'on Jesus yansewahk'ekkya, "Den elleya, immasht Elijah kel iyanna. Kel iynan, a:ho' a:wan El Ehk'on an iydunona' dekkwin kwa'hoł demła yelede'unna. Kop ma' le'ap ts'ina: ya:nona hom andepbenan, 'A:ho' a:wan El Ehk'ona hish ko'mash ko'na yu'deshladik'yapde, da: kwa' a:ho' ayyułashhik'yanapshukwa'?" 13La:ł Jesus le'a:wanikwanan, "Ele:de, Elijah i:namiłde kesh iykya. Iykyadap, ko'na ts'ina: andepbena'kowa' a:ho'i ko'lehoł yam i:tse'manona Elijah dekkwin allewunapkya." Jesus yam ha'i wokkwin a:de'ona lesa:wanikwekkya.

Jesus aktsek binnan boch an tse'makwinn akkya we'anona elekk'ekkya.

14Jesus dap James dap John, dap Peter a:willi' adel'an a:baniynan, em a:ho'i Jesus an wokkwin ham a:de'ona-kwin ihabonona' a:wunapkya. An wokkwin ham a:de'ona haydoshna: yanikk'ena:kwe-kwin iwollenapkya. 15Isk'on a:ho' ihabonona Jesus-ya' unadik'yana:wap, Jesus ko'na yam unahna'kowa' kwa' lest inammap akkya, a:ho'i hish a:yuchi'adinan, Jesus inkwin iłuwahkya. Inkwin a:de'chinan, hish k'ettsanish anikdohnapkya. 16Jesus yam wokkwin yayyała'kya, "Kwap don i:yashhu'we:na:we?" 17Akkya chuwadik hoł isk'on el'ona Jesus-ya' ambenan, "Ho'n a:wan yanikk'e:nona! Lił hom aktsek binnan bocha' de'on an tse'makwinn akkya kwa' beye:na'ma. Le'na' de'on akkya yam aktsek dom an ho' ill iya. 18Dens hoł binnan bocha' hom aktsek'on anattsu'manan, idehhanna. Idehhap, hom aktsek an awadikwin ummo: kwayip, la:ł o'na: inak'uk'udik'yanna. Lesnunan, an łunnin demł iło'odinna. Ma' e:t dom an wokkwin a:de'ona binnan bochona' le 'an kwayik'yatdunona' ho' ihakk'yapde, kwa' a:wan iho:damme'kya." 19Akkya Jesus a:ho'i le'a:wanikwekkya, "He: do'no! Lukn a:ho'i chim a:de'ona kwa' iłdemana:wamme! Ko:wip delana:na' don iłdemanapdunon akkya do'na' ho' a:will imok'yanna? Ko:wip delana:na' do'na' ho' dik'wahna' a:wambeyenna? K'yałemi, aktsek'on hom an illap a:wiya." 20Akkya a:ho'i Jesus inkwin illap a:wiykya. Binnan bocha' de'ona Jesus-ya' unadik'yanan, aktsek'on iłibibik'yakkya. Akkya aktsek aweła' laninan, bonn hoł allukkya. Da: la:ł an awadikwin ummo: kwayikya. 21Lesnap, Jesus aktsek 'an datchona' ayyała'kya, "Ko:wip delana:na' luk lessina'kya?" La:ł datchu ansewahk'yanan, "Dem ts'ana'ma lessina'kya." Jesus-ya' lesanikwekkya. 22Da: la:ł le'kwanan, "Isoł binnan bocha' de'ona hom aktsek'on aynan iyahnan, akl'an idehkwadełk'yakkya. Da: k'yan'an idehkwadełk'yakkya. Dishhomahha! Holon do' iho:dap, ho'na' anko'hadinan, ho'na' ansatdu." Datchu leskwekkya. 23Akkya Jesus ambenan, "Kop la:t do' leskwekkya, 'Holon do' iho:dap? Dens chuhoł God dekkwin aynshihmakkya ho'i de'ona dens kwa'hoł lewunakya an iho:de." 24Akkya isdona' tsawak'on an datchu bena ładik'yakkya, "E:, ma' ho' lessina' ho'i de'ona, lesnapde kwa' ho' les hoł iłdemana'ma. Hom an iłdemanon its'ummekk'ya."

25Lesna' benap, Jesus em a:ho' iłuwaha:w iyanona' a:wunan, binnan bochona' anabenan, "He:, dom an tse'makwinn akkya luk aktsek kwa' beyenammen, shopchinaye. Dom ho' anhe:dosha, le 'an kwayi! Kwa' la:ł do' an kwadoshukwa." 26Akkya binnan bocha ashe: we'atchonan, aktsek'ona' iłibibidik'yanan, le' an kwayikya. Lessap akkya aktsek ashena ikna'kya. La:ł a:ho' unaban, "Ashekya" le'dikwekkya. 27Lesnapde Jesus aktsek'on as 'an yadenan, anah bilakk'yap, aktsek'i ye:la:kya.

28Lesna' deyadip, Jesus k'yak'wan kwadop, an wokkwin a:sam andekkunahnapkya, "Kop la:t kwa' hon binnan bochona' kwayik'yanakya iho:damme'kya. 29La:ł Jesus yansewahk'yanan, "Deywusukk'ya:w-akkya de'chi binnan a:bochona' ukkwayik'yanak'yanna."

La:ł Jesus yam aynana'dunona' andepbekkya.

30Lesa:wanikwekkya de'an, isk'on dehwa:napkya. A:wa:nan, Galilee łuwalla:wa'kowa' a:bikwayikya. Jesus kwa' chuwan hoł yam im'ona' ayyu'ya:na:wamme'dunon iyahkya, 31akkyap yam wokkwin yanikk'yanan, "A:ho' a:wan El Ehk'ona a:ho' a:dekkwin udenak'yanna. Akkya luknok'on hom okk'yanakwin aynana:wa. E:t aynana'kyadapde, ha'i dewa:kya de'an ho' ik'wałt ho'i yo'anna." 32E:t an wokkwin ko'hoł a:wambeyekkowa' kwa' yu'he:duna:wammende, lesnapde ayyała: i:deshlankya.

Chuwadikkyap hish animosihna' ho'i dek'yanna?

33Capernaum-kwin a:wiynan, k'yak'wan ukkwadonan, Jesus yam wokkwin yandekkunahkya, "Ona'kow a:wa:nan, kwap don i:yashhu'we:napkya?" 34Lesnapde kwa' kwa'hoł dikwe:namkya, akkyap i:wollena: a:wa:kya. I:wollenan, "Chuwadikkyap hish ho'na' yayyadona' ho'i dek'yanna?" le'i:yandekkunashnapkya. 35Akkya Jesus i:munan, yam asdemłan kwili wokkwin a:de'ona' ishemanan, le'a:wanikwekkya, "Chuhoł ehkwi' ho'i yo'an iyahnan, lukk'on iyallu:nan, demł a:ho' a:wan wo'le' yo'anna." 36La:ł isk'on Jesus aktsek ts'ana' dapnan, a:wan idiwa ela:kya. Ela:nan, ikeshkunan, lesa:wanikwekkya, 37"Dens chuhoł hom an tse'makwinn akkya ko'na luk aktsek ts'ana kwa'hoł an ele'dunon akkya allewunan, lesna'dik da: kwa'hoł hom an ele'dunon akkya hom allewukya. Da: chuhoł hom an ele'dunon akkya kwa'hoł lewunan, kwa' uhsona' hom an samma leyeshukwa. Lesnapde da: hom Datchu God hom iyk'yakkowa' an lewunna ihikk'i."

Kop Jesus an a:ho' a:win'ona?

38Akkya John le'anikwekkya, "Ho'n a:wan yanikk'e:nona. Chuwa łashhik dom an tse'makwinn akkya binnan a:bochona' ukkwayilekk'yan allup, hon unapkya. Lesnapde hon lesnu: ayyudenapkya, akkyap kwa' ho'n a:wan wokkwinnan akshona' de'amme." 39Lesnapde Jesus lesa:wanikwekkya, "Eł don ayyudenna:wamme'du. Dens chuhoł hom an tse'makwinn akkya kwa'hoł ayyuchi'ana' lesne:nona ko:wi dela:'ap hom an dekkwin k'okshin beyenna. 40Akkyap chuhoł kwa' ho'na' yan'inasse:na'manona uhsona' ho'n a:wan ho'i. 41Do'na' ho' moł a:wambene, chuhoł don Christ an wokkwin a:de'on akkya do'na' sa'l-akkya duduk'yapba, i:namiłde God uhsona' anikchiya'unna."

Ko'lehoł dik'wahna' a:ho' a:deya'dunona Jesus yam wokkwin yanikk'ekkya.

42"Chuhoł łashhik luk a:ts'anona hom aniłdemana:w'ona' onan bochakwin ukkwadok'yanan, kwa' dem lesne:na'map, a:ho' ak'e łana an wi'ch'an bik'yayaknan, ałd'an idehkwadok'yap, uhsona' łashhik an dekkwin ayyadona' k'okshik'yanna. 43Lesna'dik dom asinde do' ko'di: lewukyan a:nap, yam asin do' apts'ina'du. Akkyap e:t dobinde asin de'ch illinde, dem dek'ohannan ill'ap ayyadona' k'okshik'yanna. Lesnapde kwil asin-akkya ko'di leye:n a:nap, ulohnan ishałde'ma chapchełnankwin[39] idehkwadop, kwa' k'okshi'shukwa. 44Isk'on wiwe' ishałde'ma ko'di leye:n a:ho' a:wan łunni: idona:wa. La:ł kwa' dens kya:ki isk'on aklałshukwa. 45Lesna'dik dom wekwinde do' ko'di leye:n a:nan, yam wekwin apts'ina'du. Akkyap e:t dobinde wekwin illinde, dem dek'ohannan illap, ayyadona' k'okshik'yanna. Lesnapde kwili wekwin-akkya ko'di leye:n a:nan, ulohnan ishałde'ma chapchełnankwin idehwadop, kwa' hish k'okshi'shukwa. 46Akkyap isk'on wiwe' ishałde'ma ko'di leye:n a:ho' a:wan łunni: idona:wa. La:ł kwa' dens kya:ki isk'on aklałshukwa. 47La:ł da: lesna'dik dom dunande do' ko'di leye:n a:nan, yam dunan do' anah kwayik'ya. Akkyap e:t dobinde dunan illinde, God an imossudun dekkwin de'chip, hish ayyadona' k'okshik'yanna. Lesnapde kwili dunan-akkya ko'di leye:n a:nan, ulohnan ishałde'ma chapchełnankwin idehkwadop, hish kwa' k'okshi'shukwa. 48Isk'on wiwe' ishałde'ma ko'di leye:n a:ho' a:wan łunni: idona:wa. La:ł kwa' dens kya:ki' aklałshukwa."

49"Ko'na ido:w ma:k'oss-akkya a:wołibe:nona' lesna'dik chuw'etchamm a:ho' ik'okshi'dunon akkya aklinn-akkya yu'deshladik'yap, lesn akkya idehhałinak'yanna. 50E:t ma:k'osse k'okshapde, an k'osse etchihap, kop leya' ik'wałt k'ossekk'yanak'yanna. Don ansam eludeya: a:deya'dunon akkya, yam ik'e:na: a:k'okshuna:wa ko'na ido:w ma:k'oss-akkya a:k'okshukona."

O:ye yaknahnakya haydoshnan dekkwin ko'lehoł Jesus yanikk'ekkowa.

10 1Jesus Galilee łuwallan łanakwin dehwa:nan, Judea 'an łuwalla:wa'kowa' bikwayikya. Bikwayinan, Jordan k'yawin'an iwa'hikya. Da: la:ł hish em a:ho'i Jesus inkwin anhabokya. Da: la:ł isk'on Jesus an haydoshnan de'on akkya, a:ho'i yanikk'ekkya. 2Chuhoł Pharisee-kwe Jesus inkwin a:wiykya. A:wiynan, dom ko'lehoł Jesus deywu'etchi' beydunon akkya ayyałapkya, "Ma'-sh ibanaye, chuhoł yam o:ye yaknahaba?" 3Akkya Jesus yansewahk'ekkya, "Kop leya' Moses do'na yanhe:doshkya?" 4La:ł Pharisee-kwe le'andikwanan, "Moses le'na' yanhe:doshkya,

'Chuhoł yam o:ye yaknahnan iyahnan, i:yaknahnakya ts'ina: ya:k'yanna.''

5Akkya Jesus a:wambenan, "Do'n a:wan yu'he:dunakya den'on akkya Moses do'n a:wan luk haydoshnan ashkya. 6Lesnapde chinna:kwe' chimik'yanak'yapba, God otsi dap okya ashkya. 7Le'na de'on akkya łashhik yam datchu dap yam tsitda a:ch andehwa:nan, yam o:ye illi' dek'yanna. 8Akkya luk kwilimon a:chi dobinde ho'i lesde:na' yo'anna. Kwa' la:ł kwil ho'i deya'shukwa. Dom dobinde ho'i lesde:na' a:chi i:willi' dek'yanna. 9God a:chi-ya' i:willik'yakky akkya, le'na' de'on akkya kwa' e:t kya:ki' chuhoł a:chi-ya' i:yaknahk'yashukwa."

10Jesus lesa:wanikwekkya de'an, yam wokkwin a:willi' k'yak'wan kwadop, da: la:ł ko'hoł ikwekkowa an wokkwin ayyałapkya. 11Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Chuhoł yam o:ye yaknahnan, ist doba yillunan, yam kel o:ye an'ihanłinna. 12La:ł da:chish okya de'ona yam oyemshi yaknahnan, doba yillunan, yam kel oyemshi an'ihanłinna."

Jesus a:ts'anona' yanikchiya:kya.

13Le'na' deyadip, Jesus a:ts'anona a:wiyadenan yanikchiya'dunon akkya, a:ho'i Jesus inkwin yam chawe' a:willap a:wiykya. Lesnapde Jesus an wokkwin a:de'ona a:ho'i yayyudennapkya. 14Akkya Jesus yam wokkwin a:wanikyadinan, le'a:wanikwekkya, "Eł yayyudene:na:wamme. El a:ts'an hom inkwin a:wiydu, akkyap Mossona God ko'na luk-ya'kon a:wan mossiye. 15Do'na ho' moł a:wambene. Ko'na luk a:ts'ana God mossi'dunon andeshemana:wona, la:ł chuhoł kwa' God mossi'dunon ihikk'i andeshemana'map, kwa' uhson an God mossi'shukwa." 16Jesus lesa:wanikwekkya de'an, a:ts'anon iwopkeshkunan, yam asin-akkya a:wiyadenan, yanikchiya:kya.

