ด้านการเกษตร

1. ภูมิปัญญา   ด้านเกษตรกรรม

   ชื่อภูมิปัญญา  นางพอใจ จันทร์พิทักษ์

2. ข้อมูลพื้นฐานภูมิปัญญา                                                                                                                                      

       กรณีรายบุคคล                 

ชื่อ นางพอใจ จันทร์พิทักษ์

วันเดือนปีเกิด  14 กุมภาพันธ์ 2508 อายุ 56 ปี  ที่อยู่ปัจจุบัน เลขที่  185 หมู่ 7 ตำบลเพ อำเภอเมืองระยอง  จังหวัดระยอง รหัสไปรษณีย์ 21160

พิกัดบ้าน 12.637353,101.403228  เบอร์โทรศัพท์ 083 – 4465747

LINE ID  083 – 4465747  Facebook   -

3. จุดเด่นของภูมิปัญญา   

นางพอใจ มีการดำเนินการผลิตพืชระบบเกษตรอินทรีย์ ไม่ใช้สารเคมี 100%  และมีการผลิตปุ๋ยหมัก

น้ำหมักชีวภาพสูตรต่างๆ  จากของเหลือใช้ภายในครัวเรือน อีกทั้งยังให้ความรู้แก่สมาชิกในหมู่บ้านที่มีความสนใจและนำไปใช้ได้จริงในพื้นที่การเกษตร

4. ที่มาของภูมิปัญญา

เนื่องจากพื้นฐานครอบครัว ได้ทำการเกษตรกรรมมาเป็นระยะเวลานาน ได้เรียนรู้และซึมซับวิถีเกษตรมาจากครอบครัว ได้เรียนรู้จากการกระทำของพ่อแม่ ประกอบด้วยมีความสนใจในเรื่องการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และเกษตรทฤษฎีใหม่ของในหลวงรัชกาลที่ 9 จึงได้เข้ารับการอบรมจากหน่วยงานต่างๆที่ได้จัดอบรมให้กับประชาชนที่สนใจ ทั้งในหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เกษตรทฤษฎีใหม่ การลดต้นทุนทางการเกษตร เช่นการทำปุ๋ยหมักชนิดต่างๆ ปุ๋ยน้ำ ฮอร์โมนชนิดต่างๆ และการเลี้ยงปลา การเลี้ยงเป็ดและไก่ เมื่อมีความรู้จึงนำมาใช้ในสวนของตนเอง โดยมีแนวคิดว่าทำอย่างไรจะลดต้นทุนการผลิตในครอบครัวลง ลดการใช้สารเคมี มีการใช้สิ่งต่างๆในสวนของตนเองให้เกิดประโยชน์สูงสุด จากการเรียนรู้โดยการลงมือปฏิบัติจึงทำให้เกิดการสั่งสมองค์ความรู้ด้านต่างๆ และมีการปรับปรุง เปลี่ยนแปลง ทำให้ดีขึ้นอยู่ตลอด จึงเป็นที่มาของภูมิปัญญาต่างๆ

5.รายละเอียดภูมิปัญญา

ในพื้นที่การเกษตรมีจำนวนทั้งสิ้น 4 ไร่ มีการปลูกไม้ยืนต้น เช่นยางพารา มะม่วง ไผ่ มะพร้าว ผัก ผลไม้ เช่น ชะอม กล้วย มะนาว ขิง ข่า และพืชผักตามฤดูกาล รวมถึง เลี้ยงไก่ เป็ด ปลานิล ทั้งหมดในพื้นที่นี้นอกจากกินอยู่ใช้ในครัวเรือนแล้ว เหลือจึงได้แบ่งขายผลผลิตให้กับชุมชน  

การจัดการกระบวนการผลิต 

   1) มีการแบ่งพื้นที่ออกเป็นสัดสวน ทั้งในส่วนของที่อยู่อาศัย การทำสวนผลไม้ และผักสวนครัว เลี้ยงเป็ดและไก่ การเลี้ยงปลา มีการบริหารจัดการพื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด

   2) ทรัพยากรต่างมีการใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่าที่สุด ลดการพึ่งพาปัจจัยจากภายนอก ยกตัวอย่าง หญ้าที่ขึ้นในบริเวณพื้นที่ต่างๆจะไม่ฉีดยาเพื่อฆ่าหญ้า แต่จะมีการตัดหญ้าและนำมาทำเป็นปุ๋ยหมักโดยใช้ ขี้เป็ดและขี้ไก่ที่เลี้ยงมาผสมรวมกัน ทำให้ได้ปุ๋ยหมักใช้ในสวนผลไม้

