จากการประเมินผลการเรียนประจำภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2564 พบว่านักเรียนมากกว่าร้อยละ 70 ของนักเรียนทั้งหมด มีคะแนนไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 60 ของคะแนนในการสอบเก็บคะแนน ทั้งนี้ อาจเนื่องมาจากนักเรียนอ่านคำศัพท์ทางชีววิทยาไม่ได้ และไม่สามารถแปลความหมายคำศัพท์เหล่านั้นได้ ส่งผลให้ไม่เข้าใจคำถาม และตัวเลือกในคำตอบ จึงถือว่านักเรียนยังไม่บรรลุวัตถุประสงค์ในการเรียนเท่าที่ควร ดังนั้นการฝึกเรียนรู้ และการสร้างคลังคำศัพท์เทคนิคทางชีววิทยา ซึ่งถือเป็นส่วนสำคัญในการทำความเข้าใจเนื้อหาการเรียนรู้ และเพื่อเป็นการต่อยอดความรู้ให้นักเรียนสามารถอ่านหนังสือเสริมอื่น ๆ ได้อย่างเข้าใจ จึงถือเป็นส่วนสำคัญในการเรียนวิชาชีววิทยา โดยผู้สอนได้กำหนดแนวทางในการสอนที่มุ่งเน้นให้นักเรียนใช้ศัพท์เทคนิคทางชีววิทยามากขึ้น และทำการทดสอบคำศัพท์ในเรื่องที่ผ่านมาทุก ๆ สัปดาห์ผ่าน Vonder Go เพื่อเป็นการกระตุ้นให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้และเข้าใจให้ได้มากที่สุด

เพื่อเป็นการสร้างความตระหนักและให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าในการเรียนรายวิชาชีววิทยา และการพัฒนาผู้เรียนให้เรียนรู้ตามธรรมชาติวิชา มีสมรรถนะที่สำคัญนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน และอยู่ร่วมกับสังคมได้ ข้าพเจ้าจึงมีความสนใจที่จะออกแบบและสร้างนวัตกรรมที่ใช้เป็นสื่อการสอนเพื่อพัฒนาความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 โดยใช้ Vonder Go ร่วมกับการออกแบบคำศัพท์ผ่านโปรแกรม Canva

แนวทางการดำเนินการให้บรรลุผล สามารถนำไปสู่การปฏิบัติได้ จึงดำเนินการเป็น 4 ขั้นตอน ดังนี้

2.1 ขั้นวางแผน (Plan)

2.1.1 เสนอแนวทางการพัฒนาผู้เรียนให้ผู้บริหารสถานศึกษาเพื่อพิจารณา

2.1.2 ประชุม/วางแผนการปฏิบัติงานกับครูผู้สอนในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กำหนดแนวทางการพัฒนาผู้เรียนร่วมกัน

2.2 ขั้นการปฏิบัติ (DO)

2.2.1 ศึกษาสภาพปัญหา เอกสาร ทฤษฎี แนวคิดที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับการสร้างและพัฒนาสื่อการเรียนรู้ในรูปแบบต่าง ๆ ที่สอดคล้องกับบทเรียนในรายวิชาชีววิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

2.2.1.1 ศึกษาหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม(สาระชีววิทยา) การศึกษาชีววิทยา สารที่เป็นองค์ประกอบของสิ่งมีชีวิต เซลล์ของสิ่งมีชีวิต สารพันธุกรรมและการถ่ายทอด วิวัฒนาการ ความหลากหลายทางชีวภาพ โครงสร้างและการทำงานของส่วนต่าง ๆ ในพืชดอก ระบบและการทำงานในอวัยวะต่าง ๆ ของสัตว์และมนุษย์ สิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม

2.2.1.2 ศึกษารูปแบบการเรียนรู้และทฤษฎีการเรียนรู้ต่าง ๆ ได้แก่ การเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (Inquiry method)

2.2.2 ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ในแผนการจัดการเรียนรู้และสร้างเครื่องมือ เพื่อพัฒนาและส่งเสริมทักษะการเขียนศัพท์เทคนิคทางชีววิทยา ดังนี้

2.2.2.1 สร้างและพัฒนาสื่อการเรียนรู้เพื่อพัฒนาและส่งเสริมความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 โดยใช้ Vonder Go ร่วมกับการออกแบบคำศัพท์ผ่านโปรแกรม Canva

2.2.2.2 จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ ประกอบสื่อการเรียนรู้ที่สร้างและพัฒนาขึ้น

2.2.2.3 สร้างแบบวัดชนิดเลือกตอบ

2.2.3 ดำเนินการสอนตามแผนการจัดการเรียนรู้ที่กำหนด ดังนี้

2.2.3.1 คัดเลือกกลุ่มเป้าหมายในการพัฒนา จำนวน 57 คน

2.2.3.2 แบ่งกลุ่มนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 5 คน ที่คละความสามารถมีเก่ง ปานกลาง และอ่อน โดยใช้คะแนนวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนปลายปีที่ผ่านมาเป็นข้อมูลในการจัดแบ่งกลุ่มนักเรียน

2.2.3.3 ชี้แจงให้นักเรียนเข้าใจถึงขั้นตอน และวิธีการในการเรียนรู้ในแต่ละครั้งให้ผู้เรียนเข้าใจอย่างกระจ่างชัด

2.2.3.4 ก่อนที่จะดำเนินการพัฒนานักเรียน ให้นักเรียนทำแบบวัดความรู้ แบบเลือกตอบเพื่อตรวจสอบความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของผู้เรียนเป็นรายบุคคล

