Y Treiglad Meddal

Daw y Treiglad Meddal...

1) ar ôl ei gwrywaidd (his):

ei lyfr ei draed

2) ar ôl arddodiaid: am, ar, at, i, o, gan, hyd, heb, wrth, dros, drwy, dan:

Aeth i weld ei ffrind

3) ansoddair ar ôl yn :

yn dew yn brydferth

4) ar ôl y rhifolion un (benywaidd), dau, dwy:

un gath dau ddyn dwy faneg

5) ansoddair ar ôl enw benywaidd unigol:

cath ddu noson fawr

Y Treiglad Llaes

Daw y Treiglad Llaes ar ôl...

1) y rhagenwau personol benywaidd ei, ’i, w:

e.e. ei chartref, o’i thref, i’w phen.

2) y rhifau tri, chwech:

e.e. tri cheffyl, chwe pheth.

3) yr arddodiad â, gyda, tua

e.e. torri â chyllell, tua thri o’r gloch

4) y cysyllteiriau â, a

e.e. mor goch â thân, bara a chaws

5) Wrth negyddu’r ferf.

e.e. Ni cherddais, Chysgais i ddim

Y Treiglad Trwynol

Mae’r Treiglad Trwynol fel sŵn person yn siarad drwy’i drwyn...

e.e. yng Nghaerdydd fy nhrwyn

Daw y Treiglad Trwynol ar ôl...

1) y rhagenw fy

e.e. fy mhen, fy nghap.

2) yr arddodiad yn

e.e. yng nghartref ym Mhen-y-Bont