แพทย์ประจำบ้านสาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒหลักสูตรแพทย์ประจำบ้านสาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
แผนการฝึกอบรม
1. ชื่อหลักสูตร
(ภาษาไทย) หลักสูตรการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านเพื่อวุฒิบัตรแสดงความรู้ความชำนาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม สาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
(ภาษาอังกฤษ) Residency training in Obstetrics and Gynaecology
2. ชื่อวุฒิบัตร
ชื่อเต็ม
(ภาษาไทย) วุฒิบัตรเพื่อแสดงความรู้ความชำนาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมสาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
(ภาษาอังกฤษ) Diploma of the Thai Board of Obstetrics and Gynaecology
ชื่อย่อ
(ภาษาไทย) ว.ว.สูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
(ภาษาอังกฤษ) Dip. Obstetrics and Gynaecology
3. หน่วยงานที่รับผิดชอบ
ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
4. พันธกิจในการฝึกอบรม
การฝึกอบรมวิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา ของภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มีพันธกิจ ดังนี้
จัดการฝึกอบรมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยาให้สอดคล้องกับการบริบาลสุขภาพอนามัยแก่สตรีตามมาตรฐานสากล เพื่อตอบสนองความต้องการของระบบบริการสุขภาพให้เหมาะสมกับบริบทของชุมชน สังคม และประเทศไทย
จัดการฝึกอบรมให้ผู้เรียนมีความรู้ มีทักษะ และมีความสามารถในการทำหัตถการตามมาตรฐานที่กำหนดโดยแพทยสภาและราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย โดยมุ่งเน้นให้ตรงตามปรัชญาของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ “Education is growth” มีความสามารถในการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง สามารถถ่ายทอดความรู้ความสามารถ และสื่อสารต่อไปยังบุคลากรทางการแพทย์ ผู้รับบริการทางการแพทย์ ชุมชนและสังคม
ส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้เรียนมีความสามารถในการสร้างงานวิจัยหรือนวัตกรรมเพื่อสร้างองค์ความรู้ และสามารถค้นคว้างานวิจัยเพื่อการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง
ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความสามารถบริหารจัดการ ให้บริการผู้รับบริการแบบองค์รวม สามารถทำงานเป็นทีมแบบสหวิชาชีพ มีความรู้ความเข้าใจในระบบสุขภาพของประเทศ ปรับตัวตามความหลากหลายทางวัฒนธรรม การบริหารจัดการ ความรู้ความเข้าใจในระบบสุขภาพ กระบวนการคุณภาพ และความปลอดภัยเพื่อให้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ตลอดจนมีความรับผิดชอบ มีคุณธรรมจริยธรรม ทัศนคติ และเจตคติที่ดีต่อ ผู้ป่วย ผู้ร่วมงาน และองค์กรเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อสังคมในการบริการทางสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
5. ผลสัมฤทธิ์ของแผนงานฝึกอบรม
แพทย์ประจำบ้านที่จบการฝึกอบรมในหลักสูตรนี้ต้องมีคุณสมบัติความรู้และทักษะขั้นต่ำตามผลสัมฤทธิ์/ระดับความสามารถระหว่างการฝึกอบรมที่พึงประสงค์ (Intended learning outcome/milestones) ที่ครอบคลุมประเด็น 6 ด้าน ดังนี้