2.2.3.5 ดำเนินการสอนตามแผนการจัดการเรียนรู้ ตั้งแต่แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เป็นต้นไป จนครบทุกแผนการจัดการเรียนรู้ที่จัดทำขึ้น ในการดำเนินการสอนแต่ละครั้งนั้นจะยึดหลักการจัดกิจกรรมแบบสืบเสาะหาความรู้ ดังนี้

ขั้นที่ 1 การสร้างความสนใจ (Engagement)

เป็นการนําเข้าสู่บทเรียนหรือเรื่องที่สนใจ ในกรณีที่ยังไม่มีประเด็นใดน่าสนใจครูอาจจะจัดกิจกรรมหรือสถานการณ์เพื่อกระตุ้น ยั่วยุหรือท้าทายให้นักเรียนตื่นเต้น สงสัยใคร่รู้ อยากรู้ อยากเห็นหรือขัดแย้ง เพื่อนำไปสู่การแก้ปัญหาการศึกษาค้นคว้า หรือการทดลอง

ขั้นที่ 2 การสํารวจและค้นหา (Exploration) นักเรียนดำเนินการสํารวจ ทดลองค้นหา และรวบรวมข้อมูล วางแผนกำหนดการสำรวจตรวจสอบ หรือออกแบบการทดลอง ลงมือปฏิบัติ เช่น สังเกต วัด ทดลอง รวบรวมข้อมูล

ขั้นที่ 3 การอธิบายและลงข้อสรุป (Explanation) นักเรียนนําข้อมูลที่ได้จากการสํารวจและค้นหามาวิเคราะห์ แปลผล สรุป และอภิปรายพร้อมทั้งนำเสนอผลงานในรูปแบบต่าง ๆ

ขั้นที่ 4 การขยายความรู้ (Elaboration)

4.1 ครูจัดกิจกรรมหรือสถานการณ์เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ลึกซึ้งขึ้น

4.2 นักเรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรม เช่น อธิบายและขยายความรู้เพิ่มเติม

ขั้นที่ 5 การประเมินผล (Evaluation) ให้นักเรียนได้ระบุสิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ทั้งด้านกระบวนการและผลผลิต เพื่อเป็นการตรวจสอบความความถูกต้องของความรู้ที่ได้

2.2.3.6 ใช้คำถามกระตุ้นให้นักเรียนคิดค้นเพื่อหาคำตอบ

2.2.3.7 ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันเรียนรู้ ด้วยการปรึกษาหารือ ร่วมคิดร่วมทำ

2.2.3.8 ให้การเสริมแรงด้วยการกล่าวยกย่อง ชมเชยนักเรียนหรือสมาชิกที่ตอบถูก เพื่อเป็นการเสริมแรงให้รู้สึกอยากจะเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ

2.2.4 ทดสอบหลังเรียนทุกครั้งที่การเรียนการสอนเสร็จสิ้นด้วยรูปแบบที่หลากหลาย

2.3 ขั้นตรวจสอบ/ประเมินผล (Check)

เมื่อดำเนินการสอนจนครบทุกแผน ฯ แล้ว ดำเนินการดังนี้

2.3.1 ให้นักเรียนทำแบบวัดชนิดเลือกตอบหลังเรียนอีกครั้ง ซึ่งเป็นฉบับเดียวกับก่อนเรียน

2.3.2 นำผลการทดสอบที่เก็บรวบรวมได้จากการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนมาวิเคราะห์เพื่อเปรียบเทียบคะแนนก่อนเรียนและหลังเรียน

2.4 การปรับปรุงแก้ไข (Action)

2.4.1 นำผลการทดสอบและข้อสังเกตของครูผู้สอนที่บันทึกไว้จากการทำกิจกรรมของผู้เรียนมาวิเคราะห์ถึงผลลัพธ์ที่เกิดกับผู้เรียนว่ามีข้อบกพร่องอะไรบ้างที่ควรต้องปรับปรุงแก้ไข เช่น ตัวสื่อหรือนวัตกรรมมีจุดอ่อนอะไรบ้างหรือไม่ กระบวนการจัดการเรียนรู้ของครูผู้สอนที่พบระหว่างดำเนินการจัดกิจกรรมมีปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลให้บรรลุเป้าหมายความสำเร็จหรือมีอะไรเป็นปัญหาอุปสรรคบ้าง ข้อมูลดังกล่าวจะช่วยให้ครูผู้สอนได้นำไปใช้เป็นแนวทางแก้ไขปัญหาต่อไป

2.4.2 สรุปบทเรียนที่เกิดจากการจัดการเรียนรู้แล้วนำไปเผยแพร่ต่อไป

3.1 เชิงปริมาณ

3.1.1 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 75 ได้รับความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 โดยใช้ Vonder Go ร่วมกับการออกแบบคำศัพท์ผ่านโปรแกรม Canva

3.1.2 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 75 มีความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 โดยใช้ Vonder Go ร่วมกับการออกแบบคำศัพท์ผ่านโปรแกรม Canva

3.1.3 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 75 มีคะแนนการทดสอบความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 โดยใช้ Vonder Go ร่วมกับการออกแบบคำศัพท์ผ่านโปรแกรม Canva ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด

3.2 เชิงคุณภาพ

3.2.1 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 75 มีความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 โดยใช้ Vonder Go ร่วมกับการออกแบบคำศัพท์ผ่านโปรแกรม Canva

3.2.2 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 75 มีความรู้ความเข้าใจศัพท์เทคนิคทางชีววิทยา

3.2.3 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 75 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรายวิชาชีววิทยา สูงขึ้น