Leg uit: uitwendige versus inwendige preparaten.
Geef een voor- en een nadeel van uitwendige preparaten.
Geef de 3 fasen bij de inname van inwendige preparaten en leg kort uit.
Leg volgende begrippen uit: farmaceutische beschikbaarheid, biologische beschikbaarheid, first pass effect.
farmaceutische beschikbaarheid = Het gedeelte van de werkzame stof die in de bloedbaan terechtkomt noemt men de farmaceutische beschikbaarheid en wordt uitgedrukt in procent
biologische beschikbaarheid = het gedeelte van de toegediende dosis die uiteindelijk in de bloedsomloop terechtkomt en zijn werking kan uitoefenen.
firt pass effect = Het first-pass-effect betekent de eerste leverpassage. Dit is wanneer een geneesmiddel voor het eerst door de lever gaat. Geneesmiddelen en andere lichaamsvreemde stoffen kunnen in de lever gedeeltelijk worden omgezet in hun metabolieten.
Welke factoren bepalen de biologische beschikbaarheid
het first pass effect en de farmaceutische beschikbaarheid.
Leg uit ADME-processen.
Wat betekent de ® na Rilatine?
Tot welke farmacotherapeutische klasse behoort Rilatine® in het "Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium"?
Zenuwstelsel / Centrale stimulantia
Zoek de bijsluiter van Rilatine. Waar kan je die vinden?
Ga na hoe Rilatine® in België terugbetaald wordt.
Wat betekent ADHD?
Bestaan er in België nog middelen tegen ADHD?
Door welke 3 letters wordt de vervaldatum op de verpakking voorafgegaan?
Wie is de registratiehouder?
Zoek Marcoumar® op in het "Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium".
Tot welke specifieke farmaceutische klasse behoort Marcoumar® in het "Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium"?
Cardiovasculair stelsel / Antitrombotische middelen / Anticoagulantia / Vitamine k-antagonisten
Zoek de bijsluiter van Marcoumar® of lees deze tekst over tabletten van Marcoumar® 3 mg.
Wat is Marcoumar? Of beter: tot welke groep geneesmiddelen behoort Marcoumar®?
Marcoumar® is een anticoagulans van het coumarinetype behorende tot de groep vitamine-K-antagonisten.
Wat betekenen de termen anti, coaguleren, antagonist?
anti = tegen
coaguleren = stollen
antagonist = een tegenwerken
In de bijsluiter kan je de term Tromboseprofylaxe lezen. Wat betekent dit?
trombose = een bloedstolsel dat zich vormt op en vastzit aan de beschadigde binnenzijde van een bloedvat (endotheel). (definitie volgens zakwoordenboek der geneeskunde, Elsevier)
profylaxe = preventie van ... trombosevorming
Wat is de normale rol van vitamine K?
Vitamine K heeft een rol in het stollingsproces.
Werkt Marcoumar® de functie van vitamine K tegen?
ja
Hoe controleert men of de concentratie van het geneesmiddel niet te hoog is?
Door een veneuze bloedafname, (op het aanvraagformulier moet een kruisje gezet worden bij een stollingstest, meer bepaald de PT of protrombinetijd)
Een veneuze bloedafname mag door een verpleegkundige uitgevoerd worden.
Hoelang is de halfwaardetijd van Marcoumar®? Reken ook uit, hoeveel dagen en uren dit is.
160 uur? 6 dagen en 16 uur
In de bijsluiter staat de term "plasma-eliminatiehalfwaardetijd" te lezen. Wat betekent plasma en eliminatie?
Bloedplasma is het vloeibaar gedeelte van het bloed, dus bloed zonder bloedplaatjes, witte en rode bloedcellen.
Elimineren betekent uitscheiden.
Verloopt de absorptie uit de darm snel of traag?
snel
Is er bij het geneesmiddel Marcoumar® ook sprake van "depot"?
ja
Marcoumar® mag je niet nemen tijdens je zwangerschap. Onder welke rubriek zal dat staan in de bijsluiter?
rubriek contra-indicaties (Dit betekent letterlijk tegenaangewezen.)
Wat betekent aanvangsdosis of ladingsdosis of onderhoudsdosis? Heb je dat bij alle geneesmiddelen? Leg uit aan de hand van het voorbeeld Marcoumar®.
