Ο 3D εκτυπωτής είναι χρήσιμος σε οικιακούς χρήστες και σε επαγγελματίες. Η συνεχόμενη αύξηση των μοντέλων που κυκλοφορούν και η ταυτόχρονη πτώση της τιμής τους κάνει την αγορά του εκτυπωτή πιο προσιτή. Ο οικιακός χρήστης θα μπορεί να δημιουργήσει αντικείμενα που του αρέσουν για το σπίτι το γραφείο, για δώρο και σταδιακά ο εκτυπωτής από ένα hobby θα εξελιχθεί σε δημιουργία λύσεων για καθημερινές ανάγκες. Για παράδειγμα σκεφτείτε πόσα πλάστικά μέρη υπάρχουν στο σπίτι σας τα οποία με σχεδίαση μπορείτε να τα τυπώσετε και να τα χρησιμοποιήσετε σε περίπτωση που φθαρούν. Ο οικιακός χρήστης δεν χρειάζεται να έχει ιδιαίτερες γνώσεις μηχανολογίας ή Η/Υ, αλλά θα πρέπει να είναι έχει μία επαφή με τον χώρο. Να μπορεί να χειριστεί ένα πρόγραμμα σχεδίασης σε περιβάλλον πχ windows και να μπορεί να ελέγξει αν μια βίδα είναι καλά βιδωμένη στο μηχάνημα. Αυτές οι στοιχιώδεις γνώσεις κάνουν τον 3D εκτυπωτή προσιτό σε όλους. Τα προγράμματα που κυκλοφορούν θα διευκολύνουν πολύ το έργο του και η αναζήτηση στο διαδίκτυο θα τον βοηθήσουν για να αντιμετωπίσει τα θέματα που ίσως προκύψουν. Εκτός από οικιακούς χρήστες οι 3D εκτυπωτές απευθύνονται και σε επαγγελματίες. Οι κλάδοι που μπορεί να φανεί χρήσιμος είναι πολλοί και συνεχώς αυξάνονται. Οι τεχνολογία των 3D εκτυπωτών δείχνει από τώρα ότι έχει απεριόριστες εφαρμογές και αποτελεί το μέλλον για πολλούς κλάδους. Παραδείγματα εφαρμογών είναι:
Η δημιουργία κοσμημάτων αναβαθμίζεται καθώς μπορούμε να πετύχουμε μεγάλη λεπτομέρεια και να δημιουργήσουμε σχέδια περίτεχνα. Οι εκτυπωτές χαμηλού κόστους μπορούν να τυπώσουν μόνο πλαστικό αλλά αν κάποιος θέλει να επενδύσει σε αυτόν τον τομέα υπάρχουν λύσεις που εκτυπώνουν και μέταλλο. Παρόλο αυτά εκτυπωτές με καλή ανάλυση μπορούν να δημιουργήσουν πλαστικά κοσμήματα με λεπτομέρεια και ποιότητα. Η αγορά τέτοιων κοσμημάτων αναπτύσσεται συνεχώς και οι τιμές τους στο διαδίκτυο ανταμείβουν τον χρόνο σχεδίασης τους. Ακόμη τα πλαστικά αυτά δημιουργήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρωτότυπο για το πραγματικό κόσμημα που θα είναι από μέταλλο.
Λάτρεις του μοντελισμού θα βρουν τον 3D εκτυπωτή ως ένα χρήσιμο εργαλείο. Εκτυπώνοντας ακριβώς αυτό που έχουν σχεδιάσει είτε είναι κτίριο, αυτοκίνητο, φιγούρα και αυτά διαλέγοντας να τα τυπώσουν ολόκληρα ή σε κομμάτια με σκοπό να τα συναρμολογήσουν. Θα μπορούν ακόμη να επισκευάσουν κάποιο μοντέλο τους, εκτυπώνοντας το σπασμένο κομμάτι.