1) การดูแลสุขภาพสตรี (Women’s health)
ก. มีทักษะในการดูแลด้านสูติศาสตร์ตั้งแต่ระยะก่อนตั้งครรภ์ ขณะตั้งครรภ์ ขณะคลอดและหลังคลอด
ข. มีทักษะในการดูแลด้านนรีเวชวิทยาตั้งแต่ระยะก่อนวัยเจริญพันธุ์ วัยเจริญพันธุ์และวัยหมดระดู
2) ความรู้และทักษะหัตถการทางเวชกรรม (Medical knowledge and procedural skills)
ก. เข้าใจวิทยาศาสตร์การแพทย์พื้นฐานของร่างกายและจิตใจที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพสตรี
ข. มีความรู้ความสามารถในวิชาชีพ และเชี่ยวชาญในสาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
3) ทักษะระหว่างบุคคลและการสื่อสาร (Interpersonal and communication skills)
ก. นำเสนอข้อมูลผู้ป่วย และอภิปรายปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ
ข. ถ่ายทอดความรู้และทักษะ ให้แพทย์นักศึกษาแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์
ค. สื่อสารให้ข้อมูลแก่ญาติ และผู้ป่วย ได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ โดยเคารพการตัดสินใจและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์
ง. มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี ทำงานกับผู้ร่วมงานทุกระดับอย่างมีประสิทธิภาพ
จ. เป็นที่ปรึกษาและให้คำแนะนำแก่แพทย์และบุคคลากรอื่น โดยเฉพาะทางสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
4) การเรียนรู้และพัฒนาจากฐานการปฏิบัติ (Practice-based learning and improvement)
ก. มีการพัฒนาตนเองและการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (Practice-based) ความคิดสร้างสรรค์ตามหลักวิทยาศาสตร์ในการสร้างความรู้ใหม่และพัฒนาระบบบริการสุขภาพ
ข. ดำเนินการวิจัยทางการแพทย์และสาธารณสุขได้
ค. วิพากษ์บทความและงานวิจัยทางการแพทย์
ง. เรียนรู้และเพิ่มประสบการณ์ได้ด้วยตนเองจากการปฏิบัติ
5) ความสามารถในการทำงานตามหลักวิชาชีพนิยม (Professionalism)
ก. มีคุณธรรมจริยธรรมและเจตคติอันดีต่อผู้ป่วย ญาติ ผู้ร่วมงาน เพื่อนร่วมวิชาชีพ และชุมชน
ข. มีทักษะด้านที่ไม่ใช่เทคนิค (Non-technical skills)
ค. มีความสนใจใฝ่รู้และสามารถพัฒนาไปสู่ความเป็นผู้เรียนรู้ต่อเนื่องตลอดชีวิต (Continuous professional development)
ง. มีความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับมอบหมาย
จ. คำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวม
6) การทำเวชปฏิบัติงานให้สอดคล้องกับระบบสุขภาพ (System-based practice)
ก. มีความรู้เกี่ยวกับระบบสุขภาพของประเทศ
ข. มีความรู้และมีส่วนร่วมในระบบพัฒนาคุณภาพการดูแลรักษาผู้ป่วย โดยสามารถอธิบายกระบวนการคุณภาพและความปลอดภัยทางสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
ค. ใช้ทรัพยากรสุขภาพอย่างเหมาะสม (Cost consciousness medicine) และสามารถปรับเปลี่ยนการดูแลรักษาผู้ป่วยให้เข้ากับบริบทของการบริการสาธารณสุขได้ตามมาตรฐานวิชาชีพ และสามารถจัดการสถานการณ์วิกฤตทางสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยาได้
แพทย์ประจำบ้านที่จบการฝึกอบรมในหลักสูตรนี้ต้องมีคุณสมบัติตามสมรรถนะเสริมโดยมุ่งเน้นให้ตรงตามปรัชญาของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ “Education is growth” ดังนี้