Łashhik li:kuna deya'kowa.

17Hish chim Jesus a:nap, chuwa łashhik Jesus inkwin ye:lahnan, mo'tsokt i:munan, le'anikwekkya, "Hish do' a:ts'ina yanikk'ena:kwe k'okshi. Yam isha'małt ho'i deya'dunon akkya, kop ho' lewunna?" 18Akkya Jesus ansewahk'yanan, "Kop la:t hom do' yanikk'ena:kwe k'okshi le'andikwekkya? Kwa' chuhoł k'okshamme. God samma k'okshi. 19Do' ayyu'ya:na God an haydoshna: de'ona. Le'na' ts'ina:washkya,

‘Imashde kwa' do' ho'i ayna'shukwa. Imashde kwa' do' a:wo:yeshe:shukwa. Imashde kwa' do' kwa'hoł hanłishukwa. Imashde kwa' do' a:ho' a:dekkwin yosek'eshhukwa. Imashde kwa' do' yosek'ena' kwa'hoł iyoshukwa. Imashde do' yam tsitda dap yam datch ayyułashhik'yanna.'"

Jesus lesna' ambekya. 20Jesus ambenap, łashhik le'anikwekkya, "A:ts'ina yanikk'e:nona. I:namiłe, dem ho' aktsek ts'anande isha'małt luk haydoshna: demł-akkya de'chi ho' ho'i deya'kya." 21Akkya Jesus luk łashhik'on unan, hish ichem'adikya. Akkya le'anikwekkya, "Dobinde deyan'ona kwa' dem do' lesnuna'ma. Łu:'u, yam kwa'hoł illona halisoshe. Halisonan, yam do' hewe' a:deywuko'li'ona' ya'du. Lesnan, emma kwa'hoł a:dehyona God an i:yama łuwallannan[40] do' iilik'yanna. La:ł k'yałem a:nan, hom an wokkwin yakshu." 22Jesus lesna' ambenap akkya, luk łashhik li:kunona hish ko'inadinan, tse'madinan, andehwa:kya, akkyap hish ko'mash ko'na yam illona' kwa' halisona'man iyahkya.

23Akkya Jesus duna:wallunan, yam wokkwin le'a:wanikwekkya, "Hish denik'yanna, chuhoł hish li:kun de'ona God an mossudun dekkwin kwadonakya." 24Jesus an wokkwin ko'hoł beyekkowa' ihadiya:nan, hish a:wandekk'wa'madikya. Lesnapde Jesus da: la:ł a:wambenan, "Hom chawe! God an imossudun dekkwin kwadonakya hish deni. 25E:t simin[41] 'an a'an kwadonakya hish k'yamo:kwe andenapde, lesnapde God an imossudun dekkwin kwadonakya łashhik li:kun de'on hish ayyadona' andeni." 26Jesus leskwap, an wokkwin hish lalekk'yankwin a:yuchi'adikya. Akkya le'dikwanan, "Lessap akkya, chuwap ma' la:ł aniłanna? Kwa' dens chuhoł aniłishukwa." 27Lesnapde Jesus a:wandunadik'yanan, le'a:wanikwekkya, "Kwa' a:ho'i yamande i:yaniłik'yanapshukwa. God samma lesnunna. E:de, kwa'hoł demła lewunakya God an iho:de."

28Les a:na', Peter benan kwayik'yanan, "Duna! Hish hon yam kwa'hoł demł illona' a:yaknahnan, dom hon illap a:walluy'a." 29La:ł Jesus ambenan, "Dom ho' lił ambene, kwa' chuwan hoł hish yam k'yakwe:, yam a:suwe, yam a:wikina, yam a:tsitda, yam a:datchu, yam chawe', yam deyachina:we hom an tse'makwinn akkya da: la:ł benan k'oksh an tse'makwinn akkya kwa' a:yaknahna:wamme'kya. 30Chuwan hoł lesnunnuwap, dapnimt asi asdemła'ma[42] ayyadona' God uhsona' k'yakwe:, dap a:suwe, dap a:wikina, dap a:tsitda, dap chawe', dap deyachina:we uhsona' yuna:k'yanna. Ma' etden chuhoł yu'deshladik'ya: illapde, la:ł a:nankwin isha'małt uhson an binnan ho'ik'yanna. 31Lesnapde emmona lił dek'ohannakwin a:wehkwi'kowa', God an imossudun dekkwin de'chip, a:yaluk'yanna. La:ł da:chish a:yalu'kona, isk'on a:wehkwik'yanna."

Ha'ik'yana:na' Jesus yam aynana'dunona dekkwin yandepbekkya.

32Jesus yam wokkwin a:willi' ona'kowa Jerusalem-kwin a:wa:na', Jesus a:wan ehkw a:kya. La:ł an wokkwin hish a:yuchi'adikya. La: ł da: chuwan hoł daban din a:nona i:deshlankya. Jesus yam asdemłan kwili wokkwin a:de'ona' da: woslihnan, yadinekkya ko'hoł yam alleyadidunona. 33Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Ihadiya:wa. Hon Jerusalem-kwin a:wa:ne. A:ho' a:wan El Ehk'ona udenak'yanna. Jews a:wan deywus a:mossona dap a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe a:dekkwin udenak'yanna. Akkya luknok'on aynana'dunona' dekkwin i:yanhe:doshna:wa. I:yanhe:doshnapkya de'an, la:ł Gentile-kwe a:dekkwin aynanapdunon akkya udena:wa. 34Luknok'on domt ayyammo'aye:nan, da: anchukk'oshle:nan, k'yapnan, aynana:wa. Etden aynana:wapde, ha'i dewa:kya de'an, ik'wałt ho'i yonan, bilakunna."

James dap John hoł dehwan dehya a:ch andeshemakya.

35Jesus lesa:wanikwekkya de'an, James dap John, Zebedee an a:tsawak a:chi, Jesus inkwin iynan, a:chi le'anikwekkya, "A:ts'ina yanikk'e:nona. Hon lił dens kwa'hoł dom hon andekkunahap, ho'n an do' lesnunna." 36Akky isk'on Jesus a:chi-ya' ayyała'kya, "Kwap do'n an ho' ko' lewunna?" 37La:ł a:ch ansewahk'ekkya, "Do' imossunan, ho'na' dehwa dehyan do' uts'inna. Kwa'dik hoł ho'na dom an idokkwan'emkwin i:mup, da: doba weshikk'yan'emkwin i:munna." 38"Kwa' don yam kwa'hoł yałe:nona ayyu'ya:namme." Jesus a:chi-ya' lesanikwekkya. "Ko'lehoł ho' yu'deshladik'yatdunona, lesna'dik don-sh yayyu'anikdo' yu'deshladik'yanna? Ko'lehoł ho' dududun'ona, lesna'dik don-sh yayyu'anikdo' dudunna? Da: ko'lehoł ho' k'oshona'dunona, lesna'dik don-sh yayyu'ankdo' k'oshonak'yanna?" 39Lesna' Jesus a:chi-ya' ayyałap, a:ch ansewahk'ekkya, "Ma' leha'ba, hon lesnunna." La:ł Jesus a:chi-ya' le'anikwekkya, "I:namiłde ko'lehoł ho' yu'deshladik'yatdunona', lesna'dik hi:nina' don yu'deshladik'yanna. Da: sa'l-akkya ho' dududunona, lesna'dik don akkya dudunna. La:ł da: ko'lehoł ho' k'oshona'dunona', lesna'dik don k'oshonak'yanna. 40Lesnapde dehwa dehyan uknakya kwa' God hom uhsona' haydoshnan uknamkya. God uhsona' samma lesnunakya haydoshnan illi. Akkya chuhoł hom an idokkwan'emkwin dap weshikk'yan'emkwin imokya kwa' ho' lesna' anhe:doshhukwa. God uhsona' dehwan yam a:ho' a:wan yelede'ukya. Uhson a:wa."

41Ham asdemłanona Jesus an wokkwin a:de'ona ihadiya:nan, James dap John a:chi-ya' anabenapkya. 42Akkya Jesus yam inkwin ishemanan, le'a:wanikwekkya, "Don ayyu'ya:naba, chuwan hoł e:t a:ho' a:wan a:mossinde, yam'ona de'ch i:tse'manan, yam a:ho' a:wan denikk'e:na:we. La:ł lesna'dik a:wan a:wehkwi' a:ho' a:de'ona a:mossiye. 43Lesnapde kwa' don lesn a:ho' a:deya'shukwa. Chuhoł hish don ya:dona' ho'i dek'yan iyahnan, lukk'on do'n a:wan i:kwa:nik'ena:kwe dek'yanna. 44La:ł chuhoł a:wehkwik'yan iyahnan, uhsona' demł a:ho' a:wan wo'le dek'yanna. 45Da:chish a:ho' a:wan El Ehk'ona kwa' a:ho'i wowe ashnaky akkya iynamkya. A:ho' isatdunaky akkya iykya. Yam dek'ohanna yaknan, a:ho'i ko'di: leye:na:wap, a:ho' a:waniłidunon akkya ashekya."

Jesus duna: k'usnona' elekk'ekkya.

46Jesus lesa:wanikwekkya de'an, Jericho-kwin a:wiykya. Akky isk'on Jericho-'an ukkwayinan, yam wokkwin dap la:ł em a:ho' a:willi' ukkwayikya. Ukkwayip, Ba:dimeyas, duna: k'usnona ona: bi'yalan kwa'hoł shema: bowa'kya. Lukk'on Timeyas an tsawak'i deya'kya. 47Jesus, Nazareth-kwin de'ona iyanona yu'ya:nan, Ba:dimeyas we'atchonan, le'kwekkya, "Jesus, do' David ihdok'yakkowa' la:ł an cha'le. Dishhomaha! Hom anko'hadi!" 48Em a:ho' anhadiya:nan, ayyudennapkya. Delokk'yana'dunona hakk'yanapkya. Lesnapde hish la:ł ashe: we'atchokkya, "Do' David ihdok'yakkowa' la:ł an cha'le! Dishhomaha! Hom anko'hadi!" 49Akkya Jesus ye:la:nan, a:wambekya, "Duna: k'usnona' shemana:we." Akkya a:ho'i duna: k'usnona' shemanan, le'andikwekkya, "Tse'mak ik'okshu. Elemaku. Jesus dom sheme:'a." 50Akkya łashhik yam le:wan le' a'unan, hish k'yahaya' elemaknan, Jesus inkwin iykya. 51La:ł Jesus le'anikwekkya, "Kwap dom an ho' ko' lewunna?" Leskwap, duna: k'usnona ansewahk'ekkya, "Mossona, hom do' duna: elekk'ya." 52Akky isk'on Jesus ambenan, "E:, dom ho' elekk'yanna. Łu:'u. Do' yam iłdemanon akkya do' yele'kya." Akky isdona' ik'wałt eledokna' dunadinan, Jesus-ya' dabann a:kya.

A:ho'i Jesus-ya' łanenapkya.

11 1A:ho'i Jerusalem-kwin lotdek'yana:wan, kela łuwalla: ts'an'an a:de'chikya. Bethany-kwin dap Bethpage-kwin le'deshhina. Lił łuwalla: ts'an'an a:bikwayinan, debok'yałannan a:de'chikya. Isk'on em olive datda: łuwaye. Akkya debok'yałan "olive" le'deshhina. Isk'on a:de'chinan, Jesus kwilimon a:ch an wokkwin de'ona hoł łuwallakwin a:chi-ya' a:k'yakkya. 2A:chi-ya' a:k'yanan, le'anikwekkya, "Łu'no. Layk'yan hok łuwallakwin don iwa'hinna. Don isk'on de'chinan, meshok'o ts'ana' do'nin-akkya bo'ona' don unak'yanna. Kwa' kya:ki chuhoł lukk'on immiyałdo:na'ma. Uhsona' don bowahnan, k'yałem hom an ill iyanna. 3Chuhoł do'na ayyałep, 'Kop leyap don le'na' de'u?' don ansewahk'yanan, 'Mosson andeshema. Dom ko:wi dela:'ap ik'wałt iyk'yanna.'" 4Jesus a:chi-ya' lesanikwap, a:ch andehwa:kya. A:chi łuwallakwin de'chinan, meshok'o ts'ana awakya. Meshok'o ts'ana onan k'yapba bi'yalande hoł awe:nakwin do'nin-akkya bowaye. Isk'on a:ch awanan, a:chi bowahkya. 5A:chi bowahhap, ham a:ho' lotdekkowa k'yakwenibona a:chi-ya' le'andikwekkya, "Kop leyap don meshok'o ts'ana bowahha?" 6Lesdikwap, ko'hoł leya' Jesus a:chi-ya' anhe:doshkowa' lesna'dik a:chi yadinekkya. A:chi yadinep, isk'on k'yakwenibona kwa' a:chi ayyudenna:wamme'kya. 7A:chi Jesus inkwin meshok'o ts'ana ill iyap, a:ho'i ile:washnan, meshok'o ts'anon an mass'an wołłunapkya. Wołłunapkyadap, Jesus meshok'o ts'anan immiyałdo:kya. 8Immiyałdop, ko'mash ko'n a:ho'i ile:washnan, ona'kona Jesus a:dun deya'kona le:wa:w-akkya demła bewenapkya. La:ł hame' a:ho'i datda: yatchishnan, hayachi: wopbonap, a:witdełnan, ona'kowa wo'yo:napkya. 9Chuwan hoł hame' kel a:wa:kona' dap la:ł an a:yal'ona we'atchonapkya, "Hish do' ho'i dehyona! Do' God an shi'in-akky iya! Dom hon łanena:we! 10Ho'n a:wan łashhina David ko'na mossi'kowa' lesna'dik imossudu. Si! Hon God I'yamakwin De'ona'[43] łanenapshe!"

11Lesna' deyadip, Jesus Jerusalem-kwin de'chikya. Isk'on de'chinan, deywusukk'yanakya k'yak'wan kwadokya. Kwadonan, duna:wolohkya. Dela:'anon akkya, yam wokkwin a:willi' kwayinan Bethany-kwin ik'wałt a:wa:kya.

Jesus fig datdan ko'anikwekkya.