Bepaalde geneesmiddelen moeten bij aanvang cummuleren om de gewenste effectieve spiegel te bekomen. Ook bij Marcoumar® is dit zo. De eerste 3 dagen moet men een hogere dosis medicatie innemen om een optimale effectieve spiegel te bekomen (= ladingsdosis of aanvangsdosis). Nadien zal de dosis (onderhoudsdosis) lager liggen en zal de plasmaspiegel gecontroleerd worden via een bloedafname (in dit geval krijgt men een idee van de plasmaspiegel via een stollingstest). Bij de onderhoudsdosis zal er evenveel medicatie worden toegediend als er geëlimineerd wordt.
Bespreek de posologie bij patiënten met leverproblemen. Motiveer je antwoord?
De dosis bij patiënten met leverproblemen zal lager zijn. Bij deze patiënten verloopt de eliminatie trager dan normaal. De eliminatie (in dit geval komt het door een vertraagde metabolisatie in de lever) is dus lager (geringer), dus zal de onderhoudsdosis ook lager zijn.
Wat is de belangrijkste bijwerking van Marcoumar®?
de verhoogde kans op bloeding
Bespreek het begrip "farmacodynamische fase"?
Dit is de fase waarbij het geneesmiddel zich op de plaats van inwerking bevindt.
Marcoumar® is een een vitamine-K-antagonist. Wat betekent dit?
Dit wil zeggen dat Marcoumar® tegenovergesteld werkt als vitamine K.
Ik ben leerkracht in Ic dien. Ik geef les in de eerste 4 modules. In september ben ik wat vermoeid. Ik kom ook af en toe met de fiets naar het werk (+- 44 km per dag). De vierde week van september heb ik pijn aan mijn linker oogbol, wanneer ik het 's morgens aanraak (met mijn ooglid toe).
Als ik 's avonds in mijn auto zit in de Ieperstraat, zie ik een klein puntje etter onder mijn bovenste ooglid. Ik stop direct en stap de apotheek binnen, leg mijn probleem uit, en vraag of ze niets hebben voor mij (Ik dacht aan oogspoeling). Ik krijg voor 6,18 euro een doosje met de naam Tobrex® erop. De vriendelijke apothekeres schrijft er voor mij op: 3 x per dag 1 druppel gedurende 5 dagen. Na 2 dagen moet het voorbij zijn zegt ze.
Zoek eens op welk soort medicament Tobrex® is.
Waar? In het repertorium van het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie.
Kruis het best passende antwoord aan.
Dit is een geneesmiddel tegen een ontsteking (ooglidontsteking). = anti-inflammatoir middel
Dit is een geneesmiddel tegen een infectie (ooginfectie). = antibiotica
Dit is een geneesmiddel tegen een bacteriële ooginfectie. = antibiotica tegen ooginfecties
Dit is een geneesmiddel tegen een bacteriële of virale ooginfectie.
Kan je op de site ook terugvinden wat , wil zeggen?
= voorschrift vereist
= De geneesmiddelen die niet behoren tot de categorie “goedkope geneesmiddelen”, maar waarvoor toch geen supplement bij het remgeld wordt gevraagd, b.v. omdat er geen “goedkoop” alternatief met hetzelfde actief bestanddeel bestaat. Deze geneesmiddelen worden op onze website aangeduid met het symbool
.
b = categorie B:
Categorie B
85% terugbetaald
Remgeld: 15%
met een maximum van € 7,20
75% terugbetaald
Remgeld: 25%
met een maximum van € 10,80
Wat kan je lezen op de verpakking?
6,18 euro 0,93 1,54
Hoeveel % is 0,93 euro van 6,18 euro? ..... %
Hoeveel % is 1,54 euro van 6,18 euro? ..... %
Weet je ook de betekenis van deze getallen?
Wie moet normaal 1,54 euro betalen? Gewoon verzekerden, niet opgenomen in ziekenhuis
Wie moet normaal 0, 93 euro betalen? Preferentieel verzekerden, niet opgenomen in ziekenhuis
Wat betekent een B op de verpakking? In categorie B worden therapeutisch belangrijke farmaceutische specialiteiten ondergebracht, dit zijn bijvoorbeeld de antibiotica.
Bespreek de term gewenning.
Wanneer eenzelfde stof steeds meer moet worden toegediend om hetzelfde effect te bekomen, spreekt men van gewenning (lichamelijke afhankelijkheid).
Geef 4 oorzaken van gewenning.
Versnelde eliminatie
Versnelde metabolisatie
Verminderde absorptie
Ontstaan van weefselongevoeligheid (receptoren reageren niet meer)
Een patiënt mag 2 dagen na een operatie niet eten en moet op intensieve zorgen blijven. Preventief schakelt de arts het medicament Zantac® (chemische naam: Ranitidine) 50 mg IV (= intraveneus) in. De arts zegt aan de patiënt dat het is om maagzweren te voorkomen. In het Compendium op CD-ROM kan ik de bijsluiter opzoeken. Daar lees ik in de rubriek "Eigenschappen" onderstaande zin.