ความสำคัญ บทบาท หน้าที่ ทัศนคติที่ดี ของการเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้และการเป็นผู้นำทางวิชาการสุขภาพสตรี
ทักษะการออกแบบการเรียนรู้ พัฒนาสื่อและอุปกรณ์ส่งเสริมการเรียนรู้ จำแนกระดับการเรียนรู้ของผู้เรียนและการจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ของผู้เรียน
หลักจิตวิทยาสำหรับผู้ถ่ายทอดความรู้ เช่น การเข้าใจธรรมชาติของผู้เรียน ให้คำแนะนำช่วยเหลือผู้เรียนให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เป็นต้น
สามารถนำผลการวิจัยไปพัฒนาการเรียนการสอนและพัฒนาผู้เรียน
6. การรับและคัดเลือกผู้เข้ารับการฝึกอบรม
คณะกรรมการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านและที่ประชุมภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ดำเนินการรับสมัครและคัดเลือกผู้เข้ารับการฝึกอบรม ตามขั้นตอนดังนี้
1. ประกาศรับสมัครและคุณสมบัติผู้เข้ารับการคัดเลือกอย่างเปิดเผย
2. คณะกรรมการตัดสินประกอบด้วย อาจารย์ทั้งหมดของภาควิชา ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
3. มีหลักเกณฑ์การให้คะแนนอย่างชัดเจน โปร่งใส ชี้แจงได้
4. อาจารย์ทุกคนที่เข้าร่วมดำเนินการคัดเลือกทุกขั้นตอนมีการลงนามในหลักฐานยืนยันความโปร่งใส ไม่มีผลประโยชน์ทับซ้อนใด ๆ
คุณสมบัติของผู้เข้ารับการฝึกอบรม
แบ่งเป็น 2 ประเภท
1. แผน ก: ใช้เวลาฝึกอบรม 3 ปี (36 เดือน) และจัดลำดับอาวุโสตามปีของการฝึกอบรมเป็นแพทย์ประจำบ้าน ปีที่ 1, 2 และ 3
คุณสมบัติของผู้สมัครเข้ารับการฝึกอบรมจะต้องมีคุณสมบัติครบถ้วนตามเกณฑ์แพทยสภาในการเข้ารับการฝึกอบรมแพทย์เฉพาะทางสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา และมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
- ได้รับปริญญาแพทยศาสตรบัณฑิต หรือเทียบเท่าที่แพทยสภารับรองได้รับการขึ้นทะเบียนประกอบวิชาชีพเวชกรรมจากแพทยสภาแล้ว
- ผ่านการอบรมแพทย์เพิ่มพูนทักษะเป็นเวลา 1 ปี
2. แผน ข: ใช้เวลาฝึกอบรม 4 ปี (ฝึกอบรมในส่วนสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา 42 เดือน) โดยถือเป็นแพทย์เพิ่มพูนทักษะในปีที่ 1 และจึงเป็นแพทย์ประจำบ้านปีที่ 1 ถึง 3 โดยจัดลำดับอาวุโสตามปีของการฝึกอบรมเป็นแพทย์ประจำบ้านปีที่ 1, 2 และ 3
คุณสมบัติของผู้สมัครเข้ารับการฝึกอบรมจะต้องมีคุณสมบัติครบถ้วนตามเกณฑ์แพทยสภาในการเข้ารับการฝึกอบรมแพทย์เฉพาะทางสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา และมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
- เป็นนิสิต หรือ นักศึกษาแพทย์ที่กำลังศึกษาอยู่ในชั้นปีที่ 6 และคาดว่าจะจบแพทยศาสตรบัณฑิตในสถาบันการศึกษาของรัฐในปีการศึกษานั้น ๆ
- ผ่านการประเมินและรับรองความรู้ความสามารถตามมาตรฐานวิชาชีพเวชกรรมของแพทยสภาในขั้นตอนที่ 1 และ 2 แล้ว
เกณฑ์การคัดเลือก
พิจารณาจากคะแนนรวมจากส่วนต่างๆ ดังนี้
คะแนนเฉลี่ยการเรียนระดับแพทยศาสตร์บัณฑิต
คะแนนของรายวิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
ใบ recommendation
การลงคะแนนจากแพทย์ประจำบ้าน/แพทย์ใช้ทุน
การลงคะแนนจากคณาจารย์ในภาควิชา
คะแนนสอบสัมภาษณ์
ภาพรวมการสัมภาษณ์ การควบคุมอารมณ์ ปฏิภาณไหวพริบและการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
มีลักษณะสอดคล้องกับพันธกิจ ตามรายละเอียดในเวปไซต์