   3) การจัดการทางกายภาพ ตัดแต่งกิ่งให้โปร่งแสงส่องได้ทั่วถึงโดยเฉพาะในด้านที่รับแสงตะวันออก- ตะวันตก ตัดแต่งกิ่งบางกิ่งออก เพื่อให้แสงสามารถส่องเข้ามาได้ ลดการเป็นโรคของต้นไม้ได้  

   4). การเก็บเกี่ยวและการปฏิบัติหลังจากเก็บเกี่ยว  ยึดหลักให้ผลผลิตกระทบกระแทกน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ จะช่วยรักษาคุณภาพไว้ได้มากและปฏิบัติได้อย่างถูกต้องตามหลักการเกษตร

6. รูปแบบและลักษณะการถ่ายทอด เผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่น

การผลิตตามมาตรฐานการผลิตเกษตรอินทรีย์เพื่อให้ได้ผลผลิตคุณภาพมาตรฐานเป็นที่ยอมรับของผู้ค้าและผู้บริโภค  

ปัจจุบันผลผลิตที่ได้ส่วนใหญ่จะขายให้กับผู้บริโภคในพื้นที่ของตำบลเพ มีการเปิดร้านจำหน่ายในพื้นที่ของตนเอง เป็นการจำหน่ายให้กับผู้บริโภคโดยตรง ทำให้ราคาถูกกว่าที่อื่น  ในปัจจุบันได้เป็นแหล่งเรียนรู้ของตำบลเพ โดยการมาศึกษาดูงาน และได้รับเชิญเป็นวิทยากรบรรยายให้กับประชาชนทั่วไปและนักศึกษาในเขตพื้นที่อำเภอเมืองระยอง

 ความเป็นผู้นำและการเสียสละเพื่อประโยชน์ส่วนรวม

1 เป็นอาสาสมัครของกรมประมง ในการเป็นศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค

เกษตรด้านการประมง และศูนย์เครือข่ายด้านการเลี้ยงปลาน้ำจืดแบบผสมผสาน   

2 การเป็นผู้นำ                    

             1)  เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ด้านการเกษตรอินทรีย์ และสวนเป็นสถานที่ศึกษาดูงานแก่ ผู้สนใจ  และเป็นที่ปรึกษาให้แก่เกษตรผู้สนใจเข้าสู่ระบบการผลิตเกษตรอินทรีย์                      

             2)  ได้รับการคัดเลือกเป็นจุดเรียนรู้ โครงการสัมมาชีพของตำบลเพ โดยเป็นแกนนำในการผลิตน้ำพริกแกงจำหน่ายโดยใช้วัตถุดิบในชุมชน      

7. การพัฒนาต่อยอดภูมิปัญญาให้เป็นนวัตกรรม คุณค่า (มูลค่า) และความภาคภูมิใจ

ปลูกพืชผักและเลี้ยงสัตว์และไม้ยืนต้นอื่นๆและยังได้มีการนำไปต่อยอดในอาชีพเสริมอื่นๆ เช่านไผ่นำไปใช้เป็นอุปกรณ์ในการประกอบอาชีพ ประมงของสามี พืชผักที่เหลือกินใช้ในครัวเรือนก็นำมาขายหน้าบ้านให้แก่สมาชิกในชุมชนและนักท่องเที่ยวอีกทั้ง ขิง ข่า ตะไคร้ ก็นำไปรวมกลุ่มสมาชิกเพื่อนำมาผลิตน้ำพริกแกงขายในหมู่บ้านตามโครงการสัมมาอาชีพชุมชน นอกจากนี้ ยังได้รับเชิญเป็นวิทยากรให้ความรู้แก่เพื่อนสมาชิกในชุมชนและบุคคลภายนอก รวมถึงนักศึกษา กศน. ของอำเภอเมืองระยอง มีความภาคภูมิใจที่ได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับประชาชนที่สนใจ

8. แหล่งอ้างอิง : ผู้จัดเก็บข้อมูล

ชื่อ  นางสาวจุฬารัตน์  นามสกุล  ธรรมวงศ์ วันที่เก็บข้อมูล  15 มกราคม  2564

สถานศึกษา  กศน.อำเภอเมืองระยอง  อำเภอเมืองระยอง จังหวัดระยอง 

โทร  065-3247908 LINE ID  jularat23  E-mail   421ed000067@dei.ac.th