Η δημιουργία μακετών δεν ήταν ευκολότερη. Με τους 3D εκτυπωτές οι αρχιτέκτονες μπορούν να δώσουν μια τρισδιάστατη απεικόνιση του χώρου που σχεδιάζουν στον εκτυπωτή και να το τυπώσουν με σκοπό να το δείξουν στον πελάτη τους για να κατανοήσει καλύτερα λεπτομέρειες του χώρου. Δεν απαιτείται νέο σχέδιο μιας και τα αρχιτεκτονικά σχέδια μπορούν να μετατραπούν σε σχέδια έτοιμα προς εκτύπωση.
Η δημιουργία πρωτοτύπου είναι ακριβώς ο ρόλος που σχεδιάστηκαν οι 3D εκτυπωτές. Ο σχεδιαστής μπορεί να δοκιμάσει την ιδέα του, βλέποντας την σε μικρή κλίμακα και ελέγχοντας την λειτουργικότητα της. Η σχεδίαση πρωτοτύπου τώρα πια δεν αποτελεί μια δαπανηρή διαδικασία, μη προσβάσιμη σε πολλούς σχεδιαστές. Με τους 3D εκτυπωτές μπορούμε εύκολα να δημιουργήσουμε αντικείμενα, έτσι ώστε η παρουσία του να βοηθήσει στην προώθηση της ιδέας.
Η χρήση των 3D εκτυπωτών εκτίνεται και σε άλλους κλάδους, μέχρι και την ζαχαροπλαστική. Εκτυπωτές μπορούν να δεχθούν ζάχαρη ή σοκολάτα ως υλικό και να εκτελέσουν περίτεχνα σχέδια τα οποία.. τρώγονται! Η εμφάνιση των 3D εκτυπωτών μας οδηγεί στην σταδιακή αλλαγή του μοντέλου της μαζικής παραγωγής στην μαζική εξειδίκευση. Τώρα πια δεν χρειάζεται να κατασκευαστούν χιλιάδες βίδες για να χρησιμοποιήσουμε μια. Δεν είναι απαραίτητη η αποθήκευση και η μεταφορά αντικειμένων που δεν ξέρουμε πότε και αν θα χρησιμοποιηθούν. Γι αυτό τον λόγο οι 3D εκτυπωτές αφορούν τον κάθε άνθρωπο, λύνοντας του πραγματικά προβλήματα. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι σε λίγα χρόνια ένας εκτυπωτής θα υπάρχει σε κάθε σπίτι!
Από τον πρώτο τρισδιάστατο εκτυπωτή, που κατασκεύασε τη δεκαετία του 1980 ο Αμερικανός μηχανικός Charles Hull, είναι σαν να έχουν περάσει… αιώνες. Οι δυνατότητες των σύγχρονων μηχανημάτων φαντάζουν απεριόριστες και οι προκλήσεις επιεικώς φουτουριστικές. Διότι, χάρη στους 3D-printers, όποιο μέρος της ανατομίας φαίνεται σε μια ιατρική απεικόνιση (π.χ. αξονική ή μαγνητική τομογραφία) μπορεί να αντιγραφεί και να εκτυπωθεί σε βιοσυμβατό ή μη υλικό.
Φωτογραφίες: Materialise N.V. Belgium
της Έλενας Κιουρκτσή
Θέλουμε αντίγραφο μιας γνάθου, ενός γονάτου, κάποιων αγγείων, ενός κρανίου, μιας καρδιάς; Μπορούμε να το ανασυνθέσουμε εικονικά και να το στείλουμε για εκτύπωση. Και όπως εξηγεί ο ερευνητής καθηγητής Εμβιομηχανικής και Υπολογιστικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Sussex, Πάνος Διαμαντόπουλος, ένας από τους πρωτοπόρους και συντελεστές της 3D εκτύπωσης στην ιατρική, αυτό μπορεί να γίνει άμεσα και με εντυπωσιακή ακρίβεια.