การสรุปประเด็นผู้ป่วยและการนำเสนอ
ความสามารถในพูดภาษาอังกฤษต่อหน้าที่ประชุม
ความสามารถพิเศษ
ผู้เข้ารับการฝึกอบรมที่มีความพิการซึ่งต้องการสิ่งอำนวยความสะดวกเป็นพิเศษแต่ไม่มีอุปสรรคต่อการปฏิบัติงาน
การอุทธรณ์ผลและกระบวนการคัดเลือก
ข้อมูลสถาบันฝึกอบรม
โปรแกรมการเรียนการสอน
การประเมินแพทย์ประจำบ้าน
งานวิจัย
แบบฟอร์มการประเมินด้วยวิธี Entrustable Professional Activities (EPAs)
ขั้นขีดความสามารถ (Level of entrustment)
จำแนกผลการเรียนรู้และขีดความสามารถในกิจกรรมวิชาชีพที่เชื่อถือไว้ใจได้ (Entrustable professional activities: EPAs) ของสูตินรีแพทย์แต่ละอย่างเป็น 5 ขั้นดังนี้
ขั้นที่ 1 สามารถปฏิบัติกิจกรรมได้ภายใต้การควบคุมของอาจารย์อย่างใกล้ชิด
ขั้นที่ 2 สามารถปฏิบัติกิจกรรมได้ภายใต้การชี้แนะของอาจารย์
ขั้นที่ 3 สามารถปฏิบัติกิจกรรมได้โดยมีอาจารย์ให้ความช่วยเหลือเมื่อต้องการ
ขั้นที่ 4 สามารถปฏิบัติกิจกรรมได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องกำกับดูแล
ขั้นที่ 5 สามารถปฏิบัติกิจกรรมได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องกำกับดูแล และควบคุมผู้มีประสบการณ์น้อยกว่า
แบบฟอร์มการประเมินด้วยวิธี Direct Observation Procedural Skills (DOPS)
Monach Obstetrics Ultrasound Skill Assessment Form
แบบฟอร์มประเมินการสอบ Objective Structural Long Examination Record (OSLER)
แบบฟอร์มตรวจประเมินเวชระเบียน
แนวทางการประเมินสมรรถนะ (Performance) ในด้านต่าง ๆ ของแพทย์ประจำบ้าน
การประเมินสมรรถนะมีการจัดทำตามรอบอย่างน้อยปีละ 2 ครั้งด้วย Google form ทำเป็นรายงานเพื่อพิจารณาในที่ประชุมภาควิชาและแจ้งให้แพทย์ประจำบ้านผู้ถูกประเมินรับทราบใน E-portfolio ของตนเอง
เอกสารประเมินสมรรถนะของแพทย์ประจำบ้านที่เคยใช้ก่อนเปลี่ยนมาให้ Google form ในปีการศึกษา 2566
แฟ้มสะสมผลงานแพทย์ประจำบ้าน (E-Port Folio)
ระบบ E-Portfolio กำหนดให้ผู้ที่เข้าถึงและแก้ไขเพิ่มเติมข้อมูลได้คือเจ้าของข้อมูลใน E-Portfolio และอาจารย์ที่ปรึกษา รวมทั้งอาจารย์และเจ้าหน้าที่เป็น admin เท่านั้น บุคลากรท่านอื่นไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลนี้ได้เว้นแต่อาจารย์ท่านอื่นในภาควิชาฯ ที่สามารถเข้าถึงเพื่อติดตามความก้าวหน้าของการฝึกอบรมได้โดยไม่สามารถแก้ไขเพิ่มเติมข้อมูลได้
ใช้ติดตามการเรียนรู้ในด้านต่าง ๆ ของแพทย์ประจำบ้าน ทั้งด้านความรู้, ทักษะ, สมรรถนะ (Performance), ความก้าวหน้าของวิจัย, การทำหัตถการ และ การเข้าร่วมกิจกรรมวิชาการ เป็นต้น
แบบฟอร์มการประเมินหลักสูตร
แบบฟอร์มการให้ข้อมูลป้อนกลับจากผู้เข้ารับการฝึกอบรม
แบบฟอร์มการให้ข้อมูลป้อนกลับจากผู้ใช้บัณฑิต
แบบประเมินโครงการฝึกอบรม (Program evaluation)
เอกสารอื่น ๆ
คำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการแพทย์ประจำบ้านสาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา
คำร้องขออุทธรณ์ผลการคัดเลือกแพทย์ประจำบ้าน-แพทย์ประจำบ้านต่อยอด
แผนภูมิแสดงขั้นตอนในการขออุทธรณ์ผลการคัดเลือกแพทย์ประจำบ้าน-แพทย์ประจำบ้านต่อยอด
แผนภูมิแสดงขั้นตอนการขออุทธรณ์ผลสอบและการประเมินการปฏิบัติงาน
เอกสารสำแดงการไม่มีผลประโยชน์ทับซ้อนในการประเมินผลการฝึกอบรม