แผนการดำเนินงาน

แผนการดำเนินงาน

โรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

โรงเรียนถิ่นโอภาสวิทยา อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่

ปีการศึกษา 2568

--------------------------------------------------------------------------------------

1. การวางแผน (Planning)

1.1 วิเคราะห์สภาพและบริบทของโรงเรียน จุดแข็ง / จุดอ่อน / โอกาส / อุปสรรค ด้านพื้นที่และสิ่งแวดล้อม  ทรัพยากรที่มีในโรงเรียนและชุมชน พื้นที่ สถานที่ สภาพแวดล้อม องค์ความรู้ครู เครือข่ายในชุมชน

1.2 แต่งตั้งคณะทำงาน “คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน” ประกอบด้วยผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน  และกำหนดบทบาทและมอบหมายหน้าที่ชัดเจน

1.3 กำหนดเป้าหมายและวัตถุประสงค์ การดูแลสิ่งแวดล้อม สถานที่ การลดขยะ ลดการใช้พลังงาน เป้าหมายด้านพฤติกรรมของครูและนักเรียน ด้านสิ่งแวดล้อม การใช้ไฟฟ้า การใช้พลังงานและการใช้น้ำอย่างประหยัด

1.4 โครงการกิจกรรม จัดทำโครงการกิจกรรมกำหนดไว้ในแผนปฏิบัติการประจำปี แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา(หรือแผนระยะ 3 ปี) มีรายละเอียดเกี่ยวกับ การสร้างความตระหนัก การเรียนรู้ โครงการ กิจกรรม การสื่อสารและความต่อเนื่องของโครงการกิจกรรม 

2. การดำเนินงาน (Implementation)

2.1 พัฒนาหลักสูตรและกิจกรรมบูรณาการ 

• กำหนดไว้ในหลักสูตรสถานศึกษา  ในรูปแบบบูรณาการเนื้อหาสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยังยืนในกลุ่มสาระและรายวิชาต่าง ๆ เช่น วิทย์, สังคม, สุขศึกษา

• จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการเนื้อหาสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยังยืนในกลุ่มสาระและรายวิชาต่าง ๆ

• จัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา เช่น สวนพฤษศาสตร์โรงเรียน การปลูกต้นไม้ ทำปุ๋ยหมัก แยกขยะ

2.2 การจัดการสิ่งแวดล้อมในโรงเรียน 

• กิจกรรม 5 ส 

• กิจกรรมจัดการขยะ (3Rs: Reduce, Reuse, Recycle)  

• กิจกรรมระบบประหยัดพลังงาน ไฟฟ้าและน้ำประปา  

• กิจกรรมสวนสวยโรงเรียนงาม ปรับภูมิทัศน์ให้ร่มรื่น สะอาด น่าอยู่

2.3 สร้างการมีส่วนร่วมของนักเรียน

• ตั้งชมรม/สภานักเรียน สิ่งแวดล้อม

• ฝึกผู้นำเยาวชนด้านสิ่งแวดล้อม

2.4 เชื่อมโยงกับชุมชนและเครือข่าย

• เชิญชุมชนเข้าร่วมกิจกรรมด้านสิ่งแวดล้อม  กิจกรรม 5 ส กิจกรรมจัดการขยะปลูกป่า กิจกรรมรณรงค์ด้านสิ่งแวดล้อม

• ทำ MOU กับหน่วยงานภายนอก เช่น หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา เทศบาลตำบลบ้านถิ่น

3. การติดตาม ประเมินผล และพัฒนา (Monitoring & Evaluation)

3.1 ประเมินความก้าวหน้า

• ใช้เครื่องมือ เช่น แบบประเมินของ สพฐ. / สสวท. / องค์การสิ่งแวดล้อมโลก (FEE)

3.2 สรุปผลกิจกรรม/โครงการ

• บันทึกภาพกิจกรรม รายงานผล และผลกระทบที่เกิดขึ้น

• ประเมินพฤติกรรมของนักเรียน เปรียบเทียบก่อนและหลัง

3.3 พัฒนาและปรับปรุง

• สะท้อนผลจากการประเมิน นำไปสู่การวางแผนใหม่ที่ดีขึ้น

• ขยายผลจากจุดเล็ก ๆ ไปสู่ภาพรวมของโรงเรียนอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง

🛠 เครื่องมือและกรอบแนวคิดที่ใช้ได้

• PDSA / PLC / SAR  วางแผน (Plan) – ลงมือทำ (Do) – ตรวจสอบ (Study) – ปรับปรุง (Act)

• Whole School Approach ทุกฝ่ายในโรงเรียนมีส่วนร่วม ไม่จำกัดเฉพาะวิชาใดวิชาหนึ่ง

• 7 ขั้นตอน Eco-School 1. ตั้งคณะทำงาน 2. ตรวจสอบสภาพแวดล้อม 3. วางแผน 4. ดำเนินงาน 5. ติดตาม 6. สื่อสาร 7. พัฒนา

• SDGs  เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม

ภาคผนวก