Μια διάσημη “τρισδιάστατη” ιστορία
Πριν τέσσερα χρόνια, ένα μόλις τριών μηνών αγοράκι από τις ΗΠΑ σταμάτησε ξαφνικά να αναπνέει και μεταφέρθηκε σε κρίσιμη κατάσταση στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Παίδων του Μίσιγκαν. Είχε γεννηθεί με Τracheobronchomalacia, μια σπάνια αναπνευστική πάθηση: τα τοιχώματα της τραχείας του ήταν πολύ αδύναμα, με συνέπεια αυτή να “καταρρεύσει” και έτσι να εμποδίζει το οξυγόνο να φτάσει στους πνεύμονες. Το βρέφος διέτρεχε άμεσο κίνδυνο και οι γιατροί έπρεπε να δράσουν ταχύτατα. Το τοποθέτησαν σε μηχανικό αναπνευστήρα και ζήτησαν τη γνώμη των συναδέλφων τους στο Akron Children’s Hospital του Οχάιο.
Εκείνοι, τους πρότειναν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του νέου τους αποκτήματος: ενός τρισδιάστατου εκτυπωτή.
Και το έκαναν. Μέσω αξονικής τομογραφίας σκαναρίστηκε ο θώρακας του μωρού και σχεδιάστηκε ένα μοντέλο αεραγωγού-νάρθηκα στις ακριβείς διαστάσεις του.
Στη συνέχεια, το εκτύπωσαν σε ένα βιοαποικοδομήσιμο πολυμερές και το τεχνητό τμήμα προσαρμόστηκε στην τραχεία του αγοριού, έτσι ώστε να την κρατάει ανοιχτή. Τρεις εβδομάδες μετά την επέμβαση, το παιδί αποσυνδέθηκε από τον μηχανικό αναπνευστήρα και πήρε εξιτήριο. Σήμερα είναι υγιέστατο, ο νάρθηκας όπως προβλεπόταν έχει απορροφηθεί πλήρως από τον οργανισμό του και οι φυσικοί αεραγωγοί του έχουν αναπτυχθεί και λειτουργούν φυσιολογικά.
Και αν η περίπτωση του Μίσιγκαν σε κάποιους ακούγεται…διαστημική, στην πραγματικότητα είναι μία από τις πολλές, αφού πλέον η χρήση της τρισδιάστατης εκτύπωσης είναι συνηθισμένη για ιατρικούς, εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς.
Αγαπημένε μου εκτυπωτή…
Οι τρισδιάστατες εκτυπώσεις οργάνων έχουν μεγάλη εκπαιδευτική αξία, αναφέρει ο κ. Διαμαντόπουλος. Φοιτητές και ειδικευόμενοι γιατροί μπορούν χάρη σ’ αυτές να εξοικειωθούν με ασφάλεια και χωρίς στρες με την ανατομία του ανθρώπινου σώματος, πριν αναλάβουν έναν ασθενή. Επιπλέον, είναι πολύτιμα εργαλεία για τον προεγχειρητικό έλεγχο και τον θεραπευτικό σχεδιασμό. Σε μια επανορθωτική επέμβαση, όπως ένα συντριπτικό κάταγμα, οι γιατροί μελετώντας το ανατομικό αντίγραφο του ασθενούς γνωρίζουν ακριβώς τι πρέπει να κάνουν, πριν καν τον ακουμπήσουν.
Έτσι, κερδίζουν χρόνο στο χειρουργείο, μειώνουν την ταλαιπωρία του ασθενούς, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της επέμβασης και ελαττώνουν τον κίνδυνο επιπλοκών.
Αλλάζει ζωές
Είναι πράγματι εντυπωσιακές οι περιπτώσεις της πλαστικής και ορθοπεδικής χειρουργικής, όπου η τρισδιάστατη εκτύπωση κάνει κυριολεκτικά θαύματα. Ενδεικτικά, χειρουργοί στην Ουαλία χρησιμοποίησαν 3D-printer για να ανακατασκευάσουν το πρόσωπο ενός 29χρονου, ο οποίος είχε σπάσει το αριστερό ζυγωματικό, την άνω γνάθο, τις οφθαλμικές κόγχες και το κρανίο του σε ατύχημα με μοτοσικλέτα. Η ιατρική ομάδα σκάναρε το κεφάλι του με τη χρήση αξονικού και μαγνητικού τομογράφου και με βάση τα εναπομείναντα γερά οστά σχημάτισε την εικόνα της πλήρους δομής του προσώπου του -όπως ήταν πριν από το ατύχημα. Στη συνέχεια εκτύπωσαν εμφυτεύματα από τιτάνιο, τα οποία τοποθετήθηκαν στον νεαρό με επιτυχία. Η 3D τεχνολογία έχει εφαρμογή σε ένα πολύ ευρύ φάσμα της Ιατρικής, αλλά στο χειρουργικό πεδίο πραγματικά αλλάζει ζωές, επισημαίνει ο κ. Διαμαντόπουλος.