12Dewap Bethany-kwin a:wiyap, Jesus oshedikya. 13Oshedinan, duna:wolohnan, fig datdan hayachipba el'on una'kya. Tse'mas, honk'wat mobiya: akna wołayaye. Lesnapde datdan elakwin de'chinan, dunadip, kwa' kwa'hoł mobiyamme'kya. Domt hayachi: de'chi. Kwa' dem hoł mobiya akdun dekkwin de'china'ma. 14Kwa' mobiyammep akkya, Jesus datdan ko'anikwekkya, "Kwa' kya:ki chuhoł dom mobiyahshukwa." Le'kwap, an wokkwin a:de'ona ko'hoł Jesus ikwekkona' ihadiya:kya.

Jesus animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan kwadokya.

15Lesna' deyadip, Jerusalem-kwin a:de'chikya. Jews a:wan animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan kwadop, kwa'hoł halisona:kwe dap wo:dishna:kwe haliso: upbo'kya. Akkya Jesus kwiho kwayik'yakkya. Da: la:ł hewiyadełk'ena:kwe[44] a:wan łebowa: dap nishabak halisona:kwe a:wan łebaya: a:wits'ipbo'liyashk'ekkya. 16La:ł a:ho' animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan dewe' wopbonap a:bikwayip, Jesus yayyudenkya. 17Akkya Jesus a:ho'i yanikk'yanan, le'kwekkya, "Le'na' ts'ina: ya:naye,

'Luk hom k'yakwenne deywusukk'yanakya de'chi k'yakwenne. Lesdik leya' a:ho'i demł a:wan deywusukk'yanakya k'yakwenne.'

Lesnapde, do'n a:wan tse'makwinn akkya, kwa:n hanlina:kwe a:wan ik'olonakya a'loshdan ikna' don ashnapkya."

18Jews a:wan deywus a:mossona dap a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe ko'hoł Jesus ikwekkowa ihadiya:nan, ko'lehoł yam Jesus-ya' aynanapdunona' ałmoła:napkya. Lesnapde, ko'hoł Jesus yanikk'ekkowa' dekkwin a:ho' a:yuchi'adip akkya, lukno Jesus-ya' atdadinapkya. 19Sunhap, Jesus dap an wokkwin lił łuwallakwin ukkwayinan, Bathany-kwin ik'wałt a:wa:kya.

Ko'hoł fig datdan alleyadikow-akkya Jesus yam wokkwin a:de'ona yanikk'ekkya.

20Itchidena' shamle ona'kow a:wallunan, fig datdan hayachipba ela'kona' unadik'yanapkya. E:t hayachipba deya'kowa demła k'uskya. An łakwimo:kwin de'china demła k'uskya. 21Ko'hoł Jesus datdan anikwekkowa' Peter anawanan, Jesus-ya' le'anikwekkya, "Mossona! Dunadi! Fig datdan do' ashedunona ko'anikwekkowa hiyawłushna' k'uskya." 22Akkya Jesus yam wokkwin le'a:wanikwanan, "Don yam Datchu God hiyawłushna' aniłdemana:wa. 23Luk do'na ho' moł a:wambene, chuhoł God aniłdemanona luk yalan anhe:doshnan, 'Do' elemaknan, lił ałdi łanakwin yamande do' biyah kwadodu' le'kwap, an lesde leyadinna. Kwa' do' iłdemana'man tse'mammap, dom an lesde leyadinna. 24La:ł da: i:namiłde dens kwa'hoł do' andeshemanan, do' hish hiyawłushna' iłdemana' deywusukk'yanan, uhsi'de do' illik'yanna. 25Do' kya:ki' deywusukk'ya: elap, dom chuhoł bochan de'ukyadapde, do' an le' wo:dunan, uhsona' do' dommi'anna. Do' lesnunnuwap, lesna'dik God I:yamakwin De'ona kwa'hoł do' ko'di: leyekkowa le' dom an wo:dunan, uhsona' dommi'anna. 26Dahchat kwa' do' uhsona' le 'an wo:duna'map, lesna'dik kwa'hoł do' ko'di leyekkowa kwa' God I:yamakwin De'ona dom an le' wo:dushukwa. Kwa' hish uhsona' dommiyoshukwa."

Kop leya' Jesus yayyu'anikdo' halisona:kwe ukkwayik'yakkya?

27Jesus lesa:wanikwekkya de'an, ik'wałt Jerusalem-kwin de'chinan, Jesus animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan iduloshokkya. Isk'on iduloshop, Jews a:wan deywus a:mossona da: a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe, dap la:ł a:wan ayyułashhin a:ho'i Jesus inkwin a:wiykya. 28Inkwin a:wiynan, le'andikwekkya, "Do' halisona:kwe ukkwayik'yanan, chuwayap an tse'makwinn akkya do' lesna' de'ukya? Chuwap dom le'nun hakk'ekkya?" 29Akkya Jesus yansewahk'ekkya, "Do'na ho' kwa'hoł yandekkunahanna. Hom don ansewahk'yana:wa. Hom don ansewahk'yana:wap, la:ł do'na ho' yadinenna, chuwayap hoł an tse'makwinn akkya de'ona yam ko' leye:nona. 30John a:ho'i wok'oshonan, ma'-sh God an haydoshnann-akkya lesnukya? Habish chuhoł łashhik an haydoshnann-akkya'-shi?" 31Akkya i:yashhu'wapkya, "God an haydoshnann-akkya hon le'dikwap, ho'na yayyałanna, 'Kop le'ap kwa' don John-ya' aniłdemana:wamme'kya?' 32Habish hon-sh chuhoł łashhik an haydoshnann-akkya le'dikwanna?" Lesnapde kwa' lesdikwanna'man diha. John hish hiyawłushna' God an beye:na:kwe a:ho' andepbekkow akkya, le'dikwan i:deshlankya. 33Akkya Jesus-ya' ansewashk'yanan, "Kwa' hon ko'hoł dikwatdunona ayyu'ya:na:wamme." Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Da: lesna'dik kwa' den do'na' ho' yadineshhukwa, chuwayap an tse'makwinn akkya yam lesne:nona."

Chuwa łashhik u:wa ławe' dinekkowa dap an deyatchinan yubatchi:kwe.

12 1Jesus delapna: yam Datchu God an bena: a:ho' a:wambekya. A:wambenan, "Chuwa łashhik u:wa ławe' dinenan, la:ł apbiłan idullapk'ekkya. Da: la:ł u:wa mowe' a:k'yahkwishnakya k'ya:bikwayinakya hek'on ashkya. Yam deyatchinakwin yubatchik akkya dałbon'an hambon aweklan ko:wi' k'eyado' animukya. Hambon animunan, ko:wi' imobiyak'yanona' i:bachinan, innan ashna' i:kwa:nik'ena:kwe deyatchinan yubatch ihakk'ekkya. Deyatchinan yubatch ihakk'yanan, hołomashi łuwallakwin chims a:kya. 2U:wa mobiya: a:wakwennankwin de'chikya. Yam doba i:kwa:nik'ena:kwe' yam deyatchinan yubatchi:kwe' dinakwin a:k'yakkya. A:k'yanan, u:wa mowe' wopbon iydunon anhe:doshkya. 3Isk'on an i:kwa:nik'ena:kwe' de'chip, yubatchi:kwe' dinona aynanan, ko'di allewunapkya. Lesnan, kwa' u:wa mowe' a:wukna:wammen, ik'wałt yam mosson inkwin a:k'yanapkya. 4Akkya mossona dop i:kwa:nik'ena:kwe' a:k'yakkya. Uhsona' deyatchinakwin de'chip, yubatchi:kwe oshok yakdoshnan, hish andehadiyahk'yanapkya. 5La:ł da: mossona ha'ik'yanna:na' dop i:kwa:nik'ena:kwe yubatchi:kwe' dinakwin a:k'yakkya. Uhson isk'on de'chip, hish luk-ya' okk'yanakwin aynenapkya. Da: la:ł mosson emmon a:wa:k'yap, lukno lesna' de'chi a:ho' a:wande'ena: a:wiykya. Hame' dom ko'di a:wallewunan, dap la:ł hame' hish hiyawłushna' a:wokk'yanakwin łade:napkya. 6Dem ałna't dobinde mosson 'an tsawak uhsona' hish ichem'anona' dem etchiye. Akkya lesna' mosson itse'makunan, le'kwekkya, 'I:namiłde hom an tsawak'on ayyułashhik'yana:wa.' Mossona le'kwanan, yam tsawak a:k'yakkya. 7Lesnapde an yubatchi:kwe le'i:yandikwekkya, 'Lukkya yam datch an kwa'hoł illi'dunona. Si'ana! Hon hish okk'yanakwin aynanapshe! Akkya ho'n a:wan luk deyatchinan demła yo'anna.' 8Akkya tsawak ist dinakwin de'chip, yadenaknan, da: okk'yanakwin aynenapkya. Aynanan, da: la:ł ideh kwayik'yanapkya."

9Jesus lesa:wanikwanan, a:ho'i yandekkunahkya, "Kop ma' hish deyatchinan mossona lukno-ya' a:wallewunna? Yam deyatchinan iynan, yam yubatchi:kwe demła hish okk'yanakwin łaknan, chim da: la:ł yubatchi:kwe a:chimon a:washanna." 10Jesus a:wandelap'en, yandekkunahkya, "Kwa'-sh don luk ts'ina: a:beyenamkya? Le'na' ts'ina: ya:naye,

'Hish uhsi't a'le he'ena:kwe le' a'unapkowa, hish he'dahnan a'le' dehya yokya. 11Le'na' Mossona God de'ukya. Kwa'hoł Mossona God lewukowa' hon detdunap, hish ayyuchi'ana!"

12Jesus lesa:wanikwap, Jews a:wan deywus a:mossona luk delapna: bena: a:dekkwin a:wandepben beyekkowa' ayyu'ya:napkya. Akkya deywus a:mossona Jesus-ya' yadena:we' diyahkya. E:t yadena:we' diyahnan, lesnapde hish em a:ho'i habonon akkya i:deshlanan, kwa' yadena:wamme' andehwa:napkya.

Hon-sh Romans a:wan Ley an innan ashna:wa?

13Hame' Pharisee-kwe dap hame' Herod an wokkwin a:de'ona Jesus inkwin a:wa:k'yana'kya. Akkya inkwin a:de'chinan, Jesus-ya' ahk'yanawe' diyahnan akkya uhson i:tse'makkya. 14Lesn i:tse'manan, le'andikwekkya, "Hon ayyu'ya:naba, do' moła' a:ts'ina yanikk'e:nona. E:t chuhoł łashhik kwa'hoł annan mossapde, kwa' dom ko'hoł le'amme. Dens chuwan hoł a:ho'i do' hi:nina' a:wayyułashhikk'e:'a. Da: la:ł God an haydoshna: de'ona elleyanishhi' do' yanikk'e:'a. Kwa' Caesar Jew de'ammapde, hon-sh Ley Caesar 'an innan ashna:wa? Habish holo'-shi?" "Immashde-sh hon innan ashna:wa? Habish holo'-shi? Le'dikwanan, domt yadena:we' diyahnan akkya, hish yam bena:w-akkya anik'oshna:wap, Jesus ayyu'ya:na'kya. Akkya Jesus le'a:wanikwekkya, "Kop leyap hom don benan bochakwin ukna:we' diha? Hom an hek'ohanna' łe' iya. A:ma ho' una'du." 16Akkya chuhoł hek'ohanna' łe' iykya. Jesus yandekkunahnan, "Chuwayap banidan batchiye? Da: chuwayap an benan he'lannan ts'inaba?" La:ł ansewahk'yanapkya, "Caesar a:ni." 17Akkya Jesus a:wambenan, "Kwa'hoł Caesar an deya'dunona' don ukna:wa. La:ł da: lesna'dik kwa'hoł God an deya'dunona' don God a:wukna:wa." Jesus lesa:wanikwap, hish ashe: i:tse'manan, ayyuchi'adinapkya.

Sadducee-kwe ik'wałt ho'i yonakya dekkwin Jesus-ya' ayyałapkya.

18Hame' Sadducee-kwe Jesus inkwin a:wiykya. Lukno Sadducee-kwe "Kwa' chuhoł ik'wałt ho'i yoshukwa" le'dikwe:nona. La:ł luknok'on kwa'hoł Jesus-ya' ayyałapkya. 19"Ho'n a:wan yanikk'e:nona. Kya:koł ino:de Moses ho'na yanhe:doshnan, le'na' tsina: ya:k'yakkya,

'Honk'wat łashhik an bap hoł ashenan, yam o:y andehwa'up, lesnapde kwa' chawillammap, uhsona łashhik yam bap ashekow an o:yona' yillunna. Yillunan, yam bap an shi'in-akkyade a:chi chawillik'yanna.'

Lesna' Moses ho'na' yanhe:doshkya." 20Le'dikwanan, "La:ł emat chuwa łashhik dobalekk'ya a:suwe illi'kya. La:ł ehk'ona kel o:yillukya. Lesnapde kwa' chawillamme' ashekya. 21La:ł isnok'on a:wan a:nona yam baba deya'kow an o:yona' yillukya. Yillunande, da: kwa' chawillamme' ashekya. Da: a:wan ha'ik'yanna:n a:nona lesna' de'ukya. 22Akkya le:wi' kwilelekk'yanona kwa' chawillamme' yashekya. Yashekyadap, lesdik lewunap, da: a:wan o:ye ashekya. 23Honk'wat ik'wałt a:wiho'idip, chuwadikkyap an o:ye dek'yanna, akkyap kwilelekk'yanona illapkya?"

24Jesus yansewahk'yanan, "Kwa' hish don God an bena: dahchat ko:wi' hoł ts'ummenan illona don ayyu'ya:na:wamme. Lesna' de'on akkya kwa' don yam ko'hoł dikwe:nona ayyu'ya:na:wamme. 25Akkyap demła: yashe'ende, a:bilakup, kwa' la:ł iwillapshukwa. Akkyap a:ho' a:ladaba i:yamakwin a:de'on ikna' a:dek'yanna." 26La:ł Jesus le'a:wanikwekkya, "Ho' ayyu'ya:na ko'hoł don dikwe:nona. Kwa'-sh don ko'hoł God Moses-ya' ambeyekkowa ayyu'ya:na:wamme? God Moses-ya' łatdakwin le'anikwekkya, 'Ho' Abraham an God deyan, ho' Isaac an God deyan, da: ho' Jacob an God.' 27Etden lukno yashekyadapde, a:wan binna: dem a:ho'i. Akkya i:namiłt a:wiho'idinna."