Zantac® remt zowel de basale als de gestimuleerde maagzuursecretie . Zantac® vermindert zowel het volume van de maagsecretie als de waterstofionen- en pepsineconcentratie.
Wat betekent secretie? afscheiding/afgifte van nuttige stoffen
Wat betekent secreet? afscheidingsproduct van klieren
Wat betekent pepsine? een eiwit (=proteïne) splitsend enzyme
Wat betekent basale maagzuursecretie? afscheiding van maagzuur bij rust
Zantac® behoort tot de groep der "Inhibitoren der maagzuursecretie".
Wat betekent inhiberen? remmen, onderdrukken
Wat betekent inhibitor? onderdrukker, remmer
Wat betekent de ® (opmaak lettertype: superscript)bij het geneesmiddel Zantac®? Dit is het symbool voor een geregistreerd product.
Zoek in het "Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium" 5 soorten anti-infectieuze middelen voor lokaal gebruik van bijnierschorshomoon op de huid. Noteer deze soorten middelen en leg de medische begrippen uit.
De bijnierschorshormonen zijn de corticosteroïden. Meer bepaald de glucocorticoïden, de mineralocorticoïden en de geslachtscorticoïden of steroïden. Het meest gebruikte bijnierschorshormoon als geneesmiddel is het glucocorticoïde. Dit geneesmiddel wordt ook lokaal toegepast (uitwendig preparaat).
In het "Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium" lees ik in het hoofdstuk "Uitwendig gebruik", onderdeel "Middelen voor dermatologisch gebruik", onderdeel "Anti-infectieuze middelen":
antiseptica en desinfectantia een antisepticum gaat de vermenigvuldiging van kiemen op de huid en de mucosa tegen, een desinfectans is een antimicrobiële stof voor inert (niet werkzaam) materiaal.
antibiotica en sulfamiden antibiotica zijn middelen tegen bacteriën
antimycotica middel tegen schimmels
antivirale middelen middel tegen virussen
middelen tegen hoofdluizen en schurft
Heb je voor elke pijnstiller een Dr.-voorschrift nodig?
neen
Wat verstaat men onder "OTC-pijnstillers"? Zoek dit op.
Over the counter-pijnstillers, zonder voorschrift verkrijgbare pijnstillers
Soms kunnen pijnstillers verslavend zijn. Zoek dit op.
Wat bevatten deze pijnstillers?
morfine of cocaïne
Hoe noemt men die groep pijnstillers?
narcotische pijnstillers
Is paracetamol een merknaam of een actieve stof? Het is met een kleine letter geschreven.
een actieve stof
Is ibuprofen een merknaam of een actieve stof? Het is met een kleine letter geschreven.
een actieve stof
Is acetylsalicylzuur een merknaam of een actieve stof? Het is met een kleine letter geschreven.
een actieve stof
Is Dafalgan® een merknaam of een actieve stof? Het is met een hoofdletter geschreven en er staat een bij (Dit staat wat hoger, superscript).
een merknaam
In welke vorm kan je paracetamol aanschaffen? Zoek dit op http://www.bcfi.be.
comprimés, bruiscomprimés, poeder, suppo's, injectieflacon
Werkt paracetamol tegen de pijn?
ja
Werkt paracetamol tegen de koorts?
ja
Is er een maximum dosis voor volwassenen? Zo ja wat is deze dosis?
ja, 4 x 1gram per dag
Hoeveel milligram mag een kind van 22 kg (maximaal) per dag innemen?
22kg*15mg/kg*4 keer per dag= 1320 mg of 1,32 g per dag
Is er gevaar, bij een overdosis?
ja, leverschade tot de dood
Wat kent de meeste bijwerkingen? paracetamol of acetylsalicilzuur?
acetylsalicilzuur
Ken je een merknaam die past bij de actieve stof acetylsalicilzuur?
Asperine®
Welk bedrijf maakt Asperine®?
Bayer
Werkt Voltaren ook tegen de pijn?
ja
Tot welke groep behoort Voltaren®?
NSAID, ontstekingsremmers
Op welk stelsel hebben deze groep veel nevenwerkingen?
spijsverteringsstelsel, soms urinewegstelsel
Mogen NSAID's tijdens de zwangerschap zomaar genomen worden? Waarom niet?
neen, risico op miskraam stijgt
Geef een correcte bronvermelding, wanneer je www.pharma.be gebruikt.
e-Compendium. AVGI, internet, (01 februari 2012). (www.pharma.be)