Τα “μελάνια” εκτύπωσης
Εάν το 3D αντίγραφο προορίζεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς ή προ-εγχειρητικό έλεγχο και προγραμματισμό, συνήθως τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την εκτύπωσή είναι πολυμερή (π.χ. πλαστικά και ελαστικά), υδροτζέλ, γυαλί ή γύψος. Ιδιαίτερα διαδεδομένες στις προσομοιώσεις επεμβάσεων είναι και οι ρητίνες.
Διότι έχουν “συμπεριφορά” παρόμοια με εκείνη των ανατομικών ιστών και, επιπλέον, είναι διαφανείς και μπορούν να χρωματιστούν, για να τονιστούν συγκεκριμένες περιοχές, όπως νεύρα, αρτηρίες, αγγεία, ρίζες δοντιών, ακόμη και καρκινικοί όγκοι.
Επειδή, όμως, υπάρχει και η ανάγκη για δημιουργία εμφυτευμάτων ή μοσχευμάτων που ο ρόλος τους είναι να παραμείνουν στο ανθρώπινο σώμα, το υλικό της εκτύπωσης πρέπει να είναι βιοσυμβατό, ώστε να μην απορριφθεί από τον οργανισμό, να μην προκαλέσει μολύνσεις ή τραυματισμούς. Έτσι, χρησιμοποιούνται από ειδικά είδη πλαστικού και κεραμικά έως κράματα τιτανίου ή κοβαλτίου-χρωμίου, αλλά και υδροτζέλ με βλαστοκύτταρα, ιδιαίτερα στο χώρο της βιοτεχνολογίας.
Τρισδιάστατα χαμόγελα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής της τρισδιάστατης εκτύπωσης στην οδοντιατρική είναι η τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων, εξηγεί ο Dr Ανδρέας Ο. Παράσχης, οδοντίατρος–περιοδοντολόγος του Πανεπιστημίου Tufts των ΗΠΑ, από τους πρώτους οδοντιάτρους που έχουν εντάξει την σχετική τεχνολογία στην κλινική τους ρουτίνα. Η σχετική τεχνική είναι πλέον γνωστή ως Υπολογιστικά Καθοδηγούμενη Τοποθέτηση Εμφυτευμάτων και σταδιακά υιοθετείται και στην Ελλάδα από όλο και περισσότερους οδοντιάτρους. Πώς επιτυγχάνεται αυτό το φουτουριστικό εγχείρημα; Μέσω ενός προγράμματος στον υπολογιστή, ο οδοντίατρος μπορεί να μελετήσει την αξονική τομογραφία, να προσδιορίσει εικονικά τις κατάλληλες θέσεις των εμφυτευμάτων και με τη τρισδιάστατη εκτύπωση να φτιάξει έναν χειρουργικό νάρθηκα “οδηγό”, ο οποίος θα “καθοδηγήσει” τα εμφυτεύματα με ακρίβεια στις ιδανικές θέσεις για τα μελλοντικά δόντια. Επίσης, υπάρχει πλέον η δυνατότητα του σχεδιασμού και της κατασκευής διαφόρων τύπων προσθετικών πριν από την επέμβαση, ώστε, αν είναι εφικτό, να υπάρξει άμεση αποκατάσταση και ο ασθενής να έχει δόντια την ίδια ημέρα.
Και όπως επισημαίνει ο κ. Διαμαντόπουλος, αυτό ακριβώς είναι και το γενικότερο κίνητρο για την εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας στην Ιατρική: Λιγότερη ταλαιπωρία, περισσότερα χαμόγελα.