God an animosihna' haydoshnan de'ona.

28Jesus lesa:wanikwap, chuwa łashhik Jews a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe de'ona iwollena: dinakwin de'chikya. Sadducee-kwe iwollena:wap, yanhadiya:kya. Ko'hoł Sadducee-kwe ayyałap, Jesus elleyanishhi' yansewahk'yap, luk haydoshna: yanikk'ena:kwe anhadiya:kya. Akkya Jesus-ya' ayyała'kya, "Le:wi' demł haydoshna: a:wan kwa'dikkyap hish animosihnaye?" 29Akkya Jesus ansewahk'yanan, "Luk haydoshnan hish animosihnaye. God Israel an a:de'ona le'na' yanhe:doshkya.

'Yu'hadiyahk'yana:we! Le:wi' demła Jews a:de'ona! Lukk'on hon Mossona le'andikwe:nona' lukk'on samma ho'n A:wona:w Illona God. 30Ko:wi' demła yam ho'i de'ona don yam Mossona God ichemana:wa. Mossona God dekkwin de'chi do'n a:wan tsemakwi: dek'yanna. Dap la:ł yam ts'ummenan demł illon-akkya don God an i:kwa:nik'ena:wa.'

31La:ł Jesus le'kwanan, "Da:chish haydoshnan kwilik'yanna:na' de'ona,

'Ko:wi' hoł don i:wichemana:wannan hi:nina', lesna'dik don yam i:yanikina: demł a:wichemana:wa.'

Kwa' la:ł hame' haydoshna: luk kwil haydoshna: a:chi ayyadona' de'amme." 32Jesus lesanikwap, akkya haydoshna: yanikk'ena:kwe lesanikwanan, "Hom yanikk'e:nona. Hish do' moła' beye:'a. I:namiłde den domt dobinde ho'n A:wona:w Illona God. Kwa' la:ł chuhoł isk'on de'amme. 33Da: e:t kwa'hoł wowe' a:chapchełk'ya: uhson akkya God andeywusukk'yanan, da: kwa'hoł God dekkwin a:wuts'ip, e:t lukno haydoshna: a:k'okshapde, haydoshnan do' andepbekkowa hish ayyadona' uhsona' k'okshi. Ko:wi' demła yam ho'i de'ona hon yam Mossona God ichemana:wap, la:ł uhsona' dekkwin de'chi ho'n a:wan tsemakwi: dek'yannuwap, dap la:ł yam ts'ummenan demł illon-akkya hon God an i:kwa:nik'ena:wap, hish k'okshi. La:ł da:chish i:wichemana:wannan hi:nina' yam i:yanikina:we demła lesna'dik a:wichemana:wap, hish da: k'okshi. Hish luk haydoshna: a:chi lalekk'yankwin k'okshi." 34Luk haydoshna: yanikk'ena:kwe tse'mak anikwa' ansewahk'yap, Jesus yu'ya:nan, le'anikwekkya, "Ełt God dom an mossudun dekkwin de'chikya. Ełt do' God an ho'i yokya." Jesus luk lesanikwekkya de'an, kwa' la:ł chuhoł yayyu'anikdo' kwa'hoł Jesus-ya' ayyałe:namkya.

Chuwap Christ de'ona?

35Jesus Jews a:wan animosihna' deywusukk'yanakya k'yakkwin luk bena: a:ho'i yanikk'ekkya. Yanikk'yanan, "Kop le'ap haydoshna: yanikk'ena:kwe a:benan, 'Christ David an ihdohk'yakkowa cha'le'? I:namiłde Christ uhsona yado:na' ho'i de'ona. 36David deyande God an Binnan Deywus an tse'makwinn akkya leskwekkya, 'Mossona God hom an Mossona-ya' le'anikwekkya, "Lił hom an dehwa dehyan ambach i:mu, dem dom an a:wina:kwe' ho' ihanukwapba."' 37David deyande Christ-ya' Mossona lesanikwekkya. E:t Christ David-annankwin ihdohk'yadapde, lesnapde Christ David an mossiye." Jesus leskwap, a:ho'i habonona k'ettsanish ayyu'hadiyahk'yanapkya.

Haydoshna: yanikk'ena:kwe dekkwin don yayyubatchi:wa.

38A:ho'i yanikk'yanan, Jesus le'a:wanikwekkya, "Hame' haydoshna: yanikk'ena:kwe hish kwanłeya: a:dashana a:wulli: elu: illaba. La:ł lukno kwa'hoł i:yanhalisonak'yana'kowa a:walluynan, a:ho' a:wayyułashhik'yanapdunona de'chi i:tse'manan a:walluy'a. Lukno a:dekkwin don yayyubatchi:wa. 39Luknok'on deywusukk'yanakya k'yakwe:wa'kowa ukkwadełnan, dap łana' dewana'kowa a:weletchonan, a:wunadina'dunon a:deya'kowa de'chi idinaba: i:tse'ma. 40Hame' haydoshna: yanikk'ena:kwe a:wokyattsik a:wan a:łashhik yashekowa' yayyosek'enan, a:wan k'yakwe: iyoyna:we. Domt a:ho' a:wunapdunon akkya, hish delana:na' deywusukk'ya: łuwak'e:'a. Lesn a:wa:nap akkya, lukno-ya' hish ashe: ihadiya:k'yanna."

Chuw okyattsik samma k'yakona.

41Hepbokya łelon lotdehna' Jesus i:mukya. Jesus i:munan, a:ho' a:wuna'kya. A:ho'i łelonnan hewe' wopbunapkya. Em a:ho'i li:kun a:de'ona emma hewe' wopbunapkya. 42La:ł da: chuw okyattsik an oyemsh ashekyadap samma k'yakona deywuko'liyande, dom kwili he'shilowa de'chi wopbukya. 43Jesus unan, yam wokkwin yam inkwin ihabok'yanan, le'a:wanikwekkya, "Elleyanishhi' do'na ho' a:wambene, etden luk chuw okyattsik samma k'yakona deywuko'liyande, lesnapde ko:wi' hoł li:ku a:de'ona wopbunapkow-annan ayyadona' wopbukya. 44Ma' leha'ba, isk'yan hame' yam ko'mash ko'n illabon akkya emma wopbunapkya. Lesnapde luk okyattsik ko:wi' hoł yam demł illi'kowa da: demła wopbukya. Dom less illi'kya, yam akkya kwa'hoł ido:w wo:dihdunona." Jesus lesa:wanikwekkya.

Jews a:wan animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwen imik'yanak'yanna.

13 1Jesus Jews a:wan animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan kwayip, chuhoł an wokkwin de'ona ayyuchi'adinan, le'anikwekkya, "Yanikk'e:nona! Dunadi! Lił hish awe' dap k'yakwe: a:łana!"2Akkya Jesus ambenan, "Do' luk k'yakwe: a:łan a:wunaye. Ko:wi' hoł awe' ihabok'yana'kowa demł imik'yanak'yanna. Kwa' ko:wi' he'in ts'ana'dapde yetchi'shukwa."

Kwa'hoł Jesus an a:ho'i a:walleyadidunona.

3Jesus leskwanan, debok'yałan "Olive" le'deshhinakwin a:nan, isk'on i:mukya. Luk debok'yałan animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwennan iwa'hipba. Jesus debok'yałan bowayal'ap, Peter dap James dap John, dap la:ł Andrew kwa'hoł a:sam andekkunashnapkya. 4Le'andikwanan, "Ho'na yadine, kya:kip luk do' beyekkowa lesnadinna? La:ł kwap ma' yu'he:donan-akkya hon ayyu'ya:na:wa?"

5Akkya Jesus yansewahk'yanan, "Don yayyubatchi:wa. Honk'wat chuhoł do'na yayyosek'enan, onan bochakwin do'na' ukkwadok'yanna. 6Hish em a:ho' hom an shi'in-akkya yashna' a:witdelanna. A:witdełnan, yosek'ena' le'dikwanna, 'Ho' a:ho'i demł a:wan El Ehk'ona.' Akkya em a:ho'i' yayyosek'enak'yanna. 7Etden i:łakna: bena: don ihadiya:wapde, la:ł da: i:łakna: bena: elan'apde, eł don i:wik'ya'shidik'yana:wamme'du. Akkyap immashde luk lesnadinna. Lesnapde bakłokwin de'chi'dunona kwa' luk yu'he:donan de'amme. 8Ham ulohna: i:łakna:wa. Hołn ulohna'kowa annukwayilenna, da: deloshedinna. Lesnapde luk chinna:kwe' yu'deshladidunona dek'yanna.

9Akkya don yayyubatchi:wa. A:ho'i do'na' yan'uła' dinakwin do'n a:willin din eletchonna. Jews a:wan deywusukk'yanakya k'yakwe:wa'kowa do'na wokk'yapnak'yanna. Hom an tse'makwinn akkya da:bu:bu dap ulohna: a:mosson a:dekkwin do'na a:wudena:wa. Do'n a:wudenan, hom don andepbetdunon akkya do'n a:bepkwishnak'yanna. 10Lesnapde kwa' dem lesnadina'man, wan le: ulohnan demłannan God an bena: k'okshi a:ho' ihadiya:wanna. 11E:t a:ho'i do'n a:wiyadena:wapde, do'n a:wambewopde, eł don yam ko'hoł dikwetdunona i:tse'manamdu. Lesnadinnuwap, bena: do'na' God ya'kowa' uhsona' don a:beyenna. Kwa' don yam bena: a:beyeshukwa. God an Binnan Deywus an tse'makwinn akkya don a:beyenna. 12Isk'on a:baba yam a:suwe okk'yanakwin łakna'dunon akkya a:wudena:wa. Da: lesna'dik a:datchu yam a:ts'ana' okk'yanakwin łakna'dunon akkya a:wudena:wa. Dap la:ł a:ts'ana yam a:łashhina: a:dekkwin bena: boch a:beyenan, łakna'dunon akkya a:wudena:wa. 13Hom don a:ho' a:de'on akkya, demł a:ho'i do'n a:wayyuk'yałna:wa. Lesnapde chuhoł kya:ki' yam onan bałdokwin de'chip, dem yam God aniłdemanon illin le'kon tse'mak dełak'ona, uhsona' God aniłik'yanna."

Chuhoł hish ayyuk'yałnak'yanona ho'i bochona.

14"Ko:wi' hoł a:na' chuhoł hish ayyuk'yałnak'yanona ho'i bochona, kwa' an dehwan de'ammapde, lesnapde animosihna' deywusukk'yanakya k'yakkwin elak'yanna. Luk-ya'kon a:ho' unadik'yanan, chuhoł Judea-kwin an a:de'ona immashde le'hoł yala:kwin yudulak'yanna, akkyap hish lukk'on atdani." Jesus lesa:wanikwekkya. Chuwan hoł luk ts'ina: beye:nona immashde eledokna' yu'he:dunna. 15Da: la:ł Jesus le'a:wanikwekkya, "Chuhoł honk'wat yam deyal'an baniynande, kwa' yam kwa'hoł illona' wo:dihkyan k'yak'wan kwadoshukwa, akkyap heshhikyanon akkya. 16La:ł da: chuhoł yam deyatchinan i:kwa:nik'e:nona yam le:wan ahhan iyahnan, lesnapde kwa' ik'wałt yam k'yak'wan a:shukwa. 17Iyoh! A:wokyattsik a:wisanabona, wihats'ana: dem a:tsitsik'e:na:wona, akkyap luk a:wokyattsik yu'deshladik'yana:wa. 18Deywusukk'yana:we, akkya kwa' dehts'inannan lesnadishukwa. 19Isk'on haydokwin de'chip, hish ko'mash ko'na yu'deshladik'yana:wa. Ho'n a:wan Datchu God luk ulohnan ashkya de'an, kwa' kya:ki lesna' hoł a:ho'i yu'deshladik'yana:wamme'kya. Da: kwa' den la:ł a:ho'i lesna'de yu'deshladik'yanapshukwa. 20Honk'wat Mossona kwa' uhsona' yu'deshladina' dewa: konikk'yanamkyadap, kwa' dens chuhoł ho'i de'ona aniłishukwa'kya. Lesnapde a:ho'i God woslihna'kow a:wan tse'makwinn akkya God haydoshnan konikk'ekkya.

21"Chuhoł do'n a:wambenan, 'Dunadi! Lukkya' Christ a:ho' A:waniłik'yatdunona.'[45] Dahchat dop ho'i de'ona do'n a:wambenan, 'Dunadi! Uhs uhsona.' le'dikwapde, eł don beye:nona iłdemana:wamme'du. 22Akkya a:ho'i yosek'ena' Christ yashna:kwe a:dek'yanna. La:ł da: yosek'ena' God an bena:w-akkya alluynona yashna:kwe a:dek'yanna. Lukn a:wiynan, a:ho'i yayyosek'ena' hish emma kwa'hoł yu'he:dona: dap i:kwa:nina: ayyuchi'ana' ko:' leye:na:wa. Holon a:wan iho:dap, God an a:ho'i woslihna'kowa' onan bochakwin ukkwadok'yanapdunona' lukno yashna:kwe lesn i:tse'manna. 23Lesnapde don yayyubatchi:wa. Akkyap kwa' dem lesnadina'man, do'na ho' kwa'hoł luk yu'deshladidunona' demł i:yu'ya:k'yakkya.

A:ho' a:wan El Ehk'on an ik'wałt iydunona.

24"Uhsona' haydokwin de'chip, hish ashe: yu'deshladi:kwin de'an, yadokkya ik'widinna, da:chish ya'onan kwa' dek'ohadishhukwa. 25Da: moyachu: a'bo'yan kwiho:banna. La:ł da: a'bo'yan labak'yanak'yanna. 26Lesdik leyadip, isk'on a:ho' a:wan El Ehk'ona lona:wannan iyanna. Ho' lesn iynan, hish lalekk'yankwin ho' ts'ummenan illik'yanna. Dap la:ł ho' tso'yadinakya illin, andepbenishhi' ho' iyanna. 27Ho' yam deywus a:ho' a:ladaba lił ulohnakwin a:wiyk'yanna. Lukno a:wiynan, God an a:ho'i iwoslihna'kowa' habok'yana:wa. Le:wi' demła dahnakwin, le: ulohnan łanakwin, dens hoł łuwall'ap, God an a:ho'i woslihna'kowa' habok'yana:wa.

Ko'lehoł fig datdan yo'e:non akkya don yu'he:duna:wa.

28"Ko'hoł fig datdan alleyadin'on akkya don yu'he:duna:wa. Dem chim yachi: ishakyadap, da: hayachi: shyu'ap, olo'ikyanan de'chi'dunona don ayyu'ya:na:wa. 29Akkya luk lesnadidunona' don detdunan, lesna'dik don ayyu'ya:na:wa, ho' ik'wałt iydunona dekkwin hish lotdehna. 30Elleya do'na ho' a:wambene. Lukno a:ho'i la:k a:de'ona kwa' yasheshukwa, dem kwa'hoł do'na ho' yadinekkowa lesnadidunona dekkwin de'chipba. 31A'boyan dap luk ulohnan yałakwayipde, lesnapde kwa' dens kya:ki hom an bena: yałakwayishukwa.

Mosson an iydunona' dekkwin kwa' chuhoł ayyu'ya:namme.

32Haydokwin luk le'na' ko'hoł leyadidunona kwa' chuhoł ayyu'ya:namme. God an a:ho' a:ladaba i:yamakwin a:deyande, kwa' luk haydokwin ayyu'ya:na:wamme. E:t ho' God an Tsawak'i deyande, kwa' ho' haydokwin ayyu'ya:namme. Ho'n a:wan Datchu God samma ayyu'ya:na. 33Akkya don yayyubatchi' a:yuk'e'nihchipba, akkyap luk lesna' deyadidunona kwa' don ayyu'ya:na:wamme. 34Luk ko'hoł leyadidunona de'chip, le'na' dek'yanna. Emat chuhoł łashhik hoł a:n iyahnan, yam i:kwa:nik'ena:kwe kwa'hoł an yubatch ihakk'yanna. Kwa' dem yam k'yak'wan andehwa:na'man, kwa'hoł yam i:kwa:nik'e:nona' yanhe:doshanna. Yam awe:nan yubatchi:kwe yam ik'wałt iydunona' dekkwin ele yubatchitdunona' anhe:doshanna. 35Lesna'dik don yubatchi:wa, akkyap kwa' kya:ki' Mosson iydunona don ayyu'ya:na:wamme. Honk'wat sunhaba, dahchat dehłina idiwan ihaba, dahchat dek'ohadinnakwin, la:ł dahchat yadokwayikyadap, Mosson ik'wałt iyanna. 36Akkya don yutso'ya:na:wa, holon Mosson isdon iynan, do'na ya:dełna' a:wank'ohak'yanna. 37Kwa'hoł lesna do'na' ho' yadinekkowa, da: la:ł uhsona' ho' le:wi' demł a:ho' a:wambene, don yayyubatchi:wa!" Jesus yam wokkwin lesa:wanikwekkya.

Deywus a:mossona yam Jesus-ya' aynana'dunona i:tse'makkya.

14 1Hish kya:koł ino:de God an ho'i ladaba chuwan hoł a:wan k'yakwe:wa'kona yałdo:kow akkya uhsona' yadonnan Jews dewashle:napkya.[46] Uhsona' yadonnan dewashlenan, kwa' mots obinn:akkya mu'l onamkowa idona:wa. Dewashle:nakya yadon dem kwili dewa: de'chinna. Isk'on Jews a:wan deywus a:mossona ko'lehoł Jesus-ya' ik'olo' yadenan, okk'yanakwin aynana'dunona' i:tse'me:'a. 2Akkya le'i:yandikwekkya, "Dem lił a:ho'i dewashle:na' din'ap, kwa' son unaba'de Jesus-ya' yadenapshukwa, akkyap honk'wat a:ho' ikyadinan, ho'na' ko'hoł ko'a:wallewuna:wa" lesdikwekkya.

Chuw okyattsik ishana: dehyon-akkya Jesus an łunnin wopba'na'kowa.

3Jesus Bethany-'an immonan, Simon 'an k'yak'wan imo'kya. Luk Simon łunnin demł a'i:we weyakkya[47] illi'kowa. Jesus isk'on idona: bo'ap, chuhoł okyattsik a'walolon de'le k'ohann-akkya ishana: dehy a:bissona k'yap łe' iykya. Uhson ishana: "nard" le'andikwe:nona. Uhsona' k'yap łe' iynan, de'le' ałdihnan, Jesus an oshokk'wan ibo'kwihk'yakkya. 4Lesnapde ham a:ho' isk'on habonona anikyadinan, le'i:yandikwekkya, "Kop leyap domdi: luk ishana: a:dehya deshukwayi? 5Luk ishana: a:dehyona ha'ik'yan asi asdemłan[48] he'l-akkya hoł he'łan e:t halisonak'yannankya. Halisonan, da: deywuko'li'ona' hewe' yaknak'yannankya." Lesdikwanan, okyattsik'ona' inabenapkya. 6Lesnapde Jesus le'a:wanikwanan, "Le' andehwa:na:we! Kop leyap don lukk'on ambisakk'e:na:we? Luk ko'hoł hom an lewukowa' k'okshi. 7Hoł etch'amme a:deywuko'li'on elanaye. La:ł dens kya:ki' don kwa'hoł k'oksh a:deywuko'li'ona' a:wallewuna:we' diyahnan, do'n a:wan iho:de. Lesnapde kwa' ishałde'ma do'na ho' a:willi' deya'shukwa. Ko:wi' hoł an kwa'hoł iho:dona', demła lesnukya. E:t kwa' dem hom balonakya dekkwin de'china'map, lukk'on hom an łunnin ishana: a:dehyon-akkya wopba'na'kya. 9Elleya do'na ho a:wambene. Le:wi luk ulohnan łana' hoł etch'amme' God an bena: k'okshi andepbenap, ko'hoł luk okyattsik lewukowa a:ho'i yadinabanna. Kwa' dens kya:ki lukk'on a:ho'i detdommayoshukwa.

Judas ko'lehoł Jesus-ya' udetdunona' tse'makkya.

10Luk lesna deyadip, Judas Kerioth-kwin de'ona e:t Jesus an wokkwin akshona deyande, Jesus-ya' udetdunon akkya Jews a:wan deywus a:mossona' dinakwin a:kya. 11Isk'on de'chip, deywus a:mossona ko'hoł Judas leyen iyahnon ihadiya:nan, i:k'ettsadikya. La:ł yam hewe' a:wuknapdunon anhe:doshnapkya. Lesn anhe:doshna:wap, la:ł a:nankwin Judas ko'lehoł yam Jesus-ya' udetdunona' dehwan deshhukya.

Jesus yam wokkwin a:will idokya.

12Jews a:wan chinna:kwe' yadonnan dewa łanakwin de'chikya. Lukkya yadon de'chip, mu'le kwa' motsak'yannan i:ya'senamme'[49] idonak'yannuwapba. Hish kya:koł God an ho'i ladaba a:ho' a:wan k'yakwe:wa'kona yałdo:kow akkya, Jews cha'ts'ana aynanan, uhson akkya dewashle:na:wa. Dewashlenakya yadonnan Jesus an wokkwin ayyałapkya, "Dewashlenakya dekkwin yelekk'yanapdunon akkya hop hon a:wa:nuwa?" 13Akkya Jesus yam wokkwin kwilimon a:chi-ya' a:k'yanan, le'anikwekkya, "Łu'no łuwallakwi. Don isk'on de'chinan, łashhik de'1-akkya k'yap łe' a:nona don anikdohnan, don ill a:nuwa. 14La:ł hoł uhsona' łashhik k'yak'wan kwadop, isk'on don k'yakwen illona le'anikwanna, 'Ho'n a:wan yanikk'e:nona dom ayyałe:'a, "Ho'i ladaba k'yakwe:wa'kona yałdo:kowa dewashlenakya yadon dekkwin, hop ho' yam wokkwin a:will idonna? Hop uhsona' delitdonne?' 15Don lesanikwap, luk łashhik delitdon łan i:yałdo' do'na' una:k'yanna. Isk'on kwa'hoł demł hon andeshemana:won-akkya elekk'yanaye. Isk'on ho'n a:wan ido:w yelekk'ya." 16Jesus leskwap, kwilimon an wokkwin łuwallakwin a:ch a:nan, ko'lehoł Jesus a:chi-ya' adinekkowa', lesna'dik delitdon a:ch awakya. Akky isk'on dewa łana' dekkwin a:ch ido:w yele'kya.

17Sunhap, Jesus yam asdemłan kwili wokkwin a:de'ona a:willi' delitdokwin iykya. 18A:wiynan, idona:wap, Jesus le'kwekkya, "I:namiłde dobindona hom don ill idoynona hom aynana'dunon akkya udenna." 19Jesus lesa:wanikwap, an wokkwin a:de'ona hish ashe: i:tse'madikya. Akkya dobałna' ayyałapkya, "Kwa'-sh ho' uhsona' de'amme?" Da: doba leskwekkya, "Kwa'-sh ho' de'amme?" 20Akkya Jesus yansewahk'yanan, "Don chuwadik hoł hom asdemłan kwili yałdo' wokkwin de'ona. Hom illi' lukkya'de sa'lannan mukwadełk'e:nona, uhsona. 21Ho' a:ho' a:wan El Ehk'ona, lesnapde i:namiłde ho' ashenna. Akkyap ko'na kya:koł ino:de ts'ina: ya:kona' lesna' hom alleyadinna. Iyoh! Hom udekkona' hish ho' an'iyomma! Uhsi łashhik kwa' chawonamkyadap, ayyadona' elek'yannankya."

22Jesus lesa:wanikwekkya de'an, mu'lahnan, yam Datchu God "Elahkwa" le'anikwanan, mu'le' bachikya. Mu'le' bachinan, yam wokkwin a:de'ona' ya'kya. Yaknan, le'kwekkya, "Luk idona:we. Lukky hom łunninne." 23La:ł Jesus sa'le' u:wa k'yałbotdi' ahnan, da: deywusukk'yanan, yam Datchu God "Elahkwa" le'anikwekkya. Da: la:ł yam wokkwin a:de'ona ya'kya. Yakkyap ansammo dobałna' ko:wi' dudunapkya. 24Da: la:ł Jesus le'a:wanikwekkya, "Lukky hom ade k'yawe'. Ho' sewekshannan ashep, hom ade k'yaw ukkwayip, uhson akkya hom Datchu God em a:ho' a:waniłik'yanna, akkyap luk benan chimona' a:ho'i yanhe:doshkya. 25Do'na' ho' moł a:wambene. Kwa' ho' wan la:ł le'na' u:wa k'yawe' dudushukwa, dem God yam le:wi' ulohnan demł imossup, chim ho' u:wa k'yawe' chimona' dudunna." 26Jesus lesa:wanikwap, deywusu' denanne dene:napkyadap, debok'yałan "Olive" le'andikwe:nonakwin a:wa:kya.

Peter Jesus-ya' ayyatsana'dunona' Jesus yam wokkwin yadinekkya.

27Isk'on a:de'chip, Jesus le'a:wanikwekkya, "Hom ayyatsak'yan akkya, hom don ayyaknahna:wa. Akkyap ino:dona' benan le'na' God beyekkowa ts'ina: ya:naye.

'Ho' wowilli:kwe okk'yanakwin aynanna. Ho' aynap, kyane:lu demł iwopts'ihanna.'

28"E:t lesna' ts'ina: ya:napde, ho' ik'wałt ho'i yonan, bilakkyadap, do'n a:wan ho' Galilee-kwin ehkw a:nuwa. 29Jesus leskwap akkya, Peter le'anikwanan, "E:t hame' demła dom ayyaknahna:wapde, lesnapde kwa' ho' lesnushukwa." Akkya Jesus ambenan, "Dom ho' moł ambene. Lukkya'de dehłinan kwa' dem doko:ko ottsi kwilik'yanna:na' k'oye:na'map, kwa' hom do' yam annabammona do' ha'ik'yanna:na' le'kwanna." Leskwapde, Peter la:ł ashe: ambenan, "E:t honk'wat dom ho' ill ashekyadapde, kwa' dom ho' yam annabammona kwa' ho' beyshukwa." Peter leskwap, da: la:ł lesna'dik hame' Jesus an wokkwin a:de'ona demła ansammo lesdikwekkya.

Jesus Gethsemane-kwin deywusukk'ekkya.

32Les a:na', Gethsemane le'deshhinonakwin Jesus dap an wokkwin a:de'chikya. Isk'on a:de'chinan, Jesus le'a:wanikwekkya, "lił idinak'ya. Da:chish wan ho' deywusukk'yatdu." 33La:ł isk'on Peter dap James, dap John a:willi' ko:wi' hoł a:nan, Jesus hish la:ł ashe: tse'madikya. 34Akkya yam wokkwin le'a:wanikwekkya, "Hish ho' tsema:w-akkya ashen iha. Lił idinaknan, don yuk'e'nihchi:wa." 35La:ł ko:wi' hoł a:nan, imil laninan, deywusukk'ekkya. Deywusukk'yanan, yam Datchu God-ya' le'anikwekkya, "Hom Datchu! Honk'wat ko'hoł yam yałe:nona iho:dap, kwa' hom luk ko'alleyadishhukwa. 36Dishhomaha! Hom Datchu! Hish kwa'hoł demła lewunakya dom an iho:de. Eł hom do' luk yu'deshladik'yanakya dehwan uknamdu. Lesnapde eł kwa'hoł ho' tse'manona do' lesnunamdu. Ko'lehoł yam tse'mana'kona' de'chi do' lesnunna." 37Jesus lesna' deywusukk'ekkya de'an, ik'wałt yam ha'i wokkwin a:de'ona' dinakwin iyap, ya:dełkya. Akkya Peter-ya' le'anikwekkya, "Hana: ha:! Simon Peter. Do'-sh ala? Kwa'-sh den dobint hoł yadokkya idullapna' do' duna'shukwa? 38Yuk'e'nihchi. Deywusukk'ya. Akkya Satan kwa' dom onan bochakwin kwadok'yashhukwa. E:t yam ik'e:nakwin kwa'hoł k'okshi'dunona do' tse'mapde, dom łunnin kwa' ts'ummammon akkya hish deni."

39La:ł Jesus ik'wałt deywusukk'ekkyan a:nan, yam ko'lehoł deywusukk'ekkowa' da: lesna'de deywusukk'ekkya. 40Deywusukk'ekkya de'an, ik'wałt yam wokkwin dinakwin iykya. Dinakwin de'chip, yam a:yude'chon akkya da: ya:dełkya. Akkya a:wokwinan, kwa' ko'lehoł yam ambenapdunona' ayyu'ya:na:wamme'kya.