Zωή… από εκτυπωτή;
Οι ειδικοί συμφωνούν πως η τρισδιάστατη εκτύπωση θα παίξει σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό δομών για τη στοχευμένη θεραπεία νοσημάτων. Όμως, κάτι ακόμη πιο συγκλονιστικό βρίσκεται μπροστά μας, τονίζει ο κ. Διαμαντόπουλος: το Bioprinting, δηλαδή η εκτύπωση αληθινών ανθρώπινων οργάνων.
Οι ερευνητές στα εργαστήρια οραματίζονται τη δημιουργία νεφρών, συκωτιού, καρδιάς και άλλων οργάνων και ιστών, έτσι ώστε ένας ασθενής ο οποίος χρειάζεται μεταμόσχευση να μην αναζητά δότη, αλλά έναν 3D-printer που θα εκτυπώνει ζώντα όργανα από κύτταρα!
Και το ζήτημα δεν είναι πότε θα συμβεί αυτό αλλά πώς…
Ο βασικός περιορισμός προς το παρόν έγκειται στην εύρεση εκτυπώσιμων υλικών, που δεν θα είναι απλώς βιοσυμβατά, αλλά πραγματικά βιολογικά. Αν ξεπεραστεί αυτό, τότε δεν αποκλείεται να φτάσουμε στο σημείο να εκτυπώνουμε ζωή, καταλήγει ο κ. Διαμαντόπουλος. Και τότε, ο μόνος πιθανός κίνδυνος θα είναι η ανθρώπινη φύση και ο τρόπος που τελικά θα διαχειριστούμε αυτή την τεχνολογία.
Το 3d print canal house , είναι η απόδειξη ότι οι 3d εκτυπωτές έχουν ήδη αρχίσει να κατακτούν παραδοσιακούς τομείς όπως είναι η κατασκευή σπιτιών.
Ομάδες σχεδιαστών και κατασκευαστλων έχουν αναλάβει να κτίσουν ένα σπίτι εξολοκλήρου σε 3d εκτυπωτή. Επειδή δοκιμάζονται διάφοροι μέθοδοι και τεχνικές το έργο θα είναι έτοιμο σε 3 χρόνια. Αυτό διότι αναζητούνται από την αρχή, λύσεις σε κλασικά κατασκευαστικά προβλήματα όπως η υγρασία, η θέρμανση η σταθερότητα και άλλα. Μετά την ολοκλήρωση του παραπάνω σπιτιού οι τεχνικές θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε νέα σπίτια και η κατασκευή τους θα διαρκεί πολύ λιγότερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μελέτες δείχνουν την δυνατότητα των εκτυπωτών να μπορούν να φτάσουν την κατασκευή ενος σπιτιόυ 100 τετραγωνικών σε 24 ώρες! Στο 3d print canal house δοκιμάζονται αυτές οι τεχνικές για να βρεθούν οι πιο αποτελεσματικές. Αναλυτικότερα, η κάθε ομάδα του project έχει αναλάβει ένα διαφορετικό κομμάτι του σπιτιού και έτσι θα παρουσιαστούν και διαφορετικές αρχιτεκτονικές απόψεις και τεχνικές. Τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν προέρχονται απο την φύση, από έλαια τα οποία με επεξεργασία μπορούν να πάρουν μια στέρεη μορφή η οποία είναι πολύ ανθεκτική.
Παραπάνω μπορείτε να δείτε τον σκελετό του κτηρίου σε μία διαφορετική μορφή απο ότι έχουμε συναντήσει.
Ο μεγάλων διαστάσεων 3d εκτυπωτής kamermaker!
Εκτός από εναλλακτικά υλικά, οι 3d εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιήσουν και συμβατικά κατασκευαστικά υλικά. Στην έκθεση 3DPRINTSHOW του Παρισιού είδαμε έναν 3d εκτυπωτή ο οποίος δέχεται τσιμέντο και τυπώνει με την καθοδήγηση υπολογιστή.Παρακάτω μπορείτε να δείτε την νέα αυτή τεχνική που θα διευκολύνει παραδοσιακούς κατασκευαστές που θέλουν να πετύχουν λεπτομέρεια και ακρίβεια στις κατασκεύες τους.