41La:ł da: ha'ik'yanna:na' deywusukk'ya'en, ik'wałt yam wokkwin dinakwin iynan, Jesus le'a:wanikwekkya, "Dem-sh don ya:dela? Yu'tso'ya:na:wa. Don eledokna' yude'chinahnapkya. Si, chims haydokwin de'chikya. A:ho' a:wan El Ehk'ona ko'di leya' a:ho' a:dekkwin udenak'yanna. 42Iłuwak'ya. Son yanikdohnapshe. Detdunadi! Łashhik hom udetdunona ist iya."

A:ho'i Jesus-ya' yadenapkya.

43Jesus dem le'na' beyenkwinde, Judas, chuwadik hoł Jesus an asdemłan kwili yałdo' wokkwin de'ona, inkwin iykya. Da: la:ł hish ko'mash ko'n a:ho'i danan Judas illap a:wiykya. A:wiynan, mache:da: dap dak'yapna: wopbonap a:wiykya. Lukn a:wiykowa Jews a:wan deywus a:mossona, dap haydoshna: yanikk'ena:kwe, dap la:ł a:wan ayyułashhin a:ho' a:wan tse'makwinn akkya a:wiykya. 44Kwa' dem luk danan a:wiyna'map, Judas kwa'hoł yu'he:donan deya'dunona' yanhe:doshkya. A:wambenan, "Chuwa-ya'dik hoł yam ts'ułbikona' uhsona' don yadena:wa. Don yadenan, ayyubatchiba' don illap a:wa:nuwa." 45Judas Gethsemane-kwin de'chinan, isdona' Jesus inkwin iynan, le'anikwekkya, "Hom do' Mossona." Le'kwanan, Jesus-ya' ts'ułbikya. 46Akkya isk'on a:ho'i Judas illap a:wiykowa yam asi:w-akkya chims Jesus-ya' hashina yadenapkya. 47Yadena:wap akkya, chuwadik hoł isk'ont el'ona yam mache:da iłeya:nan, animosihna' deywusu mosson an wo'lon 'an lashokdin yakdohnan, le' apts'ikya. 48La:ł Jesus a:ho'i le'a:wanikwekkya, "Kwa'hoł hanłina:kwe' yadenapdunon ikna' don-sh mache:da: dap dak'yapna: wopbonap a:wiynan, hom yadena:wa? 49Dewana:, dewana: do'na' ho' animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan yanikk'yap, lesnapde kwa' hom don yadena:wamme'kya. Luk lesnadikya akkyap ko'na ino:dona' ts'ina: ya:k'yakkowa den imashde lesde leyadinna." 50Jesus an wokkwin a:de'ona ko'hoł ikwekkowa ihadiya:nan, ayyaknahnan, yudula'kya. 51Lesna' deyadip, a:ho' ik'wałt Jesus illap a:wa:nap, chuwa tsawak Jesus-ya' dabann a:kya. Luk tsawak bissen k'ohanna' de'chi ikkwi'kya. Akkya a:ho'i Jesus-ya' yadenapkowa da: la:ł luk tsawak'ona' yadenapkya. 52Lesnapde luk tsawak yam bissen k'ohanna yullihnan, damshik'wan yashnan, yudula'kya.

Deywus a:mossona Jesus-ya' ambewonapkya.

53Les a:na', Jews a:wan animosihna' deywusu mosson inkwin Jesus-ya' illap a:de'chikya. Isk'on demła deywus a:mossona dap a:wan ayyułashhin a:ho'i, dap la:ł a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe habona'kya. 54La:ł Peter, Jesus an wokkwin de'ona, uhson an hołomashi' yalu'kya. A:wan yal iynan, animosihna' deywusu mosson an dehwitdakwin les hoł daban de'chikya. Chuwandik hoł isk'on yubatchi:kwe a:will i:munan, Peter akl'an yusukk'ekkya. 55Jews a:wan deywus a:mossona dap a:wan yan'uł a:mossona Jesus-ya' aynanapdunon akkya chuwandik hoł ko'anabennapdunona' a:deshhunapkya. Lesnapde kwa' chuwa-ya' hoł lesnudunona' awana:wamme'kya. 56E:t em a:ho'i Jesus dekkwin yosek'ena' andepbena:wapde, kwa' a:wan bena: hi:ninamme'kya.

57Akky isk'on hame' łuwallemaknan, yosek'ena' andepbenan, le'dikwekkya, 58"Ko'hoł Jesus ikwekkowa' hon ihadiya:kya. Luk łashhik le'kwanan, 'Luk-ya' animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwen a:ho' ashnapkowa' ho' demła k'uhmok'yanna. Lesnapde ha'i dewa: ho' doba k'yakwen ashanna. Kwa' a:ho'i lukk'on ashnapshukwa.'" 59E:t lesn a:beyepde, kwa' dem a:wan bena: hi:ninamme'kya. 60Akkya animosihna' deywusu mossona idiwah elemaknan, Jesus-ya' andekkunahkya, "Ma'-sh ko'hoł lukn a:ho'i dom dekkwin boch a:beyekkowa moła? Habish ełła'-shi?" 61Leskwapde, kwa' Jesus ko'hoł ansewahk'yanamkya. Akkya animosihna' deywusu mossona da: la:ł ayyała'kya, "I:namiłde-sh do' Christ? Do'-sh Mossona God an Tsawak'i?" 62Akkya Jesus ansewahk'ekkya, "Moła. Ho' uhsona. Ho' a:ho' a:wan El Ehk'ona. Ho' God Ts'ummenon an idokkwan'emkwin immałdop, hom don una:wa. Da: la:ł ho' i:yamakwin lona:wannan iyap, hom don una:wa." 63Jesus leskwap akkya, animosihna' deywusu mossona ikyadinan, yam kwanłeya: k'uhmok'yanan, le'kwekkya, "Hana: ha:! Le:wi' daps ele! Kwa' la:ł hon chuhoł an dekkwin boch andepbetdunona' andeshemana:wamme. 64Ko'hoł God dekkwin luk bocha' beyekkowa don ihadiya:kya. Kop hon leya' ande'una:wa?" Akkya isk'on a:ho'i habonona Jesus-ya' ko'anabenan, le'dikwekkya, "Imasht luk-ya' aynanak'yanna."

65Lesde leyadip, ham isk'on habonona' Jesus-ya' anchukk'oshle:napkya. An nobinnin bo'ya:nap, da: yakdohnan, le'andikwekkya, "Chuwap dom yakdohkya? Ho'na yadine." La:ł yubatchi:kwe as k'yabann-akkya yakdoshnapkya.

Peter Jesus-ya' ayyatsadikya.

66Dem luk lesnadip, Peter dehwitdan ela'kya. Isk'on el'ap chuw okyattsik animosihna' deywusu mosson an i:kwa:nik'e:nona da: dehwitdan iykya. 67Iyap, Peter akl'an yusukk'ekkya. Okyattsik Peter-ya' hish ashe: unadik'yanan, le'anikwekkya, "Da: la:ł do' Jesus Nazareth-kwin de'on an wokkwin de'ona." 68Lesnapde Peter "Holo!" le'kwanan, "Kwa' ho' uhsona' łashhik annabamme. Ko'hoł do' ikwe:nona kwa' ho' den ayyu'ya:namme." Peter le'kwanan, bochinułłakwin a:kya. Akky isk'on doko:ko k'okya. 69Da: la:ł uhsi't okyattsik Peter-ya' una'kya. Unan, isk'on łuw'ona le'a:wanikwekkya, "Lukk'on Jesus an wokkwin de'ona." 70Lesnapde Peter da: yallihkya. Dom ko:wi' dela:'ap, isk'on łuw'ona Peter-ya' le'andikwekkya, "Elleya, den do' uhsona. Do' Galilee-kwin de'ona." 71Lesnapde Peter le'kwekkya, "Kwa' ho' moła' bena'map, el hom God hadiya:k'yatdu! Kwa' luk łashhik don andepbena:wona ho' annabamme!" 72Peter leskwap, lessak'yaya'de hish i:nadinamme' kwilik'yanna:na' doko:ko k'okya. Akkya isk'on Peter anayyu'ya:kya ko'lehoł Jesus ambekkowa. Jesus ambekkowa' "Kwa' dem kwilik'yanna:na' doko:ko k'ona'map, yam kwa' hom annabammona ha'ik'yanna:na' do' bennuwa." Akkya Peter luk anayyu'ya:nan, hish ashe: k'oyekkya.

A:ho'i Pilate inkwin Jesus illap a:de'chikya.

15 1Dewap shaml itchide, Jews a:wan deywus a:mossona dap a:wan ayyułashhin a:ho'i dap la:ł a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe, dap demł a:wan yan'ułona bewonan ashnapkya. Bewonan ashnapkya de'an, Jesus-ya' asi: ikkunan, Romans a:wan da:bu:bu: Pilate inkwin illap a:wa:kya. Pilate inkwin a:de'chinan, Jesus-ya' udenapkya. 2Akkya Pilate Jesus-ya' andekkunahkya, "Den-sh do' Jews a:wan Ley?" La:ł Jesus ansewahk'yanan, "E:, do' moła' beykya." 3Akkya isk'on Jesus dekkwin Jews a:wan deywus a:mossona emma kwa'hoł bocha:w-akkya ahk'yanapkya. 4La:ł Pilate da: andekkunahkya, "Kwa'-sh do' kwa'hoł yansewahk'yana'man iha? Yu'hadiyahk'ya! Hish emma kwa'hoł bocha:w-akkya dom ahk'yana:we." 5Lesnapde da: kwa' Jesus ko'hoł ikwanamkya. Akkya Pilate hish ayyuchi'adikya.

Pilate Jesus-ya' aynana'dunona' haydoshkya.

6Hish kya:koł ho'i ladaba a:ho' a:wan k'yakwe:wa'kona yałdo:kowa' dekkwin dewashlenakya yadon de'chip, Jews a:wan haydoshnan de'on akkya, Pilate chuwa-ya' łashhik utchu:kowa' a:wan kwayik'yanna. Chuwa-ya' hoł Jews anshemanona, uhsona' Pilate kwayik'yanna. 7Chuwa łashhik Barabbas le'shinona utchu'kya. Uhsona' łuwallan'an a:mosson a:dekkwin łaknan, chuwa-ya' ho' aynakkya. Akkya Barabbas hame' łakna:kwe a:will utchu'kya. 8Akkya lił ho'inan a:de'ona Pilate inkwin a:wiynan, le'andikwekkya, "Ko'lehoł ho'n a:wan haydoshnan de'ona, lesna' do' chuwa-ya' hoł utchu:kowa' ho'n a:wan kwayik'yanna." 9Akkya Pilate yayyała'kya, "Do'n a:wan-sh ho' Jews a:wan Ley kwayik'yanna?" 10Pilate leskwekkya, akkyap Jews a:wan deywus a:mossona yam a:yu'asselon akkya Jesus-ya' utchuk'yanapkowa' ayyu'ya:na'kya. 11Lesnapde deywus a:mossona Barabbas-ya' kwayik'yanapdunona' a:ho' ihakk'yanapkya. 12Da: la:ł Pilate yayyała'kya, "Lesnadip, kop luk łashhik'on Jews a:wan Ley don le'andikwe:nona' ho' allewunna?" 13Akkya isk'on a:ho'i we'atchonapkya, "Den imashde, hek'yatsotda:w-akkya sewekshannan mado:nan, do' aynanna!" l4Da: Pilate le'kwanan, "Iyoh! Kop ma' la:di? Kwap ko'di: leyekkya?" Lesnapde a:ho'i hish la:ł ashe: we'atchonapkya, "Den imashde hek'yatsotda:w-akkya sewekshannan mado:nan, do' aynanna!" 15Lesdikwap, Pilate a:ho' a:k'ettsak'yan iyahnan akkya, Barabbas a:wan kwayik'yakkya. Lesnan, Jesus-ya' k'yapna'dunona' haydoshnan, sewekshannan aynana'dunon akkya yam sondalu:kwekwin udekya.

Sondalu:kwe Jesus-ya' ayyammo'aye:napkya.

16Akkya sondalu:kwe Jesus-ya' da:bu:p an k'yakwen 'an dehwitdan "Pratorium" le'deshhinakwin illap a:de'chikya. Isk'on a:de'chinan, yam hame' sondalu:kwe' ihabok'yanapkya. 17Isk'on kwanłeya: dashana k'e:k'winna' Jesus-ya' ulenapkya. Da: łak'yatsotda ołban[50] ashnan, an oshokk'wan yałdo:napkya. 18Akkya anłanena: yashnan, le'dikwekkya, "Do' Jews a:wan Ley! Dom dek'ohannan dela:na:na'du!" 19Le'andikwanan, da: dam dełnan-akkya an oshokk'wan yakdoshnapkya. Anchukk'oshle:napkya. La:ł da: an mo'tsokt idinaknan, ayyułashhina: yashnapkya. 20Ayyammo'aye:napkya de'an, kwanłeya: dashana k'e:k'winna 'an le' ulihnapkya. Andeh kwanłeya: ulenapkya. Lesna' deyadip, sewekshannan aynanapdunon akkya illap a:wa:kya.

Sondalu:kwe Jesus-ya' hek'yatsotda:w-akkya sewekshannan mado:napkya.

21A:wa:nap, chuwa łashhik Sayrin-kwin de'ona yam deyatchinakwin iynan, isk'on bikwayikya. Lukk'on Alexander dap Rufus a:chi-ya' datchu. Simon le'shinona. Simon isk'on bikwayip, sondalu:kwe Jesus an sewekshi łeya'dunona anłimmoshnapkya. 22Les a:na', sondalu:kwe "Golgotha" le'deshhinonakwin illap a:de'chikya. "Golgotha" ihdohk'yap, sammoshokkwin dekkwi. 23Isk'on dududunon akkya u:wa k'yawe dap ak'wa: "mer" le'shinona iya'sena' uknapkya. Lesnapde kwa' Jesus dudunamkya. 24Lesna' deyadip, hek'yatsotda:w-akkya Jesus-ya' sewekshannan mado:napkya. Lesna' mado:nan, Jesus an kwanłeya: ok'yana:we' diyahnan, akkya shole:napkya. Lesna an kwanłeya: i:bahchełnapkya. 25Yadokkya kwayikyadap, ha'ik'yanna:na' yadokky idullapna' Jesus-ya' sewekshannan mado:napkya.

26La:ł a:wan kwa'hoł akkya ahk'yanapkowa ts'inapkya. Le'na' ts'inapkya, "Lukk'on Jews a:wan Ley." Lesna' ts'inaban, sewekshannan an oshokk'wan i:yama batchunapkya. 27La:ł kwilimon kwa'hoł hanłina:kwe a:chi-ya' hek'yatsotda:w-akkya kwili sewekshannan mado:napkya. Doba Jesus an idokkwan'emkwin dap doba weshikk'yan'emkwin a:chi-ya' mado:napkya. 28Akkya ko'lehoł God an ino:dona' ts'ina: ya:k'yakkowa', lesde leyadikya. Le'na' ts'ina: ya:k'yakkya, "Ko'di: leye:non ikna' hish ko' allewuna:wa."

29Lesna' deyadip, a:ho' isnok'ont a:bikwayinona ayyammo'aye:nan, yam oshokkwi: ilabak'ekkya. Lesnan, Jesus-ya' le'andikwekkya, "Di: 'adi, do:'o! Do'-sh ho'n a:wan animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwen k'uhmok'yanan, la:ł ha'i dewap, do'-sh ik'wałt ashanna? 30Idehya:nan, sewekshannankwin baniyu." 31La:ł lesna'dik Jews a:wan deywus a:mossona dap a:wan haydoshna: yanikk'ena:kwe Jesus-ya' ayyammo'aye:nan, le'i:yandikwekkya, "E:t dop a:ho' a:waniłik'yadapde, lesnapde kwa' yamande yaniłik'yanakya an iho:damme. 32Luk-sh Christ a:ho' A:wanilik'yatdunona? Luk-sh Jews a:wan Ley? Sewekshannankwin baniyup, son unaban, aniłdemana:wa." Deywus a:mossona dap haydoshna: yanikk'ena:kwe lesdikwap, da: la:ł ham a:chi kwil sewekshannan mado:na'kowa da: ko'anabekkya.

Jesus sewekshannan ashekya.

33Idiwap, hish ulohnan demłana'kowa' dek'widikya. Ha'i yadokky idullapna' dek'winna'kya. 34Ha'i:wa yadokkya de'chip Jesus hish ashe: we'atehokya, "Eli:, Eli:, lama sabakdani!" le'kwekkya. Uhsona' benan ihdohk'yap, "Hom Datchu God! Hom Datchu God! Dishhomaha, kop leyap hom do' yaknaha?" 35Jesus leskwap, ham isk'ont habonona' ihadiya:nan, le'dikwekkya, "Ihadiya:wa! Elijah-ya' sheme:'a." 36Akky isk'on chuwadik hoł isk'ont el'ona Jesus inkwin ye:lahnan, uhannan u:wa k'yawobi:wannan k'yaya:kya. K'yaya:nan, dammannan chołdo:kya. Akkya uhsona' Jesus dududunon akkya uknan, a:ho'i le'a:wanikwekkya, "Wannan, shok'yapba. Honk'wat Elijah iynan, sewekshannankwin anahhanna." 37La:ł isk'on Jesus ashe: we'atchonan, ashekya.

38Jesus ashep, Jews a:wan animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan bi'alan ts'iya'adikya. I:yamakwin dap manikkyakwin de'china' ts'iya'adikya. 39Chuwadik hoł asi asdemłan sondalu:kwe a:wan mossona sewekshannan lotdehna' el'ona Jesus-ya' unan, le'kwekkya, "I:namiłde lukkya' God an Cha'l Illona." 40La:ł da: ham a:wokyattsik la:łde łuw'ona unaba. Hame' chuw a:wokyattsik Mary Magdala-kwin k'yakona, da: Salome, dap la:ł Mary, Joses dap an suwe James a:chi a' tsitda, da: demła luk unapkya. 41Lukn a:wokyattsik, dem Jesus Galilee-'an im'ap, illap a:wallunan, 'an ido: elekk'yanapkya. La:ł da: ham a:wokyattsik emmona Jerusalem-kwin Jesus illap a:wiykowa isk'on dina'kya.

Chuwa łashhik Jesus-ya' balo:kya.

42Sunhap, chuwa łashhik Aramadeya-kwin de'ona kwa' deshlanna'man, Pilate inkwin iynan, Jesus an łunnin balo:dunon akkya shemakya. Luk łashhik Joseph le'shina'kya. 43Joseph Jews a:wan an'uła: de'ona hish ayyułashhin ho'i deya'kya. Lukk'on God an imossudun dekkwin antse'mana' de'chi. 44Joseph lił Jesus an łunnin anshemap, hish Pilate ashe: tse'mekkya. "Honk'wat Jesus kesh elleya ashekya." Lesna' tse'manan, asi asdemła sondalu:kwe a:wan mossona shemanan, ayyała'kya, "Do' uhson una'kya. Ma'-sh den elleya Jesus ashekya?" 45Akkya sondal a:wan mosson ansewahk'yanan, "Den elleya Jesus ashekya ke:si." Leskwap, Pilate Jesus an łunnin balo:dunona' Joseph-ya' hakk'ekkya. 46Akkya Joseph bissen k'ohanna wo:dihnan, Jesus-ya' sewekshannan baniyk'yanan, bissen k'ohann-akkya beha:kya, lesna' beha:nan, balokwin a'loshdan ashkowa' a'ukya. A'unan, da: le' a'łana' bololo:nan, uhson akkya awe:nan ałdukya. 47Joseph lesnup, Mary Magdala-kwin k'yakona', dap doba Mary Joses an tsitta de'ona hoł Jesus a'i'kowa' a:ch una'kya.

Jesus ik'wałt ho'i yonan, bilakkya.

16 1Jews a:wan i:yude'chinahnakya yadon bałdokwin de'chikya. Dumink anchande dehłaba deya'kya. Mary Magdala-kwin k'yakona dap Salome, da: la:ł Mary James an tsitda Jesus an łunnin wopba'na'dunon akkya kwa'hoł idechikk'yanakya wo:dihkya. 2Duminku dewanande, chim hish yado kwayip, a'loshden Jesus an balokwin a:wiykya. 3A:wiynan, a:sam i:yashhu'we:nan, lesdikwekkya, "Chuwap a'le' łana awe:n'an a'loshdande bololo'unna, ho'n a:wa?" Le'dikwekkya a'łanap akkya. 4Isk'on a:de'chinan, detdunadip, a'le' łana le' a:na'kya. 5Akkya a'loshdan balokwin ukkwadop, tsawak idokkwakwin bowa'kya. Bowa:nan, kwanłeya: dashana k'ohanna' ulli'kya. Unaban, i:deshladinan, a:yuchi'adikya. 6Akkya luk tsawak le'a:wanikwekkya, "Eł don i:deshladinamdu. Jesus Nazareth-kwin de'ona sewekshannan aynana'kona' don-sh deshhuyna:we? Kwa' lił imm'amme. Ik'wałt ho'i yonan, bilakkya. Detdunadi! Lakw a'kya dekkwi."

Ham a:ho'i Jesus-ya' ho'it unapkya.

7Tsawak lesa:wanikwanan, "Łu'no. Do'n a:wehkwi' Galilee-kwin Jesus a:nona an wokkwin, dap la:ł Peter don yadinena:wa. Akkya ko'lehoł Jesus do'na yadinekkowa, lesna'dik don isk'ont una:wa." 8Akkya a:wokyattsik łibibidina' a:yuchi'adinan, a'loshdan ukkwayinan, yudula'kya. Yam i:deshlanon akkya, kwa' chuwa-ya' hoł adinena:wamme'kya.

9Duminku dewap shamle Jesus ik'wałt ho'i yonan bilakkya de'an, kela Mary Magdala-kwin k'yakona ayyetasa'kyak'yakkya. Uhsona' kya:koł kwilelekk'ya binnan boch a:de'ona Jesus le' an ukkwayik'yakkya. 10Akkya lukk'on Jesus an wokkwin dinakwin a:kya. Isk'on de'chinan, Mary yadinekkya ko'hoł leyadikowa. Yadinep, Jesus an wokkwin a:de'ona i:tse'manan, da: a:k'oyekkya. 11Lesnapde Mary Jesus ik'wałt ho'i yokona' dap yam una'kona yadinep, kwa' aniłdemana:wamme'kya.

12Luk lesnadikya de'an, da: la:ł kwilimon a:łashhik a:chi deyatchinakwin bikwayip, Jesus a:chi-ya' ayyettsa'kyak'yakkya. Ayyettsa'kyak'yanan, Jesus doba de'anon ikna' unahna'kya. 13Akkya a:chi Jerusalem-kwin ik'wałt iynan, an hame' wokkwin a:de'ona yam una'kona a:chi yadinekkya. Lesnapde kwa' da: iłdemana:wamme'kya.

14Luk lesnadikyadap, e:t a:ho'i Jesus ik'wałt ho'i yo'anon unapkowa yadinenapde, kwa' an wokkwin a:de'ona iłdemana:wamme'kya. La:ł da: asdemłan doba yałdo' yam wokkwin a:de'ona' idona: dinakwin iynan, a:wayyettsa'kyak'yakkya. Kwa' iłdemana:wammon akkya dap kwa' i:wik'e:na:wammon akkya Jesus hish ashe: inabekkya. 15La:ł da: Jesus yam wokkwin lesa:wanikwekkya, "Łun, le:wi' demł ulohnakwi. Don hoł etch'amme' a:wallunan, hom an bena: k'oksh a:benan, le:wi' demł a:ho'i don a:yu'ya:k'yana:wa. 16Dens chuhoł hom an bena: iłdemanan, le'kon tse'mak delak'ona, yam ildemanon akkya ik'oshona'kona, uhsona' God aniłik'yanna. Lesnapde chuhoł kwa' elleyanishhi' hom an bena: iłdemana'manona, uhsona yałakwayinna. 17Ko'hoł lukno ayyuchi'ana: ko' leye:non akkya don ayyu'ya:na:wa chuwan hoł hom an bena: iłdemana:wona. Iłdemana:wona binnan boch a:de'ona' le' a:ho' a:wan ukkwayik'yana:wa. Da: la:ł iłdemana:wona hame' dop a:ho' a:wan bena: a:beyenna. 18Luknok'on chitdola wo'yoshnande, kwa' la:ł ko' a:wallewunapshukwa. Da: e:t emat k'ya: bocha' duduna:wapde, kwa' kwa'hoł ko' a:wallewunapshukwa. Chuwan hoł a:we'anona a:wiyadena:wap, a:we'anona a:wiyelekk'yanna."

God Jesus-ya' I:yamakwin dapkya.

19Mossona Jesus le'na' yam wokkwin a:wambekyadap, God yam i:yama heshodakwin Jesus-ya' dapkya. Jesus isk'on de'chinan, yam Datchu God an dehwan dehyonakwin idokkwan'emkwin ambach i:mukya. 20La:ł Jesus an wokkwin lił dek'ohannakwin hoł etch'amme' God an bena: k'oksh a:ben a:wallukkya. Le'n a:wallunan, kwa'hoł ayyuchi'ana: ko' leye:na:wap, ho'n a:wan Mossona isatdukya. Lukn ayyuchi'ana: ko' leye:na:wap akkya, a:ho' i:yu'ya:kya, kwa'hoł a:beyekkowa iłde de'ona.

Lesde leyadikya.

YU'HE:DUNAKYA BENA:WE

1. Animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwenne

Melika'ma le'kwap "temple." Jews emma deywusukk'yanakya k'yakwe: illapkya. Lesnapde dobinde deywusukk'yanakya k'yakwen hish animosihna'kya. Isk'on animosihna' deywusu mossona kwa'hoł wowe a:chapchełk'yanan, uhson akkya yam a:ho' a:wan deywusukk'ekkya. Kwa' isk'on Jews bewo'e:namkya. Deywusukk'yanakya de'chi k'yakwen deya'kya. Animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwen Jerusalem-kwin deya'kya.

2. Animosihna' deywusu mossona

Melika'ma le'kwap "high priest." Hish luk łashhik Jews a:wan deywus-akkya animosihna' ho'i deya'kya. Lukk'on animosihna' deywusukk'yanakya k'yak'wan kwadonan, yam haydoshnan illon akkya, yam a:ho' a:wan God andeywusukk'ekkya. Yam a:ho' a:wan ko'di leya' a:ho' a:deya'kowa le' a:wan wo:duna'dunon akkya lukk'on God andeywusukk'ekkya.

3. Ayyułashhin a:ho'i

Melika'ma le'kwap "elders." Luk wokkwin a:de'ona Jews a:wan a:ho' a:dehyon a:deya'kya. Luknok'on a:wan a:ho' a:ya:nona. Detse'mak anikwa: a:łashhik a:de'on akkya, Jews a:wan ayyułashhin a:ho' a:wiyokya.

4. Belsibul

Melika'ma ts'ina:nap "Beelzibul." Lukk'on binnan boch a:de'on a:wan mossona. Da: la:ł "Satan" le'andikwe:nona.

5. Bena:we k'okshi

Melika'ma le'kwap "good news," dahchat "Gospel." Hish kya:koł Jesus lił dek'ohannakwin baniynan, a:ho' a:waniłik'yatdunon akkya sewekshannan ashekya. Akkya dens chuwan hoł God-ya' ichem'anona, da: la:ł God dekkwin tse'mak dełak'ona, isha'małt an binnan ho'ik'yanna. Lesna' de'on akkya hon luk "bena:we k'okshi" le'andikwe:'a.

6. Binnan bocha' de'ona

Melika'ma le'kwap "evil spirit." Binnan boch a:de'ona Satan an i:kwa:nik'ena:kwe. Kwa'łunnin illa:wamme, lesnapde tsemakwi: illaba. Binnan boch a:de'ona ko'di leya' de'ch i:tse'manan, a:ho' a:wanattsu'man a:walluy'a.

7. Binnan Deywusu

Melika'ma le'kwap "Holy Spirit." God an Binnan Deywusu hish lalekk'yankwin deywusu' de'ona. Kwa' łunnin illamme, akkyap binnanne. Hoł etchamme' lił ulohnannan dap la:ł i:yamakwin alluy'a. God an Binnan Deywus an tse'makwinn akkya Jesus emma kwa'hoł ayyuchi'ana' ko' leyekkya.

8. Christ

Da: la:ł Melika'ma le'kwap, "the anointed one." Dahchat "mi'do:na'kona" Shiwi'ma le'kwanna. Da: la:ł "Mossona" dap "Yanikk'e:nona," dap la:ł "a:ho' a:wan El Ehk'ona" le'andikwe:'a. Christ God an dobinde Tsawak Ichem'anona. Lukk'on da: "Jesus" le'andikwe:'a. "Jesus" ihdohk'yap, "yam a:ho' A:waniłik'yatdunona" le'kwanna.

9. David

Hish kya:koł David Jews a:wan Ley deya'kya. God an animosihna' deywusukk'yanakya k'yakwen ashnapdunona David yam a:ho'i yanhe:doshkya. Yam God ichem'anon akkya, hish ko'mash ko'na God an bena:we ts'ina: ya:k'yakkya. Ts'ina: i:shokwinan David ya:k'yakkowa "Sa:ms" le'andikwe:'a. Melika'ma ts'ina:nap "Psalms."

10. Denari

Dobinde yadon 'an i:kwa:ninan akkya ko:wi' hoł hewe' innan deya'dunona les hoł denari he:de'chi.

11. Deywus a:mossona

Melika'ma le'kwap "priests." Luk wokkwin a:de'ona animosihna' deywusu mosson an i:kwa:nik'ena:kwe a:deya'kya. Luknok'on Jews a:wan ashe: deywus-akkya a:ho' a:deya'kya. Yam a:ho' a:wan God andeywusukk'yanapkya. Hame' lukno deywus a:mossona, Pharisee-kwe dap Jews a:wan ayyułashhin a:ho' a:willap Jesus-ya' aynana'dunona' ałmoła:napkya.

12. Deywusukk'yanakya k'yakwenne

Jews lukno-ya' k'yakwe: "synagogue" le'andikwe:'a. Jews yam deywusukk'yanakya k'yakwe:wa'kowa a:weletchonan, isk'on deywusukk'yanapkya, da: la:ł bewona: a:washnapkya. Isk'on ihabełnan, ino:dona' ts'ina: ya:k'yakkowa' yu'hadiyahk'yanapkya.

13. Elijah

Elijah hish kya:koł ino:de chuwadik hoł God an beyena:kwe deya'kya. God an Binnan Deywus an tse'makwinn akkya hish emma kwa'hoł ayyuchi'ana' ko' leyekkya. Kya:ki' Jesus kwa'hoł ayyuchi'ana' ko' leye:n allup, ham a:ho'i "Honk'wat lukk'on Elijah" le'i:hadikya.

14. Gentile-kwe

Chuwan hoł kwa' Jews a:de'ammona, uhsona' "Gentile-kwe" le'a:wandikwe:nona.

15. God

Chim chimik'yanak'yap, God le:wi' demł ulohnan ashkya. God yadokkya dap ya'onanne, dap moyachu:we a:washkya. Kwa'hoł demł a:washkow akkya, dap le:wi' demł a:ho' a:washkow akkya, "ho'n a:wan Datchu God" hon le'andikwe:'a. God ho'n A:wona:w Illona, le:wi' demł a:ho'i dek'ohanna ya'kya. God kwa'hoł demła ayyu'ya:na. Hish lalekk'yankwin ts'ummenan illi. Da: la:ł hish lalekk'yankwin dehya De'ona.

16. God an beyena:kwe

Melika'ma le'kwap "prophet." Luk a:łashhik'i God an bena: k'oksh a:ben a:walluy'a. God an haydoshna: de'ona a:ho' a:yu'ya:k'yanapkya. Hish kya:koł ino:de, kwa' dem Jesus chawona'map, Isaiah dap Elijah God an beyena:kwe a:chi deya'kya. Hame' God an beyena:kwe God an Binnan Deywus an tse'makwinn akkya hish emma kwa'hoł ayyuchi'ana' ko' leye:napkya.

17. God an ho'i ladaba Jews a:wan k'yakwe:wa'kowa yałdo:kya dekkwi

Melika'ma le'kwap "the Passover feast." Hish kya:koł ino:de God Israel-'an a:de'ona le'na' yanhe:doshkya, "Don cha'ts'ana k'oksh aynanan, an ade k'yawe' yam k'yak'wan awe:n'an i:yama yam asinn-akkya ts'ina'unna. Hom an ho'i ladaba do'n a:wan k'yakwe:wa'kowa yałdo:nan, ade k'yawe' a:wunan, kwa' do'n a:wan a:waktsek ehk'ona łakna'shukwa. Lesnapde kwa' hom an haydoshnan akkya don lesnuna:wammep, ho'i ladaba yałdo:nan, do'n a:wan a:waktsek a:wehk'ona ładanna." God lesna' yam a:ho'i yanhe:doshkya. Lesna' Israel 'an a:tsawak a:wehk'ona a:widehya'kya. Lesnapde Jews a:wan a:wina:kwe a:wan a:waktsek a:wehk'ona łakna'kya. Lesna' de'on akkya lukkya yadonnan Jews a:wan łana' dewashle:'a.

18. God an imossudun dekkwi

Melika'ma le'kwap "the Kingdom of God." Haydokwin de'chip, Jesus ik'wałt lił ulohnakwin iykya de'an, God an Tsawak'i Jesus le:wi' demł a:ho' a:wan Ley yo'anna. Akkya chuw'etcham a:ho'i God anhadiya:wanna.

19. Haydoshna: yanikk'ena:kwe

Melika'ma le'kwap "Scribes." Luk wokkwin a:de'ona God an ino:dona' haydoshna: dap yam a:łashhina: a:wan haydoshna: deywusukk'yanakya k'yakwe:wa'kowa a:ho'i yanikk'yanapkya. Hame' luk wokkwin a:de'ona deywus a:mossona dap ayyułashhin a:ho' a:willap Jesus-ya' aynana'dunon akkya ałmoła:napkya.

20. Hehabełk'yana:kwe

Melika'ma le'kwap "tax-collectors," dahchat "Publicans." Demla Jews yam łuwallakwin ik'wałt a:wiynan, Romans a:wan da:bu:bu an innan ashnapkya. Luk innan ashna:wap, ham a:łashhik'i "Publicans" le'a:wandikwe:nona hehabełk'yanapkya, akkyap lesn a:wan i:kwa:nina: illapkya.

21. Ho'i ladaba

Melika'ma le'kwap "angel." E:t honk'wat lukno kwa' lada:w illa:wammapde, luk benan "a:ho' a:ladaba" A:shiwi a:wan ino:dona' benanne. Lukn a:ho' a:ladaba kwa' a:łashhik'annan hi:nin a:ho' a:de'amme. E:t tsemakwi: illinde, kwa' łunni: illa:wamme, akkyap binnan a:de'ona. A:ho' a:ladaba God an i:kwa:nik'ena:kwe a:de'ona.

22. Isaiah

Hish kya:koł, kwa' dem Jesus chawona'map, Isaiah God an beyena:kwe deya'kya. Isaiah ts'ina: i:shokwinnan hish ko'mash ko'na God an bena: ts'ina: ya:k'yakkya. Uhsona' ts'ina:i:shokwinan Isaiah ts'ina: ya:k'yakkowa "Isaiah" le'andikwe:'a.

23. Ishałde'ma chapchełnankwi

Melika'ma le'kwap "Heli." Dens chuhoł kwa' God aniłdemana'manona, kwa' God an ho'i de'ammona, uhsona' isk'on ideh kwayik'yanak'yanna. Chuwandik hoł a:ho'i kwa' God aniłdemana:wammona isk'on ishałde'ma yu'deshladik'yana:wa. Kwa' dens kya:ki isk'on aklałshukwa.

24. I:yamakwi

Melika'ma le'kwap "Heaven." I:yamakwin ho'n a:wan Datchu God an heshodakwi. A'bo'yakwin ayyadon i:yama. Chuw'etcham a:ho'i God ichem'ana:wona, God dekkwin detse'mak dełak'ona, yashekyadap, i:yamakwin a:yemaknan, isk'on ishałde'ma a:ho'ik'yanna. Isk'on ishałde'ma k'okshin botdiye.

25. I:yude'chinahnakya yadonne

Melika'ma le'kwap "Sabbath day." Luk yadon Jews a:wan deywusu' yadon dumink anchande deya'kya. Yam haydoshnan de'on akkya kwa' lukkya yadonnan Jews i:kwa:nik'enapshukwa. Lesna' de'on akkya i:yude'chinahnakya yadonne le'andikwe:'a.

26. Jesus

God an dobinde Tsawak ichem'anona. Jesus a:ho'i demł a:waniłik'yatdunona. Da: la:ł "Christ" le'shina. Jesus demł a:ho' a:wan El Ehk'ona.

27. Jews

Israel 'an a:de'ona.

28. John Wok'shona:kwe

Melika'ma le'kwap "John the Baptizer." God an i:kwa:nik'ena:kwe John God an bena:w-akkya allunan, em a:ho' a:wan iłdemana:won akkya John wok'oshokya. Kya:koł Jesus an iydunon akkya, John kwa'hoł demła yelede'ukya. Lesn allunan, God an bena: k'okshi' a:ho' a:yu'ya:k'yakkya.

29. K'oshokya

Melika'ma le'kwap "baptized." Ho'n a:wan Datchu God an haydoshnan de'on akkya, chuhoł God an ho'i yo'anona, uhsona yam iłdemanon akkya a:ho' unaba'de k'oshonak'yanna. K'oshonaknan, le'n akkya yam God dekkwin tse'mak dełak'ona a:ho'i yadinenna.

30. K'yamo:kwe

Melika'ma le'kwap "camel." Luk wo'le du:sh-annan ikna' a:ho' immiyałdo:napkya. Israel-kwin hish emma k'yamo:kwe elanaye.

31. Ley

Melika'ma le'kwap "King." Ham a:łashhik ulohna: a:łan a:wan a:mossona. Uhsona "Ley" le'a:wandikwe:nona.

32. Mer

Melika'ma ts'ina:nap "myrrh." Kya:koł Jews dap ham a:ho'i luk lenan-akkya ishana: bissen a:washnapkya. Luk ishana: a:ho'i yashekow a:wan łunni:wannan Jews iwopba'napkya.

33. Mi'do:kya

Melika'ma le'kwap "anointed." Yam haydoshnan de'on akkya Jews chuwa-ya' hoł ayyułashhik'yanapdunon akkya uhsona' ishana:w-akkya mi'do:napkya. Dahchat honk'wat chuhoł ashep, ishana: biss-akkya an łunnin iwopba'napkya.

34. Moses

Moses hish kya:koł Jews a:wan a:wehkw a:nona deya'kowa. Dem Jews wowe a:deya'kowa, God a:wehkw a:na' ukkwayik'yatdunon Moses-ya' anhe:doshkya. God yam haydoshna: de'ona Moses uts'ip, da: la:ł Moses uhsona' haydoshna: yam a:ho'i ya'kya.

35. Mustard

Luk lenan udeyan łupts'ina illi. Mustard haya:w ikna' hish denamme yo'e:'a. E:t an do:shon ts'anapde, hish luk lenan eludeya dashana yo'e:'a.

36. Nard

Luk lenan-akkya Jews k'ya:bissen ashnapkya.

37. Pharisee-kwe

Luk wokkwin a:de'ona Jews a:wan haydoshna: hish hashina' illapkya. Da: la:ł haydoshna: God Moses-ya' anhe:doshkow-akkya a:wa:kya. Pharisee-kwe a:de'ona haydoshna: yanikk'ena:kwe dap ayyułashhin a:ho' a:willap Jesus-ya' aynana'dunona ałmoła:napkya.

38. Satan

Lukk'on binnan boch a:de'on a:wan mossona. Da: la:ł ko'di leya' a:ho' a:wan mossona. Hish chinna:kwe lukk'on ko'di leye:n a:nona deya'kya. Akkya Satan lił dek'ohannakwin allunan, a:ho' a:wanattsu'mana' de'chi tse'me:'a. Da: la:ł Satan "Devil," dap " Belsibul" le'shina.

39. Sadducee-kwe

Luknok'on Jews a:wan kwa'dikoł deywus-akkya wokkwinne. Pharisee-kwe ikna' ino:dona' haydoshna:w-akkya a:wa:kya. Lesnapde lukno le'dikwanan, "Kwa' chuhoł ik'wałt ho'i yoshukwa." Lesn i:tse'me:'a. Sadducee-kwe a:de'ona haydoshna: yanikk'ena:kwe dap ayyułashhin a:ho' a:willap Jesus-ya' aynana'dunona ałmoła:napkya.

[1 (1:1)] good news, Gospel

[2 (1:2)] prophet

[3 (1:3)] Lord

[4 (1:4)] John the Baptizer

[5 (1:4)] be baptized

[6 (1:6)] camel

[7 (1:8)] Holy Spirit

[8 (1:13)] 40

[9 (1:13)] angels

[10 (1:15)] Kingdom of God

[11 (1:21)] Sabbath Day

[12 (1:21)] Scribes

[13 1:22)] synagogue

[14 (1:23)] evil spirit

[15 (1:44)] priest

[16 (2:15)] disciples

[17 (2:15)] fasted

[18 (2:18)] tax collectors

[19 (3:14)] apostles, preachers

[20 (3:17)] Boanerges

[21 (3:18)] Bartholemew

[22 (3:18)] Thaddaeus

[23 (3:19)] from Kerioth

[24 (4:8)] 30

[25 (4:8)] 60

[26 (4:8)] 100

[27 (5:9)] 10,000

[28 (5:13)] 2,000

[29 (5:20)] Decapolis, Ten Cities

[30 (6:14)] King

[31 (6:21)] government leaders

[32 (6:23)] kingdom

[33 (6:37)] 200

[34 (6:40)] groups of 100

[35 (6:40)] groups of 50

[36 (6:44)] 5,000

[37 (6:53)] Genessaret

[38 (8:8)] 4,000

[39 (9:43)] Hell

[40 (10:21)] Heaven

[41 (10:25)] a needle

[42 (10:30)] 100

[43 (11:10)] God in Heaven

[44 (11:15] money-changers

[45 (13:21] the Messiah, the Saviour

[46 (14:1)] Passover feast

[47 (14:3)] leprosy

[48 (14:5)] 300

[49 (14:12)] unleavened bread

[50 (15:17)] a crown of thorns

Translated by Wycliffe Bible Translators, Inc.

North America Branch

Translators Mr. and Mrs. Curtis Cook